Morgunblaðið - 29.06.2004, Síða 14

MINNSTAÐUR
14 ÞRIÐJUDAGUR 29. JÚNÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Garður | „Trukkurinn er í ágætis
standi. Bremsurnar eru stirðar en
vél og allt gangverk er í fínu lagi
eins og spilið. Honum var ekið
hingað,“ segir Guðni Ingimund-
arson á Garðsstöðum í Garði í
samtali við Morgunblaðið. Liðin
eru fimmtíu ár frá því Guðni
keypti GMC-trukk og hóf að vinna
með honum og af því tilefni var
um helgina opnuð ljósmyndasýn-
ing í vitavarðarhúsinu á Garðs-
skaga frá langri starfsævi þeirra.
Jafnframt var Guðni fenginn til að
taka fyrstu skóflustunguna að við-
byggingu Byggðasafnsins í Garði
sem hýsir einstætt vélasafn hans.
Guðni starfaði sem vörubílstjóri
þegar ævintýrið með Trukkinn
hófst. Hann segir að lítið hafi ver-
ið að gera fyrir vörubílinn á þess-
um tíma. „Það átti að fara að
leggja vatnsveitu í Garðinum og
oddvitinn, Björn Finnbogason,
spurði hvort ég vildi ekki taka það
að mér. Ég held að það hafi verið
sagt í hálfgerðu gríni en eftir um-
hugsun ákvað ég að slá til,“ segir
Guðni. Ljóst var að mikið þurfti að
sprengja fyrir skurðunum og fór
Guðni að leita sér að tæki sem
hann gæti notað til að hífa
sprengimotturnar og fleira sem
tengdist þessu verki. Segist hann
hafa dottið ofan á tólf ára gamlan
GMC-trukk í Reykjavík og fengið
hann keyptan. Bíllinn var með
spili og Guðni setti á hann stóra
bómu.
Vatnsveitan var lögð á tveimur
sumrum og að því loknu hugðist
Guðni fara á vörubílinn aftur. „Ég
fékk ekki frið til þess. Þurfti að
fara um öll Suðurnesin til allra
handa hífinga. Þá voru bara tæki
hér sem gátu lyft 450 kílóum mest
og þegar það fréttist að komið
væri tæki sem gæti lyft tveimur
tonnum vildu menn nota sér það.
Trukkurinn stoppaði ekki næstu
árin,“ segir Guðni sem eftir þetta
var oftast kenndur við atvinnutæk-
ið og nefndur Guðni á Trukknum.
Hann vann frá morgni til kvölds
og stundum á næturnar líka.
Fræg björgun
Verkefnin voru fjölbreytt. Þegar
Guðni er beðinn um að segja frá
einhverju eftirminnilegu kemur
strax upp í hugann fræg björgun
vélbátsins Kristbjargar frá Vest-
mannaeyjum sem slitnaði frá
bryggju í Njarðvík í ofsaveðri.
„Báturinn hékk á einni sverri
keðju sem var föst í bryggjunni.
Þetta var að kvöldlagi og þegar ég
kom var báturinn horfinn í sort-
ann og ekkert sást nema strengd-
ur endi keðjunnar. Erfiðast var að
ná keðjunni úr bryggjunni en um-
sjónarmaður bátsins batt sig við
bílinn og teygði sig út fyrir garð-
inn eins langt og hann gat með
krókinn. Þannig náðum við slaka
og gátum losað keðjuna og farið
að bakka hægt og rólega. Það
gekk svo mikið yfir bryggjuna að
ég var mest hræddur við að fá aft-
urrúðuna inn. En báturinn kom
smám saman inn úr sortanum og
þá voru komnir fleiri menn sem
bundu hann við bryggjuna.“
Það var ekki fyrr en á áttunda
áratugnum þegar lyftum og krön-
um fór að fjölga að um hægðist
hjá Guðna. En þá komu önnur
verkefni til sem hann sinnti áfram.
Trukkurinn hefur nú fengið hvíld-
ina og hefur staðið fyrir framan
hús Guðna. Í tilefni sýningarinnar
verður hann þó til sýnis við vita-
varðarhúsið á Garðsskaga í sumar.
Fram kom við opnun sýning-
arinnar að margir hafa áhuga á að
leggja því verkefni lið að halda
Trukknum við og varðveita til
framtíðar.
Með þrjár í takinu
Guðni er orðinn áttræður og er
þó enn með ýmis járn í eldinum.
Hann hefur haft umsjón með vit-
unum á Garðsskaga og Hólms-
bergi í að verða aldarfjórðung.
Segist raunar hafa óskað eftir því
að hætta í haust. Áhugamál hans í
mörg ár hefur verið að gera upp
gamlar vélar. Hefur hann nú gert
upp 58 vélar, eftir því sem hann
sjálfur kemst næst, og eru þær all-
ar gangfærar. Flestar eru litlar
bátavélar og sumar sögulegar. Sú
elsta er frá árinu 1924. Byggða-
safnið í Garði hefur hluta af vél-
unum til sýnis og síðan er bílskúr-
inn hjá Guðna stútfullur. Hann er
enn að enda segir hann að alltaf
berist nóg að og nú sé hann með
þrjár í takinu.
Byggðasafnið er í útihúsum vita-
varðarins á Garðsskaga og hefur
véladeildin fyrir löngu sprengt ut-
an af sér húsnæðið. Bæjarstjórn
Sveitarfélagsins Garðs hefur
ákveðið að byggja við safnið, ekki
síst til að geta sýnt vélunum meiri
sóma, og var Guðni fenginn til að
taka fyrstu skóflustunguna að við-
byggingunni um leið og sýningin í
vitavarðarhúsinu var opnuð.
Í Garðsskagavita hefur verið
komið upp spjöldum þar sem lýst
er starfsemi vita á Íslandi og sag-
an rifjuð upp í máli og myndum.
Íslenska vitafélagið og Sigl-
ingastofnun Íslands stóðu fyrir
þessu. Báðar sýningarnar eru opn-
ar í sumar, á sama tíma og
Byggðasafnið.
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
Híft í hálfa öld: Gamli GMC-trukkurinn þjónaði Guðna Ingimundarsyni og íbúum Suðurnesja vel og lengi. Hann
stendur nú fyrir utan vitavarðarhúsið á Garðsskaga þar sem opnuð hefur verið ljósmyndasýning.
Trukkurinn
stoppaði ekki
Ljósmyndir úr 50 ára starfssögu Guðna Ingimundarsonar og Trukksins settar upp á Garðsskaga
SUÐURNES
AKUREYRI
HRÍSEYINGAR samþykktu nær
einróma sameiningu við Akureyri í
kosningum á laugardag, eða með
93,5% atkvæða. Á kjörskrá voru
132, 124 greiddu atkvæði og sam-
þykktu 116 sameininguna en 8 voru
mótfallnir. Árið 1998 felldu þeir
naumlega tillögu um að sameinast
þremur nágrannasveitarfélögum
uppi á landi.
„Menn voru hræddir við að sam-
einast og töldu að sveitarfélagið yrði
ekki nógu öflugt og sterkt og
kannski hefur hrepparígur eitthvað
spilað inn í,“ sagði Ragnar Jörunds-
son, sveitarstjóri í Hrísey, um nið-
urstöðuna fyrir 6 árum. Sveitar-
félögin fjögur við utanverðan
Eyjafjörð voru Dalvíkurbær, Svarf-
aðardals-, Árskógs- og Hríseyjar-
hreppi. Ólafsfirðingar höfðu í fyrstu
ætlað að vera með drógu sig til
baka.
Þrjú fyrst töldu sveitarfélögin
samþykktu sameiningu en hún var
naumlega felld í Hrísey. Síðar var
svo kosið að nýju í sveitarfélögunum
þremur og þau sameinuð í Dalvík-
urbyggð. Hríseyingar lögðu hug-
myndir um sameiningu við önnur
sveitarfélög til hliðar um skeið, Þau
sjónarmið voru uppi í Hrísey þegar
sameiningin við nágrannasveitar-
félögin þrjú uppi á landi var á dag-
skrá, að ekki væri um að ræða
nægilega stórt skerf í sameining-
arátt. Vilji manna stæði til þess að
fara inn í stóra sameiningu allra
sveitarfélaga í Eyjafirði.
Ragnar sagði að flestir væru sam-
mála um að Eyjafjörðurinn allur
yrði sameinaður í eitt sveitarfélag
og hefðu menn litið á það sem
ákveðið skref að hreppurinn sam-
einaðist nú Akureyri. Hann nefndi
að rætt hefði verið um hvort leita
ætti eftir sameiningu við Dalvíkur-
byggð, en sveitarfélögin ættu í
ágætu samstarfi varðandi skóla- og
félagsþjónustu. „Menn töldu að yf-
irgnæfandi meirihluti vildi fara
beint inn á Akureyri frekar en að
millilenda í Dalvíkurbyggð. Það er
nú líka þannig að þegar Hríseying-
urinn fer upp á land, liggur leið
hans til Akureyrar þar sem meiri
þjónusta er í boði,“ sagði Ragnar.
Hann sagði niðurstöðu kosning-
anna afgerandi og greinilegt að fólk
hefði notað skynsemina, hvað best
hefði verið að gera fyrir eyjar-
skeggja í stöðunni. „Ég veit að Ak-
ureyringar munu styðja uppbygg-
ingu í Hrísey af heilum hug, því það
er þeirra hagur líka,“ sagði Ragnar.
Á undanförnum árum hefur
margoft verið rætt um sameiningu
allra sveitarfélaga í Eyjafirði og var
kosið um stóra sameiningu í kosn-
ingum í nóvember árið1993 en til-
laga um slíka sameiningu var víðast
hvar kolfelld. Sveitarfélögum hefur
þó fækkað nokkuð í Eyjafirði á liðn-
um árum, þau voru 16 árið 1990 en
verða 9 talsins. Fyrst var samþykkt
sameining þriggja hreppa í fram-
anverðum Eyjafirði; Hrafnagils-
hrepps, Saurbæjarhrepps og Öng-
ulsstaðahrepps og úr varð Eyja-
fjarðarsveit 1. janúar árið 1991. Þá
varð Dalvíkurbyggð til sem áður
greinir og þriðja sameiningin á síð-
ustu árum var svo þegar þrír hrepp-
ar utan Akureyrar sameinuðust í
einn; Hörgárbyggð, en það voru
Glæsibæjarhreppur, Skriðuhreppur
og Öxnadalshreppur. Af og til síðan
hafa sveitarstjórnarmenn í Eyjafirði
komið saman og rætt sameiningar-
málin, þ.e. að sameina öll sveitar-
félög í Eyjafirði en enn er ekkert
fast í hendi í þeim efnum. Bæjar-
stjórinn á Akureyri, Kristján Þór
Júlíusson, sagði þannig í viðtali við
Morgunblaðið fyrir nokkru að sam-
eining þessara tveggja sveitarfé-
laga, Akureyrar og Hríseyjar, væri
táknrænt skref í átt að stærri sam-
einingu.
„Sameining sveitarfélaganna við
Eyjafjörð er það sem koma skal og
hér er stigið mikilvægt og í rauninni
táknrænt skref í þá áttina,“ sagði
Kristján.
„Táknrænt skref“: Hríseyingar samþykktu nær einróma að sameinast Akureyri
Sækja alla þjónustu í bæinn
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Þessir kjósendur gengu út úr Oddeyrarskólanum rétt í þann mund sem
Páll Jónsson, sem er í yfirkjörstjórn, læsti kjörstaðnum kl. 22 á laug-
ardagskvöldið. Sá yngsti kaus að vísu ekki og gerir ekki í bráð, og barnið
hafði auðvitað ekki hugmynd um að það var um það bil að „eignast“ eyju...
maggath@mbl.is
Eyjafjarðarsveit | Óskar Krist-
jánsson, bóndi í Grænuhlíð, er mik-
ill kornræktarmaður og frum-
kvöðull í þeirri grein meðal bænda
hér um slóðir. Hann sáði 16. apríl sl.
nýju íslensku byggyrki sem nú þeg-
ar er skriðið, eins og það er kallað
þegar kornaxið er komið í ljós. Gott
þykir ef korn er skriðið fyrir 15.
júlí. Þetta íslenska byggyrki hefur
vinnuheitið Y-171-5 (Hrútur) er
sexraða, mjög snemmþroska og á
að henta vel aðstæðum hér norð-
anlands. Jónatan Hermannsson á
Rannsóknastofnun landbúnaðarins
hefur ræktað fram þetta byggyrki
ásamt fleiri tegundum sem reynst
hafa vel í kornræktinni hérlendis.
Morgunblaðið/Benjamín Baldursson
Snemmsprottið: Óskar bóndi á
kornakri sínum í Grænuhlíð, en það
er óvenjusnemma á ferðinni í ár.
Óvenju snemm-
sprottið
Fær lóð undir fjölbýlishús | Um-
hverfisráð hefur samþykkt að veita
byggingafélaginu P. Alfreðssyni lóð
við Mýrarveg 115. Þar hyggst félag-
ið reisa fjölbýlishús með 15 íbúðum.
Húsið verður á fimm hæðum. Fyrir
eru á svæðinu tvö hús af svipaðri
stærð, en um er að ræða íbúðir fyrir
eldri borgara.