Pressan - 30.04.1992, Blaðsíða 30
30
FIMMTUDAGUR PRESSAN 30. APRÍL 1992
HEIMILIÐ
Ófullkomleiki manna kemur best í Ijós í upp-
hafi sambúðar. Ótrúlegustu smámunir geta
snúist upp í martröð og leitt til skilnaðar ef
nægilegt umburðarlyndi skortir. PRESSAN
varar við eftirfarandi eiginleikum í fari manna.
Skór um allt hús. Farið er úr skónum jafnvel
inni í svefnherbergi. Afar hvimleitt, því við íslend-
ingar erum aldir upp við þann sið að fara úr skón-
um á réttum stað; í forstofunni.
Slæmir baöherbergissiðir. Þegar karlmenn
raka sig eiga þeir til að skvetta duglega út um allt
án þess að þrífa upp eftir sig. Óþolandi eiginleiki
en að sama skapi algengur.
Karlar og böö fara ekki saman. Þeir eiga það
til, oftar en konur, að fara í sturtu og skilja allt eftir
á floti inni á baðherbergi. Að því loknu eiga þeir
það til að nota fjögur handklæði í stað eins, sem
ætti að öllu jöfnu að duga. Þau blautu finnur mað-
ur svo um allt hús — sérstaklega uppi í rúmi þeg-
ar farið er í háttinn að kvöldi.
Morgunveröarboröiö. Makinn fær sér smjör á
brauð, notar sama hnífinn í kæfuna og stingur aft-
ur í smjörið. Næsti maður velur sér marmelaði en
fær kæfu með smjörinu. Marmelaði-kæfubrauð
— kannski ekki það lystugasta í heimi. Lausn:
fleiri hnífa á borðið.
Barnið og pabbinn. Kannist þið við vandamál-
ið með barnið í peysunni öfugri, sitt hvorum
sokknum, hárið ógreitt, hor í nefi... og pabbinn
stoltur með nýblásið hár, í straujaðri skyrtu og
með silkibindi. Óskiljanlegt! „Föðurheld" barnaföt
gætu leyst vandann. Slíkur fatnaður hefði engar
tölur, bakhliðin væri eins og framhliðin. Nothæf
fyrir hvaða þurs sem væri.
Stofan. Karlinn kemur heim, hendir sér upp í
sófann, kveikir á sjónvarpinu, kemur sér vel fyrir,
fer úr skítugum sokkunum... og þar eru þeir þartil
konan hendir þeim í óhreina tauið.
Brot á reglum. Þegar eiginmaðurinn kemur
heim í hádegismat og ekkert er tilbúið því vinkon-
urnar eru mættar. Algerlega óþolandi þegar mað-
ur er meira að segja búinn að láta vita af sér.
Matarinnkaup. Þegar búið er að segja konunni
að skrifa niður það sem vantar, hún gerir það ekki
og gleymir helmingnum. Þar af leiðandi er ísskáp-
urinn fullur af kotasælu en vantar í hann kókið.
Reykingar. Makinn skilur eftir stútfulla ösku-
bakka út um allt hús með viðeigandi sóðaskap.
Eyöslusemi. Makinn skilur öll Ijós eftir logandi,
hvort sem hann er inni í herberginu eða ekki.
Gjörsamlega tilgangslaus iðja.
Kvabb. Allt kvabb er óþolandi.
Vaskurinn. Óundin borðtuska er nánast glæp-
ur. Þetta er neyðartæki og fáránlegt að hafa það
ekki í startholunum.
Vonlaus maki. Að vera giftur einhverjum sem
gerir ekki neitt heima og þarf jafnvel að leita út fyr-
ir heimilið ef eitthvað þarf að laga.
Bókmenntasmekkur. Uppsöfnun á ómerkileg-
um bókmenntum.
Slæmir borösiöir. Ropar og annar vindblástur
eiga ekki við á matmálstímum og allra síst eftir að
sest hefur verið að borðum. Stappaður matur er
ekki lystaukandi heldur.
O
>
O
U)
<
H
1-
(/)
Q
<
(T
LU
I-
O
LU
_l
D
O
o
Vi nncxn
f e k i n keii
S+of.
ui^ncxú
midjauv
„Ég hef iðulega búið
þannig að heimilið er
minn hjartfólgnasti stað-
ur. Ég hef búið einn og
það verður að segjast að
það finnst mér ekki gam-
an,“ segir Hákon Odds-
son dagskrárgerðarmað-
ur. „Heimilið fyrir mér er
staður þar sem maður
hefur sína bestu og ást-
kærustu vandamenn og
vini og þá líður manni
vel.
Þar hefur ntaður líka
fullt öryggi. Eitt sinn bjó
ég í San Francisco í lat-
ínuhverfinu, sem þótti
nokkuð hættulegt, og
þarlendur vinur minn var
hræddur við að koma í
heimsókn. Um leið og
maður kom inn til sín
fannst manni það hins
vegar vera öruggasti
staður í heimi “ það skipti
engu máli hvað var að
gerast á götunni fyrir ut-
an. Það er þessi hurð
heimilisins sem breytir
andrúmsloftinu fyrir inn-
an.
Svo má segja að ég sé
ákaflega heimakær mað-
ur og þrátt fyrir að ég
elski að fara út að borða
finnst mér enn skemmti-
legra að fá fólk heim til
mín. Ef ég mætti ráða
myndi ég halda daglega
veislu heima hjá mér.
Ekkert er skemmtilegra
en að fylla húsið af fólki
og halda því veislu og
þannig nýtist heimilið til
alls; til að hvíla sig, njóta
stunda með ástvinum,
hafa hjá sér vini sína og
slappa af.
Én svo má líka prófa
ýmislegt og eitt sinn bjó
ég í um 200 fermetra
húsnæði þar sem mátti
leyfa sér að bjóða fleiri
hundruð manns í partí,
halda 50-100 manna
matarboð og hafa hús-
hljómsveit. I raun og
vem breytist heimihð og
lífsstíll manns eftir því
hversu mikið pláss mað-
ur hefur.
A fimmtán ámm hef
ég búið á um það bil þijá-
tíu stöðum en hef verið
fljótur að aðlagast hveij-
um nýjum stað. Heimilið
er því mjög sniðugt fyrir-
brigði; staður þar sem
maður getur komið sér
fyrir og notið þess að
lifa.“
Ásdís Olsen,
kynningarfulltrúi
hjá Sjónvarpinu,
lítur á heimilið
sem miðstöð og
samastað. Stað
þar sem fjöl-
skyldan kemur
saman og hefur
það notalegt.
„Á heimili
mínu em alltaf
næg verkefni og
því líflegt. Vinn-
an er oft tekin
heim en það er
gott að geta sam-
ræmt heimilislíf-
ið og vinnuna.
Mér líður vel við að geta
dundað heimavið. Þetta
er mjög gott heimili, opið
og þægilegt.
Núna búum við í
þannig húsi að það er
ekki almennilega tilbúið
og því em endalaus verk-
efni við að mála, hellu-
leggja og svo framvegis.
Það er á þremur hæðum
en miðhæðina notum við
mest því þar em stofan
og eldhúsið. Stundum
breiðum við úr teppi á
miðju stofúgólfi, Uggjum
þar öll í kös og lesum eða
horfum á sjónvarpið.
Við emm með vinnu-
herbergi þar sem tölvan
stendur og Kalli (Ágúst
Úlfsson leikari) er með
smíðastofu niðri. Það
stefnir allt í að við verð-
um mikið að dunda okk-
ur heima og gemm haft
það náðugt í ellinni."
Arni Pétur Guðjóns-
son leikari býr ásamt fjöl-
skyldu sinni í Auðar-
stræti. Viðveran á heimil-
inu er misjöfn og ræðst
oftar en ekki af vinnu-
álagi.
,Á heimilinu er unnið,
borðað og þar kemur fjöl-
skyldan saman. Það er
upp og niður hvað við
hjónin erum mikið
heimavið, stundum er
það mikið en stundum er
það í mýflugumynd. Við
emm miklir sjónvarps-
glápendur, borðum sam-
I'leimili /\A\\A b c\
. sem em aldfei
| « s /
Keima K \ja set*
an og fjölskyldan er yfir-
leitt voðalega mikið sam-
an þann tíma sem hún er
heima.
Við vinnum líka bæði
heima og það er ekkert
sérstakt skrifstofuher-
bergi þannig að við emm
mikið öll saman inni í
borðstofú við borðið þar.
Tölvan er oft færð þang-
að og stelpan lærir þar
frekar en inni í sínu eigin
herbergi. Borðstofan er
miðjan og það má segja
að miðpunktur heimilis-
ins sé í stofunum.“
Það em þessi enda-
lausu verkefni sem þarf
að leysa úr heimafyrir
eftir að vinnudegi lýkur
sem em svo hvimleið að
ekki verður með orðum
lýst. Draumurinn er að fá
manneskju til sín sem
passar bömin, þvær
þvottinn, þvær upp,
kaupir inn, þrífur í hólf
og gólf. Við eftirgrennsl-
an kemur hins vegar í
ljós að það er engin slík
manneskja fáanleg nema
maður búi í sveit og þá
auglýsir maður hreinlega
eftir ráðskonu. Dagar
ömmunnar em líka liðn-
ir. Það má auðvitað gera
tilraun til að auglýsa hér
á mölinni og meira en
líklegt að það beri árang-
ur nú í atvinnuleysinu.
Hins vegar heyrði það til
draumóra einna að leyfa
sér jafnvel að hugsa um
slíkan engil þegar tíðin
varbetri.
Segjum nú sem svo að
það takist að finna hvítan
hrafú sem þennan. Yndis-
legt! En þá kemur að því
hvað mannaeskjan á að fá
í laun. Ekki er nokkur leið
að finna svar við því og
hvergi um það skrifaður
bókstafur. Þóknun sú
væri samkomulagsatriði
og segja kunnugir að
vinna sem þessi fari nær
eingöngu fram á markað-
inum svarta. Það er eng-
inn þjónustuaðili sem
hægt er að leita til og ekki
einu sinni hægt að fá upp-
gefinn viðmiðunartaxta,
svo maður fari nú ekki að
yfir- eða undirborga þjón-
ustuna. Laun húshjálpar-
innar þyrfti að byggja á
tilfinningu, góðsemi og
réttsýni. Ekki til lítils ætl-
ast.
Að öllu óbreyttu er
„au pair“-stúlka skásta
lausnin. Að vísu býr hún
inni á heimilinu, sem
ekki er alltaf átakalaust.
Þegar fólk kemur inn á
heimilið er það ekki
hundrað prósent trygging
fyrir spamaði í vinnu.
Það þarf líka að hafa fyr-
ir fólkinu; það kostar
vinnu að hafa fólk í
vinnu.
Að lokum er ekki úr
vegi að reikna út hvort
það virkilega borgar sig
að fá slíkan einstakling til
liðs við sig. Vel gæti far-
ið svo að laun fyrir yfir-
vinnutímana færiTbein-
ustu leið í annan vasa.