Pressan - 30.04.1992, Blaðsíða 33

FIMMTUDAGUR PRESSAN 30. APRÍL 1992
33
*
Islandsmeistaratitillinn í handknattleik hefur aldrei farið af höfuðborgar-
svæðinu síðan byrjað var að keppa um hann árið 1940. Lengsta ferðalag bik-
arsins til þessa er í Hafnarfjörðinn en nú gæti orðið breyting á. Spútnikklið
ársins er frá Selfossi, en sá bær hefur hingað til verið frægari fyrir flest ann-
að en handknattleik. Hverjir eru þetta sem ógna handboltahefðinni og hvað
eru þeir yfirleitt að vilja upp á dekk? Við kíkjum aðeins á hópinn og heyrum
í spekingunum.
Viggó Sigurðsson
þjálfari Hauka
„Það smellur allt saman hjá
þeim í úrslitakeppninni. Mark-
varslan er orðin góð og það vita
síðan allir hvað Sigurður Sveins-
son getur gert. Það er hins vegar
Einar Gunnar sem gerir útslagið,
en hann hefur verið óstöðvandi.
Það er engin spuming að hann
getur orðið skytta á heimsmæli-
kvarða.
Annars eru þetta allt frískir
strákar og í Víkingsleikjunum
má segja að þeir hafi verið orðnir
óstöðvandi, enda allt saman
miklir keppnismenn. Það er ljóst
að Einar Þorvarðarson er að gera
virkilega góða hluti á fyrsta ári
sínu sem þjálfari. Ef einstakir
leikmenn eru nefndir er ljóst að
Gísli Felix er farinn að verja
mjög vel og með tilkomu Einars
Gunnars em komnar tvær mjög
öflugar skyttur í liðið. Það gerir
allan vamarleik á móti þeim
mun erfiðari. Eg hef verið að
fylgjast með Einari Gunnari
lengi og það er ljóst að þetta er
rosalegt efni í súperhandknatt-
leiksmann. Hann þarf hins vegar
að læra aðeins betri vamarleik
því hann brýtur oft klaufalega af
sér. Gústaf Bjamason er stór-
efnilegur þótt hann hafi leikið
betur í fyrra og þá er leikstjóm-
andinn, Einar Guðmundsson,
lipur. Ég tel þó að FH-ingar
vinni í úrslitum."
Guðjón Guðmundsson
aðstoðarþjálfari Víkings
, J>að er engin spuming að Sel-
fossliðið er það lið sem hefur
konrið mest á óvart í vetur. Þeir
em með góða blöndu af eldri og
yngri leikmönnum og hittu á að
vera á hápunkti gegn Víkingum,
sem hafa verið besta lið vetrarins
ásamt FH-ingum.
Það fyrirkomulag sem nú er
við lýði gerir mönnum kleift að
búa til svona handboltaævintýri.
Ég vil hins vegar taka ffam að
þetta er ekki hnefahögg fyrir
Víking heldur kjaftshögg fyrir
stóm liðin á Reykjavíkursvæð-
inu, Víking, Val og FH, sem
hafa einokað íslandsmeistaratit-
ilinn síðan 1973.
En almennt um liðið þá er
ljóst að þama em engir aukvisar
á ferð. Sigurður Sveinsson sýnir
að hann er að nokkru „symból“
fyrir handboltann á fslandi og
hann er búinn að skapa álíka
stemmningu um sig á Selfossi og
hann gerði hjá Lemgo í Þýska-
landi — hann hefur hrifið alla
með sér. Um leið er ljóst að Ein-
ar Gunnar Sigurðsson er mesta
efni sem hefur komið fram hér í
mörg ár. Einnig er Gústaf
Bjamason mjög efnilegur.
Ég er sannfærður um að ekk-
ert lið kemur til með að ganga
yfir Selfyssinga og það kæmi
mér ekki á óvart þó að þeir stæðu
uppi sem íslandsmeistarar. Þeir
em félagslið sem spilar beint frá
hjartanu og ég verð að segja eins
og er að þegar maður horfði í
augun á Selfyssingunum í leikn-
um á Selfossi þá sá maður að
þeir vom kolgeggjaðir, svo mik-
ill var sigurviljinn."
Karl Björnsson
bæjarstjóri
„Mér líst bara ffábærlega vel á
þetta og eins og gefur að skilja
em allir mjög glaðir á Selfossi út
af þessu. Það er sprottinn upp
ákaflega mikill handboltaáhugi
og allir fylgjast með af lífi og sál
—jafnvel þeir sem alla jafha em
ekki mikið fyrir íþróttir. Jú, ég er
farinn að fylgjast töluvert með
og þá er ekki annað hægt en
mæta á leiki. Þetta er að sjálf-
sögðu mikil og góð kynning fyr-
ir bæinn og á án efa efdr að skila
sér á mörgum sviðum.
Jóhann Ingi Gunnarsson
fyrrverandi
landsliðsþjálfari
„Þetta er búið að vera mjög
markvisst starf hjá Selfyssingum
og þeir em að uppskera launin
núna. Það er nú svo gaman að
það hófst að nokkm þegar bróðir
minn, Steindór Gunnarsson, fór
að þjálfa þama og þá var að
koma upp þessi kjami í kringum
Arangurinn er nú þegar kom-
inn ffarn úr björtustu vonum, en
við vissum að þetta var sterkt og
vaxandi lið og þá er augljóst að
allt getur gerst í handbolta. Við
höfum trú á að þeir eigi eftir að
fara alla leið og verði Islands-
meistarar. Ég spái því reyndar að
það þurft fimm leiki til, en það
ætti að hafast.“
stráka eins og Einar Gunnar og
fleiri.
Það er ljóst að þetta breyttist
allt með komu Sigurðar Sveins-
sonar. Það er hann sem gerir úts-
lagið og ég er sannfærður um að
hann gæti flutt hvaða lið sem er í
deildinni upp um fjögur sæti.
Hann er búinn að skapa sérstaka
stemmningu og færa liðinu
sjálfstraust. Liðið hefur eflst við
hverja raun en vandamálið fyrir
þá í úrslitunum er líklega það að
þeir em komnir lengra en þeir
bjuggust við. Fyrir þá er 2. sætið
móralskur sigur og því er spum-
ingin hvort þeir em nógu hungr-
aðir til að fara alla leið.“
Regína Thorarensen
fréttaritari:
„Mér finnst þetta mikil upp-
hefð fyrir bæinn hvemig þetta
hefur allt saman gengið hjá
handboltamönnunum. Við eig-
um góða bæjarstjóm og bæjar-
stjóra og hér er bara gott fólk,
enda gott að vera á Selfossi. Ég
vildi bara að ég væri betri til
heilsunnar til að fylgjast með
þessu, en það er nú ekki bæjar-
stjóminni að kenna.
Þetta em glæsilegir piltar sem
hafa lagt mikið á sig enda er
æskan hér á Selfossi til fyrir-
myndar, bæði kát og skemmti-
leg. Ég er reglulega stolt af þessu
unga fólki enda sér maður aldrei
vín á nokkmm manni héma.
Maður mætir bara fallegu og
skemmtilegu fólki á götu.“
Þorbjörn Jensson
þjálfari Vals
, J>að bjóst enginn við neinu í
líkingu við þetta í upphafi hjá
Selfyssingum. Staðreyndin er
hins vegar sú að þetta er
skemmtilegt lið með gífurlega
sterka blöndu af ungum leik-
mönnum, sem hungrar í titil, og
gömlum refum.
S vo skemmir ekki að Sigurður
Sveinsson kemur inn í liðið og
verður ungur í annað sinn. Þá
hafa leikmenn eins og Einar
Gunnar og Gísli Felix komið
mjög á óvart. Þama er þó fyrst og
fremst liðsheildin á ferð og þá
hafa áhorfendur stutt vel við bak-
ið á þeim. Ég spái því að fyrst
þeir náðu að vinna einn leik í
Kaplakrikanum geti þeir allt eins
orðið íslandsmeistarar. Þá hafa
FH-ingar farið lengri leið og
fengið minni hvíld. Það gæti
einnig skipt máli.“
K Y N L í F
JÓNA INGIBJÖRG JÓNSDÓTTIR
Fœðingar í krafti
sjálfstrausts
Enn einu sinni hefúr sannast
hvað hefðbundin karlamiðuð
pólitík gengur gjörsamlega á
skjön við þarfir kvenna. I um-
ræðunni um lokun Fæðingar-
heimilis Reykjavíkur er okkur
enn einu sinni boðið upp á
sömu þreyttu tugguna um að
fæðingar á sjúkrahúsum séu ör-
uggari fyrir allar konur og
sjúkrahúsfæðingar komi til
með að kosta þjóðarbúið
minna.
Þegar við lítum á sögu
bamsfæðinga síðustu aldimar
kemur í ljós að mismunandi
tímabil hafa skipst á. Eftir síð-
ari heimsstyijöld fleygði tækn-
inni fram og fæðingin varð
færibandafyrirbæri og konan
að útungunarvél á meðan fæð-
ingarlæknirinn, fullur af áhuga,
stýrði gangi fæðingarinnar eins
. þegar barns-
hafandi kona er
komin inn á sjúkra-
hús er hún komin
inn í annan heim
þar sem önnur lög-
mál ríkja en þau að
konunni sjálfri sé
treyst til að fæða á
öruggan hátt. Þess
í stað er hún kom-
in inn í heim sem
trúir á tæknina.“
og herforingi. A síðustu áratug-
um hafa sprottið upp hreyfing-
ar um allan heim þar sem barist
hefúr verið fyrir því að það sé
viðurkennt að fæðingar, í yfir
níutíu prósentum tilvika, era
fullkomlega eðlilegar og þarf
engin sérstök inngrip af hendi
fæðingarlækna. Það er ótrúlegt
að við eigum svona erfitt með
að koma þessu inn í kollinn á
okkur. Það eina sem konan
þarf, og nánustu aðstandendur í
langflestum tilvikum, er að Iáta
náttúrana hafa sinn gang. Þegar
meðganga hefur gengið að
óskum og ekkert bendir til ann-
ars en fæðing verði eðlileg þarf
ekki mikinn viðbúnað. Bams-
hafandi kona þarf ekkert annað
en að treysta sér og líkama sín-
um fyrir að gera það sem konur
hafa gert frá ómunatíð. Fæðing
í krafti sjálfstrausts að undan-
genginni fræðslu um með-
göngu og fæðingu gerir konum
fyllilega kleift að sinna þessu
líffræðilega kynhlutverki sínu
með sóma.
Vel upplýstar konur og nán-
ustu aðstandendur vita mæta-
vel að umhverfi sem styður við
þá staðreynd að fæðing er heil-
brigt fyrirbæri en ekki sjúk-
dómur skiptir veralega miklu
máli. Þess vegna er sú krafa
sjálfsögð og skýr að konur eigi
rétt á að fæða í slíku umhverfi.
Það er ekki vegna krafna um
aukið öryggi í fæðingu eða
minni rekstrarkostnað sem
stefnt er að lokun Fæðingar-
heimilisins. Það er vegna van-
þekkingar að málum er svo
komið.
Það er afturför hér á landi ef
bamshafandi konur hafa ekki
þann valkost að geta fætt böm
sín án óþarfa afskipta, í frið-
sælu umhverfi og í nánum
tengslum við aðstoðarfólk.
Skilningsvana stjómmálamenn
hafa enn einu sinni haft sitt
fram með hágæðahugsjónimar
peninga og tækni að leiðarljósi.
Reynsla bæði hérlendis og er-
lendis hefur margoft leitt í ljós
að þegar bamshafandi kona er
komin inn á sjúkrahús er hún
komin inn í annan heim þar
sem önnur lögmál ríkja en þau
að konunni sjálffi sé treyst til
að fæða á öruggan hátt. Þess í
stað er hún komin inn í heim
sem trúir á tæknina. Og það er
nú einu sinni svo að þegar við
höfum starfsfólk umkringt
tækjum og lyfjum sér til halds
og trausts eru meiri líkur á að
tækin og lyfin séu notuð —
jafnvel þótt þess sé stundum
ekki þörf. Þar sem um margar
fæðingar er að ræða og starfs-
fólk verður önnum kafið er líka
hættara við að gripið verði til
aðgerða til að flýta fyrir. Til
hvaða spamaðar leiðir þessi af-
skiptatíska „fæðingartækninn-
ar“? Það er vægast sagt sorg-
Iegt til þess að hugsa ef barátta
fyrir mannúðlegri fæðingum
dettur niður. Hvemig stendur á
því að við eigum erfiðara með
að skilja að fæðingar í krafti
sjálfstrausts kvenna kosta okk-
ur minna en fæðingar í um-
hverfi þar sem tæknin hefur
forgang framyfir tilfinningar?
Til dæmis kostar það minna ef
konur fá að hreyfa sig eins og
þær vilja á meðan á hríðum
stendur. Hreyfing eykur blóð-
streymi og konan finnur minna
til og þarf síður á verkjalyfjum
að halda. En til þess að konur
fái að hreyfa sig eins og þær
vilja og fæða í þeirri stellingu
sem þær finna að hentar þeim
best verður fæðingarherbergið
að vera hannað með þetta í
huga. Um slíkt er ekki að ræða
á sjúkrahúsi. Þetta er bara eitt
lítið atriði af mörgum sem
skipta máli þegar rætt er um
muninn á því að fæða í krafti
sjálfstrausts eða í skjóli efans.
Hvemig er hægt að koma
valdamönnum í skilning um að
fæðing er eðlilegt fyrirbæri og
mjög persónuleg upplifun fyrir
konu og maka? Því hefur verið
haldið fram að fæðing sé
punkturinn yfir i-ið — getnað-
inn sjálfan. Það að bjóða kon-
um og þeirra nánustu upp á
stofnanaumhverfi er í hróplegri
mótsögn við þá persónulegu
reynslu sem bamsfæðing er.
Eins og Sheila Kitzinger segir í
bók sinni Konan—kynreynsla
kvenna er það „eins og við ætt-
um að njóta samfara, úthella
sál og líkama í tilfinningaflóði í
iðandi manngrúa á fjölsóttri
flugstöð, á stórri jámbrautar-
stöð, í leikfimisal eða flísa-
lögðu salemi". Lokun Fæðing-
arheimilisins, ef af henni verð-
ur, yrði stórt skref aftur á bak.
Við höfum ekki efrii á að hafna
fæðingum þar sem konum er
fyrst og fremst gert kleift að
úúa á sig sjálfar.
Spyrjiö Jónu um kynlífiö. Utanáskrift:
Kynlíf c/o PRESSAN, Hverfisgötu 8-10,101 Reykjavík.