Pressan - 30.04.1992, Blaðsíða 36

36
FIMMTUDAGUR PRESSAN 30.APRÍL1992
Blaðamenn eru farísear nú-
tímans. Starf þeirra er svo
óhreint og ógeðfellt að venjulegt
fólk getur ekki umgengist þá og
meðtekið eins og aðra. Þetta var
með því fyrsta sem Gunnar Þor-
steinsson, forstöðumaður Kross-
ins, sagði þegar við hittumst til
að tala um kristindóminn og
ástand þjóðarsálarinnar í kjölfar
ferminga og páska. Hann hafði
þetta reyndar eftir söfnuði sín-
um, sem gerði einnig tillögur um
bílasala og lögfræðinga sem farí-
sea samtímans. En auðvitað talar
hann við blaðamenn — enda
miskunnsamur og það er hluti
starfs hans sem áróðursmanns
Guðs.
Kannski er einhver huggun í
því fólgin að hann er líka þeirrar
skoðunar að þjóðarsálin í heild
sé sjúk. Almennt talað.
„Sú andlega fæða sem þessi
þjóð leggur sér til munns er þess
eðlis að þjóðarsálin er sjúk. Þeir
sem nærast á skósólum verða
sjúkir og þannig er komið fyrir
þjóðinni. Það nægir að líta á
hvemig fólk ver tíma sínum. Það
vinnur sína vinnu, en þar fyrir ut-
an neyta flestir þess sem fjöl-
miðlar hafa uppá að bjóða, sem
flest er mannskemmandi, afsið-
andi og niðurbrjótandi. Þetta set-
ur mark sitt á þjóðarsálina."
En er þetta ekki eitthvað
sem fólk, einstaklingar, ákveð-
ur fyrir sjálft sig?
„Jú, enda eru til undantekn-
ingar, þótt ástandið sé almennt
slæmt. Því verður hins vegar
ekki breytt nema með því að
breyta einstaklingunum, hverj-
urn og einum, og fá þá til að
raða í nýja forgangsröð því
sem þeir láta ofan í sig, and-
lega talað. Þegar það gerist, þá
verða menn heilir. Það sem
læknar fólk er fyrst og fremst
orð Guðs. Það er það eina sem
er eilíft í þessum heimi og í lífi
fólks er löngun eftir þessu
orði. Það er staðreynd. Og þótt
hið almenna ástand sé jafn-
slæmt og raunin er, þá eru
ýmsir til sem sjá í gegnum
þann raunveruleika sem blasir
við flestum. Eg held að Guð
eigi marga í þessu landi og
miklu fleiri en við sjáum.“
FÓLK HEFUR VALIÐ
RANGT
Kristnin hefur látið undan
síga og hlutverk trúarinnar er
minna en það var í samfélaginu.
,Já og nei. Trúarbrögðin hafa
ekki misst gildi sitt, heldur hefur
fleira bæst við. Fólk hefur hallað
sér að heimspekistefnum, íhug-
un, jóga og svo framvegis, sem
allt em í raun trúarbrögð. Þar að
auki hafa stjómmálin orðið sum-
um ígildi trúar. Trúarþörfinni
hefur verið fullnægt á annan hátt
en með því að rækta kristna trú.“
Fólk hefur valið annað.
„Já og það hefur valið
rangt.“
Vonandi vitandi vits.
„Nei. Líttu á fyrirbrigði eins
og innhverfa íhugun, spírit-
isma og alls kyns isma. Þau
hafa á sér kristið yfirbragð, en
eru heiðin í eðli sínu. Boðun
kristindómsins hjá kirkjunni
og kristnum mönnum hefur
misst marks. Við höfum ekki
náð nógu sterkt til fólks og í
stað þess að velja það besta,
sem hægt er að höndla, hefur
fólk gripið í hálmstrá."
Af hverju œtti það frekar að
velja kristindóminn?
„Af því að við erum kristin
þjóð. Við höfum krossinn í
fánanum, verjum kirkjuna í
stjómarskránni, við erum með
þjóðkirkju og lítum á okkur
sem kristna þjóð.
Kristin boðun á að vera í
öndvegi og kristnin á að vera
Heilagsandatónlist
eða helgislepja
Gunnar Þorsteinsson í Krossinum í samtali um boðunina, kristindóminn,
brandara Drottins og andkristilegt skólakerfi.
Þaö er búiö aö gera kristindóminn ævintýralega leiöinlegan.
Okkur er farið að ofbjóða hvað
skólakerfið gerir. Við viljum að fólk
geti sent börn sín til náms þar sem
kristin viðhorf eru höfð í heiðri.
Þetta er nauðsynlegt vegna afkristn-
unar í þjóðfélaginu.
fyrsti kosturinn. Hún er hins
vegar ekki boðuð í krafti and-
ans eins og þarf til að hún
verði lifandi. Þetta er lykilat-
riði. Trúarþörf fólks vaknar og
það fer að leita fyrir sér á þess-
um trúarmarkaði. Þar er verið
að veifa mörgum röngum
trjám og auðvitað ánetjast
þeim fjölmargir. En flestir
þeir, sem velja það sem er
rangt og óheilnæmt, leita fyrr
eða síðar þess sem er rétt og
finna veg Guðs að lokum. Það
er mín reynsla."
Af hverju œtti fólk frekar að
taka mark á Biblíunni en öðru
sem er á boðstólum?
„Við verðum fyrst að gera
okkur grein fyrir því að krist-
indómurinn er trúarbrögð, við
erum að tala um að trúa. Trúin
er sannfæring um það sem fólk
vonar og fullvissa um það sem
ekki er auðið að sjá. Þegar
kristin trú er boðuð í krafti
andans þá talar hún beint til
hjartans. Þeir sem gefast Guði
á hönd, fylla líf sitt af orði
Guðs og anda Hans, fá full-
nægju og lifa heilnæmu, full-
nægðu lífi. Þeir hverfa úr
þessu líft með fögnuði í faðm
Drottins. Þetta er óyggjandi og
hefur verið um aldir. Það er
ekkert annað sem býður það
sama. Ekkert. Yfir öllu öðru
hvílir skuggi, óvissa, efasemd-
ir, ótti og tortryggni. Aðeins
kristindómurinn býður full-
komna fró, sálar, anda og lík-
ama.“
ÆVINTÝRALEGA LEIÐIN-
LEGUR KRISTINDÓMUR
Hann er mjög sannfærandi.
Og mælskur. Gæti líklega orðið
góður pólitfkus ef hann reyndi.
Hann var líka róttækur sem ung-
ur maður og veifaði rauðum fána
eins og sást í PRESSUNNI fyrir
skömmu. En hann segist hafa
þroskast frá þeirri skoðun að
breyta megi samfélaginu með
lagfæringum á kerfi eða ytri um-
gjörð. „Maður býr ekki til góða
eggjaköku úr fúleggjum." Það
verður að breyta manninum,
hverjum einstaklingi fyrir sig.
En umbúðimar skipta líka
máli — formið sem trúnni er
gefið.
„Myndin sem fólk hefur af
kristindómnum er fráhrindandi
og neikvæð í flestum skilningi.
Hann er gerður leiðinlegur, æv-
intýralega leiðinlegur.“
En á hann ekki að vera al-
varlegur og helgiyfir honum?
„Það á að hvíla helgi yfir
kristindómnum og hann á að
vera alvarlegur á stundum.
Nefnum dæmi. Við þingsetn-
ingu fyrir nokkrum árum sagði
presturinn brandara og þing-
heimur hló. Þetta var hneyksl-
ismál í margar vikur. Drottinn
sagði nokkra sterka brandara í
guðspjöllunum og kristindóm-
urinn þolir hlátur. Kristnin er
boðskapur gleðinnar og í hon-
um er fögnuður. Á samkomum
kristinna á fólk að vera að
springa af gleði og fögnuði og
það á að tjá. Þess vegna döns-
um við og hrópum á samkom-
um, við spilum tónlist sem er
full af fögnuði og lofgjörð til
Guðs. Við þurfum að hrista af
okkur þessa þungu stemmn-
ingu og helgislepju sem vill
loða við kristindóminn. Við
höfum fulla ástæðu til að fagna
og vera glöð — við höfum
höndlað það besta sem völ er
á.“
Einhver myndi segja að þú
vœrir að láta undan poppinu í
tíðarandanum.
„Það er rangt. Við erunt alls
ekki að láta undan tíðarandan-
um. Á hátíðum flytur þjóð-
kirkjan einvörðungu klassíska
og háklassíska tónlist. Það
þýðir að hún er að höfða til
ákveðins þjóðfélagshóps, sem
er miðstéttarfólk. Tónlistin
sem hinn breiði almenningur
hlustar á er sniðgengin. Þetta
er sú tónlist sem við notum,
ósköp venjuleg dægurtónlist
sem hrífur hugi fólks. Þessi
PRESSAN/Jim Smart
létta, taktfasta tónlist er í raun
heilagsandatónlistin, sú sem
kemur öllum líkamanum á ið,
sú sem Guð notar gjama til að
ná til fólks. Öll tónlist á heima
í húsi Guðs, en þjóðkirkjan
hefur tekið hluta hennar og
sniðgengið annað. Það er ekki
hægt að gera þá káta með há-
klassískri tónlist, sem þola
hana ekki. Við erum hér til að
boða trú, en ekki þvinga ein-
hverjum tónlistarstefnum upp
á fólk. Það er öll tónlist frá
Guði og Guð er höfundur allr-
ar tónlistar."
Ekki allrarþó...?
„Ekki textanna, en tónlistin
er nokkuð sem Drottinn á.“
AFKRISTNAÐIR GRUNN-
SKÓLAR
Trúarsannfæring Gunnars
krefst þess að hann berjist gegn
því sem hann álítur andkristilegt
í samfélaginu. Þar hefur mest
borið á því sem lýtur að tiltekinni
tegund tónlistar, sem hann segir
boða trú á djöfulinn, en þjónkun
við hann getur þó birst á lævís-
asta hátt. Meðal annars í skóla-
kerfmu.
,J>að er gert lítið úr Guðs orði
og þeir, sem hafa helgað líf sitt
honum, eru gerðir á einhvem
hátt undarlegir. I mörgum grein-
um býður skólinn líka upp á
kenningar sem stangast á við það
sem Guðs orð kennir, það sem er
andkristilegt, til dæmis austur-
landaffæði ýmiss konar og hug-
leiðslu, og bömum er bent á
jógakerfi til að ná tökum á sálar-
lífi sínu.“
Afhverju má það ekki?
„Af því að við emm kristin
þjóð. Við getum ekki bannað
heiðingjum að gera það sem
heiðið er, en við hljótum að
standa vörð unt það sem er
kristið í þessu landi.“
En þetta er fyrst og fremst
veraldlegt samfélag, ekki trú-
arríki.
„Já, enda gerir kristindóm-
urinn ekki ráð fyrir því að
kristnin sé ríkistrú. En við ger-
um ráð fyrir að meirihluti
landsmanna sé kristinnar trúar
og virði kristin viðhorf og
grundvallarsjónarmið. Af
hverju eigum við að láta það
vaða uppi í skólakerfinu sem
stangast á við þetta? Við höf-
um verið að hugleiða undan-
farin ár að koma á laggirnar
kristnum skólum, reknum af
trúfélögum. Okkur er farið að
ofbjóða hvað skólakerfið gerir.
Við viljurn að fólk geti sent
böm sín til náms þar sem krist-
in viðhorf eru höfð í heiðri í
einu og öllu. Þetta er orðin
nauðsyn vegna afkristnunar í
þjóðfélaginu."
A hvaða stigi eru þessar
áœtlanir?
„Þær eru reyndar á bæna-
stiginu enn — og þó. Ráðu-
neytinu hefur verið skrifað og
verið sótt um leyfi. Við höfunt
ekki fengið endanlegt svar, en
munnleg viðbrögð hafa verið
jákvæð.“
Verður þróunarkenningin
kennd í slíkum skóla?
„Það er sjálfsagt að kenna
bömum hvað Darwin kenndi,
en við þurfum að kenna þeim
hvað Biblían segir og kenna
þeim hvað sönn vísindi hafa að
segja um þróunarkenninguna.“
Hvað áttu við með sönnum
vísindum?
„Það eru fjölmargir þeirrar
skoðunar að þessi kenning
standist ekki vísindalega at-
hugun og sé ekki annað en það
— kenning. Við myndum hins
vegar leggja áherslu á að sköp-
unarsaga Biblíunnar er sann-
leikur. Hún er besta sköpunar-
sagan sem til er, sú eina sem
heldur vatni af þeim kenning-
um sem hafa komið fram. Ef
fólk vill ala böm sín upp í ann-
arri trú, þá hefur það val til
þess. Við viljum hins vegar
ekki láta það ala bömin okkar
upp í þeirri trú. Þetta er ekki
bara þörf, heldur nauðsyn, sál-
arheillar bamanna vegna.“
ÓÞÆGILEG KRISTNI
Gunnar boðar enga þægilega
eða átakalitla „þjóðkirkjutrú".
Hann krefur um afstöðu — með
eða á móti. Á vegi Guðs eða utan
hans.
„Ég held að hin almenna
kirkja bjóði ekki upp á þetta upp-
gjör, sem fer fram á sarnkomum
Krossins, beint uppgjör á milli
Guðs og manns á persónulegunt
gmndvelli. Þetta þráir fólk sem
hingað kemur. Það þráir að
koma í Guðs hús og mæta Guði
sjálfum, hver og einn fyrir sig,
tjá honum tilfmningar sínar og
finna nærvem hans. Það er alls
konar fólk, sem finnur að það er
tóm í lífi þess og ekki fullnægja.
Það hefur þörf fyrir lifandi sam-
félag við Guð.
Það er ekki tilgangur guðs-
þjónustunnar að fólki líði vel í
henni. Ef menn fara ekki héðan
út annaðhvort reiðir eða glaðir,
þá höfum við misst marks. Krist-
indómurinn á að fara undir
skinnið á fólki og inn í hjartað.“
Karl Th. Birgisson