Pressan - 02.07.1992, Blaðsíða 23
FTMMTUDAGUR
2.JÚLÍ 1992
23
I R L I N T
Á þessum stað árið
1992 gerðu hinar
friðelskandi
þjóðir heimsins
alls ekki neitt...
Kaupæði í fótboltanum
Þegar bestu knattspyrnumenn Evrópu fóru til Svíþjóðar til að
keppa í úrslitum Evrópumóts landsliða fylltust áhorfendastæðin
velklæddum útsendurum ítalskra liða með fullar hendur fjár.
Útsendarar stóru liöanna eru þegar á höttunum eftir
leikmönnum danska landsliðsins.
/
Margar helstu stjömumar sem
kepptu í Svíþjóð leika að vísu nú
á Italíu. Hollendingamir Ruud
Gullit, Marco van Basten og
Frank Rijkaard leika hjá AC
Milan. Helsta stjama Svía og
einn besti leikmaður keppninnar,
Tomas Brolin, hefur spilað hjá
Parma síðustu tvö tímabil. Enski
markahrókurinn David Platt lék
síðast með Bari en er nú genginn
til liðs við Juventus. Og ekki
færri en sjö leikmenn í byrjunar-
liði Þjóðverja leika með ítölsk-
um liðum.
Þegar er farið að ræða um að
þeir leikmenn sem spiluðu vel í
Svíþjóð en leika ekki á Ítalíu séu
á leið þangað. Menn eins og
Hollendingurinn Dennis Berg-
kamp og Daninn Brian Laudrup
fá næsta örugglega tilboð frá
Ítalíu og sjálfsagt fá fleiri danskir
landsliðmenn óviðjafhanleg til-
boð þaðan.
ÍTALIR BORGA
LANGBEST
ítölsku liðin hafa yfir að ráða
frábæmm knattspymuvöllum og
sæg áhangenda sem aldrei láta
sig vanta. Það er því kannski
engin furða að knattspymumenn
vilji spila þar. En það sem gerir
sjálfsagt útslagið em auðkýfing-
amir sem stjóma liðunum —
menn eins og Giavanni Agnelli,
forseti Juventus, og Silvio Berl-
usconi, forseti AC Milan — sem
em tilbúnir til að leggja nær
ómælt fé í sín hð.
Launahæsti leikmaðurinn á
Italíu er Marco van Basten en
laun hans em talin nema rúm-
lega 120 milljónum íslenskra
króna á ári. John Barnes hjá Li-
verpool er launahæsti maðurinn í
ensku deildarkeppninni, en laun
hans em ekki „nema“ rétt um 50
milljónir. í Þýskalandi em tekju-
hæstu leikmennimir með í kring-
um 60 milljónir á ári. Bestu leik-
menn annarra heimsálfa em líka
margir hverjir á Ítalíu, til dæmis
Claudio Caniggia frá Argentínu
og Brasilíumaðurinn Careca.
ítalska fýrsta deildin með öll-
um sínum stjömum frá ýmsum
heimshlutum er alltaf að nálgast
það meira og meira að verða
heimsdeild.
Meira að segja spænsku liðin
tvö sem hafa yfir einhverju álíka
fjánnagni að ráða og ítölsku lið-
in — Barcelona og Real Madrid
— finna fyrir því að menn hugsa
fyrst og fremst til Italíu. Ekki
endilega vegna peninganna, því
Spánverjamir geta boðið jafn
vel, heldur vilja jreir reyna sig í
erfiðustu deildarkeppni sem um
getur. Ríkasti klúbbur Frakka,
Marseilles, hefur einnig mátt sjá
á bak sinni skæmstu stjömu, Je-
an-Pierre Papin, til AC Milan
en varla hefur hann verið á sult-
arlaunum.
ÍTALSKIR KNATT-
SPYRNUMENN HAFA
ÁHYGGJUR
Á meðan liðin í Frakklandi, á
Englandi og í Þýskalandi hafa
misst sína bestu spilara kaupa
þau leikmenn frá öðmm þjóðum
sem ekki em eins hátt skrifaðar á
alþjóðlegum mælikvarða. Enska
deildin er full af leikmönnum frá
Norðurlöndunum og Austur-
Evrópu og Frakkar hafa mikið
keypt leikmenn frá Afríku.
Samanburður á milli AC Mil-
an og Tottenham í Englandi sýn-
ir jtessa þróun vel. Utlendingam-
ir þrír sem léku með Milan síð-
astliðið tímabil, Lothar
Matthaus, Andreas Brehme og
Jiirgen Klinsmann, vom allir í
liði Þjóðverja er varð heims-
meistari 1990. Tottenham hefur
aftur á móti selt sinn besta leik-
mann og jafnframt besta leik-
mann Englands, Paul Gasco-
igne, til ítalska liðsins Lazio fyrir
560 milljónir króna. Útlending-
amir hjá Tottenham em norskur
markmaður, marokkóskur
miðjumaður og íslenski vamar-
maðurinn Guðni Bergsson.
Kaupmennska ítalanna gleður
hina hálaunuðu útlendinga en
ítalskir knattspymumenn em
ósáttir við Jressa þróun. Nú í lok
síðasta keppnistímabils hótuðu
ftalskir leikmenn að fara í verk-
fall ef áform um að leyfa fleiri
útlendinga hjá hverju liði yrðu
að vemleika.
Knattspymusamband Evrópu
(UEFA) hefur einnig áhyggjur
af jressari þróun. Á næsta tíma-
bili verður liðum einungis heim-
ilt að tefla ffam þremur erlend-
um leikmönnum í Evrópu-
keppnum í stað fjögurra áður.
UEFA vill heldur ekki sjá deild-
arkeppnir landanna missa sér-
kenni sín og verða að einhvers
konar alþjóðlegum hrærigraut.
Hvemig það samræmist áform-
um Evrópubandalagsins um
Evrópu sem eitt vinnusvæði er
síðan allt annað mál.
ÝMSAR LEIÐIR TIL
AÐ FARA í KRINGUM
REGLURNAR
En hvað svo sem gerist em
hinir vellauðugu ítalir ekki lík-
legir til að stinga veskjunum í
rassvasana. Reglumar er líka
auðvelt að sniðganga. Milan-
menn til dæmis segjast einfald-
lega ætla að hvíla einn útlending
í Evrópuleikjunum.
En það em fleiri leiðir til; að
geyma menn og það sem kallað
hefur verið vöggustuldur.
Með geymslu er átt við að Iið
láni leikmenn sína til annarra
liða eftir að hafa fest kaup á
jreim. Þeir em þá í geymslu hjá
öðm liði, í öðm landi jafrivel, þar
til jreirra er þörf. Milan á leik-
mann frá Króatíu sem er í láni
hjá Bari og í Sviss er brasilískur
leikmaður í geymslu.
Vöggustuldurinn er aftur á
móti annars eðlis og að margra
mati er hann tákn um mikinn
galla á alþjóðareglum. Erlendir
leikmenn sem gera samning við
lið fyrir ákveðinn aldur teljast
ekki útlendingar. Þessi var til
dæmis raunin með Arnór Guð-
johnsen er hann hóf atvinnu-
mannaferil í Belgíu. Hann var
einungis 16 ára og samkvæmt
reglunum taldist hann Belgi en
ekki útlendingur í fótboltanum.
Franska liðið Auxerre nýtti
sér jressa reglu á síðasta tímabili
er það setti á stofri knattspymu-
skóla og bauð til sín efriilegum
enskum leikmönnum. Afleið-
ingin varð sú að tveir efnilegir
enskir drengir hófu að leika með
unglingaliði Auxerre. Þeir munu
ávallt teljast Frakkar í fótboltan-
um í Frakklandi en ekki útlend-
ingar.
En útlendingar með svimandi
laun tryggja liðunum ekki góðan
árangur sjálfkrafa. Itölsk lið
unnu engan Evrópumeistaratitil
á síðasta tímabili. Og kaupæði
ítalanna virðist einnig vera farið
að standa þeim sjálfum fyrir þrif-
um. ítalska landsliðið komst
ekki til Svíþjóðar. Skýringuna
segja margir þá að ítalskir knatt-
spymumenn fái aldrei tækifæri
til að verða afburðamenn í sínum
stöðum. Þeim sem hafi hæfileik-
ana og getuna sé oftar en ekki
bolað burt af útlendingi á hátindi
ferils sfns.
S L Ú Ð U R
Genesis auglýsirVW
Imynd hljómsveitarinnar er „ekk-
ert kynlíf, engin eitijrlyf, engin partí,
engin hneyksli“, eða því sem næst.
Þetta em semsagt heiðvirðir menn, ráðvandir og heilbrigðir. Þetta féll
forraðamönnum þýska bílarisans Volkswagen svo vel í geð að jxir
ákváðu að styrkja hljómleikaferð bresku hljómsveitarinnar Genesis
urn Evrópu með litlum 700 milljónum íslenskra króna. Á móti þurftu
meðlimir hljómsveitarinnar, Phil Collins, Michael Rutherford og
Tony Banks reyndar að koma fram í auglýsingum og mæla með
Volkswagen Golf-bílum. Það telja markaðsfræðingar hina heppileg-
ustu samsetningu. Eins og bíllinn býður hljómsveitin upp á milda end-
ingu, öryggi, en engar óvæntar uppákomur.
Akademíafyr-
irnektardans-
meyjar
Alla Permussova
er 35 ára gamall
40 þokkadísir Moskvubúi og fyrrum ballettdansmær
hefur ratað á leið út úr efriahagsþrengingunum sem hrjá flesta Rússa.
Vitaskuld er það leið einkaíramtaksins, en Permussova er nýbúin að
stofna sérstakan skóla fyrir nektardansmeyjar, þann fyrsta sinnar teg-
undar þar eystra. Næstum þúsund ungar konur sóttu um skólavist, en
úr jteim hópi valdi Permussova af kostkæfrii fjörutíu jrokkadísir. Inn-
tökuskilyrðin vom ströng: „Fagurskapaður barmur, ávalur bossi, kyn-
jxtkki, þrýstnar mjaðmir og auðvitað fallegt andlit.“ Skólagjöld fyrir
tveggja mánaða námskeið em 2000 rúblur, sem mun nálægt mánaðar-
launum verkakonu. Flestar námsmeyjamar munu hyggja á ffægð og
frama í útlöndum, í ísrael, Þýskalandi og á Ítalíu.
Ringo gerir kombakk
Venjulega gerist þetta einhvem veginn
svona. Gamall poppari, nálægt fimmtugu,
sjænar sig til, fer kannski í meðferð, semur
nokkur lög eða fær einhvem annan til að gera
það, fær sér öflugan upptökustjóra, smalar
saman vinum sínum, öðrum gömlum popp-
stjömum, og gefur út plötu. Og það er einmitt
svona sem gamli bítillinn Ringo Starr fór að því. Meðal jreirra sem
stjóma upptökum á nýju plötunni hans em Jeff Lynne, Phil Ramone
og Peter Asher. Meðal lagasmiða er Bryan Wilson úr Beach Boys.
Hann ætlar í hljómleikaferð til að kynna plötuna með ekki minni mönn-
um en Dave Edmunds, Todd Rundgren og Joe Walsh úr Eagles. Og
svo em það tíðindin sem kannski einhver furðar sig á; Platan, Time Tak-
es Time, hefur fengið afbragðsviðtökur gagnrýnenda og þykir full af
stuttum og einföldum lögum sem mörg minna á gullöld Bítlanna.
Fótboltamaður úr skápnum
Margir áhugamenn um fótbolta muna ábyggi-
lega eftir Justin Fashanu, krafitalegum jreldökk-
um leikmanni sem skoraði frægt mark fyrir Nor-
wich í leik gegn Liverpool, en lék síðar með Nott-
ingham Forest. Nú er það helst að ffétta af jsess-
um ágæta leikmanni, sem spilar með Torquay í
neðri deildum enska boltans, að hann er kominn
út úr skápnum. Hann fer semsagt ekki í launkofa
með að hann er samkynhneigður. En hann er fyrstur manna til að við-
urkenna að það sé ekki auðvelt að vera hvort tveggja svartur og sam-
kynhneigður í hörðum karlaheimi fótboltans. Og hann telur að það sé
talsvert af fótboltamönnum sem svipað er ástatt fyrir, Jrótt Jteir reyni
að bæla kynhneigð sína. Verst mun þó Fashanu hafa þótt jregar yngri
bróðir hans, markakóngurinn John Fashanu hjá fyrstudeildarliði
Wimbledon, fór um hann háðlegum orðum í viðtali.
Ekki auövelt
700 milljónir
The
Economist
Seljið hvalina!
Vandi þorsksins í Norður-Atlantshafi er sá að hann hefur kalt blóð
og er fremur óspennandi. Breiðfylkingar umhverfisvemdarsinna
blása ekki í herlúðra til jress að bjarga þorskinum þó svo að stofhinn
kunni að vera í meiri útrýmingarhættu en hrefnan. Hvalurinn fær hins
vegar fyrsta flokks græningjameðferð. Það er satt og rétt að þorskur-
inn hrygnir mikið og vex hratt á meðan hvalir eignast aðeins einn kálf
í senn, sem er lengi að ná þroska. Fjaðrafokið út af hvölunum má samt
sem áður ffekar rekja til jress að hvalir eru falleg spendýr en jress að
menn óttist um útrýmingu jteirra.
Eftir átta ára langt hvalveiðibann virðist hrefnustofninn vel þola
takmarkaðar veiðar. Japanir vilja ólmir hefja þær og íslendingar og
Norðmenn sömuleiðis. Aðrar þjóðir verða hins vegar æ andsnúnari
jjeirri hugmynd að drepa megi stórar, skynsamar skepnur. Fram að
þessu hafa þeir getað veifað útrýmingarhætturöksemdinni. Nú er
þrætan hins vegar komin í dagsljósið og hún snýst um hvort dýr skuli
njóta réttinda gagnvart manninum.
Bandaríkjamenn fengu Mexíkóbúa til að láta af túnfiskveiðum
með fjárstuðningi vegna jjess hvað margir höfrungar drápust í tún-
fisknetunum. Höfrungar eru hins vegar ekki í neinni útrýmingarhættu.
Friðunamiönnum þótti þeir bara sætir. Er ekki lausnin fólgin í jtessu?
Ef hvalakvótinn væri einfaldlega boðinn upp kæmi fljótlega í ljós
hvort heimsbyggðin metur þá nieira syndandi í sjónum eða steikta á
diski. Og ef hugsuðir í viðskiptaráðuneytum íslands, Noregs og Jap-
ans beittu sér gæm Jteir vafalaust fengið notadrjúgar viðskiptaívilnan-
ir og bjargað hvölunum í leiðinni.