Morgunblaðið - 21.05.2003, Blaðsíða 56
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 MIÐVIKUDAGUR 21. MAÍ 2003 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
Næring ekki
refsing
KONUR eru veikari þegar þær koma til
áfengismeðferðar, hafa meiri fráhvarfsein-
kenni og eru mun lengur að jafna sig en karl-
ar, samkvæmt niðurstöðum rannsóknar sem
gerð var á sjúklingum sem leituðu áfengis-
meðferðar á
árunum 2000-
2001. Í rann-
sókninni kom
einnig í ljós að
konur hafa
fleiri einkenni
alvarlegrar
áfengissýki en
karlar. Konur
stunda meiri
dagdrykkju á
meðan karlar
drekka helst í
túrum, eða
skorpum.
Konur misnota að auki lyf í meiri mæli en karl-
ar í tengslum við áfengisneyslu. Þær eru til-
finninganæmari og láta frekar undan þrýst-
ingi.
Konum sem leita áfengismeðferðar í fyrsta
sinn hefur fjölgað hlutfallslega á síðustu árum.
Meðal nýrra sjúklinga 19 ára og yngri á Vogi á
síðasta ári voru 43% stúlkur. Þá er algengara
að áfengissjúkar konur séu giftar áfengissjúk-
um körlum heldur en öfugt.
Sjúklingarnir sem tóku þátt í rannsókninni
voru á leið til meðferðar á Vog, Teig og deild
33A á Landspítala – háskólasjúkrahúsi. Greint
er frá niðurstöðum rannsóknarinnar í nýju
tölublaði Tímarits íslenskra hjúkrunarfræð-
inga.
Rannsakaðir voru 370 karlar og 146 konur á
aldrinum 16–76 ára. Meðalaldur beggja kynja
var 35,8 ár. Meginmarkmið rannsóknarinnar
var að kanna ástæður þess að leitað er í með-
ferð vegna áfengis- og vímuefnavandamála.
Konur marktækt kvíðnari
Samkvæmt rannsókninni lýstu konurnar
marktækt meiri kvíða en karlarnir. Þær sýndu
meiri líkamleg einkenni eins og skjálfta um
allan líkamann, handskjálfta, svita, ótta, of-
sóknarkennd og örvæntingu.
Í ljós kom að konur finna oftar fyrir skömm,
sektarkennd og lítilli sjálfsvirðingu í áfengis-
meðferð en karlar. Fylgikvillar koma mun
fyrr fram hjá konum ásamt því að slys eru al-
gengari hjá konum sem misnota áfengi.
Konur veik-
ari en karl-
ar við komu
Ástæður áfengis- og vímu-
efnameðferðar rannsakaðar
/ 0
# #
K %
3
K % %3
K % %
//(-
)(.
I()
,(I
/,(-
+(+
)(,
)(I
+))()
! & 8 L#(% K;! ! #4 %!
! %E1F 8 % 3 !
ÁBURÐARFLUG Landgræðsl-
unnar hófst í gær með dreifingu
á Reykjanesi. Í sumar verður
dreift um 110 tonnum af áburði
og 8 tonnum af fræi. Sveinn Run-
ólfsson landgræðslustjóri segist
gjarnan hafa viljað dreifa tí- eða
tvítugföldu þessu magni eins og
var fyrir nærri tveimur áratug-
um. Í ár gefur Áburðarverk-
smiðjan 27 tonn af áburði til
verksins.
Eftir að búið verður að dreifa
á Reykjanesi í samvinnu við
sveitarfélög á Suðurnesjum verð-
ur dreift meðfram væntanlegu
vegarstæði Suðurstrandarvegar í
samvinnu við Vegagerðina. Þá
var einnig dreift í gær í landi
Hann segir stjórnvöld hafa
ákveðið þá stefnubreytingu í
landgræðslunni síðustu árin að
bændum og öðrum verktökum
séu nú falin ákveðin verkefni
sem ekki verði unnin með flug-
vélinni. Segir hann það góða við-
bót og gott samstarf um þá hlið
en það breyti því ekki að meira
þyrfti að dreifa úr lofti.
Kostar innan við 10 milljónir
Kostnaður við áburðarflugið
er í ár nokkuð innan við 10 millj-
ónir króna og segir Sveinn mikið
hægt að gera fyrir tvöfalda þá
upphæð. Óskandi væri að fá mun
meira fjármagn í áburðarflugið
enda hægt að ná yfir mikið
svæði með dreifingu úr lofti.
tveggja bænda í Kjósinni og
Grafningi.
Eins og áður fer áburðarflugið
fram með hinni 60 ára gömlu
DC-3 flugvél Páli Sveinssyni, og
annast það um 14 manna hópur
flugmanna. Tómas Dagur
Sveinsson, flugstjóri hjá Flug-
leiðum, er einnig flugrekstr-
arstjóri Landgræðslunnar og
segir hann vélina í góðu lagi og
tilbúna í hið hefðbundna verk-
efni.
Hann segir mun fleiri flug-
menn í raun sinna áburðarflug-
inu en þá 14 sem fljúga í ár því
aðrir flugmenn taki vaktir þeirra
ef á þurfi að halda en allt þetta
starf er unnið í sjálfboðavinnu.
Landgræðsluflugið með hinni 60 ára gömlu flugvél Páli Sveinssyni hafið
Morgunblaðið/RAX
Landgræðsluvélin Páll Sveinsson á flugi við Þingvallavatn í gær, en þá hófst áburðarflugið.
Dreifa 118 tonn-
um af fræi og
áburði í sumar
Morgunblaðið/RAX
Hafsteinn Heiðarsson flugmaður, Benedikt Sigurðsson flugvirki, Tóm-
as Dagur Helgason flugmaður og Einar Bjarnason flugvirki, en Haf-
steinn og Tómas Dagur flugu fyrstu ferðina í gær.
STJÓRN Landssamtaka lífeyris-
sjóða, LL, hefur nýlega samþykkt
að skipa starfshóp til að skoða kosti
og galla ólíkra réttindakerfa og
hvort hægt sé að vinna að breyt-
ingum án þess að sjóðfélagar beri
skarðan hlut frá borði. Þetta kom
fram í máli Þóris Hermannssonar,
stjórnarformanns LL, á aðalfundi
samtakanna í gær. Hann sagði að
mál þetta væri ekki auðvelt í um-
fjöllun og ljóst að sjónarmið manna
væru töluvert misvísandi, þegar um
það væri fjallað.
Þórir sagði að neikvæð ávöxtun
og einnig auknar skuldbindingar líf-
eyrissjóðanna vegna áætlana um
lengri lífaldur sjóðfélaga yllu því að
tryggingafræðileg staða flestra
þeirra hefði versnað mjög mikið.
Starfsmenn og stjórnendur sjóð-
anna væru því nú í mjög mörgum
tilvikum að leita hvers kyns leiða
sem rétt gætu halla á skuldbind-
ingum þeirra.
Lífeyrissjóðagreiðslur meiri
en almannatryggingabætur
Þá sagði Þórir að nú væri svo
komið að greiðslur lífeyrissjóðanna
væru komnar fram úr lífeyrisbótum
almannatrygginga og hlutfall þeirra
sem hafa engar aðrar tekjur en
greiðslur Tryggingastofnunar hefði
lækkað verulega á umliðnum árum.
Það stafaði fyrst og fremst af
fjölgun þeirra sem fá greiðslur frá
lífeyrissjóðum. Í hlutfalli við lands-
framleiðslu hefðu lífeyrisútgjöld
landsmanna vaxið úr 3,9% á árinu
1990 í 5,6% á árinu 2001. Þessi þró-
un myndi halda áfram á næstu ár-
um og áratugum, því enn ættu líf-
eyrissjóðirnir eftir um 15–20 ár þar
til þeir öðluðust fulla greiðslugetu
eins og tilgreint væri í skuldbind-
ingum þeirra.
Einnig kom fram í máli Þóris á
aðalfundinum í gær að annað stór-
mál sem lífeyrissjóðirnir standa
frammi fyrir er hve verulega mis-
mikil örorkubyrði þeirra er, sem
hlutfall af heildarlífeyri þeirra.
Hann sagðist telja mjög mikilvægt
að þetta mál yrði skoðað ítarlega.
Starfshópur á vegum Landssamtaka lífeyrissjóða
Skoða kosti og galla
ólíkra réttindakerfa
Kostir/12
EKKERT óeðlilegt hefur
komið í ljós varðandi hreyfil
eða stjórntæki Cessna 152-vél-
arinnar sem brotlenti skammt
frá bænum Eystra-Miðfelli í
Hvalfjarðarsveit 28. mars sl.
en vegna myrkurs sáu flug-
kennari og nemandi ekki él
sem nálgaðist þá þar sem þeir
voru í hringflugi yfir upplýstri
spennustöð norðaustan verk-
smiðjunnar á Grundartanga.
Gekk flugkennaranum illa að
halda hæð vegna ókyrrðarinn-
ar og örstuttu síðar brotlenti
vélin.
Vélin rann um 80 metra
áður en hún staðnæmdist
Þetta kemur fram í áfanga-
skýrslu rannsóknarnefndar
flugslysa sem birt var í gær.
Í skýrslunni segir að vélin
hafi runnið um 80 metra áður
en hún staðnæmdist eftir að
hafa kollsteypst yfir sig og
rifnað í sundur. Eldur kom
upp í vélinni við brotlend-
inguna en bæði flugkennaran-
um, sem er 25 ára, og nem-
andanum, 20 ára, tókst að
komast út úr flakinu. Báðir
slösuðust þeir töluvert. Í brot-
lendingunni rifnuðu vængirnir
af flugvélinni og hreyfillinn
kastaðist frá henni.
Í skýrslunni kemur einnig
fram að reynsla flugkennarans
var 983 stundir, þar af 830
stundir á Cessna 152-vél, og
30,5 stundir síðustu 90 dagana
fyrir slysið.
Flugslysið í Hvalfirði
Misstu hæð þeg-
ar él gekk yfir