Morgunblaðið - 20.03.2004, Qupperneq 51
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 20. MARS 2004 51
Kringlukast
undirföt
náttföt
20% afsláttur
Kringlunni 8-12,
sími 553 3600,
www.olympia.is
!
" #
! $ $ #
%
! $"&
'% % ( !
!
R Í K I S S K A T T S T J Ó R IRSK
#
)
#
DÆMISAGA af henni Diffu
minni.
Tíkin mín gaut hvolpum nýver-
ið. Einn hvolpanna, lítil tík, lipur,
veitti mér vænt-
umþykju mikla.
Flaðraði hún upp um
mig og fagnaði, hve-
nær er ég nálgaðist.
Lauk þeim blíðuhót-
um svo, að ég ók yfir
löppina á greyinu.
Linnti þá fleðulátum
hennar, að sinni.
Fróðleikur um
reikningsskil
Baráttumaður fyrir
hvalveiðum hefur far-
ið vel yfir reiknings-
skil hvalaskoðunarfyrirtækja og
gert grín að rekstri þeirra og upp-
byggingu, eins og allri þjónustu
við ferðamenn. Lítt ræddi hann
veiðar á hval, og minna um
vinnslu og ekkert um sölu á afurð-
um hvala. Þó upplýsti hann, að
munnvatn Japana streymdi stríð-
um straumum, við það eitt, að
heyra nafn baráttufrækins for-
stjórans.
Gróðavænleg atvinnugrein?
Völd Hvalaforstjórans standa víða.
Bankinn hans (bullandi samráð)
lánar hvalaskoðunarfyritækjunum,
olíufélagið hans (stjórnar- og sam-
ráðsformaður) selur þeim elds-
neyti, tryggingafélagið hans (líka í
bullandi samráði) tryggir öll
ósköpin. Aumingja hvalaskoðunin
tekur þannig þátt í því að tryggja
fjárhagslega afkomu hvalarans.
Skrítin er hún veröld!
Helst er á hvalaranum sjá og
heyra, að heljargróða megi fá út
úr hvalveiðum. Fjárhagsumsvif
forstjórans benda ein-
mitt til þess að gróða-
vænlegt sé að binda
skip við bryggju. Vit-
leysingarnir sem eru
að berjast að halda út
hvalaskoðun ættu að
binda skip sín hið
snarasta og hirða síð-
an gróða sinn, þegar
hvalveiðar forstjórans
hafa gert út af við
hvalskoðunina. Það
verða drjúgar auð-
lindabætur, sem þar
verður að fá.
Við skemmtilestur á ársreikn-
ingum Hvals hf. fyrir árið 2002
kemur þó í ljós, að fyrirtækið er
hætt að græða! Tapið er 268 millj-
ónir!! Tvöhundruðsextíuogátta
millur!! Þrefalt tap allra hvala-
skoðunarfyrirtækjanna á fimm ár-
um! Þrátt fyrir opinbera styrki til
Hvals hf. í gjafakvóta, eftirgjöf
hafnargjalda, í sjómannaafslætti
og ýmsum ívilnunum, þá er
skuldaaukning sl. fimm ára 300
milljónir. Samtals eru skuldir í
stórgróðahvalveiðifyrirtækinu,
Hvalur hf, eittþúsundogeitthundr-
aðmilljónir króna!
Hvert erum við að fara?
Hvalur hf. er eigandi fjögurra
hvalveiðiskipa í Reykjavíkurhöfn.
Markmið forstjóra þess er að
hefja aftur hvalveiðar. Til að
minnka áhrif hvalastofna, td.
hrefnu, á fiskistofna þarf að drepa
amk. 15.000 dýr við Ísland. For-
stjórinn er tilbúinn til þess. Hann
ætlar sjálfum sér 2-3% af útflutn-
ingstekjum fyrir viðvikið. En hver
ætlar að greiða kostnaðinn af
þessum útrýmingarhernaði? Litla
2-3 milljarða! Útgerðin? Þú og ég?
Hafró?
En líklega er þetta kröfugerð
hans vegna friðunar hvalastofna.
Forstjórinn er kominn á þá hæpnu
slóð að etja einni atvinnugrein
gegn annarri. Þeim leik lýkur ekki
við endalok hvalaskoðunar. Þegar
ferðaþjónustan hefur verið svert í
svaðið, verður einhver annar fyrir
forstjóranum.
Hvað segir dæmisagan um
Diffu litlu okkur?
Jú, hún segir okkur að vera ekki
að flaðra upp um þá, sem aka
stórum dýrum tækjum sem þeir
ráða ekki við.
Þeir aka aðeins á okkur og yfir,
skaða okkur og meiða.
Kvalinn hvalari
eða kvalari hvala?
Sigurjón Benediktsson skrifar
um hvalveiðar og hvalaskoðun ’Forstjórinn er kominná þá hæpnu slóð að etja
einni atvinnugrein gegn
annarri.‘
Sigurjón Benediktsson
Höfundur er tannlæknir á Húsavík.