Pressan - 02.07.1992, Blaðsíða 4
4
MIÐVIKUDAGUR PRESSAN 2. JÚU 1992
Á L I T
Lögleiðing notkunar hvarfa-
kúta í bifreiðír
Nú um mánaðamótin tók gildi ný mengunarreglu-
gerð. Samkvæmt henni skulu allar bifreiðir vera
búnar svokölluðum hvarfakútum. Mjög skiptar
skoðanir eru um gagnsemi þessara kúts
RUNOLFUR OLAFSSON
framkv.stj. Félags íslcnskra bifreiðacigéndá'
,JÞað fylgir þessu óhemjukostnaður fyrir bifreiða-
eigendur og þá er óvissan í sambandi við virkni kút-
anna alltof mikil. Eg tel að ráðamenn hafi hlaupið á
_______________ sig með því að láta reglugerðina taka gildi hér á und-
an mörgum löndum í Vestur-Evrópu, þar sem mengun frá útblæstri
bifreiða er vandamál. Hér er hún ekki vandamál sem betur fer.“
EGILL JÓHANNSSON
framkvæmdastjóri Brimborgar:
, Jvfér fínnst þetta jákvætt, sérstaklega þar sem þetta
er eina mengunarvömin sem virðist vera til í dag og
úr mengun þarf að draga. f öðm lagi er þess að gæta
_______________ að við hefðum í rauninni ekki getað fengið bfla án
þessara kúla. Það má því segja að þessi umræða sem hefur verið í
gangi um kútana sé nokkurn veginn óþörf því bflaffamleiðendur em
hættir að bjóða þessa bfla, nema kannski framleiðendur austantjalds.“
KARL RAGNARS
forstjóri Bifreiðaskoðunar Islands:
, Jvlér finnst sjálfsagt að bflar á íslandi séu búnir þess-
um hvarfakútum því það ber brýna nauðsyn til að
hreinsa til í veröldinni og við þurfunt og eigum að
_______________ vera þátttakendur í þeirri tiltekt. Eg held að það sé
ekki slíkur kostnaður fólginn í þessu sem sumir vilja vera láta; ég hef
fylgst vel með þróun í verðmyndun á bflum erlendis og þar hefur ekki
orðið vart sérstakra verðhækkana. En eins og kunnugt er em hvarfa-
kútar í vesturheimi, auk Astralíu og Japans, orðnir almennir. Það hef-
ur farið dálítið í taugamar á mér að þeir sem hafa gagnrýnt hvarfakút-
ana, til dæmis kostnaðinn, hafa sýknt og heilagt vitnað ranglega í
skýrslu sem ég skrifaði um kútana með því að slíta orð úr samhengi."
INGIBERGUR ELÍASSON
kennari í bifvélavirkjun
við Iðnskólann í Reykjavík:
„Ég held að það sé alveg einsýnt að í löndum þar
sem heitara og þéttbýlla er er notkun hvarfakúta
__ kostur. En í löndum þar sem háttar til eins og hjá
okkur, er strjálbýlt, mikill blástur og litlar vegalengdir keyrðar, er
þetta trúlega ókostur. Bæði dýrt og veldur lfldega meiri eyðslu. Þetta
er ákveðin tregða á útblásturinn og kostar mikla peninga því þetta ger-
ir þær kröfur til bflsins að hann sé með ákveðna stýringu á eldsneytis-
kerfinu. Það þarf að halda eldsneytisblöndunni við ákveðið mark;
blönduhlutfall. Því þarf skynjara í kerfið sem skynjar samsetningu út-
blástursins og ef hún breytist þarf kerfið að geta breytt blöndunni
sjálft. Kúturinn kemur ekki að fullu gagni nema svona kerfi sé til stað-
ar. Það var til dæmis hægt að fá h varfakúta í eldri gerðir Volvo en þeir
höfðu ekki þessa sjálfvirkni og gerðu því ekki nema hálft gagn. Ef við
ætlum að spara peninga er þetta ekki mjög skynsamlegt og það er líka
spuming hversu aðkallandi þetta er hér hjá okkur.“
RAGNAR RAGNARSSON
framkvæmdastjóri Jöfurs:
„Þetta er að koma alls staðar annars staðar og því er
kannski ekki óeðlilegt að við tökum þetta upp.
Miðað við það sem ég hef kynnt mér er mér til efs
að það gagn sé að þessu sem menn vilja vera láta.
Eg skil ekki af hveiju við látum þessa reglu taka gildi 1. júlí þegar hún
tekur almennt ekki gildi í Evrópubandalagslöndunum fyrr en um ára-
mót. Við áttum að bíða eins lengi og hægt var. Miðað við aðstæður
hér er, að mínu mati, um mikinn kostnað en lítinn ávinning að ræða.
Allt tal um að þetta hafi ekki í för með sér hækkun á verði bfla er nátt-
úrlega fásinna. Þessi útbúnaður kostar heilmikla peninga og það er fá-
ránlegt að ætla að einhver annar en neytandinn borgi fyrir hann.“
INGIMUNDUR SIGFUSSON
er stjórnarformaður Heklu en
mikill styr hefur staðið um svo-
kallaðan svartan blett fyrir fram-
an fyrirtækið sem talinn er hafa
mikla slysahættu í för með sér.
Hann segir forsvarsmenn fyrir-
tækisins ekki hafa mótmælt lok-
un en hins vegar gert athuga-
semd við framkvæmd mála.
Hvergi
beitt
brýstin
Þið mótmœltuð lokun á um-
ræddum bletti.
„Við mótmæltum engu. Þegar
við fféttum af því á skotspónum
að loka ætti þessu gati gerðum
viðvið það athugasemdir.
Aður hafði verið lokað gati á
vestari innkeyrslu hjá okkur án
alls samráðs við okkur. Manni
líka svona vinnubrögð ekki vel
og þá hafði ég samband við Inga
U. Magnússon og kvartaði yfir
því að svona væri að málum
staðið. Þá bað ég um að við
fengjum að fýlgjast með ef fram-
kvæmdir af þessu tagi yrðu aftur.
Við höfðum því samband við
viðeigandi yfirvöld þegar við
heyrðum að til stæði að loka
þessu gati, vegna slysa sem
þama höfðu orðið. Við hittum
Þórarin Hjaltason, sem þá var
yfirverkfræðingur í umferðar-
deild, og Harald Blöndal og bár-
um meðal annars fram kvörtun
okkar um að ekki hefði verið
haft samband við okkur um fyr-
irhugaðar framkvæmdir.
Hann upplýsti okkur um að
þeir ynnu á þann hátt að þeir
framkvæmdu hlutina án samráðs
við fólk, en ef einhver gerði at-
hugasemdir væru þeir mjög lipr-
ir að koma til móts við sjónarmið
aðila, í það minnsta ef einhver
skynsamleg rök lægju að baki.
Það kemur fram í greinargerð
sem Þórarinn sendi tíl umferðar-
nefndar, og sýndi okkur, að þetta
var hvorki talinn „svartblettur“
né „áhættustaður" í nýloknum
svartblettarannsóknum.
Eftir þann fund skrifuðum við
Borgarráði Reykjavíkur bréf þar
sem farið var þess á leit að ráðið
endurskoðaði ákvörðun sína og
gerðum einnig tillögur um úr-
bætur, því ekki höfum við áhuga
á neinu öðru en að öryggi geti
verið eins mikið og mögulegt er.
Það er einnig óskaplega
ósanngjamt að ráðast á einstaka
stjómmálamenn í sambandi við
þetta mál, því það var ekki haft
samband við neinn slíkan heldur
snerum við okkur einungis til
réttra yfirvalda og þessi mál vom
rædd. Eftir að hafa hitt þessa tvo
menn, sem tóku mér afar vel,
sögðust þeir mundu afgreiða
þetta mál eins og vani væri.“
Nú er talað um að þið hafið
beitt þrýstingi til að fá máli
ykkarframgengt.
„Það er ósatt. Við höfum ekki
gert það og höfum gögn til að
sýna að svo er ekki. Það liggja
fyrir bréf í þessu máli sem sumir
vilja ef til vill túlka sem þrýstíng.
Þórarinn og Haraldur sögðu að
þeir ynnu svona og verið getur
að þeim finnist það þægilegast.
Mér finnst það hins vegar mjög
ókurteist að láta menn vakna upp
við það að búið sé að breyta um-
hverfinu í kringum þá, og sagði
þeim það líka. Þeir gátu svosem
fallist á það en sögðust nota
þessa vinnureglu. Við vildum
ræða málin og höfum hvergi
beitt neinum þrýstíngi. Aldrei."
Er mikið í húfi fyrir fyrir-
tœkið?
BÆTIFLÁKAR
ÍSLENSK DÓNABLÖÐ
„Lesefnið tekur líka stökk-
breytingum og íslensk tímarit
eru ekki eftirbátar erlendra sem
höfða einkum til lágstétta og
vanþroska sálna í skemmti- og
listabransanum. Islensk tímarit
eins og t.d. Heimsmynd og
Mannlíf bera með sér vissa úr-
lcynjun í þessa átt. Uppistaðan
er greinar um homma, lesbíur
og myndir af berum rössum og
klofstórum kerlingum. Klám-
vœðingin er hafin af fullum
krafti."
Sigurður Guðmundsson í DV.
Árni Þórarinsson, ritstjóri
Mannlífs: „Það er auðvitað
ánægjulegt fyrir okkur að geta
höfðað til Sigurðar Guðmunds-
sonar og að hann finni hjá sér
hvöt til að lýsa því hvaða efni
hann les í blaðinu. En það er
auðvitað fjarri öllu lagi að við
séum að breyta einhverjum
áherslum. Það er viðfangsefni
allra fjölmiðla að fjalla um
mannlífið í öllum sínum óend-
anlegu tilbrigðum og er þar ekk-
ert undanskilið. En að Mannlíf
sé með sérstaka áherslu á þessi
viðfangsefni sem Sigurður
nefnir er alrangt, ég verð að
hryggja hann með því.“
FASTEIGNASALAR OKRA
„Þeir (fasteignasalar) geta
t.d. fengið 300 þúsund krónur
fyrir að selja eina íbúð í rað-
húsi. Fyrir að skreppa heim til
fólks og meta íbúð fá þeir 9.500
krónur en þar er oftast um litla
vinnu að rœða. Fólk verður
sjálft að greiða auglýsingamar
og fasteignasalinn skiptir sér
ekkert af því hvort kaupandinn
stendur í skilum eftir að sala
hefur farið fram. Miðað við þá
þjónustu sem fasteignasalar
veita finnst mér sölulaun þeirra
allt ofhá. Hver staðfestir þessa
háu taxta sem fasteignasalar
hafa komið sér upp?“
Ingibjörg Ottósdóttir í Morgunblað-
Þórólfur Halldórsson, for-
maður Félags fasteignasala:
„Það eru landslög sem segja
til unt hver söluþóknun getur
verið. Ég vísa því á bug að það
sé engin vinna að fara heim til
fólks og verðmeta íbúðir, þetta
getur skipt sköpum um hvaða
verð fólk fær fyrir eignir stnar
og það em engir aðrir en fast-
eignasalar sem hafa sérfræði-
jrekkingu til þess að meta það.
Gjaldið er 9.089 krónur með
virðisaukaskattí þannig að fast-
eignasalinn fær ekki alla þessa
upphæð og hún er hlægileg þeg-
ar bflasalar taka lágmark 12.000
krónur fyrir að selja bfl. íslensk
lög um fasteignasölu em þýdd
úr dönsku. í Danmörku em ekki
verðlagshöft á þjónustu fast-
eignasala eins og hér. Fasteigna-
salar á Islandi vinna verk þrigg-
ja manna í Danmörku, verk fast-
eignasalans og verk lögmanns
kaupenda og seljenda. Fast-
eignasalinn fær þar 3,5 prósent
og hvor lögmaður 1 prósent.
Seljandinn borgar allar auglýs-
ingar, öll vottorð og allan út-
lagðan kostnað. Þó að við séum
að spila eftir sömu lögum og
Danir veitum við mun meiri
þjónustu og tökum margfalt
minna íyrir.“
HVAÐ KOSTAR
ÞÁSALTBÐ?
„Ekki er öll sagan þar með
sögð, því tveir úr
hópnum báðu um
grœnan pipar á sín-
ar pizzur og þegar
kom að uppgjöri
kom á daginn að
piparkornin örfáu
voru verðlögð á 100
krónur! Þegar
grennslast var fyrir
um það hjá af-
greiðslustúlkunni
hvort hér hefðu ekki
átt sér stað mistök
sagði hún að hver
skammtur af auka-
fyllingu kostaði eitt-
hundrað krónur. Við
lauslega athugun
komst Víkverji að þeirri niður-
stöðu að Brúarsporðurinn seldi
viðskipatvinunum jyllinguna,
þegar um aukaskammt er að
ræða, á u.þ.b. 20þúsund krónur
kílóið...“
Víkverji Morgunblaðsins
Stefán Einarsson, veitinga-
maður Við brúarsporðinn:
„Við emm með margar teg-
undir af pizzum
með allt að fimm
mismunandi teg-
undurn af áleggi.
Þegar fólk breytir út
af því sem við bjóð-
um uppá og pantar
sérstaklega þá kost-
ar hver aukahlutur
100 krónur. Við tök-
um einfaldlega
meðaltalsverð og
fyrir það sem pantað
er aukalega á pizz-
una borgar fólk 100
krónur. Sumir veit-
ingastaðir em með
mismunandi verð á
áleggi eftir hvað það
er, en hjá okkur er verðið það
sama á öllu.“
PRESSAN/Jim Smart
„Við teljum að mjög sé þrengt
að okkur og engin sérstök rök tíl
þess að loka þessu gatí. Þó vil ég
segja það að mun betra væri að
setja frárein í opið til að auka ör-
yggið sem mest. Við ætlum hins
vegar ekki að fara að halda þvf tíl
streitu að fara að skapa þama
einhveija slysagildru. En þetta er
mikið mál fyrir fyrirtækið.“
Slys hafa verið tíð þarna.
„Eg vil taka það fram að ég er
mjög hryggur yfir því hörmu-
lega slysi sem þama varð. En því
miður var um afar gáleysislegan
akstur að ræða og svona slys
hefði getað gerst hvar sem var í
umferðinni. I bréfi frá Þórami til
umferðamefndar stendur: „I
tölvugagnabankanum er þessi
staður ekki færður sérstaklega,
heldur er hann hlutí af götukafl-
anum G-0553, Laugavegur milli
Nóatúns og Laugarnesvegar.
Þessi kafli kemur ekki fram sem
„svartblettur“ eða „áhættustað-
ur“ í nýloknum svartblettarann-
sóknum fyrir 1991, enda átti að-
eins eitt slysanna sér stað á því
tímabili, sem lá til gmndvallar.
Á þessu stígi er ekkert hægt að
segja til um það, hvort þessi kafli
muni koma út sem „svartblettur“
eða „áhættustaður" í svartbletta-
rannsókn á næsta eða þamæsta
ári. Á hinn bóginn er op í mið-
eyju fjögurra akreina götu talinn
galli—“
En getur umrœðan um rnálið
ekki skaðað fyrirtækið?
, Jú, en ég get ekkert við henni
gert og skil þetta í raun ekki. Mér
finnst eins og einhver pólitík sé í
þessu, sem við emm vamarlausir
fyrir."
Fullyrðingar Margrétar Sœ-
mundsdóttur um að hagnaðar-
sjónarmið séu meira metin en
lífog limir vegfarenda eru þá
úr lausu lofti gripnar?
„Ég skil ekki svona tal og
finnst það afar ósanngjamt að
leyfa sér að tala svona. Svo er
spuming um það hvort maður
getur látið sér lynda að vera
ásakaður með svo grófum hættí.
Mér finnst að þessi gagnrýni
komi fyrst og fremst frá fólki
sem alltaf er að tala um að hafa
samráð og sýna lipurð í sam-
skiptum. Það gildir ekki í þessu
tilviki."