Morgunblaðið - 16.01.2005, Qupperneq 21

ili þar sem einstaklingur framdi sjálfs-
víg á aðfangadagskvöld. Ég hafði ver-
ið undir miklu álagi í skólanum og
þetta atvik varð til þess að ég gekk í
gegnum versta veikindatímabil ævi
minnar. Ég lagðist í slíkt þunglyndi að
ég mátti nánast ekki mæla, var rosa-
lega veik. Ég fékk raflost á geðdeild
Landspítalans og það hjálpaði mér.
Þegar ég fór að jafna mig hélt ég
áfram, þá í sænsku í háskólanum, það
var eitthvað sem ég réð við, mér geng-
ur vel að læra þegar ég er ekki veik og
sænskuna kunni ég fyrir.
Eitt af því sem fylgir því að leggjast
inn á geðdeild er að þar kynnist mað-
ur fólki sem líka á við geðsjúkdóma að
stríða. Einn af vinum mínum af geð-
deildinni fyrirfór sér í nóvember þetta
sama ár, þegar ég var aftur komin í
læknisfræðina og var í miðjum „klás-
us“-lestri. Ég fór í jarðarförina og
fannst það ekki svo erfitt meðan á því
stóð. En litlu síðar, þegar ég var í prófi
og var að skrifa, fóru jarðarfararlögin
að hljóma í höfðinu á mér og ég varð
að fara út án þess að geta lokið próf-
inu.
Læknisnám í Ungverjalandi
Nokkru síðar hitti ég vinkonur mín-
ar sem höfðu heyrt af fólki sem væri í
læknisfræðinámi í Ungverjalandi og
eins nefndi pabbi þetta við mig. Ég
ákvað að slá til og sækja um. Ég
komst inn og þar með var teningunum
kastað. Kennslan fer fram á ensku og
mér gekk vel fyrra árið. Ég kom mér í
samband við ungverskan geðlækni
sem skrifaði upp á þau lyf sem ég
þurfti og það gekk allt. En síðara árið
fékk ég lungnabólgu og var flutt nær
dauða en lífi á gjörgæsludeild. Ég
fékk sterk meðul og ákvað þegar ég
fór að ná mér að fresta prófum fram á
haust. Sama sumar læstist ég inni á
baðherbergi og endurlifði þá í hugan-
um brunaslysið hryllilega tíu árum áð-
ur. Mér tókst ekki að taka prófið þá
um haustið en tókst að ljúka öðru
námsárinu í læknisfræðinni árið eftir.
Í haust kom ég heim og slapp þar
með við að mæta við réttarhöld sem
ég og vinkona mín vorum boðaðar í.
Við leigðum á frjálsum markaði í Ung-
verjalandi. Leigusalinn var ekki sátt-
ur við umgengni okkar, kvartaði um
rispu á baðkarinu og fleira í þeim dúr
og vildi að við borguðum skaðabætur.
Hann skipti um lás svo við gátum ekki
lokið við að tæma íbúðina. Okkur þótti
þetta allt í meira lagi ósanngjarnt og
neituðum. Þá kom hann þangað sem
vinkona mín dvaldi með tvo hand-
rukkara með sér og hótaði henni öllu
illu. Hún fór til lögreglunnar og í
framhaldi af því voru réttarhöld.
Stefnan tekin upp á við
Ég tók mitt haustpróf, sem gekk
fínt, og svo fór ég heim á ný til að
vinna fyrir námsskuldunum. En fljót-
lega eftir að ég kom heim í lok sept-
ember sl. ákvað heilinn í mér að veikj-
ast aftur. Allt var í raun í „góðum
málum“ en ég fór samt mjög langt
niður.
Þótt þessi veikindi hafi vissulega
verið þungbær gerðist samt eitt gott
þeim samfara, – svo undarlega sem
það kann að hljóma.
Frá því ég veiktist fyrst hafði ég
innra með mér beðið eftir að einhver
kæmi með „réttu töfluna“, ef svo má
segja. En nú brá svo við að ég áttaði
mig endanlega á að það væri undir
mér komið hvernig færi fyrir mér. ég
ætti val og hefði alltaf átt val, batinn
væri í mínum höndum, – sú niðurstaða
átti sér auðvitað nokkuð langan að-
draganda. Ég talaði við geðlækninn
minn og sagði frá slæmri líðan minni.
Í samráði við lækninn var ég lögð inn í
þrjá daga meðan það versta gekk yfir.
Ég náði mér upp næstu vikurnar og
núna líður mér mjög vel, er í góðu
formi andlega sem líkamlega. Ég hef
lést um heil 30 kíló undanfarið eitt og
hálft ár og er satt að segja nokkuð
ánægð með mig núna.“
Hyggur á sérnám í geðlæknisfræðum
Anna Sigríður er ákveðin í að ljúka
læknisprófinu í Ungverjalandi en sit-
ur um þessar mundir lyfjafræðikúrs í
HÍ, „svona til að halda mér við“, eins
og hún orðar það. Hún á eftir að taka
þriðja árið í bóklegu læknanámi og
síðan tekur við þriggja ára verklegt
nám. Að því loknu hugsar hún sér að
sérhæfa sig í geðsjúkdómum – en
hvers vegna?
„Ég hef mikla reynslu á þessu sviði,
hef gengið í gegnum mikil veikindi.
Ég er m.a. greind með endurteknar
djúpar þunglyndislægðir og einnig
athyglisbrest í bland við ofvirkni og er
á lyfjum við því hvoru tveggja. Líðan
mín lagaðist mikið þegar ég fékk
rítalín við athyglisbrestinum, þá fór
ég að ráða betur við umhverfi mitt.
Einnig er ég greind með óyndi, þ.e.
dapurleika, en mér líður ekki þannig
núna. Ég hef fengið ný og sértækari
lyf sem virðast henta mér mjög vel.
Eftir að ég fór að vera hér í Hugar-
afli fór ég að velta því fyrir mér fyrir
alvöru hvort ég gæti ekki nýtt mér
reynslu mína til hjálpar öðrum sem
eiga við geðsjúkdóma að stríða. Áður
hafði ég hugsað mér að verða öldr-
unarlæknir en nú er sem sagt hug-
myndin að sérhæfa sig í geðsjúkdóm-
um þegar tímar líða fram. Sérnámið
ætla ég að stunda á Norðurlöndunum
– hvort sem fyrir valinu verður sér-
hæfing í geðsjúkdómum eða öldrunar-
lækningum.“
Saga mín er tilraun til að minnka
fordóma í garð geðsjúklinga
Eins og fram hefur komið hér á
undan hefur Anna Sigríður þurft að
berjast hart – en hvers vegna skyldi
hún vilja deila þessari erfiðu og mjög
svo persónulegu reynslu með lesend-
um Morgunblaðsins?
„Ég sagði iðjuþjálfa frá því að ég
vildi nýta mér reynslu mína öðrum til
hjálpar og hún benti mér á Hugarafl.
Þar kemur saman fólk sem er á góð-
um batavegi og leggur áherslu á að
deila reynslu sinni með þeim öðrum í
þjóðfélaginu sem hafa áhuga á þess-
um málefnum, sem og þeim sem taka
ákvarðanir í þessum málaflokki. Ég
fór með þessum sama iðjuþjálfa til
þess að halda fyrirlestur fyrir lækna-
nema, fólk sem ég var með á fyrsta ári
í læknisfræði við Háskóla Íslands. Ég
lýsti fyrir þeim hvernig það væri að
þjást af umræddum geðsjúkdómum
og þeim fannst reynsla mín mjög at-
hyglisverð.
Þegar til tals kom að ég færi í viðtal
um sama efni skoðaði ég hug minn vel
áður en ég ákvað að gera það. Í haust
hitti ég fyrir allra fordómafyllstu
manneskjuna sem staðið hefur í vegi
fyrir mér hingað til – sjálfa mig. Ég
geri ráð fyrir að fleiri upplifi það sama
og ég, að reyna að halda sjúkdómi sín-
um leyndum, skammast sín fyrir
hann. Þetta viðtal er tilraun til að
„koma út úr skápnum“ með sjúkdóm
sinn, ef svo má segja. Það eru ýmis
„tabú“-mál í samfélaginu. Eitt af þeim
var samkynhneigð. Fyrir djörfung og
kjark ýmissa samkynhneigðra ein-
staklinga, sem sagt hafa frá líðan sinni
og reynslu, hefur náðst að minnka
mjög fordóma í garð þessa hóps í sam-
félaginu. Það ríkja enn miklir fordóma
í garð þeirra sem þjást af geðsjúk-
dómum. Saga mín er tilraun til að
minnka þessa fordóma. Auðvitað
finnst mér þetta óþægilegt en einnig
nauðsynlegt.
Það er mikilvægt fyrir mig að horfa
fram á við, viðurkenna hlutina eins og
þeir eru – og halda áfram. Það er það
mikilvægasta – að halda áfram – ekki
gefast upp.
Ég hef fengið í hendurnar „bland í
poka af fræjum“ frá öllu því góða fólki
sem ég hef kynnst í veikindum mín-
um, sitt lítið frá hverjum. Þessum
fræjum hefur verið sáð með mér, ég
gleymi stundum að vökva þau, skil
þau eftir úti á svölum svo snjóar á þau
– en stundum man ég eftir að rækta
innra með mér það sem mér hefur
verið gefið. Það er á mína ábyrgð að
þessi fræ nái þroska.“
óma
gudrung@mbl.is
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 16. JANÚAR 2005 21
ALÞJÓÐLEG samkirkjuleg bæna-
vika verður haldin dagana 16. – 23.
janúar 2005. Bænavikan er haldin ár-
lega um þetta leyti og er þá beðið fyr-
ir einingu kristinna manna um heim
allan. Alkirkjuráðið (World Council of
Churches) stendur að baki vikunnar
um allan heim ásamt kaþólsku kirkj-
unni og bænarefni vikunnar kemur
jafnan frá einhverjum aðildarkirkn-
anna. Að þessu sinni kemur það frá
Slóvakíu og var samið af prestum frá
rétttrúnaðarkirkju, lútherskri kirkju,
baptistakirkju, meþódistakirkju,
mótmælendakirkju, gamal-kaþólsk-
um og kaþólsku kirkjunni.
Bænavikan hefur verið haldin ár-
lega hér á landi frá árinu 1968. Und-
irbúningur er í höndum samstarfs-
nefndar kristinna trúfélaga. Aðild að
nefndinni eiga: Aðventistar, Fríkirkj-
an Vegurinn, Hvítasunnukirkjan,
Hjálpræðisherinn, Íslenska Krists-
kirkjan, Kaþólska kirkjan, Óháði
söfnuðurinn og Þjóðkirkjan.
Dagskrá bænavikunnar er sem hér
segir:
Sunnudagur, 16. janúar kl. 11, út-
varpsmessa í Neskirkju með þátttöku
fleiri trúfélaga. Kl. 20, samvera í Ís-
lensku Kristskirkjunni, Fossaleyni,
með þátttöku fleiri trúfélaga.
Mánudagur, 17. janúar kl. 20, sam-
vera í Hafnarfirði í Klaustrinu með
þátttöku fleiri trúfélaga. Kl. 20, bæna-
stund í Hvítasunnukirkjunni, Akur-
eyri.
Þriðjudagur 18. janúar 12, hádeg-
isbænastund í Fíladelfíukirkjunni,
Reykjavík. Kl. 12, bænastund á
Hjálpræðishernum, Akureyri.
Miðvikudagur 19. janúar kl. 12, Ís-
lenska Kristskirkjan í Reykjavík, há-
degisbænir. Kl. 12 kyrrðar- og fyrir-
bænastund Glerárkirkju, Akureyri.
Kl. 20, samkoma í Kristskirkju,
Landakoti, með þátttöku fleiri trú-
félaga.
Fimmtudagur 20. janúar kl. 20,
samkoma á Hjálpræðishernum í
Reykjavík með þátttöku fleiri trú-
félaga. Kl. 20, sameiginleg samkoma
með þátttöku trúfélaga á Akureyri í
Péturskirkju, Akureyri.
Föstudagur 21. janúar kl. 12, frí-
kirkjan Vegurinn, hádegisbænir. Kl.
20, samkoma í kirkju aðventista í
Reykjavík með þátttöku fleiri trú-
félaga. Kl. 20, bænastund í umsjá að-
ventista í Sunnuhlíð á Akureyri í fé-
lagsheimili KFUM og KFUK.
Laugardagur 22. janúar kl. 20,
samkoma í kirkju Óháða safnaðarins.
Sunnudagur 23. janúar aftansöng-
ur í kaþólsku kirkjunni, Péturskirkju,
Hrafnagilsstræti 2, Akureyri.
Alþjóðleg samkirkjuleg bænavika