Morgunblaðið - 05.10.2004, Blaðsíða 52
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 ÞRIÐJUDAGUR 5. OKTÓBER 2004 VERÐ Í LAUSASÖLU 220 KR. MEÐ VSK.
Í AÐSENDRI grein á vefsíðu ísr-
aelska dagblaðsins israelinsider
greinir Arnold Eisen hvernig hann
hafi fengið að kenna á andúð á gyð-
ingum þegar hann sótti Ísland
heim í haust en greinin heitir
„Gyðingahatur í landi elds og ísa“.
Arnold, sem býr í Bandaríkj-
unum, greinir frá því að honum og
kærustu hans hafi verið boðið til
Svíþjóðar og hann hafi notað tæki-
færið og keypt ferð með Icelandair
þannig að þau gætu dvalið á Ís-
landi í vikutíma.
Eisen og kærasta hans, Sara,
fóru m.a. niður í miðbæ og lögðu
bílaleigubíl sínum fyrir framan
hvíta byggingu þar sem risastór
hakakross blasti allt í einu við
þeim. „Ég gat ekki trúað þessu.
En samt var þetta þarna. Ég get
einfaldlega ekki lýst þeirri tilfinn-
ingu sem kom yfir mig og Söru.“
Eisen segist hafa spurt Íslend-
inga hvað stæði undir hakakross-
inum og fengið að vita að þar stæði
Eimskipafélag Íslands og að merki
þess væri frá því fyrir heimsstyrj-
öldina síðari.
Skömmu síðar rákust Eisen og
kærasta hans á hóp skólabarna á
aldrinum 12–15 ára sem voru í
skoðunarferð líkt og þau. „Ég
stöðvaði bifreiðina og fór út til þess
að taka mynd og sá einn drengj-
anna grípa um öxl félaga síns til
þess að ná athygli hans og benda á
höfuð sér og síðan á mig, segjandi
eitthvað um kollhúfu gyðinga sem
ég var með á höfðinu. Og þá var
áhugi félagans vakinn, hann
smellti saman hælunum og gerði
Heil Hitlers-kveðju. Margir af
krökkunum fóru að hlæja,“ skrifar
Eisen.
„Það sem er erfiðast að sætta
sig við er að við, Bandaríkin, erum
verndarar þessa lands. Maður
hefði haldið að 60 ár væru yfirdrif-
ið nógu langur tími til þess að
breyta merki sem kyndir undir og
upphefur þá andúð á gyðingum
sem við upplifðum í þessu landi
elds og ísa.“
Nokkur viðbrögð hafa verið við
grein Eisens á vefsíðu israel-
insider og þar er m.a. bent á að
hakakrossmerki séu algeng víða
um heim og að merki Eimskipa-
félagsins sé augljóslega ekki sams
konar og hakakross nasista.
„Gyðingahatur í
landi elds og ísa“
Morgunblaðið/Ásdís
Þórshamarsmerki Eimskips.
FÉLAG íslenskra barnalækna lýsir í
ályktun, sem samþykkt var á fé-
lagsfundi, yfir þungum áhyggjum af
verkfalli grunnskólakennara. Verkfall-
ið bitni hart á börnum landsins, trufli
nám þeirra og valdi miklu óöryggi og
vanlíðan, ekki síst hjá þeim sem þegar
standi höllum fæti. Skorar félagið á
deiluaðila að leysa deiluna nú þegar.
Katrín Davíðsdóttir, formaður Fé-
lags íslenskra barnalækna, segir það
vera eitt af hlutverkum barnalækna að
standa vörð um hagsmuni barna. Ljóst
sé að öll röskun á rútínu barna trufli
þau, skólarnir séu þeirra vinnustaður.
Börn hafi mörg hver áhyggjur af fram-
vindu námsins, ekki síst þau sem fari í
samræmd próf. Þá raski verkfall hög-
um fatlaðra barna verulega, sem og of-
virkra barna og barna með hegðunar-
raskanir. En erfitt sé fyrir öll börn að
verða fyrir barðinu á verkföllum.
„Við vonumst til þess að deiluaðilar
beri gæfu til að finna farsæla lausn sem
allra fyrst,“ segir Katrín.
Barnalæknar
segja verkfall
bitna hart
á börnum
STRAUMBORG, félag í eigu Jóns
Helga Guðmundssonar, oft kenndur
við BYKO, hefur selt helmingshlut
sinn í Oddaflugi ehf., en Oddaflug á
32,2% hlut í Flugleiðum. Fjárfest-
ingarfélagið Prímus ehf., sem er í
eigu Hannesar Smárasonar, stjórn-
arformanns Flugleiða, hefur keypt
hlut Jóns, og þar með er Hannes
orðinn einn eigandi að Oddaflugi.
Jón Helgi hefur í framhaldi af við-
skiptunum sagt sig úr stjórn Flug-
leiða.
Hannes segir að kaupin hafi verið
rökrétt framhald á fjárfestingu
Oddaflugs í Flugleiðum á sínum
tíma. „Það er ljóst að þetta [rekstur
flugfélags] er ekki hluti af kjarna-
starfsemi Jóns Helga og ég vildi
einbeita mér að þessu. Þannig að
það varð að samkomulagi að ég
keypti hlut Straumborgar í félag-
inu,“ segir Hannes.
Í hálffimm fréttum KB banka í
gær segir að samkvæmt tilkynn-
ingum til Kauphallar Íslands hafi
aðkoma Jóns Helga Guðmundsson-
ar að félaginu líklega skilað honum
tæplega einum milljarði króna í
hagnað, en þar sé ekki tekið tillit til
mögulegs fjármagnskostnaðar sem
myndi draga eitthvað úr þeim hagn-
aði.
Jón Helgi út úr
Flugleiðum
Leiðir Jóns/14
Jón Helgi
Guðmundsson
Hannes
Smárason
HLJÓMSVEITIN Sigur Rós er með mörg
verkefni í gangi þessa dagana. Í nóvember
leikur sveitin t.a.m. á enduropnun MoMA,
nýlistasafnsins í New York, fyrir stuttu
samdi sveitin tónlist við skoska teikni-
mynd og í síðustu viku var Hrafnagaldur
Óðins fluttur í París við fádæma góðar við-
tökur. Ný breiðskífa Sigur Rósar er þá í
vinnslu og ganga upptökur vel að því er
Kjartan Sveinsson, einn meðlima sveit-
arinnar, segir. /48
Ljósmynd/Bernadette Stallmeyer
Leika á endur-
opnun MoMA
DAVÍÐ Oddsson utanríkisráð-
herra sagði, í umræðum um stefnu-
ræðu forsætisráðherra á Alþingi í
gær, að samstarf sitt, sem forsætis-
ráðherra, við Ólaf Ragnar Gríms-
son, forseta Íslands, hefði verið
með miklum ágætum. „Og vil ég
þakka honum fyrir það,“ sagði
hann.
Davíð þakkaði einnig samstarfið
við stjórnarandstöðuna og sagði að
hann hefði stefnt að því að fá for-
ustumenn stjórnarandstöðunnar til
að hitta sig áður en hann lét af emb-
ætti forsætisráðherra um miðjan
síðasta mánuð en af því hefði ekki
getað orðið. Erindið hefði verið tví-
þætt: að þakka þeim hlýjar kveðjur
í sinn garð og þakka þeim samstarf
við sig sem forsætisráðherra.
Margvíslegt samstarf
sem ekki blasir við
Sagði Davíð að þetta kynni að
koma hlustendum á óvart því það
sem þeir hefðu helst séð til stjórn-
arandstöðunnar væri þegar hún
réðist harkalega á sig, enda væri
það hluti af hennar starfsskyldu.
Sagðist Davíð einnig búast við að ef
reikningarnir væru gerðir upp
væru dálkarnir sennilega svipaðir
enda hefði hann fengið tækifæri til
að svara fyrir sig. Það sem hins
vegar blasti ekki við á hverjum
degi, væri að forsætisráðherra og
forustumenn stjórnarandstöðunn-
ar ættu margvíslegt samstarf á
hverjum degi og fyrir það hefði
hann viljað þakka.
Davíð sagðist, sem forsætisráð-
herra, hafa átt ágætt samstarf við
Vigdísi Finnbogadóttur, fyrrver-
andi forseta Íslands. Menn hefðu
hins vegar gert því skóna í skrifum,
í dálkum og í spjallþáttum speking-
anna, að samstarf hans við núver-
andi forseta hefði verið miklu slak-
ara og erfiðara. „Í rauninni er
ekkert athugavert við slíkar spek-
úlasjónir vegna þeirrar fortíðar
sem mennirnir báðir áttu hvor á
sínum stað,“ útskýrði Davíð. „En
það hefur samt sem áður verið
þannig að samstarf mitt við núver-
andi forseta hefur sem forsætisráð-
herra verið með miklum ágætum
og vil ég þakka honum fyrir það.“
Einn skugga borið á
Davíð bætti því við að einn
skugga hefði þó borið á samstarfið
„en við það ætla ég ekki að dvelja
hér,“ sagði hann. „Ekki vegna þess
að ég óttist það að ef ég dvel lengur
við það atriði fái einhverjir menn
fiðring í fæturna og þeytist úr saln-
um heldur vegna þess að ég tel að
afstaða mín liggi ljós fyrir og hún sé
þekkt. Auk þess sem að Halldór
Blöndal, hæstvirtur forseti þings-
ins, hefur auðvitað með sínum
hætti, myndarlega og afgerandi og
eins og hans er von og vísa, gætt
stöðu og virðingar Alþingis,“ sagði
Davíð.
Þakkaði Ólafi Ragn-
ari ágætt samstarf
Morgunblaðið/Kristinn
Davíð Oddsson utanríkisráðherra og Halldór Ásgrímsson forsætisráðherra hafa haft sætaskipti á Alþingi.
Umræður/10
Davíð Oddsson utanríkisráðherra í umræðum á Alþingi
DÆMI eru um að íslensk tónverk
bíði í 10, 15 og upp í 17 ár eftir því
að fást frumflutt af Sinfón-
íuhljómsveit Íslands, en hljóti þó
góðar viðtökur þegar þar að kem-
ur. Þetta kom fram í máli Sig-
fríðar Björnsdóttur, fram-
kvæmdastjóra Íslenskrar
tónverkamiðstöðvar, á málþingi
sem vinafélag Sinfóníuhljóm-
sveitar Íslands hélt í gærkvöldi
undir yfirskriftinni „Sinfónían og
samtíminn“.
Tilefni málþingsins var greina-
skrif í Morgunblaðinu að und-
anförnu og gagnrýni á verk-
efnaval hljómsveitarinnar og
umræður sem spunnist hafa í kjöl-
farið. Í máli Sigfríðar kom fram að
um 10 hljómsveitarverk eru samin
á Íslandi á ári hverju á sama tíma
og Sinfóníuhljómsveitin flytji um
níu íslensk, að meðaltali, verk frá
öllum tímum. Af þeim íslensku
verkum, sem flutt eru á ári hverju,
sagði hún að um fimm væru ný en
þá séu tónleikar Myrkra mús-
íkdaga meðtaldir, en verkefnaval
þeirra tónleika, sem haldnir eru í
samvinnu hljómsveitarinnar og
Tónskáldafélags Íslands, er ekki í
höndum verkefnavalsnefndar
hljómsveitarinnar heldur að frum-
kvæði nefndar á vegum Myrkra
músíkdaga.
Hjálmar H. Ragnarsson, tón-
skáld og rektor Listaháskóla Ís-
lands, sagði klassíska tónlist eiga
almennt erfitt uppdráttar í heim-
inum í dag á öllum sviðum. Hann
sagði nýsköpun lykilorð dagsins í
dag en gagnrýndi að nýsköpun
tónverka væri orðin að hlið-
argrein, en söguleg upplifun
hljómsveita að aðalatriði.
Þröstur Ólafsson, fram-
kvæmdastjóri Sinfóníuhljóm-
sveitar Íslands, tilkynnti á mál-
þinginu að Atli Heimir Sveinsson
tónskáld hefði verið ráðinn til árs-
ins 2006 til þess að vinna með
hljómsveitinni og semja verk fyrir
hana.
Fundur um verk-
efnaval Sinfóníunnar
Dæmi um
að tónverk
bíði flutnings
í 10–17 ár