Pressan - 02.07.1992, Blaðsíða 52

12
FIMMTUDAGUR PRESSAN 2. JÚLÍ 1992
NOBBIBHiHP
SÖFN Á AKUREYRI
Fjölmörg áhugaverð söfn eru á Ak-
ureyri og verður hér greint frá þeim
helstu.
Minjasafnið — I safninu eru
varðveittir munir sem lýsa lifnaðar-
háttum fyrri tíma við Eyjafjörð; list-
iðnaður og ljósmyndir akureyrskra
ljósmyndara, þar á meðal Önnu Schi-
öth og Hallgríms Einarssonar. Garð-
urinn við safnið er fyrsta trjáræktar-
stöð á Islandi, þar hófst ræktun árið
1899. Á lóð safnsins stendur timbur-
kirkja frá Svalbarði við pyjafjörð,
reist 1846, flutt í safnið 1970.
Nonnahús — Bernskuheimili rit-
höfundarins og jesúítaprestsins Jóns
Sveinssonar, Nonna (1857-1944),
höfundar hinna þekktu Nonnabóka.
Nonnahús var opnað sem safn árið
1957, er eitt hundrað ár voru liðin frá
fæðingu séra Jóns. I safninu eru ýms-
ir munir úr eigu Nonna, og einnig
Nonnabækur á mörgum tungumál-
um. Húsið er eitt af elstu húsum á
Akureyri, reist um 1850. Nonnahús
er í eigu og rekið af Zontaklúbbi Ak-
ureyrar.
Friðbjarnarhús — Húsið var
heimili Friðbjörns Steinssonar bók-
sala, sem var einn af frumherjum
Góðtemplarareglunnar. Þar hófst
starfsemi reglunnar á Islandi með
stofnun stúkunnar Isafoldar nr. 1, 10.
janúar 1884. Templarar keyptu húsið
árið 1961 og gerðu að minjasafni.
Þar má sjá myndir og muni frá upp-
hafi reglunnar og starfinu til okkar
daga.
Laxdalshús — Húsið er reist 1795
og er elsta hús bæjarins. Það stendur
á hinni eiginlegu Akureyri, þar sem
fyrsta byggð kaupstaðarins reis. í
Laxdalshúsi er lýst í máli og mynd-
um hvemig byggð hefur þróast á Ak-
ureyri. Þar er einnig veitingasala.
Stóri kosturinn við að greiða a.m.k. helming ferðakostnaðar með VISA eða VISA-raðgreiðslum fyrir
brottför er sá að þú og fjölskylda þín nýtur FERÐATRYGGINGAR VISA á öllum ferðalögum - jafnt
innanlands sem utan:
Náttúrufræðistofnun Norður-
lands — Náttúrugripasafnið var
stofnað árið 1951 og er rekið af Ak-
ureyrarbæ. í sýningarsalnum eru allir
íslenskir varpfuglar, og einnig eru
þar sýnishorn af öðrum íslenskum
dýrum, plöntum, bergi og steingerv-
ingum. Náttúrufræðistofnun Norður-
lands stendur fyrir rannsóknum í
grasafræði og jarðfræði.
Sigurhæðir — íbúðarhús sr. Matt-
híasar Jochumssonar (1835-1920),
skálds og prests á Akureyri. Húsið er
reist 1902 og bjó sr. Matthías þar til
dauðadags en ljölskylda hans lengur.
Húsið er búið húsgögnum úr eigu
fjölskyldu sr. Matthíasar, þar má
einnig sjá ýmsa persónulega muni
skáldsins og ritverk hans.
Amtsbókasafnið — Safnið var
stofnað 1827 en hefur verið bæjar-
bókasafn Akureyrar frá 1906. Safnið
telur um 100 þúsund bindi og starf-
rækir útlánadeild, lestrarsal og
geymsludeild og er þar að finna ein-
tak af flestum íslenskum bókum,
tímaritum og blöðum. Héraðsskjala-
safnið var sett á stofn árið 1967 af
Akureyrarbæ og Eyjafjarðarsýslu.
Safnið varðveitir opinber skjöl, skjöl
verslana, útgerðar, félaga og einstak-
linga.
Davíðshús — Heimili Davíðs
Stefánssonar, skálds frá Fagraskógi
(1895-1964). Þar er varðveitt innbú
skáldsins, bókasafn og munir úr eigu
hans. Davíð var amtsbókavörður á
Akureyri 1928-1951. Akureyrarbær
eignaðist bókasafn hans að honum
látnum og er það í vörslu Amtsbóka-
safnsins. Húsið er reist 1944 og er
gott dæmi um einbýlishús frá þeim
tíma.
CÓÐAR CÖNCULEIÐIR FRÁ
DALVÍK
Hnsey liggur skammt inn af mynni
Eyjafjarðar á miðjum firðinum. Á móts
við eyna myndast bogadregin vík inn í
vesturströndina. Hér stendur einn af
yngstu kaupstöðum landsins, Dalvík.
Dalvíkurbær hvílir við fjallsrætur
Böggvisstaða(jalls og Upsafjalls. Fyrir
þá sem áhuga hafa á gönguferðum
liggja ákjósanlegar gönguleiðir ffá Dal-
vík yfir fjöllin til Olafsfjarðar. Má þar
nefna Dranga upp úr Karlsárdal og
Grímubrekkur og Reykjaheiði upp úr
Upsadal.
Föst búseta á Dalvík hófst ekki fyrr
en um síðustu aldamót er Jón Stefáns-
son smiður reisti sér hús og nefndi
Nýjabæ. Fram að þeim tíma áttu ýmsir
bændur úr Svarfaðardal verbúðir á
sjávarkambinum sem notaðar voru er
þeir stunduðu sjóróðra. Nýibær stendur
enn og hafa niðjar Jóns reist þessum
frumbyggja veglegan minnisvarða í
túni Nýjabæjar.
Ishús var reist á Dalvík árið 1896 og
fyrsti vélbáturinn kom þangað 1906.
Sjávarútvegur hefúr ffá öndverðu verið
undirstaða atvinnu á Dalvík.
A FERÐASLYSATRYGGING
allt að USD 100.000
A SJÚKRATRYGGING
allt að USD 25.000
A ENDURGREIÐSLA ORLOFSFERÐAR
ef stytta þarf ferð áður en hún er hálfnuð,
vegna slyss eða veikinda
A HEIMSÓKN AÐ HEIMAN eða
HEIMFLUTNINGUR
ef alvarleg veikindi steðja að
A VIÐLAGAÞJÓNUSTA OG NEYÐARHJÁLP
allan sólarhringinn - árið um kring
EUROP ASSISTANCE
Með einu símtali átt þú kost á aðstoð og ráðgjöf 200
umboðsmanna í 160 löndum. Ef eitthvað bjátar á eru
þeir sannir vinir í raun.
TRYGGINGAMIÐSTÖÐIN HF
VISA-VIÐAUKATRYGGING fæst með einu símtall:
A Farangurstrygging
A Ferðarofstrygging
A Ábyrgðartrygglng
A „Heilt-heim"-trygglng
A Slysadagpeningar
Einstakt tilboðsverð.
Nánari upplýsingar og skilmálar fást hjá TRYGGINGAMIÐSTÖÐINNI HF. (sími 91-26466) og
Vaktþjónustu VISA (sími 671769). Einnig á hinum 175 afgreiðslustöðum VISA-banka/sparisjóða og á
ferðaskrifstofunum.
VERND MEÐ VISA
GREIÐSLUMIÐLUNHF. HÖFÐABAKKA 9, 112 REYKJAVÍK
Hinn 2. júní 1934 reið yfir Dalvík og
nágrenni einhver snarpasti jarðskjálffa-
kippur sem mælst hefúr hérlendis, 7,2
stig á Richter-kvarða. Nokkur hús
hrundu til grunna og flest húsanna á
staðnum skemmdust eitthvað. Á þriðja
hundrað manns missti heimili sitt í nátt-
úruhamforunum.
„SETINN SVARFAÐARDALUR”
Upp af Dalvík gengur jökulsorfinn
dalur umgirtur háum og fagurlega lög-
uðum fjöllum og heitir hann Svarfaðar-
dalur. Fyrir miðju dalsins gefur á að líta
píramídalagað fjall sem heitir Stóll.
Klýfur það dalinn í tvennt og heitir
Skíðadalur eystri greinin en sú hin vest-
ari heitir áfram Svarfaðardalur. Upp úr
Svarfaðardal lá eitt sinn þjóðbraut milli
Eyjafjarðar og Skagafjarðar. Heidr það
Heljardalsheiði en árið 1906 var land-
sími lagður þar yfir.
Margir kannast við máltækið „að
setinn sé Svarfaðardalur", en dalurinn
er grösugur og hefur ævinlega verið
þéttbýll og er enn, miðað við ýmsar
sveitir. Dalurinn hefur borið ýmsa
landskunna menn, þeirra kunnastur er
Kristján Eldjám, þriðji forseti íslenska
lýðveldisins, en hann var fæddur á
Tjöm í Svarfaðardal.