Morgunblaðið - 17.07.2003, Blaðsíða 30

MINNINGAR
30 FIMMTUDAGUR 17. JÚLÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
F
áir skrökva jafn-
mikið til um veðrið
og Akureyringar.
Er sagt. Þjóðsagan
er þessi: Það er
alltaf gott veður á Akureyri. Í
það minnsta á sumrin. Þannig
hljómar útgáfa heimamanna.
Íbúanna sem elska bæinn sinn
svo mikið að þeir eru tilbúnir að
segja utanbæjar- og aðkomu-
fólki ósatt. Ef þannig stendur á.
Heiðarlegasta fólk samt svona í
grunninn. Aldrei neitt logn að
flýta sér. Endalaust sólskin. Eða
nánast. Fullboðlegt veður fyrir
fjölskyldufólk. Einhleypa líka ef
út í það er farið. Eða hverjir
kunna ekki bærilega takk fyrir
vel við logn, sól og þetta eitt-
hvað um eða yfir tuttugu stigin?
Þannig er
veðrið á Ak-
ureyri yfir
sumarmán-
uðina. Að
sögn.
Sam-
kvæmt sömu
sögu er eiginlega alltaf rigning í
Reykjavík. Og hvassviðri í kaup-
bæti. Sem sagt veður sem eng-
inn kýs yfir sig og sína. En
langflestir búa þó af einni
ástæðu eða annarri við. Og virð-
ist ekki skipta svo miklu máli.
Fólk hvort eð er mest inni við.
Staðreyndin er hins vegar
önnur. Það er ekki alltaf gott
veður á Akureyri. Bara stund-
um. Svo er það líka stundum
vont. Miðað við þessa almennu
skilgreiningu á góðu veðri og
vondu. Það er til að mynda ansi
oft hafgola yfir miðjan daginn.
Hún getur spillt fyrir degi sem
annars myndi falla í flokk þeirra
góðu. Býsna nöpur og býður frá-
leitt upp á stuttbuxur. Kannski
ermalausan ef um hraustmenni
er að ræða.
En aftur að þeirri fullyrðingu
að Akureyringar segi ekki alls
kostar og alltaf satt til um veð-
urfarið í sínum annars ágæta
bæ.
Margir hafa orðið vitni að
samtölum manna milli lands-
hluta, suður og norður. Sunn-
anmaðurinn hringir.
Áður en hann ber upp erindi
sitt kemur spurningin:
– Og hvernig er svo veðrið hjá
ykkur þarna fyrir norðan?
– Alveg frábært. Brjáluð sól,
fínn hiti, svona átján stig
kannski, bærist ekki hár á höfði.
– Hér rignir, segir sá syðra
ámátlega. Maður verður að fara
að skella sér norður.
Eftir hundrað og sjö svona
samtöl renna tvær grímur ef
ekki fleiri á höfuðborgarbúann.
Getur þetta staðist? Að því kem-
ur að hann á erindi norður í
land. Hringir í félagann, norð-
anmanninn og spyr að venju:
Hvernig er svo veðrið?
Svarið auðvitað á svipuðum
nótum; Voða gott veður hér,
engin þörf að kvarta þegar
blessuð sólin skín. Færist jafn-
vel í aukana og skellir nokkrum
auka hitastigum við þau sem
löglegi mælirinn á lögreglustöð-
inni sýnir.
Býsna rogginn bara með þetta
yndislega veður sem hann hefur
boðið bæjarbúum og gestum
þeirra upp á. Eða allt þar til
honum verður ljóst að maðurinn
sem rétt í þessu var að hrista af
sér slydduna við skrifborðið
hans er vinurinn góði að sunnan.
Sá sem deilir með honum áhuga
á akureyrsku veðri. Að hann
hélt þar til hann birtist án þess
að gera boð á undan sér. Hróð-
ugur, hafandi staðið heima-
manninn að helberum ósann-
indum um veðurfarið í
höfuðborg hins bjarta norðurs. Í
þetta skiptið.
Á veturna aftur á móti þegar
óveður geisa um norðanvert
landið og sunnanfólkið vill
krassandi fregnir af kafaldsbyl,
ófærð og fljúgandi bátum er
annað hljóð í skrokknum.
Nei, þá er bara ágætis veður í
bænum. En allt vitlaust út með
firði. Þetta nær ekkert hingað
inn. Bærinn liggur þannig, sjáðu
til.
Annars eru hörðustu Ak-
ureyringar aðeins farnir að gefa
eftir. Segja veðrið hafa verið
betra hér í eina tíð. Einhvern
veginn eins og allt hafi breyst
hin síðari ár. Nóvember kannski
besti mánuðurinn og lítið hægt
að gera annað en hrista hausinn
yfir þessu öllu saman og skella
skuldinni á eitthvað alþjóðlegt.
Gróðurhúsaáhrif og svoleiðis.
Bara ekki lengur hægt að ganga
að þessum tuttugu stigum vísum
norðan heiða út af einhverju
sem hefur gerst í Indlandi. Allt
eitthvað svo hverfult í þessum
heimi núorðið.
Veðrið á Akureyri í æ ríkari
mæli farið að taka mið af því í
Reykjavík. Oftar rigning og hún
kröftugri, kaldari.
Nú er Akureyri og Eyja-
fjörður skilgreint sem sérstakt
vaxtarsvæði í byggðaáætlun rík-
isstjórnarinnar og nefnd að
störfum til að vinna að fram-
gangi málsins. Veit ekki hverjar
tillögurnar kunna að verða, en
ekki úr vegi að benda formann-
inum Sigmundi Erni Rúnars-
syni, Akureyringi frá ’61 á
þessa:
„Stuðla ber að því að efla sem
kostur er reykvískara veðurfar á
Akureyri með það að markmiði
að laða til bæjarins fólk á barn-
eignaraldri sem lagt getur stund
á þægilega innivinnu.“
Taki veðrið meira mið af hefð-
bundnu höfuðborgarveðri og Ak-
ureyringar hætta að ljúga til um
endalaust góðviðri gætu líkur
aukist á að íbúar af suðvest-
urhorni landsins taki sig upp og
flytji búferlum norður í land.
Þangað leitar klárinn, eins og
þar stendur.
Ekki yrði þess þá langt að
bíða að bæjarbúum fjölgaði um-
talsvert. Fleiri á ferðinni og
þetta svokallaða mannlíf kannski
með öðrum hætti. Á ekta góð-
viðrisdegi upp á gamla mátann
gæti til dæmis hinn geðugi gest-
ur sem nýtur veðurblíðunnar
sitjandi úti við á einhverju kaffi-
húsa bæjarins haft úr einhverju
að moða þegar hann virðir þetta
mannlíf fyrir sér yfir molasop-
anum. Ekki bara einn kall í
stökum jakka að hlaupa í bank-
ann með stöðumælasekt í skjala-
töskunni. Og kona að skipta af-
mælisgjöf. Stundum er mannlífið
ekki fjölbreyttara í miðbæ Ak-
ureyrar. Þó að veðrið sé gott.
Eins og það var í gær. Mikið
sem veðrið var annars gott á
Akureyri í gær. Mikil sól. Mikið
logn. Mikil blíða.
Að skrökva
til um veður
Það er ekki alltaf gott veður á
Akureyri. Bara stundum. Svo
er það líka stundum vont.
VIÐHORF
Eftir Margréti
Þóru Þórsdóttur
maggath@mbl.is
✝ Jónas Þór Guð-mundsson fædd-
ist á Ísafirði 6. nóv-
ember 1934. Hann
lést á sjúkrahúsi í
Dobrich í Búlgaríu
5. júlí síðastliðinn.
Jónas var fimmti í
röðinni af átta börn-
um hjónanna Guð-
mundar Kr. Guð-
mundssonar,
skipstjóra frá
Stakkadal í Aðalvík,
f. 15.8. 1897, d. 12.1.
1961, og Sigurjónu
G. Jónasdóttur, hús-
freyju frá Sléttu, f. 14.1. 1903, d.
9.9. 1954. Systkini Jónasar eru:
Guðrún, maki hennar var Pétur
Sæmundsen, látinn, Margrét,
maki hennar var Finnur Th.
Jónsson, látinn, Hulda, látin,
maki hennar er Hákon Bjarna-
son, Marta Bíbí, gift Þorvarði
Guðjónssyni, Helga, gift Ólafi
Ágústssyni, Rannveig, gift Sverri
Jónssyni, Gunnbjörn, maki hans
var Jónína Auðunsdóttir, látin.
Jónas kvæntist Þórhöllu Þór-
hallsdóttur 1969. Börn þeirra
eru: Gísli, f. 30.6. 1956, ættleidd-
ur. Auður Sigurjóna, f. 11.3.
1969, börn hennar eru Arnar
lauk prófi sem stýrimaður vorið
1956. 22 ára var hann orðinn
skipstjóri á Auðbirni ÍS 14. Síðar
var hann skipstjóri á Gylli frá
Flateyri. Árið 1961 flyst Jónas til
Reykjavíkur og stundar þar sjó-
mennsku, ýmist á togurum eða
línubátum, þá oftast sem stýri-
maður. Árið 1968 kaupir Jónas
síðan sinn eigin bát, Lárus ÍS 28,
en berklar valda því að ársbið er
áður en hann getur farið að róa
báti sínum. Jónas og Þórhalla, þá
nýgift, flytjast til Ísafjarðar sum-
arið 1969 og hefja búskap í
Neðstakaupstað. Jónas stundaði
þar rækjuveiðar allt til ársins
1974. Þá flytjast þau hjón til
Hafnarfjarðar og Jónas hefur
störf hjá álverinu í Straumsvík
þar sem hann starfar í ein tvö ár.
Þá svarar hann kalli hafsins á ný
og ræður sig á bát, Skúm RE 90,
frá Sandgerði. Þegar Jónas lét af
sjómennsku 1982 keypti hann
hlut í sendibílastöðinni Þresti og
starfaði sem sendibílstjóri í lok
starfsævi sinnar. Um árabil sat
hann bæði í stjórn sendibílastöðv-
arinnar Þrastar og stéttarfélags-
ins Trausta.
Jónas og Þórhalla hófu sambúð
sína í Reykjavík, bjuggu nokkur
ár á Ísafirði og síðar í Hafn-
arfirði en lengst af áttu þau
heimili á Þinghólsbraut 1 í Kópa-
vogi.
Útför Jónasar verður gerð frá
Grafarvogskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
Freyr Helgason, f.
30.3. 1987, og Ragna
Sif Gísladóttir, f. 5.4.
1992, sambýlismaður
Auðar er Victor
Manuel Santos. Jónas
Þór, f. 14.1. 1973,
börn hans eru Helgi
Mikael, f. 23.10. 1993,
og Elva Mist, f. 17.3.
1997, sambýliskona
Jónasar er Klara
Lind Jónsdóttir. Börn
Þórhöllu eru Lárus
Þ. Blöndal, f. 1.12.
1952, kvæntur Hjör-
dísi Ström, börn
þeirra eru Viðar Blöndal, f. 12.4.
1974, og Sigurður Helgi Blöndal,
f. 1.11. 1979; Óskar Gunnar
Hansson, f. 9.1. 1955, börn hans
eru Eva Dögg, f. 1.10. 1978, Har-
aldur Gunnar, f. 26.9. 1981, og
Anna Margrét, f. 6.3. 1986; Berg-
ljót Birna Blöndal, f. 11.7. 1958,
gift Jóhanni Jónssyni, börn
þeirra eru Auðbjörg Halla, f. 2.5.
1979, og Hildur, f. 26.1. 1984.
Jónas ólst upp á Ísafirði. Hann
lauk gagnfræðaprófi frá Gagn-
fræðaskóla Ísafjarðar aðeins 14
ára. Frá 15 ára aldri stundaði
hann sjóinn. Jónas fór í Sjó-
mannaskólann í Reykjavík og
Alla ævi hefur það verið þannig
að þú hefur verið hetjan mín. Ég
gleymi heldur aldrei hversu mikið
mér fannst hendurnar á þér sterk-
ar. Þær voru svo öruggar, traustar
og unnu verk með svo mikilli ná-
kvæmni. Rétt eins og þú. Þegar ég
var lítill og þú leiddir mig niður
götu gat ég dáðst endalaust að
höndunum á þér, sterklegum og
öruggum. Þegar þú leiddir mig leið
mér eins og ég væri ósnertanlegur
og ekkert illt gæti hent mig.
Pabbi pabbi pabbi, ef það er eitt-
hvað sem kemur upp í hugann þeg-
ar ég hugsa um þig, pabbi minn, þá
yrði ég að segja heiðarleiki. Ef það
er eitthvað sem þú hefur kennt mér
á lífsleiðinni, þá er það að vera
heiðarlegur við allt það fólk sem
snertir líf mitt. Ég hef reynt að
fylgja þessari lífsreglu, ekki alltaf
reynst það auðvelt og oft mistekist.
En aldrei hefur sá dagur liðið að ég
hef ekki hugsað um þessa lexíu
sem þú prentaðir í vitund mína frá
unga aldri. Þá veit ég, pabbi minn,
að ég væri ekki hálfur ég sjálfur ef
ég hefði ekki notið leiðsagnar þinn-
ar í gegnum lífið. Aðalástæðan,
pabbi minn, fyrir því að ég hef náð
þeim árangri sem raun ber vitni er
sú sem hér ritast: ég átti ljúfan,
brothættan, góðan, gáfaðan og
heiðarlegan föður sem gerði sitt
ýtrasta til að kenna mér, vara mig
við, segja mér, sýna mér, deila með
mér og umfram allt elska mig.
Elsku besti pabbi minn, ég vona
bara að ég geti gefið börnum mín-
um, þó ekki væri nema brotabrot,
af þeirri ást og alúð sem þú sýndir
mér allt okkar ferðalag. Ef mér
tekst að feta þó ekki væri nema í
nokkur spor þín, veit ég að börnin
mín taka með sér gott veganesti út
í lífið. Aldrei hefur sú ákvörðun
verið tekin að ég hef ekki tekið til
greina þau ráð sem þú sendir mig
með út í lífið, það máttu vita, pabbi
minn, að alveg sama hvað ég geri
verður þú alltaf nærri. Þú ert
hjartsláttur minn.
Eftir því sem við urðum eldri
fannst þér alltof oft ég ekki taka
mark á því sem þú hafðir til mál-
anna að leggja, því miður. Það var
aldrei þannig, pabbi minn, aldrei,
ég bara þurfti stundum að láta smá
tíma líða áður en ég gerði mér ljóst
að þú hafðir rétt fyrir þér. Ég vil
að þú vitir að fyrir mér varst þú
minn ljúfasti vinur og mín mesta
JÓNAS ÞÓR
GUÐMUNDSSON
✝ Jakob ValdemarJónasson, geð-
læknir, fæddist á
Geirastöðum í Þingi
28. október 1920.
Hann lést á Land-
spítala Landakoti 8.
júlí síðastliðinn.
Foreldrar hans
voru Jónas Stefáns-
son (Stefánssonar,
b. Syðri-Ey og á
Syðra-Hóli í Vind-
hælishr., A.-Hún.),
bóndi á Geirastöð-
um í Þingi, síðar
verkam. á Akur-
eyri, f. 11. október 1881, d. 4.
janúar 1960, og k.h. Aðalbjörg
Signý Valdemarsdóttir (Hall-
grímssonar, b. á Hólabaki í
Sveinsstaðahr., A-Hún.), f. 4.
október 1887, d. 8. október 1927.
Seinni kona Jónasar Stefánsson-
ar og stjúpmóðir Jakobs var Jón-
asína Þorsteinsdóttir, f. 1883, d.
1962. Bróðir Jakobs var Finn-
bogi Stefáns Jónasson, stúdent
frá M.A. 1944, skrifstofustjóri
KEA á Akureyri og síðar for-
stöðumaður Kristneshælis, f. 16.
maí 1923, d. 6. ágúst 1979,
kvæntur Helgu Svanlaugsdóttur,
hjúkrunarfræðingi, f. 6. sept.
Björgu, f. 20. nóvember 1991.
Jakob varð stúdent frá
Menntaskólanum á Akureyri
1942. Cand. med. frá Háskóla Ís-
lands 1951. Við framhaldsnám
og læknisstörf á sjúkrahúsum í
Englandi 1953–55 og í Svíþjóð
1955–60. Viðurkenndur sérfræð-
ingur í tauga- og geðsjúkdómum
1958. Hann var aðstoðaryfir-
læknir á Kleppsspítala 1963–67,
yfirlæknir Flókadeildar Klepps-
spítala 1967–68, sérfræðingur á
geðdeild Borgarspítalans 1968-–
70 og við Kleppsspítalann frá
1970. Jakob rak lækningastofu í
geðlækningum í Reykjavík 1960–
1998, en hann lauk störfum við
78 ára aldur. Jakob nam dá-
leiðslu í Mainz í Þýskalandi 1968
og varð hún síðan hugðarefni
hans í læknisfræði. Beitti hann
dáleiðslu sem geðlæknismeðferð
hérlendis bæði á geðdeild Land-
spítalans og lækningastofu sinni,
auk þess sem hann kenndi ís-
lenskum heilbrigðisstarfsmönn-
um dáleiðslu um árabil, aðallega
geðhjúkrunarfræðingum, sem
hafa áfram beitt dáleiðslu, sem
geðmeðferð hérlendis. Jakob var
formaður Geðlæknafélags Ís-
lands 1968–70, ritari lækna-
félags Reykjavíkur 1970–72 og
fulltrúi Íslands í aðalráði Al-
þjóðadýraverndunarsambandsins
1970–79.
Útför Jakobs verður gerð frá
Háteigskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
1922. Eignuðust þau
þrjú börn, Jónas,
flugstjóra, Aðal-
björgu, hjúkrunar-
fræðing og Svan-
laugu, hjúkrunar-
fræðing.
Jakob kvæntist 6.
júní 1953 Christel
Hildigerði Ágústs-
dóttur (áður Christel
Hildegard), f. 16.
október 1920. For-
eldrar hennar voru
August Lettau, nudd-
læknir í Königsberg í
A.-Þýskalandi og k.h.
Marta Lettau, f. Schoel. Börn
þeirra Jakobs eru: a) Hildigerð-
ur Marta, f. 21. maí 1954, fé-
lagsráðgjafi og viðskiptafræð-
ingur, búsett í Linköping í
Svíþjóð. Hún er gift Lars Gim-
stedt, verkfræðingi og ráðgjafa
og eiga þau tvö börn, Jakob, f.
23. mars 1998, og Signýju, f. 7.
maí 2000, og b) Finnbogi, f. 9.
desember 1956, dr. med., sér-
fræðingur í taugasjúkdómum.
Hann er kvæntur Elínu Flygen-
ring, f. 12. maí 1957, lögfræð-
ingi, sendifulltrúa í utanríkis-
ráðuneytinu og eiga þau tvær
dætur, Kristel, f, 6. júlí 1989, og
Kær vinur og bekkjarbróðir hef-
ir nú kvatt að loknu góðu dags-
verki í þágu margra, „integer
vitae, scelerisqve purus“, eins og
Horatius komst að orði og við
sungum oft ungir, „vammlaus halur
og vítalaus“ í íslenskum búningi
Gríms. Lengra verður varla komist
í manndygðum, og fáir hljóta þann
dóm með réttu og fullum heiðri við
ævilok. Þó hygg ég, að enginn, sem
Jakob þekkti, vefengi slík dómsorð
um hann genginn. Hann var hóg-
vær maður og lágvær, hlédrægur,
en góðviljaður og gamansamur,
beitti heldur rökum en raddstyrk,
vildi fremur reynast en sýnast,
naut sín best í völdum vinahópi.
Hann var mikill tungumálamað-
ur, framburðarsnillingur og hafði
gaman af málfræði. Okkur Andrési
JAKOB V.
JÓNASSON