Morgunblaðið - 20.10.2004, Blaðsíða 43

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 20. OKTÓBER 2004 43
MENNING
Jólahlaðborð sem enginn leikur eftir
14. nóvember - 30. desember
Hið óviðjafnanlega jólahlaðborð Perlunnar hefst um miðjan nóvember.
Viku síðar, þann 21. nóvember, hefst þakkargjörðarhátíðin sem stendur í 4 daga.
21. október - 13. nóvember
Aðeins 5.950 kr.
Innifalið í verði er vínkynning á Yellow Tail og Rothchild
Tilboð mánudaga - miðvikudaga: 4.950 ISK
Matreiðslumeistarar Perlunnar hafa ferðast um allan heiminn
að leita að bestu villibráð sem hægt er að bjóða upp á.
Nú getur þú notið þess í besta villibráðarhlaðborði landsins.
H
rin
g
b
ro
t
Perlan · Öskjuhlíð · Sími: 562 0200 · Fax: 562 0207 · Tölvupóstur: perlan@perlan.is · Vefur: www.perlan.is
OSMO Vänskä, fyrrum aðal-
hljómsveitarstjóri Sinfóníu-
hljómsveitar Íslands, þreytti frum-
raun sína með
einni virtustu
hljómsveit Evr-
ópu, Fílharm-
óníusveitinni í
Berlín, 9. októ-
ber sl. Á efnis-
skránni voru
þrjú verk, tóna-
ljóðið Oceanides
eftir Sibelius,
Fiðlukonsert í D op. 61 eftir
Beethoven og Sinfónía nr. 5 eftir
Carl Nielsen. Einleikari í meist-
arakonserti Beethovens var 25 ára
upprennandi stjarna, Lisa Bat-
iashvili frá Georgíu.
Í gagnrýni í Lundúnablaðinu
Financial Times segir Shirley
Apthorp að Osmo Vänskä sé þekkt-
ur að traustri verkkunnáttu og hafi
skapað ný viðmið með túlkun sinni
á norrænni tónlist. Vänskä og Bat-
iashvili hafi þó nálgast Beethoven-
konsertinn úr ólíkum áttum; hann
með næmi fyrir smáatriðum og
húmor, en hún hafi einbeitt sér að
því að laða fram þykkan og fagran
tón hljóðfærisins. Vänskä hafi þó af
næmi sínu leyft einleikaranum að
njóta sín í hvívetna.
Batiashvili hafi þó ekki haft mik-
ið að segja í túlkun sinni, þótt
fingrafiminni hafi verið við brugðið.
Gagnrýnandinn lýkur hins vegar
lofsorði á túlkun Vänskäs á 5. sin-
fóníu Nielsens, sem hún segir hafa
verið hápunkt kvöldsins. Þótt
stjórnandahreyfingar Vänskäs hafi
ekki verið með neinum glæsibrag
hafi útkoman verið stórfengleg.
„Vänska meitlar hendingarnar fag-
urlega, byggir af krafti upp að
hverjum hápunkti verksins, en gef-
ur hljóðfæraleikurunum um leið
svigrúm til að láta hljóminn njóta
sín til fulls.“
Dómur Shirley Apthorp er því á
svipuðum nótum og dómar um
frammistöðu Vänskäs á Proms-
hátíðinni í London í sumar. Þar féll
framúrskarandi einleikari einnig í
skuggann af mikilfenglegri túlkun
hljómsveitarstjórans á norrænu
sinfónísku meistaraverki, Sinfóníu
nr. 2 eftir Sibelius. Dómurinn í
Financial Times styður það orð-
spor sem af Osmo Vänskä fer, að
hann þyki einn fremsti túlkandi
norrænnar tónlistar á okkar tím-
um.
Vänskä í
sporum
Karajans
Osmo Vänskä
ROYAL Philharmonic Society og Radio 3 í
Bretlandi standa um þessar mundir fyrir
verkefni sem nefnist Encore. Heitið vísar ef-
laust til upphrópunar sem stundum hefur
heyrst á tónleikum, þegar áheyrendur vilja
heyra tónlistina flutta aftur. Heitið er líka í
fullu samræmi við markmið verkefnisins – að
láta nýleg hljómsveitarverk eftir bresk tón-
skáld hljóma aftur í tónleikasölum landsins.
Verkefnið er þannig uppbyggt, að áheyr-
endur, flytjendur, tónskáld (sem ekki mega
tilnefna sjálf sig), gagnrýnendur, stjórn-
endur listrænna hátíða og framkvæmdastjór-
ar hljómsveita tilnefna verk af þessum toga,
sem þeir gætu hugsað sér að heyra aftur.
Sérstök nefnd velur síðan úr þau verk sem
nefndarmeðlimir gætu hugsað sér að heyra
aftur, og byggir hún valið eingöngu á geð-
þótta.
Tom Service er einn nefndarmanna og rit-
aði nýverið grein um málið í The Guardian.
Hann bendir á, að mikið umstang og húll-
umhæ fylgi gjarnan frumflutningi nýrra
verka. Síðan tekur mat gagnrýnenda og
áhorfenda við. Hvort sem matið er jákvætt
eða neikvætt, sé það staðreynd að saga þess-
ara verk hefjist oftast og endi með þessum
eina flutningi. Enn nýrri verk komi einfald-
lega í stað hinna.
Service bendir líka á að það sæti furðu að
öll athyglin beinist að frumflutningi verka, í
ljósi þess hve mörg helstu verka tónlistar-
sögunnar hafi átt bagalega fæðingu: 5. sin-
fónía Beethovens var frumflutt í ísakulda við
litla hrifningu áheyrenda og tónlistarmenn-
irnir sem frumfluttu 3. sinfóníu Bruckners
voru hræðilega illa undirbúnir, að sögn
Service.
Verkin sem Encore-nefndin velur verða
síðan leikin af helstu hljómsveitum Bret-
lands á næstu þremur starfsárum. Fyrir
tilstuðlan Royal Philharmonic Society og
Radio 3 geta hljómsveitirnar leyft sér að
taka meiri áhættu í verkefnavali og mögu-
lega skapa hefð fyrir flutningi þessara nýju
verka. Því eins og Service bendir á gæti ný
5. sinfónía Beethovens verið þar á meðal.
Það veit bara enginn fyrr en verkin heyrast
eins oft og mögulegt er, í margvíslegum
flutningi.
Tónlist | Breska Encore-verkefnið stuðlar að endurflutningi nýrra hljómsveitarverka
Aftur, aftur!
Morgunblaðið/Golli
Atli Heimir Sveinsson tekur á móti lófa-
klappi áhorfenda ásamt Bernharði Wilk-
inson stjórnanda þar sem Sinfóníuhljóm-
sveit Íslands hefur lokið frumflutningi á 1.
sinfóníu hans í apríl árið 1999. Ætli hún
hafi heyrst aftur síðan þá?
Fréttasíminn
904 1100