Morgunblaðið - 01.08.2003, Síða 12
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
12 FÖSTUDAGUR 1. ÁGÚST 2003 MORGUNBLAÐIÐ
HAGNAÐUR Skeljungs hf. á fyrri
hluta ársins nam 130 milljónum
króna, sem er 78% minni hagnaður
en á sama tímabili í fyrra þegar
hagnaður fyrirtækisins var 595
milljónir króna. Arðsemi eigin fjár
lækkaði úr 30,7% í fyrra í 4,8% í ár.
Greiningardeildir bankanna spáðu
að meðaltali 235 milljóna króna
hagnaði, sem þýðir að hagnaðurinn
er 45% minni en spáð var.
Gunnar Karl Guðmundsson, for-
stjóri Skeljungs, segir að afkoman
einkennist fyrst og fremst af miklu
gengistapi af erlendum skuldum
vegna veikingar krónunnar í júní-
mánuði. Hann segir rekstrarkostn-
að nokkurn veginn á áætlun en
minni sala hafi valdið minnkandi
framlegð. Að mestu hafi afkoman
þó verið eins og búist hafi verið við.
Spurður um útlitið segist Gunnar
Karl vera þokkalega bjartsýnn. Tap
hlutdeildarfélaga hafi dregið af-
komuna niður um 99 milljónir króna
og þar vegi þyngst afkoma Hauk-
þings.
Kostnaðarverð seldra vara sem
hlutfall af vörusölu hækkaði úr
76,9% í 77,9% milli ára og framlegð
af vörusölu dróst saman um rúm-
lega 7%. Rekstrargjöld án afskrifta
hækkuðu um 5% og í fréttatilkynn-
ingu frá Skeljungi segir að þessi
hækkun stafi fyrst og fremst af
auknum launakostnaði, sem meðal
annars megi rekja til þess að tvær
bensínstöðvar sem hafi verið í út-
leigðum rekstri hafi verið teknar í
eigin rekstur. Hagnaður fyrir af-
skriftir, svokölluð EBITDA, lækk-
aði um 40% og nam 286 milljónum
króna á fyrri helmingi ársins.
Fjármunaliðir helsta skýring
versnandi afkomu
Fjármunaliðir lækkuðu um 379
milljónir króna, um 85%, og námu
68 milljónum króna í ár. Undir þeim
lið eru fjármunatekjur sem drógust
saman um 271 milljón króna og
námu 168 milljónum króna og áhrif
hlutdeildarfélaga sem versnuðu um
108 milljónir króna og voru neikvæð
um 99 milljónir króna í ár.
Hagnaður fyrir skatta nam 146
milljónum króna og dróst saman um
80% eða um 573 milljónir króna.
Eins og fyrr segir drógust fjár-
munaliðirnir saman um 379 millj-
ónir króna og skýra því stærstan
hluta versnandi afkomu Skeljungs
fyrir skatta.
Veltufé frá rekstri dróst saman
um 26% og nam 421 milljón króna,
en handbært fé frá rekstri jókst
verulega, eða úr 9 milljónum króna í
525 milljónir króna.
Eignir Skeljungs jukust um 9%
frá áramótum og námu rúmum 14
milljörðum króna um mitt ár og
skuldir jukust um 17%. Eigið fé
dróst lítillega saman og nam rúm-
um 51⁄2 milljarði króna. Eiginfjár-
hlutfall lækkaði úr tæplega 43% í
rúmlega 39% á tímabilinu.
Björgvin Ingi Ólafsson hjá Grein-
ingu Íslandsbanka segir að hagn-
aður Skeljungs fyrir afskriftir,
EBITDA, á fyrri árshelmingi hafi
verið 66 milljónum króna lægri en
Greining Íslandsbanka hafi gert ráð
fyrir og hagnaður hafi verið nánast
enginn á 2. ársfjórðungi en Grein-
ing Íslandsbanka hafði gert ráð fyr-
ir 193 milljóna króna hagnaði. Upp-
gjör Skeljungs hafi því verið
nokkuð undir væntingum Greining-
ar Íslandsbanka.
„Álagning var jafnframt lægri en
vænst var og framlegð því minni,“
segir Björgvin. „Mikið vægi dollara
í skuldum félagsins grundvallaði
jafnframt væntingar um gengis-
hagnað vegna styrkingar krónu
gagnvart dollara. Þær væntingar
gengu ekki eftir og voru fjármagns-
liðir því mun verri en gert var ráð
fyrir. Væntingar um verulegan af-
komubata frá 1. ársfjórðungi gengu
ekki eftir í sama mæli og búist var
við en gert var ráð fyrir 7,6%
EBITDA framlegð á 2. ársfjórð-
ungi, niðurstaðan var 5,3%, til sam-
anburðar við 6,7% á sama tímabili í
fyrra og 2,8% á 1. ársfjórðungi. Að
mati Greiningar Íslandsbanka er
afkoman óviðunandi. Auk þess sem
það hefði, að mati Greiningar Ís-
landsbanka, mátt skýra betur
ástæður versnandi rekstrar frá
fyrra ári en afkoma 2. ársfjórðungs
er mun verri en á sama tímabili síð-
asta árs þó að mikill gengishagn-
aður síðasta árs sé undanskilinn.“
Jákvæð merki
í uppgjörinu
Björgvin segir að jákvæð merki
sé þó að finna í uppgjörinu. „Gjald-
fært framlag í afskriftareikning er
lágt á fjórðungnum sem gefur fyr-
irheit um litla afskriftaþörf við-
skiptakrafna. Hans Petersen var
nýlega selt og þó söluverð sé ekki
opinbert teljum við að rétt hafi ver-
ið að selja félagið. Ljóst er að Hans
Petersen átti ekki þá samleið með
rekstri Skeljungs sem vænst var
þegar félagið var keypt og líklegt er
að hagræðingar- og samþættingar-
möguleikar hafi verið ofmetnir við
kaupin,“ segir Björgvin Ingi Ólafs-
son hjá Greiningu Íslandsbanka.
Engin viðskipti voru með hluta-
bréf Skeljungs í Kauphöllinni í gær,
en eins og kunnugt er eiga þrír
stærstu eigendur hlutafjár í félag-
inu, Kaupþing Búnaðarbanki,
Sjóvá-Almennar tryggingar og
Burðarás, nú í viðræðum um hugs-
anlegt yfirtökutilboð. Tilkynnt var
um viðræðurnar á mánudag og þá
kom fram að stefnt væri að því að
ljúka þeim á innan við viku.
Hagnaður Skeljungs hf.
dregst saman um 78%
Framlegð af vörusölu dróst saman um
7% og fjármunaliðir lækkuðu um 85%
!"#
$#
%$
& '
$
#
(
) ' & *
) *
!
(+,
+#,
"+(#
$$
"
!
!"!
%!
$$
!+(,
"+,
"+#
!"#$ # HAGNAÐUR Skeljungs á öðr-
um fjórðungi ársins var 732
þúsund krónur og hagnaður
fyrsta fjórðungs var 129 millj-
ónir króna. Næstu þrjá fjórð-
unga á undan var hagnaður
fyrirtækisins 300–400 millj-
ónir króna í hverjum fjórð-
ungi.
Hagnaður annars fjórðungs
í fyrra fyrir skatta var 479
milljónir króna en í ár var 4
milljóna króna tap fyrir
skatta. Munurinn á milli ára
skýrist að langstærstum hluta
af versnandi fjármunaliðum,
þar með talið áhrifum hlut-
deildarfélaga, meðal annars
Haukþings. Fjármunaliðirnir
voru neikvæðir um 88 millj-
ónir króna og versnuðu um
413 milljónir króna milli ára í
öðrum fjórðungi.
732 þús. kr.
hagnaður
á öðrum
fjórðungi
REKSTUR Eimskipafélags Íslands
og dótturfélaga skilaði 134 milljóna
króna hagnaði á fyrri árshelmingi
2003 en á sama tímabili í fyrra nam
hagnaðurinn ríflega 2,5 milljörðum.
Þessi versnandi afkoma skýrist fyrst
og fremst af fjármagnsliðum félags-
ins en fjármagnsgjöld námu nú 78
milljónum á meðan fjármunatekjur
voru upp á nærri 1,6 milljarða í
fyrra. Þá nam hækkun á virði hluta-
bréfaeignar samstæðunnar í öðrum
félögum 89 milljónum í ár en var 960
milljónir í fyrra.
Hagnaður fyrir afskriftir og fjár-
magnsliði (EBITDA) nam 1.686
milljónum króna en var 1.200 millj-
ónir fyrir sama tímabil í fyrra. Einn-
ig jókst veltufé frá rekstri úr 740
milljónum í fyrra í 1.384 milljónir
króna í ár.
Rekstrartekjur samstæðunnar
voru 15.660 milljónir króna á fyrstu
sex mánuðum ársins 2003. Í tilkynn-
ingu segir að þetta séu nokkuð minni
tekjur en áætlað var og skýrist af
þróun gengis, harðri verðsamkeppni
í flutningastarfsemi og lækkun á
tekjum Brims.
Gengisþróun óhagstæð
Þróun gengisvísitölu íslensku
krónunnar hefur haft neikvæð áhrif
á gengismun vegna langtímaskulda
félagsins, sem að stærstum hluta eru
í erlendri mynt, að því er segir í til-
kynningu frá félaginu. „Meðalgengi
krónunnar frá janúar til júní 2003 er
um 10% sterkara en meðalgengi á
sama tímabili 2002. Gengið hefur því
töluverð áhrif á samanburð milli
ára.“
Ennfremur segir að afkoma fyrir
fjármagnsliði á öðrum ársfjórðungi
sé undir væntingum samstæðunnar
og eigi það sérstaklega við um af-
komu Brims. Tekið er fram að af-
komutölur samstæðunnar séu ekki
fyllilega samanburðarhæfar við töl-
ur síðasta árs vegna innkomu Brims
í samstæðuna í apríl í fyrra.
Ingimundur Sigurpálsson, for-
stjóri Eimskipafélagsins, segir að
hægar hafi gengið að ná fram við-
unandi afkomu af flutningastarfsemi
félagsins á árinu en vonir stóðu til.
Tekjur Eimskips séu að stærri hluta
í erlendum myntum en rekstrar-
kostnaður, sem hafi haft það í för
með sér að styrking krónunnar frá
fyrra ári skilar sér í verri afkomu en
ella. „Hins vegar hefur nýting á sigl-
ingakerfi félagsins aukist nokkuð frá
árinu á undan og að öðru óbreyttu
má reikna með að veiking krónunnar
í lok fyrri árshelmings muni bæta
tekjur flutningastarfseminnar á síð-
ari hluta ársins.“
Hann segir að afkoma Brims hafi
verið heldur lakari en reiknað var
með vegna lækkunar afurðaverðs á
erlendum mörkuðum og minni grá-
lúðu- og loðnuafla. „Þar að auki hef-
ur umtalsvert tap verið af starfs-
stöðvum félagsins á Raufarhöfn og
Seyðisfirði og ef litið er til einstakra
afurða hefur rækjuvinnsla verið sér-
staklega erfið.“
Þrátt fyrir að búið sé að ná sam-
legðaráhrifum á ýmsum sviðum í
rekstri Brims segir Ingimundur að
gert sé ráð fyrir að reksturinn á síð-
ari hluta ársins verði lakari en á fyrri
helmingnum, einkum vegna tekju-
myndunar félagsins og lægra af-
urðaverðs. Um Burðarás segir hann
að óvarlegt sé að gera ráð fyrir
hækkunum á gengi hlutabréfasafns
félagsins á komandi mánuðum.
Jónas Gauti Friðþjófsson hjá
greiningardeild Landsbanka Ís-
lands, segir afkomu Eimskipafélags-
ins á heildina litið í takt við vænt-
ingar en slakt engu að síður.
„Afkoman á öðrum ársfjórðungi er
óviðunandi, bæði á sviði sjávarút-
vegs og flutningastarfsemi. Flutn-
ingastarfsemin skilar enn of lítilli
framlegð til að geta staðið undir sér
til lengdar og er greinilegt að hag-
ræðingaraðgerðir og skipulags-
breytingar sem stjórnendur hafa
boðað á undanförnum afkomufund-
um hafa ekki skilað sér. Með aukn-
um umsvifum innflutningi í
tengslum við bata í hagkerfinu má þó
reikna með að þessi hluti starfsem-
innar muni sýna bata.“ Jónas segir
ytri skilyrði í sjávarútvegi erfið m.a.
vegna hás raungengis krónunnar og
ekki hafi tekist að hagræða til fulls
innan fyrirtækja þessarar stoðar
rekstrarins.
Þá sé afkoma Burðaráss slakari en
almennt mætti ætla miðað við þróun
á hlutabréfamarkaði það sem af sé
ári.
„Flutningastarfsemi félagsins hef-
ur ekki komist í horf í nokkur ár og
verður sá hluti starfseminnar sem
aðilar á fjármálamarkaði munu eink-
um fylgjast með og veita aukna at-
hygli á komandi misserum.“
SAMSTÆÐUREIKNINGUR
Eimskipafélagsins inniheldur af-
komu þriggja dótturfélaga, Eim-
skips ehf., Brims ehf. og Burðar-
áss ehf. Í meðfylgjandi töflu má
sjá hvernig nokkrar stærðir úr
samstæðureikningunum skiptast
á rekstrareiningarnar þrjár.
Hagnaður varð af rekstri Eim-
skips ehf., sem annast flutninga-
starfsemi Eimskipafélagsins, og
nam hann 117 milljónum króna á
tímabilinu en hagnaður fyrir af-
skriftir og fjármagnsliði var 569
milljónir króna. Afkoma flutn-
ingastarfseminnar er sögð nokk-
uð undir væntingum félagsins og
hefur styrking krónunnar frá
fyrra ári skilað sér í verri af-
komu en ella.
Sjávarútvegsarmur samstæð-
unnar, Brim ehf., tapaði 91 millj-
ón króna á tímabilinu en hagn-
aður án afskrifta nam tæpum 1,2
milljörðum króna. Afkoma
Brims er sögð verulega undir
þeim væntingum sem gerðar hafi
verið í upphafi árs.
Hagnaður af rekstri fjárfest-
ingafélagsins Burðaráss nam 237
milljónum króna á tímabilinu og
versnaði frá fyrsta ársfjórðungi
til annars en á þeim fyrri nam
hagnaður félagsins 816 millj-
ónum króna. Lakari afkoma á
öðrum ársfjórðungi skýrist að-
allega af lækkun á gengi hluta-
bréfa í félögum sem Burðarás á
stóran eignarhlut í, einkum
Flugleiðum hf. og SÍF hf.
"% &% '"% (")*
"##* "# "#%% "#
! !
" ! #
$ ! %! &#'
( $! #)
#*
+ ' !
--
. -
.
+
%
,..
,
-
-
-.
Brim verulega undir væntingum
Afkoma Eimskips
versnar um rúma
2,4 milljarða
Hagnaður fyrir afskriftir og fjármagnsliði eykst um 40%
)%"#,!%
"% &% '"% ("
-
*
.
/ '
01 * 21 *
$$"
(
$
%#
%$
%"
$
#
& '
.
!
#$
$
(
.
) ' & *
#
+",
"+",
"
#!
(
$!
(
(
%"
%#
##
($"
..
!
#"
!!
..
"
#+",
"+",
!"#$ #