Morgunblaðið - 27.07.2003, Blaðsíða 13

KÓPAL STEINTEX
Hörkutilboð
10 lítrar
aðeins 5.990 kr.
KÓPAL STEINTEX er frábær málning til notkunar á múr og
steinsteypta fleti þar sem krafist er mikils veðrunarþols.
KÓPAL STEINTEX er fáanleg í þúsundum lita.
Hentar einkar vel til endurmálunar
4 litir, hvítt, marmarahvítt, hrímhvítt og antikhvítt
Útimálning fyrir íslenskar aðstæður
Útsölustaðir Málningar:
Byko Kópavogi • Byko Hringbraut • Litaver Grensásvegi • Byko Hafnarfirði • Málningarbúðin Akranesi • Byko Akranesi •
Axel Þórarinsson, málarameistari, Borganesi • Verslunin Hamrar, Grundafirði • Litabúðin Ólafsvík • Núpur byggingavöruversl. Ísafirði •
Vilhelm Guðbjartsson, málarameistari, Hvammstanga • Verslunin Eyri, Sauðárkróki • Byko Akureyri • Versl. Valberg, Ólafsfirði • Versl.
Vík, Neskaupstað • Byko Reyðarfirði • Málningarþjónustan Selfossi • Miðstöðin Vestmannaeyjum • Byko Keflavík.
Við erum sérfræðingar í útimálningu
fyrir íslenskar aðstæður.
þjóðlegu rannsóknaverkefni ACIA
(Arctic Climate Impact Assess-
ment), sem miðar að því að kanna
nánar áhrif loftslagsbreytinga á
norðurskautinu. Verkefnið verður
kynnt á alþjóðlegri ráðstefnu sem
haldin verður á Íslandi á næsta ári.
„Hingað til hafa alþjóðlegar
samningaviðræður aðallega beinst
að því hvernig væri hægt að koma í
veg fyrir loftslagsbreytingarnar.
Nýlega hefur hins vegar orðið
breyting á umræðunni, nú er einnig
farið að tala um hvernig við getum
brugðist við þeim og minnkað skað-
ann af þeirra völdum,“ segir Auður.
Ef marka má spár um hlýnun á
næstu hundrað árum er ekki van-
þörf á að fara að undirbúa jörðina
undir miklar breytingar, Berlínar-
fundurinn spáir 7ºC–10ºC hækkun
á meðalhita en IPCC gerir ráð fyr-
ir 1,4ºC–5,8ºC hækkun.
sem þau er að finna,“ segir Hall-
dór.
Mengun af mannavöldum er að-
eins einn fjölmargra þátta sem
hugsanlega geta dregið úr hlýnun
af völdum loftslagsbreytinga. Sam-
spil þeirra þátta er mjög flókið og
ekki fullþekkt að sögn Auðar H.
Ingólfsdóttur sérfræðings í um-
hverfisráðuneytinu.
„Sótagnir frá útblæstri af
mannavöldum, t.d. vegna bruna
jarðeldsneytis, eru einn áhrifaþátt-
ur en sótagnir úr eldgosum, skóg-
areldum og öðrum náttúrulegum
fyrirbærum hafa einnig kælandi
áhrif. Áhrif sótagna og brenni-
steinsdropa eru einn af óvissuþátt-
unum þegar verið er að meta hita-
breytingar og geta haft óvænt
áhrif. Margir aðrir þættir geta
einnig haft áhrif eins og breytt
skýjafar,“ segir Auður.
Þrátt fyrir marga óvissuþætti
eru vísindamenn nú sannfærðari en
áður um að loftslagsbreytingar séu
af mannavöldum. „Eftir því sem
tíminn líður og meira er rannsakað
virðast menn almennt styrkjast í
þeirri trú að það sé beint samhengi
á milli útblásturs gróðurhúsaloft-
tegunda og hækkandi hitastigs.
Milliríkjanefnd um loftslagsbreyt-
ingar spáir því að meðalhiti muni
hækka um 1,3ºC–5,8ºC á næstu 100
árum en áhrif óvissuþáttanna sem
ég nefndi áðan eru að sjálfsögðu
óþekkt,“ segir Auður.
Áhrif á Íslandi
Gangi þessar spár um hækkun
lofthita eftir, er von að menn velti
fyrir sér hvaða áhrif það hafi á Ís-
land og umhverfi þess? Árið 2000
kom út skýrsla þar sem íslensk vís-
indanefnd gerir tilraun til að meta
áhrif loftslagsbreytinga fyrir Ísland
sérstaklega. „Samkvæmt niðurstöð-
um þessarar skýrslu er ekki búist
við að áhrifin hérlendis verði jafn-
alvarleg og t.d. á þéttbýlum, lág-
lendum strandsvæðum eins og í
Bangladesh og Hollandi. Við erum
heldur ekki í sömu stöðu og ýmsar
smáeyjar í Kyrrahafi sem eiga á
hættu að fara í kaf.
Áhrifin geta engu að síður orðið
töluverð. Augljósasta breytingin
hérlendis er sú að jöklarnir munu
halda áfram að hopa. Það mun hafa
áhrif á vatnafar sem mun hafa áhrif
á ásýnd landsins. Alvarlegustu
breytingarnar fyrir okkur verða ef
hitabreytingarnar hafa áhrif á sjáv-
arstraumana, og þá sérstaklega
Golfstrauminn. Breytingar á sjáv-
arstraumum gætu haft afdrifarík
áhrif á fiskimiðin en það er að sjálf-
sögðu það viðkvæmasta hvað okkur
varðar,“ segir Auður.
Hún segir að loftslagsbreytingar
geti einnig haft jákvæð áhrif hér á
landi. „Ef það hlýnar hérlendis er
til dæmis kominn grundvöllur fyrir
meiri byggræktun, það þarf ekki
mikla hlýnun til þess að það verði
hægt. Breytt loftslag hefði ekki að-
eins áhrif á lífríki í hafi heldur
einnig á landi og geta þær breyt-
ingar verið bæði jákvæðar og nei-
kvæðar. Nýjar tegundir geta komið
fram og gróðurtímabilið lengist.
Dæmi um neikvæð áhrif væri ef
plöntuskjúkdómar og skaðvaldar í
skógi yrðu meira vandamál. Í fljótu
bragði þá komst nefndin að því að
ekki væri bráð hætta hérlendis
hvað varðar áhrif á þjóðfélag og
heilsufar nema ef breyting verður á
sjávarstraumunum, það gæti haft
alvarlegar afleiðingar fyrir efnahag
þjóðarinnar,“ segir Auður.
Hérlendis sem erlendis hafa ver-
ið gerðar varúðarráðstafanir vegna
hækkandi yfirborðs sjávar. Fyrir
nokkrum árum var mönnum gert
skylt að hanna hafnarmannvirki
með tilliti til þess að sjávarstaða
gæti breyst, að sögn Auðar.
Heimskautið í hættu?
Þótt íslenska vísindanefndin hafi
komist að þeirri niðurstöðu að ekki
sé augljóst að íslensku samfélagi
stafi bráð hætta af loftslagsbreyt-
ingum er ekki hið sama að segja
um norðurskautssvæðið almennt.
Gert er ráð fyrir að hækkun hita-
stigs verði hlutfallslega meiri við
pólana en við miðbaug og mörg
samfélög á norðurslóðum eru þegar
farin að finna fyrir áhrifum lofts-
lagsbreytinga. Ísland er um þessar
mundir með formennsku í Norð-
urskautsráði og tekur þátt í al-
rsj@mbl.is vala@mbl.is
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 27. JÚLÍ 2003 13