Morgunblaðið - 05.02.2005, Blaðsíða 40

40 LAUGARDAGUR 5. FEBRÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Steinvör Bjarn-heiður Jónsdótt-
ir fæddist í Gilsár-
teigi í Eiðaþinghá
24. janúar 1928.
Hún lést á Sjúkra-
húsinu á Seyðisfirði
aðfaranótt föstu-
dagsins 28. janúar
síðastliðinn. Stein-
vör var dóttir
hjónanna Krist-
bjargar Bjarnadótt-
ur, f. 1.3. 1902, d.
10.1. 1988, og Jóns
Þorsteinssonar, f.
3.2. 1900, d. 10.6.
1973. Bræður Steinvarar eru
Þorsteinn Jónsson, f. 20.11.
1925, d. 25.3. 1991, maki Olga
Jónsdóttir, og Jón Ármann Jóns-
son, f. 2.1. 1938, maki Hildigunn-
Ragnhildur Eik. 3) Guðmundur
Hugi, f. 21.10.1966, dóttir Birta,
móðir Selma Karlsdóttir.
Úr Eiðaþinghánni lá leið
Steinvarar í Loðmundarfjörð,
þaðan áfram á Borgarhól í Seyð-
isfirði. Sjö ára gömul flutti hún
með foreldrum sínum á Álfhól í
Seyðisfjarðarkaupstað og á
Seyðisfirði bjó hún alla tíð upp
frá því.
Eftir skólagöngu í Seyðisfjarð-
arskóla, var hún í tvö ár í Hér-
aðsskólanum á Laugarvatni og
eitt ár í Húsmæðaraskólanum á
sama stað. Þegar heim kom var
Steinvör við afgreiðslustörf í
Seyðisfjarðarapóteki.
Steinvör starfaði fyrst og
fremst á heimili sínu, auk þess
að halda Seyðisfjarðarskóla
hreinum í rösk 30 ár. Einnig var
hún tæp tíu ár við afgreiðslu-
störf í Kaupfélaginu á Seyðis-
firði.
Útför Steinvarar verður gerð
frá Seyðisfjarðarkirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
ur Hilmarsdóttir.
Steinvör giftist 23.
febrúar 1952 eftirlif-
andi eiginmanni sín-
um Guðmundi Þórð-
arsyni kennara frá
Byggðarholti í Lóni,
f. 24.11. 1928. Börn
þeirra hjóna eru: 1)
Þóra Bergný, f. 20.5.
1953, sonur Dýri,
faðir Jón Sigfús Sig-
urjónsson, maki Rík-
ey Kristjánsdóttir,
synir þeirra Rökkvi
og Sindri. 2) Krist-
björg, f. 27.12. 1954,
maki Árni Kjartansson, börn
þeirra hjóna: Kjartan, maki
Harpa Lind Kristjánsdóttir, dótt-
ir þeirra Rán, Steinvör Þöll,
maki Davide Taub, Sigurlaug og
Það eina sem þú tekur með þér,
þegar þú yfirgefur þessa jörð er það
sem þú hefur gefið af heilum hug,
sagði mamma við mig einhvern tíma
þegar ég var unglingur. Ef þetta
reynist rétt, sem ég hef reyndar
aldrei efast um, mun Steinvör móð-
ur mína ekkert skorta, nú þegar hún
er lögð í hina óræðu ferð, handan
dauðans.
Hún sjálf og tilvera hennar var
ein stór gjöf til okkar hinna, sem
með henni gengum. Gjöf gefin án
nokkurra væntinga um umbun eða
endurgjald.
Þegar ég á sínum tíma las Bókina
um veginn hugsaði ég með mér að
Lao-Tse hefði hlotið að þekkja hana
mömmu. Þessa sístarfandi, sterku,
glaðværu konu, sem einskis krafðist
handa sjálfri sér og uppskar ást og
virðingu allra.
„Hinn vitri starfar án strits og
kennir án orða … Hann framleiðir
en safnar ekki auði … Og þar eð
hann krefst einskis handa sjálfum
sér á hann ekki neinn missi á
hættu.“
Þrátt fyrir að Steinvör væri tengd
jarðlífinu sterkum traustum bönd-
um var hún einhvern veginn hafin
yfir hverdagsleikann. Víðsýni, æðru-
leysi, bjartsýni og algjört fordóma-
leysi gerðu það að verkum að hægt
var að leita til hennar með allt. Þeg-
ar nýjar hugmyndir fæddust voru
þær bornar undir mömmu í þeirri
vissu, að mat hennar yrði viturlegt,
jákvætt og uppbyggilegt en umfram
allt þannig að ákvarðanirnar voru
áfram í okkar höndum. Og þegar
kom að hinum praktísku úrlausnum
voru þau pabbi og mamma ómiss-
andi. Ekkert var ómögulegt og allt
gert til að koma verkefninu í höfn.
Stuðningur án stjórnsemi, ást án af-
skiptasemi. Þetta var henni svo eðli-
legt.
Að alast upp á Seyðisfirði hjá
mínum góðu foreldrum var svo gott
að mér fannst engar hörmungar
gætu jafnast á við það að eitthvað
myndi riðla þessari litlu fjölskyldu.
Pabbi var kennari og mamma
vann lengst af heima. Þau voru bæði
sístarfandi en skemmtanir fjölskyld-
unnar miðuðust við að vera saman.
Við vorum eins og hálfgerðir sígaun-
ar þegar við við fórum á gamla Vill-
isnum með heimasaumuðu hveiti-
pokatjöldin í útilegur út í bláinn.
Annað svefntjald sem við fylltum af
heyi sem við fengum að láni á ein-
hverju túninu og hitt sælkeraeldhús
þar sem dýrindis máltíðir voru eld-
aðar á prímusnum, oft úr einhverju
sem við fundum í náttúrunni eða
keyptum á næsta bæ.
Við systkinin vorum viss um að
við værum einstaklega heppin með
mömmu. Hún var flippaðri en flestir
vinir okkar og hún var alltaf til í að
hlusta og taka þátt í lífi okkar for-
dómalaust.
Öfgalaus viðhorf hennar til þess
sem við deildum með henni urðu til
þess að við treystum eigin dóm-
greind og lentum aldrei í uppreisn
gegn foreldravaldi og rakalausri
íhaldssemi.
Vinir mínir voru ekki síður en við
ánægðir með þessa öðruvísi
mömmu. Þegar þeir komu í heim-
sókn austur var það föst venja að
líta inn á Byggðarhól og setjast á
spjall í eldhúskróknum hjá þeim
pabba. Þar var mikið skeggrætt og
hlegið. Ég man eftir einum vini mín-
um sem dvaldist um lengri tíma á
Byggðarhól. Hann hló svo mikið
með Steinvör að hann fékk gat á
lungað og varð að fá arfaseyði sent
frá ömmu á Hornafirði til að græða
meinið.
Frumleg kímni, hnyttin tilsvör,
skemmtilegt orðfæri og nett stríðni
voru uppspretta allrar þessarar kát-
ínu. Þetta voru jafnframt tæki henn-
ar og tól til að fást við umhverfi sitt.
Ef við vorum órímileg gerði hún
góðlátlegt grín að okkur þar til við
vorum farin að brosa út í annað og á
endanum hlæja að öllu saman.
Það var líka dásamlegt að sjá
hvernig hún og pabbi hjálpuðust að
með alla hluti og byggðu upp æsku-
heimilið okkar á Byggðarhól. Aldrei
þurftu þau að deila um verkaskipt-
ingu sem þó var ekki alltaf hefð-
bundin. Þó pabbi væri flinkastur á
verkstæðinu þá smíðaði hún fínustu
hluti og tók á honum stóra sínum í
garðinum og pabbi var ekkert feim-
inn við að munda heklunálina eða
setja upp grautinn ef svo bar undir.
Allt innanstokks, gardínur, dreglar,
áklæði, jafnvel viskastykki komu úr-
vefstólnum hennar og flestar flíkur
á fjölskylduna saumaði hún að ósk-
um hvers og eins. Ekki virtist
mamma þurfa sérstakt næði til alls
þessa því Byggðarhóll var alltaf full-
ur af börnum að leik því hvergi var
skemmtilegra að vera.
Pabbi minn, ég veit að tíminn sem
þið áttuð eftir að mamma greindist
með ólæknandi krabbamein varð
ykkur báðum óskaplega dýrmætur.
Þið leyfðuð ykkur þann munað að
hafa hvort annað í algjöru fyrirrúmi
og njóta hverrar stundar. Æðruleysi
mömmu lýsti sér best í því að þrátt
fyrir erfið veikindi hafði hún orð á
því að enginn gæti haft það betra en
þið. Megi Guð gefa þér styrk til að
vingast við sorgina og lifa enn mörg
innihaldsrík ár.
Síðustu vikurnar á sjúkrahúsinu á
Seyðisfirði urðu móður minni þung-
bærar. Þrátt fyrir það átti hún fram
á það allra síðasta bros, faðmlög og
hlý orð handa okkur og hjúkrunar-
fólkinu sem undraðist styrk og reisn
þessarar fárveiku konu.
Ég vil þakka öllu því yndislega
fólki sem annaðist mömmu. Það
gerði allt sem í valdi þess stóð til að
létta henni lífið þessa dökku daga.
Elsku mamma mín. Ég hef alla
ævina óttast þá stund er þú færir
frá okkur. Þú varst eins ómissandi
og sjálfsögð og himinninn, jörðin og
vatnið. Tímalausa gyðja, mér hefur
sennilega aldrei fundist þú ung og
þannig varðst þú heldur aldrei göm-
ul. Þú ert sígild og algild og allra
besta mamma í heimi. Ég bið Guð að
taka þig í sinn líknandi faðm.
Þín dóttir
Þóra.
Ég hitti tengdamóður mína fyrst
haustið 1971 á tröppunum á Garð-
arsvegi 14 á Seyðisfirði. Þar bankaði
ég uppá til að bjóða dóttur hennar á
ball. Ég hef eflaust ekki verið sér-
lega upplitsdjarfur, en með mjög
ákveðinn ásetning, því heimasætuna
hafði ég hitt á Atlavíkurhátíð
helgina áður og var kominn alla leið
frá Höfn til Seyðisfjarðar gegnum
stórrigningar og aurflóð til að
heimta hönd hennar.
Þessi ókunna kona reyndist mein-
lausari en ég óttaðist í fyrstu og það
fór vel á með okkur þarna á pall-
inum. Eflaust bauð hún mér inn þótt
ég kysi að dvelja í Landróver föður
míns meðan heimasætan lauk við að
lauga sig eftir fiskvinnu vikunnar.
Upp frá þessu urðu komur mínar
á Garðarsveg 14 fljótt tíðar og tókst
strax með okkur Steinvör djúp vin-
átta. Þau urðu meira en þrjátíu og
fjögur, árin sem hún umbar mig, og
ég naut góðvildar hennar og um-
hyggju. Þegar ég missti móður mína
fyrir alltof löngu síðan þá gekk hún
mér í móður stað og stjanaði svo við
mig eftir það að á stundum var ekki
laust við að dóttir hennar yrði af-
brýðisöm.
Steinvör var falleg manneskja.
Ekkert aumt mátti hún sjá og allt
ungviði laðaðist að henni. Ef hægt
væri að nota tískuorðið sjálfbær um
fólk, þá var hún sjálfbær. Hún var
sjálfri sér nóg um alla hluti og varð-
veitti af kostgæfni allan þann auð
sem henni var trúað fyrir.
Hún var náttúrubarn, sem naut
landsins og nytjaði það af um-
hyggju. Löngu áður en Músavina-
félagið fæddist veiddi Steinvör sínar
mýs lifandi, fóstraði þær til vors og
sleppti þeim í hagann.
Steinvör var hlédræg og íhugul,
en jafnframt glöð og hnyttin. Hún
var fórnfús og skilningsrík á hvers
manns hag og laus við allan hégóma.
Hugmyndarík var hún og gat verið
stríðin, en alltaf var hún skemmti-
leg.
Hún var fyrir mér eins og álfkon-
an íslenska; landið og þjóðin í einni
veru. Eflaust var hún afkomandi álf-
konunnar sem leysti Jón Hreggviðs-
son undan exi við Öxará og batt
hann við hestastein í Ólafsvík. Eins
og hún hefði Steinvör verið ríkust
„þann dag sem alt hefur verið dæmt
af henni“.
Betri tengdamóður, vinar og
ömmu barnanna minna hefði ég ekki
getað óskað mér.
Hún var falleg hún var góð
hún var betri en þær.
Árni Kjartansson.
Þegar ég var barn var ég sann-
færð um að amma mín gæti allt, og
það var ekki fjarri lagi. Hún gat lag-
að allt, saumað allt, leyst allt, fundið
allt … Hver annar hefði haft hug-
myndaflug eða nennu til að útbúa
„armbandsleitartæki“ úr spotta og
segulstáli til að finna týnt krakka-
glingur í hektara af mýri; vitað að
bláberjablettum mætti ná úr spari-
buxum með hafragraut; eða dottið í
hug að úr stafla af gömlum hveiti-
pokum væri sniðugt að sauma úti-
legutjald? Amma var alltaf að gera
eitthvað, og það var næstum alltaf
eitthvað skemmtilegt.
Bernskuheimsóknir á Byggðarhól
STEINVÖR
JÓNSDÓTTIR
Elskulegur eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir, afi og langafi,
INGIMAR INGIMUNDARSON
Aðalgötu 5,
Keflavík,
(frá Garðstöðum, Garði),
lést á Garðvangi Garði miðvikudaginn
2. febrúar.
Jarðarförin auglýst síðar.
Margrét Jónsdóttir,
Guðni Kjartansson, Magnea Erla Ottesen,
Lísbeth Th. Ingimarsdóttir,Guðmundur Magnússon,
barnabörn og barnabarnabörn.
Elskuleg móðir okkar,
GERÐA HÅKONSEN RYLEY,
lést í New Orleans miðvikudaginn 2. febrúar.
John William Herron,
Nancy Alice Gonzales,
Kristín Lynn Seay.
Elsku frænka okkar,
JÓSEFÍNA V. BENJAMÍNSDÓTTIR,
verður jarðsungin frá Fossvogskapellu mánu-
daginn 7. febrúar kl. 11.00.
Valur, Kiddi, Bessý, Óskar, Svanhvít
og fjölskyldur.
Ástkær eiginkona mín, móðir okkar, tengda-
móðir og amma,
VALGERÐUR ÞÓRÐARDÓTTIR,
Funalind 13,
Kópavogi,
lést á hjúkrunarheimilinu Sunnuhlíð miðviku-
daginn 2. febrúar.
Útförin verður gerð frá Kópavogskirkju föstu-
daginn 11. febrúar kl. 13:00.
Guðni B. Guðnason,
Gunnar Guðnason, Erna Olsen,
Þórólfur Guðnason, Sara Hafsteinsdóttir,
Guðni B. Guðnason, Ásta Björnsdóttir
og barnabörn.
Móðir okkar og tengdamóðir,
UNNUR GUÐBJARTSDÓTTIR,
lést á Sólvangi í Hafnarfirði miðvikudaginn
2. febrúar.
Útförin fer fram frá Fríkirkjunni í Hafnarfirði
þriðjudaginn 8. febrúar kl. 15.00.
Svala Brjánsdóttir, Henrý Kristjánsson,
Jónas Brjánsson, Snjólaug Sveinsdóttir,
Brynjar Brjánsson, Stefanía S. Bjarnadóttir.
Elskulegur faðir minn, tengdafaðir, afi og lang-
afi,
ÓLAFUR J. ÓLAFSSON
löggiltur endurskoðandi,
lést á hjúkrunarheimilinu Skógarbæ fimmtu-
daginn 3. febrúar.
Útförin fer fram frá Fossvogskirkju föstudag-
inn 11. febrúar kl. 13.00.
Anna M. Ólafsdóttir, Rune Nordh,
Ása Jóhannsdóttir, Jón Ágúst Ólafsson
og barnabarnabörn.