Morgunblaðið - 10.03.2004, Blaðsíða 23

listar og menningar, meðal annars í
myndlist, arkitektúr og borgaskipu-
lagi, frá 21. október til 31. desember.
Heimsborgir Evrópu er vert að
sækja heim, þá er skartað öllu því
besta sem þær eiga og engu til spar-
að, þjóðarstoltið í veði. Lille er engin
lítil borg á okkar mælikvarða, íbú-
arnir liðlega milljón. Hún er stjórn-
unarborg héraðsins Nord-pas-de-
Calais og hefur varðveitt mið-
aldabrag sinn, kirkjur og virkismúra,
þar er háskóli og mörg söfn. Lille var
upprunalega rómverkst vígi, en frá
fyrri miðöldum hluti af Flandri og þá
mikill uppgangur sem tengdist versl-
un og ullarvefnaði. Heyrði undir
Búrgúnd frá 1384–1482, þar á eftir
Austurríki og Spán, allt þar til Frakk-
ar komu til skjalanna 1667, hernámu
borgina og innlimuðu í ríki sitt. Hér
þannig gullnámu af sögu að sækja
heim líkt og var um Brügge, menn-
ingarborg Evrópu 2002.
Hin nafnkennda hafnarborg Genúa
telur sjöhundruð þúsund íbúa, hún er
höfuðborg héraðsins Lígúríu og
stendur við Lígúrska hafið. Öðru
fremur iðnaðarborg en á sér langa og
litríka sögu og var þegar á tímum
Rómverja mikilvæg hafnarborg. Á
tólftu öld varð borgin sjálfstætt lýð-
veldi og borgarmúrinn frá þeim tíma,
dómkirkjan samanstendur af mörg-
um stílbrögðum, meðal annars róm-
verskum og gotneskum. Var í bygg-
ingu frá tólftu til sextándu aldar en
hin stóra höfn og hinn mikli og frægi
viti, La Lantera, eru frá sextándu öld.
Mikill og voldugur verslunarfloti
gerði borginni kleift að taka þátt í
krossferðunum og höndla með vörur
frá austrinu. En verslun við Býs-
anska ríkið leiddi til styrjaldar við
Feneyjar sem tapaðist 1381. Á sex-
tándu öld var verslun ásamt lánveit-
ingum til Spánar og Niðurlanda und-
irstaða og bakgrunnur uppgangs og
velmegnunar, en 1797 missti borgin
sjálfforræðið til Frakklands, seinna
Sardíníu og loks Ítalíu.
Þetta eru nokkrir punkar sem gefa
vonandi einhverja hugmynd um hvað
Evrópa hefur upp á að bjóða á þessu
ári hvað varðar hámenningu, er þó
einungis brotabrot af öllu framboð-
inu. Ætti samt að gefa innsýn í við-
burði sem veita birtu inn í heilahvel
njótenda, lýsa upp sálarkirnuna og
lætur þeim líða vel. Má nefna þetta
sólarstrendur andans og gleymum
ekki hinu forna orðtæki Decimusar
Juniusar Juvenalis: hraust sál í
hraustum líkama, sem ég vil útleggja
á þann veg að heilbrigður líkami sæki
mögn sín til heilbrigðrar sálar. Segja
ekki vísindin, að flestir sjúkdómar
byrji í sálinni og að ímyndunin sé
sterkasta aflið? Hugvit og listir eru í
öllu falli sá grunnur og þau grómögn
sem eru undirstaða allra framfara í
heimi hér.
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 10. MARS 2004 23
SÝNING á ljósmyndum eftir Ragn-
ar Axelsson, ljósmyndara Morg-
unblaðsins, betur þekktur sem
RAX, var opnuð í Argus fotokunst-
galleríinu í miðborg Berlínar sl.
föstudag. Að sögn komust færri að
en vildu við opnunina og var fullt út
úr dyrum þessa fyrstu sýning-
arhelgi, en sýningin var sér-
staklega kynnt í menningarblaði
Berliner Morgenpost.
Á sýningunni gefur að líta tæp-
lega 50 ljósmyndir sem Ragnar hef-
ur tekið á Grænlandi, Íslandi og í
Færeyjum á síðastliðnum 15 árum
og eru myndirnar hluti af verkefni
þar sem Ragnar hefur myndað lífs-
hætti sem eru að hverfa í Norður-
Atlantshafi, s.s. veiðimenn, trillu-
karla og bændur. Verkefnið hefur á
síðustu árum hlotið fjölda við-
urkenninga, má þar nefna fyrstu
verðlaun á ljósmyndasýningu um
hafið sem haldin var í Vannes í Bre-
tagne í fyrra og sérstök heið-
ursverðlaun fyrir fyrsta flokks
fréttaljósmyndun á Leica Oskar
Barnak-verðlaunahátíðinni, sem
haldin ver í Arles í Frakklandi sum-
arið 2001. Á síðustu misseri hafa
ljósmyndirnar úr verkefninu verið
sýndar víða um heim, m.a. á Photo-
work-hátíðinni á Val d’Orcia í
Toskanahéraði á Ítalíu í fyrra, á
ljósmyndahátíðinni í Arles í Frakk-
landi sumarið 2001, í Vannes í Bret-
agne sl. haust, í New York og
Moskvu, en að sögn Ragnars sá
Norbert Bunge, eigandi Argus
fotokunst-gallerísins, myndirnar
fyrst á sýningu í Frakklandi og
sóttist í kjölfarið eftir að fá að sýna
þær. Í maí næstkomandi opnar sýn-
ing með ljósmyndum Ragnars í
Hamborg og síðar á árinu munu
þær verða sýndar víðar í Frakk-
landi.
Spurður hvernig megi skýra
þennan mikla áhuga víða um lönd á
hinum hverfandi lífsháttum á norð-
urhjara segir Ragnar það fyrst og
fremst helgast af því að þetta sé
framandi heimur. „Hann er svo allt
öðruvísi en það sem fólk hefur áður
séð, enda hefur hann kannski ekki
verið fólki sérstaklega aðgengileg-
ur. Mögulega helgast það af því að
ljósmyndarar hafa frekar haft
áhuga á að mynda í heitum löndum
og því fáir lagt á sig að mynda á
köldum stöðum.“ Að mati Ragnars
helgast áhugaleysi ljósmyndara á
köldum löndum ekki hvað síst af því
að það er að mörgu leyti mun erf-
iðara að mynda í kulda en hita.
„Allar vélar frjósa, auk þess sem
filmur verða stökkar og brotna.
Það er því margfalt erfiðara og
reynir verulega mikið á mann, bæði
andlega og líkamlega,“ segir Ragn-
ar, en tekur fram að það hafi verið
draumi líkast að mynda á Græn-
landi. „Maður las um þennan menn-
ingarheim sem lítill strákur og því
var magnað að sjá hann með eigin
augum. Þar sem allt er svo fram-
andi verður fyrir vikið í raun afar
auðvelt að taka myndir vegna þess
að manni finnst allt sem fyrir augu
ber svo flott og spennandi. Hér
heima er maður að sama skapi jafn-
vel hreinlega hættur að sjá og taka
eftir hlutunum einmitt vegna þess
að þeir eru alltaf beint fyrir framan
nefið á manni og maður orðinn
samdauna því,“ segir Ragnar.
Allar nánari upplýsingar um
galleríið má finna á vefslóðinni:
www.argus-fotokunst.de, en þess
má geta að sýningin stendur til 30.
apríl nk.
Ljósmyndir Ragnars Axelssonar sýndar í miðborg Berlínar
Heimur á hverfanda hveli
Ljósmynd/Haraldur Þór
Ragnar Axelsson ásamt Norbert Bunge, eiganda Argus fotokunst-gallerísins, fyrir framan sýningarsalinn.
HELGA Þórarinsdóttir lágfiðluleik-
ari og Kristinn H. Árnason gít-
arleikari flytja verk eftir Georg
Philipp Telemann, Marin Marais og
Manuel de Falla á Háskólatónleik-
um í Norræna húsin kl. 12.30 á
morgun.
Georg Philipp Telemann (1681–
1767) var þýskur organisti en líka
tónskáld. Hann skrifaði ógrynnin
öll af verkum: óperum, forleikjum,
messum, sónötum o.fl. Í allri þess-
ari sköpun má finna talsverðan leir-
burð en einnig glittir í perlur á
borð við þá sónötu sem hér er flutt.
Marin Marais (1656–1728) fædd-
ist og starfaði í París. Hann var
virtúós allra tíma á viola da gamba
sem segja má að sé fyrirrennari
sellósins. Bíómyndin fræga frá tí-
unda áratug síðustu aldar, Allir
heimsins morgnar, fjallar um einka-
líf og ævistarf Marais.
Manuel de Falla (1876–1946) var
spænskur píanóleikari og tónskáld.
Hann sótti efnivið sinn að mestu í
spænsk þjóðlög. Lögin tvö sem
leikin verða nú eru upphaflega sam-
in fyrir háa söngrödd og píanó og
eru úr flokki sjö laga sem nefnist
Siete Canciones Populares Espan-
olas.
Morgunblaðið/Golli
Helga Þórarinsdóttir og Kristinn H. Árnason.
Lágfiðla og gítar
Skógarhlíð 18, sími 595 1000
• www.heimsferdir.is
Heimsferðir bjóða nú einstakt tækifæri í vor til að dveljast við frá-
bærar aðstæður á suðurströnd Spánar í 3–4 vikur á ótrúlegum kjör-
um. Beint flug til Benidorm og
Costa del Sol þar sem þú nýtur
þjónustu fararstjóra Heimsferða
allan tímann og getur valið um
spennandi kynnisferðir á meðan á
dvölinni stendur. Við bjóðum þér
okkar bestu íbúðarhótel með frá-
bærri aðstöðu fyrir farþega.
Munið Mastercard
ferðaávísunina
Vorferðir Heimsferða til
Costa del Sol
og Benidorm
frá kr. 19.990
Costa del Sol
18. apríl – 31 nótt
Verð frá kr. 29.890
Flugsæti með sköttum, netverð.
Verð frá kr. 62.995
M.v. hjón með 2 börn, 2–11 ára, Timor
Sol, 31 nótt. Netverð.
Ferðir til og frá flugvelli kr. 1.000.
Verð kr. 79.690
M.v. 2 í stúdíó, Timor Sol, 18. apríl,
flug, gisting, skattar, netverð.
Ferðir til og frá flugvelli kr. 1.000.
Benidorm
25. apríl – 24 nætur
Verð frá kr. 19.990
Flugsæti með sköttum, netverð.
Verð frá kr. 43.995
M.v. hjón með 2 börn, 2–11 ára,
Vacanza, 25. apríl, 24 nætur. Netverð.
Ferðir til og frá flugvelli kr. 1.800.
Verð kr. 59.990
M.v. 2 í íbúð, Vacanza, 24 nætur. Flug,
gisting, skattar. Netverð.
Ferðir til og frá flugvelli kr. 1.800.
Tryggðu þér síðustu sætin
FORSALA aðgöngumiða á við-
burði Listahátíðar í Reykjavík,
sem stendur yfir dagana 14.–31.
maí, hefst á Netinu í dag kl. 9.
Miðakaup fara fram á slóðinni
www.artfest.is og þar má finna
nákvæmar leiðbeiningar. Aðeins
hluti miða á Listahátíð í Reykjavík
2004 verður seldur á Netinu en
miðasalan í Bankastræti 2 hefst 2.
apríl.
Dagurinn er valinn í tilefni þess
að í dag eru 35 ár liðin frá stofnun
hátíðarinnar en 10. mars 1969 var
Listahátíð í Reykjavík formlega
stofnuð fyrir tilstuðlan núverandi
heiðursforseta hátíðarinnar, Vlad-
imirs Ashkenazy, ásamt mennta-
málaráðherra og borgarstjóra.
Miðaverð er frá 2.800 krónum
upp í 4.800 krónur.
Netsala á Listahátíð
LJÓÐAKVARTETTAR hins þýska
Jóhannesar Brahms eru á dagskrá
ljóðatónleika í Salnum í kvöld kl. 20.
Söngvarar eru Hulda Björk Garð-
arsdóttir sópran, Sigríður Aðalstein-
dóttir alt, Gunnar Guðbjörnsson ten-
ór og Davíð Ólafsson bassi. Pí-
anóleikarar eru Daníel Þorsteinsson
og Anna Guðný Guðmundsdóttir.
Á efnisskránni eru valin lög úr ást-
arljóðavölsum Brahms op. 52 og 63.
(1868–9, 1874) Sígaunaljóðin op. 103
(1887) en þau hafa ekki verið flutt
fyrr í heild í þessu formi hér á landi.
Davíð Ólafsson, Hulda Björk Garð-
arsdóttir, Sigríður Aðalsteins-
dóttir, Daníel Þorsteinsson, Gunnar
Guðbjörnsson og Valgerður Andr-
ésdóttir. Í hennar stað leikur Anna
Guðný Guðmundsdóttir.
Sígaunaljóð og
ástarvalsar
Gerðuberg kl. 20 Dixielandband
Grundarfjarðar heldur tónleika. Á
efnisskrá eru ýmis þekkt dixie-
landlög og danstónlist. Í sveitinni
eru 10 hljóðfæraleikarar, sem hafa
æft og haldið tónleika reglulega í sex
ár. Stjórnandi sveitarinnar er Frið-
rik Vignir Stefánsson tónlistar-
skólastjóri.
Í Dixielandbandinu eru tíu hljóð-
færaleikarar sem spila á trompet,
klarinett, saxófón, básúnu, túbu,
bassagítar, píanó og trommur.
Hljóðfæraleikararnir koma úr hin-
um ýmsu stéttum bæjarfélagsins, en
hafa allir það sama áhugamál að
spila dixie-tónlist. Bandið hefur
haldið tónleika víða á Snæfellsnesi
en þetta eru fyrstu tónleikar sveit-
arinnar í Reykjavík.
Í DAG
 Sjá einnig Staður og stund á mbl.is