Morgunblaðið - 31.08.2003, Blaðsíða 44

44 SUNNUDAGUR 31. ÁGÚST 2003 MORGUNBLAÐIÐ






 
 

 
 

 




 
 !


  
#

!$

BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
SAMBAND íslenskra harmoniku-
unnenda var stofnað 1981. Það voru
stórhuga menn sem stóðu að stofnun
þess. Einn af þeim var Karl Jónat-
ansson, en hann hefur unnið mikið
og gott starf að framgangi harmon-
ikunar hér á landi.
Í landssambandinu eru 19 harm-
onikufélög og eru líklega á annað
þúsund félagsmenn í þessum fé-
lögum. Má það teljast einstakt að
stofnað sé félag utan um eitt hljóð-
færi, hvað þá 19 félög í okkar litla
landi. Sýnir það best hvað harmonik-
an á djúpar rætur í menningu þjóð-
arinnar. Þriðja hvert ár stendur
S.I.H.U. fyrir landsmóti þar sem öll
félög á landinu leiða saman hesta
sína ásamt erlendum gestum. Næsta
landsmót verður haldið 2005 í Nes-
kaupstað, en einnig er fyrirhugað að
halda sérstakt unglingamót á næsta
ári.
Öflugu unglingastarfi er haldið
uppi í sambandi við harmonikuna.
Er það mest að þakka hinum fjöl-
mörgu tónlistarskólum og áhuga-
sömum kennurum, og er gaman að
sjá hvað margir efnilegir unglingar
eru að koma fram á sjónarsviðið.
Landssambandið hefur staðið fyr-
ir komu erlendra listamanna í harm-
onikuleik og hafa einhverjir þeirra
ílengst hér á landi og er það mikil
lyftistöng fyrir harmonikutónlistina.
Einnig gefur S.Í.H.U. út blað sem
heitir Harmonikublaðið. Ritstjóri
þess er formaður sambandsins, Jó-
hannes Jónsson. Í blaðinu er að finna
ýmsan fróðleik um harmonikutónlist
og hvet ég alla þá sem áhuga hafa á
þessari gerð tónlistar að kynna sér
þetta einstaka blað. Af nógu væri að
taka úr sagnabrunni harmonikutón-
listar hér á landi, en hér læt ég stað-
ar numið. Ég get þó ekki skilið við
þetta án þess að minnast á þátt Rík-
isútvarpsins í garð okkar harmon-
ikuunnenda. Ljóst er að við sitjum
ekki við sama borð og aðrir, t.d. þeir
sem unna poppi, djass og klassík.
Þeir fá allir sína þætti og er það bara
hið besta mál. En Ríkisútvarpið gef-
ur sig út fyrir það að vera útvarp
allra landsmanna; þetta getum við í
harmonikufélögunum engan veginn
tekið undir. Krafa okkar er vikuleg-
an harmonikuþátt í Ríkisútvarpið.
Af nógu er að taka.
GUÐRÚN
GUÐJÓNSDÓTTIR,
varaformaður S.Í.H.U.
Harmonikan á djúpar
rætur í menningu
þjóðarinnar
Frá Guðrúnu Guðjónsdóttur:
NÝLEGA varð ég vitni að dálitlu
atviki í fjörugu samkvæmi. Maður
nokkur gerði athugasemd við þau
orð viðmælanda síns að „mikið af
fólki“ væri saman komið á tiltekn-
um stað. Hann sagði að í sinni sveit
hefðu börn verið leiðrétt sem töluðu
um „mikið af fólki“. „Í minni sveit
var margt fólk en mikið af skít,“
sagði þessi eldhressi náungi og
skellihló.
Orðasambandið mikið af fólki
mætti flokka undir talmál og er svo
sem ósköp saklaust. En þegar það
er komið á prent er eins og stíllinn
dali, það kemur slaki í textann.
Sama er að segja um orðin fullt af
fólki. Auðvitað skilst þetta, en það
er ekki beint fallegt eða smekklegt,
ég tala nú ekki um þegar það er sí-
endurtekið. Margt fólk og fjöldi
fólks mundi lyfta textanum.
Þennan mun mætti útskýra fyrir
börnum – ekki beint muninn á fólki
og skít, heldur hinu að sumt megi
telja (t.d. fólkið í veislunni) en erf-
iðara sé að koma tölu á safnheiti á
borð við mjöl, sand eða skít.
Og nú get ég ekki stillt mig um
að geta hér einnig um þágufall orðs-
ins mikið: miklu. Æ oftar er í fjöl-
miðlum talað um að þetta eða hitt
sé mikið betra, jafnvel mikið mikið
betra en eitthvað annað. Slíkur tals-
máti leiðir til þess að mismunar-
þágufallinu (dativus differentiale) er
ógnað. Það er eitthvað mjúkt og
ríkt við þetta þágufall: það er miklu
betra.
Að lokum þakka ég Morgun-
blaðinu fyrir að hafa fengið mál-
fræðinginn Jón Friðjónsson til að
ræða um íslenskt mál á laugardög-
um. Það er ekki amalegt að byrja
helgina á málfarskennslustund hjá
Jóni yfir góðum kaffibolla. Ég nefni
líka JAJ og vikulega þætti hans í
blaðinu; og ekki má gleyma góð-
kunningjanum Víkverja sem fylgist
grannt með málfari landa sinna. Þá
þakka ég Pétri Péturssyni þuli og
Halldóri Kr. Þorsteinssyni skóla-
stjóra fyrir stórskemmtileg les-
endabréf um málfarsleg efni. Öll
heilbrigð umræða um móðurmálið
ýtir við okkur, eflir málkenndina og
knýr okkur m.a. til að vega og meta
eigin málfar, talað og ritað. Fjörleg
og uppbyggileg skoðanaskipti (ekki
boð og bönn) auka virðingu fyrir
móðurmálinu og snillingum orðsins
listar.
BALDUR HAFSTAÐ,
prófessor við KHÍ.
Margt fólk
– mikið af skít
Frá Baldri Hafstað: