Morgunblaðið - 19.11.2003, Blaðsíða 16

ERLENT
16 MIÐVIKUDAGUR 19. NÓVEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
GEORGE W. Bush Bandaríkjafor-
seti kom í gær í fjögurra daga op-
inbera heimsókn til Bretlands.
Formlega er forsetinn gestur Breta-
drottningar þó svo að ríkisstjórnin
hafi ákveðið heimsóknina. Skiptar
skoðanir eru um þá ákvörðun Tonys
Blairs forsætisráðherra að bjóða
Bush í heimsókn á þessum tíma en
meirihluti landsmanna virðist þó
styðja ákvörðunina, skv. skoðana-
könnun dagblaðsins The Guardian.
Fram hefur komið að kostnaður
breska ríkisins vegna heimsóknar
Bandaríkjaforseta nemur um fimm
milljónum sterlingspunda (um 635
milljónum króna). Munu meira en
14 þúsund lögreglumenn sinna ör-
yggisgæslu í tengslum við heim-
sóknina, þrefalt fleiri en upphaflega
var gert ráð fyrir.
Fella styttu af Bush af stalli
Samtök um útrýmingu kjarnorku-
vopna (CND) og samtökin „Stöðv-
um stríðið“ hafa fengið heimild til að
halda mótmælagöngu í miðborg
London á morgun, fimmtudag, og
munu göngumenn ganga fylktu liði
framhjá öllum helstu stjórnarbygg-
ingum í höfuðborginni, sem og
framhjá breska þinginu í West-
minster en göngunni lýkur við Traf-
algar-torg. Þar er gert ráð fyrir því
að sex metra há stytta af George W.
Bush verði afhjúpuð og síðan felld af
stalli með táknrænum hætti.
„Hugmyndin er sú að undirstrika
hversu miklar blekkingar lágu að
baki því er styttan af Saddam Huss-
ein var felld af stalli sínum í Bagdad
9. apríl,“ sagði Liz Hutchins, tals-
maður CND. „Atburðurinn var tákn
um sigur Bandaríkjanna en stað-
reyndin er þó sú að hernámið hefur
reynst hinn mesti harmleikur.“
Fulltrúar „Stöðvum stríðið“ segj-
ast nú gera ráð fyrir að um eitt
hundrað þúsund manns taki þátt í
mótmælunum. „Andstaðan við komu
Bush hefur magnast til muna,“
sagði Lindsey German, einn skipu-
leggjenda göngunnar.
„Eruð í fullum rétti“
Ken Livingstone, borgarstjóri í
London, veitti mótmælendum lið-
sinni í gær þegar hann sagði þá
óumdeilanlega hafa rétt til að lýsa
skoðunum sínum, þ.e. andúð á Bush
Bandaríkjaforseta. Livingstone bað
þó um að allt færi friðsamlega fram.
„Siðferðilega eruð þið í fullum
rétti,“ sagði Livingstone. „Þið eruð
að mótmæla ólöglegu stríði og her-
námi [Íraks] og heimurinn allur
fylgist með ykkur.“
Niðurstöður skoðanakönnunar
sem The Guardian hefur gert benda
þó til þess að meirihluti Breta sé
sáttur við að Bush komi í heimsókn.
Könnunin sýndi að 43% voru hlynnt
því að Bush heimsækti Bretland á
meðan 36% sögðust því mótfallin.
62% sögðust þeirrar skoðunar að
Bandaríkin „almennt talað, væru já-
kvætt afl í heimsmálunum“ á meðan
15% telja að Bandaríkin séu „hið illa
heimsveldi“.
Þá virðist stuðningur við árásina
á Írak hafa aukist í Bretlandi, sem
þykja góð tíðindi fyrir Blair en hann
hefur átt undir högg að sækja und-
anfarna mánuði vegna þeirrar
ákvörðunar sinnar að fylkja liði með
Bandaríkjunum í Írak. 47% segjast
nú styðja þá ákvörðun að ráðast á
Írak en hlutfallið var 38% í sept-
ember. Dregið hefur úr andstöðunni
um 12%, 41% aðspurðra sagði nú að
rangt hefði verið að ráðast á Írak.
Sagðist talsmaður Blairs í gær
vonast til þess að allur sá fjöldi
manna, sem hlynntur væri heim-
sókn Bush til Bretlands, myndi láta
heyrast í sér til að skapa mótvægi
við háværar raddir andstæðinga
Bandaríkjaforseta. „Blair trúir því
að meirihluti landsmanna fagni
komu Bush forseta, geri sér grein
fyrir mikilvægi sambandsins við
Bandaríkin og virði það við Bush
hversu staðráðinn hann er í því að
koma á lýðræði í Írak,“ sagði tals-
maðurinn.

















  





     


  
   



 

  
 








   


 

  
     
 


  








!
 "
 
 

 # 





 
$  


%& 
" 
 

   !" 

'(

)  


   

%  
 ( 
"
**
+
  
 # 

!
 ,

 -   


 "   #$$%)  

.
"/

 



 
,



 


 
0
) 


$ & 
 ' ()%  
 
,

 (
& 
, 

  (

(
 "   ,







 

 

  
%
   *   &
 


,


"  
0
(
 




 , -
 1 
2
 
2 
 
) 3
 1 (

2


 
+ ",
!  

! 
 ' -   . /  0   1 $  . 
  



Meirihluti Breta sátt-
ur við heimsókn Bush
Andstæðingar
forsetans og
stríðsreksturs bú-
ast við fjölmenn-
um mótmælum
London. AFP, AP.
LEIKHÚSIN í West End í London
eiga nú í erfiðleikum og margar
sýninganna hafa kolfallið. Margir
velta þess vegna fyrir sér hvort
einkareknu leikhúsin séu á villigöt-
um og hafi misst tilfinninguna fyrir
því hvað fólk vilji sjá.
Á sama tíma í fyrra var uppselt á
allar sýningar leikritsins „The
Breath of Life“ eftir David Hare
með Judi Dench og Maggie Smith í
aðalhlutverkum í einu leikhúsa
West End. Elaine Stritch sló einnig
í gegn í London og fékk Tony-
verðlaunin fyrir einleik sinn.
Í ár virðast hins vegar einka-
reknu leikhúsin, sem eru liðlega 40,
aðallega sýna leikverk sem hafa
verið mjög lengi á West End (meðal
annars „Músagildran“ sem hefur
verið sýnd í hálfa öld) og flestar
nýju sýninganna hafa fengið dræm-
ar viðtökur. Sumar þykja reyndar
svo slæmar að þær verðskuldi varla
umsögn. Á meðal þeirra eru tvær
uppfærslur á „Rottugenginu“ –
Frank Sinatra, Sammy Davis, Dean
Martin og félaga – auk ýmissa til-
rauna til græða á „Stomp“, söng-
leik sem sýndur hefur verið lengi.
Sýningum á nýjum söngleik,
„Money to Burn“, var hætt 11. októ-
ber, tæpum tveimur sólarhringum
eftir frumsýningu á „The Venue“.
Gagnrýnendur rifu söngleikinn í
sig og leikhúsið tapaði andvirði nær
50 milljóna króna. Skömmu áður
hætti Michael Barrymore, vinsæll
breskur grínisti, að koma fram í
Wyndham’s Theatre og tilkynnti að
hann treysti sér ekki til að halda
sýningunum áfram. Þær höfðu þá
aðeins staðið í nokkra daga og
fengið mjög misjafna dóma.
„Skært ljós, skelfilegt pen-
ingaplokk,“ var fyrirsögn nýlegrar
greinar í The Guardian um mis-
heppnuðu sýningarnar í West End.
Gagnrýnandi The Daily Tele-
graph var einnig harðorður og
sagði að einkareknu leikhúsin væru
„stöðnuð listræn auðn“. „Ég verð
að viðurkenna að þetta er alveg
rétt,“ sagði Peter Wilson, framleið-
andi í West End um þau ummæli.
Ekki bætir úr skák að almenn-
ingssamgöngurnar eru slæmar í
vesturhluta London og margir
veigra sér við því að fara í leikhúsin
vegna glæpa og andfélagslegrar
hegðunar slæpingja á götunum.
Einkareknu leikhúsin hafa einnig
orðið undir í samkeppni við öflug
ríkisstyrkt leikhús eins og National
Theatre sem frumsýnir oft leikverk
sem eru sýnd seinna á West End
eða Broadway í New York. Nation-
al Theatre sýnir nú t.a.m. breskan
söngleik um bandaríska spjall-
þáttastjórnandann Jerry Springer.
Breskt leikhúsfólk bendir á að oft
kemur skin eftir skúr og segir að
bundnar séu vonir við nokkur leik-
verk sem ráðgert er að sýna á
næsta ári, m.a. tvö leikrita Shake-
speare, „Allt er gott sem endar vel“
og „Rómeó og Júlíu“. Ennfremur er
ráðgert að sýna nokkra nýja söng-
leiki, svo sem „Woman in White“
eftir Andrew Lloyd Webber.
„Ég er alltaf bjartsýnn,“ sagði
Cameron Mackintosh leikhúseig-
andi. Hann hyggst setja upp söng-
leik er byggir á myndinni „Mary
Poppins“. „Fólk er að skrifa og sér
okkur fyrir nýju efni. Ég tel að við
séum á tímabili endurnýjunar.“
AP
Leikararnir Gabrielle Noble, Peter Blake og Rachel Lynes kynna söngleik-
inn „Money to Burn“ sem kolféll og nam tapið nær 50 milljónum króna.
West End
á villi-
götum?
’ Skært ljós, skelfi-legt peningaplokk. ‘
London. AP.
PAPPÍRSTÆTARI dugar
ekki lengur til að eyða gögnum,
að sögn vefsíðu norska blaðsins
Aftenposten. Skömmu eftir
hrun Berlínarmúrsins haustið
1989 gaf Erich Mielke, yfir-
maður öryggislögreglu austur-
þýsku kommúnistanna, STASI,
skipun um að setja allt skjala-
safn stofnunarinnar í tætara.
Síðan átti að brenna pokana
með pappírsstrimlunum.
En á síðustu stundu tókst að
koma í veg fyrir að um 16.000
pokar yrðu eldinum að bráð.
Ljóst er að í skjölunum eru
upplýsingar um milljónir
manna sem störfuðu fyrir
STASI í tíð austurþýska al-
þýðulýðveldisins sem þekkt var
undir skammstöfuninni DDR.
Fimmtán manna hópi hefur
með mikilli þolinmæði tekist að
raða innihaldi 250 poka saman
á um það bil 500.000 A-4 arkir.
Með sama hraða hefði tekið
400 ár að raða öllum striml-
unum saman í heillegar mynd-
ir.
Verkinu lokið á 5 árum?
En nú hefur verið hannað
forrit sem flýtir fyrir mönnum.
Strimlarnir eru þá settir í lita-
skanna sem rannsakar hvern
pappírsbút og leitar uppi
strimla með nákvæmlega sama
litblæ á pappírnum, sömu
skriftina eða sams konar ein-
kenni á stöfunum sé um vél-
ritað efni að ræða. Strimlunum
þarf þó fyrst að raða saman í
gegnsæjar plastmöppur svo að
hægt sé að skanna þá. En
menn vona að hægt verði að
ljúka verkinu á fimm árum í
stað 400.
Strimlar
úr tætara
settir
saman
STASI-skjölin
skönnuð
LEIÐTOGUM tveggja stærstu
stjórnmálaflokka mótmælenda á
Norður-Írlandi lenti saman í mið-
borg Belfast í gær en eftir viku fara
fram kosningar til heimastjórnar-
þingsins í héraðinu. Gerðu þeir harða
hríð hver að öðrum, með tilheyrandi
handapati og hæðnisorðum. Var
kominn mikill hiti í menn áður en yfir
lauk en uppákoman þykir til marks
um að kosningarnar verði tvísýnar.
Uppákoman átti sér stað fyrir
framan höfuðstöðvar Sam-
bandsflokks Ulsters (UUP) í Belfast.
Forystumenn Lýðræðislega sam-
bandsflokksins (DUP), með klerkinn
Ian Paisley í broddi fylkingar, höfðu
gerst svo djarfir að koma fyrir aug-
lýsingaskilti vegna kosninganna
andspænis höfuðstöðvum UUP og
var fjölmiðlafólki boðið að verða við-
statt er það var afhjúpað í gær. Dav-
id Trimble, leiðtogi UUP, kom hins
vegar út úr höfuðstöðvum UUP
ásamt helstu ráðgjöfum sínum og tók
að deila hart á Paisley og hans menn.
Spurði Trimble, sem var forsætis-
ráðherra heimastjórnarinnar á með-
an hún starfaði, Paisley m.a. hvers
vegna hann þyrði ekki að mæta hon-
um í kappræðum. Stuðningsmenn
Paisleys hrópuðu hins vegar að
Trimble að hann væri „búinn að
vera“ í stjórnmálum. Stóð uppákoma
þessi í um tíu mínútur áður en
Trimble ók á brott með föruneyti
sínu.
Skoðanakannanir benda til að
DUP og UUP fái á bilinu 20–25% at-
kvæða hvor flokkur í kosningunum í
næstu viku, sem þýðir að samfélag
mótmælenda er klofið í tvær jafn-
stórar fylkingar. Sama er uppi á ten-
ingnum hjá kaþólikkum, kannanir
benda til að Sinn Féin og SDLP fái
hvor um sig 20–25% atkvæða.
Reuters
David Trimble lætur Peter Robinson, varaleiðtoga DUP, fá það óþvegið.
Trimble og Paisley
lenti saman úti á götu
Belfast. AP.