Morgunblaðið - 07.06.2005, Blaðsíða 2

2 ÞRIÐJUDAGUR 7. JÚNÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
STJÓRNARSKRÁ Á LÍFI?
Talsmenn stjórnar Evrópusam-
bandsins sögðu í gær að ekki væri
hægt að fullyrða að drög að stjórn-
arskrá sambandsins væru dauð.
Bretar ákváðu í gær að fresta fyr-
irhuguðu þjóðaratkvæði um stjórn-
arskrána en áður höfðu bæði Frakk-
ar og Hollendingar fellt hana í
þjóðaratkvæðagreiðslum. Tekin
verður afstaða til framtíðar stjórn-
arskrárinnar á leiðtogafundi ESB
um miðjan mánuðinn.
Vísa gagnrýni á bug
Kínversk stjórnvöld höfnuðu í
gær tillögum Bandaríkjamanna um
að gerð verði rannsókn á blóðbaðinu
á Torgi hins himneska friðar vorið
1989. Einnig vísuðu stjórnvöld í Pek-
ing á bug gagnrýni Bandaríkja-
manna á ástand mannréttindamála í
Kína og sögðu að þeim væri nær að
líta í eigin barm í þeim efnum.
Hrygningarstofn stækkar
Hafrannsóknastofnun hefur lagt
til 198.000 tonna þorskafla á næsta
ári. Það er 7.000 tonnum minna en á
þessu ári. Viðmiðunarstofninn hefur
þó vaxið síðustu fimm árin og er
áætlaður 823.000 tonn á næsta ári.
Ekið eftir reiðstígum
Dæmi eru um að torfærumótor-
hjólum sé ekið eftir hestastígum í
nágrenni höfuðborgarinnar. Óttast
hestamenn að stórslys geti hlotist af.
Y f i r l i t
Í dag
Fréttaskýring 8 Forystugrein 22
Úr verinu 11 Viðhorf 24
Viðskipti 14 Umræðan 24
Erlent 15/16 Minningar 25/29
Heima 17 Dagbók 32/35
Akureyri 18 Víkverji 32
Austurland 18 Staður og stund 34
Landið 19 Menning 35/41
Suðurnes 19 Ljósvakamiðlar 42
Menning 20 Veður 43
Daglegt líf 21 Staksteinar 43
* * *
Kynningar – Morgunblaðinu fylgir
Bændablaðið.
Morgunblaðið Kringlunni 1, 103 Reykjavík. Sími 5691100 Innlendar fréttir frett@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Erlendar fréttir Ásgeir Sverrisson, fréttastjóri,
asv@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Agnes Bragadóttir, fréttastjóri, agnes@mbl.is Úr verinu Hjörtur Gíslason, fréttastjóri, hjgi@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Orri Páll Ormarsson, ritstjórnarfulltrúi,
orri@mbl.is Skarphéðinn Guðmundsson, skarpi@mbl.is Umræðan|Bréf til blaðsins Magnús Finnsson, fulltrúi ritstjóra, magnus@mbl.is Guðlaug Sigurðardóttir, gudlaug@mbl.is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson Dagbók|Kirkju-
starf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp|Sjónvarp Auður Jónsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is

 




 


 
 



  

 

  

 


 


 !

"
# 

 


 



 $ 

 
 

%&' (

 )***


 



 








 





Öll ljóð Hannesar
edda.is
Hannes Pétursson er fyrir
löngu viðurkenndur sem eitt
helsta skáld 20. aldar. Í
þessari fallegu bók má finna
öll kvæði þessa ástsæla
þjóðskálds, og fylgir bókinni
ítarlegur inngangur um
skáldið og ljóð hans eftir
Njörð P. Njarðvík.
KOMIN Í
VERSLANIR!
OLÍUFÉLAGIÐ Esso hækkaði
verð á bensíni og dísilolíu um 1,80 kr.
lítrann í gær vegna hækkana á
heimsmarkaði undanfarna daga, fé-
lagið lækkaði verð um 80 aura lítr-
ann um síðustu mánaðamót, fyrir
tæpri viku síðan. Flotaolía, flotadís-
ilolía og svartolía hækkaði meira eða
um 2,50 kr. lítrinn. Skeljungur til-
kynnti einnig um svipaða hækkun í
gær, en síðarnefndu tegundirnar
hækkuðu um 1,50 kr.
Algengt verð í sjálfsafgreiðslu á
bensínstöðvum Esso, Olís og Skelj-
ungs á höfuðborgarsvæðinu var
107,20 kr. lítrinn af 95 oktana bensíni
og 54,20 kr. fyrir lítrann af dísilolíu,
samkvæmt vefsíðum félaganna, en
verðið með fullri þjónustu er um
fimm krónum hærra. Hjá Atlantsol-
íu var verðið 103,80 kr. og hjá
Orkunni 103,30. Verðið hjá Ego og
ÓB bensíni var 105,70 kr. samkvæmt
upplýsingum á vefsíðum félaganna.
Magnús Ásgeirsson hjá Olíufélag-
inu hf., sagði að það væri ekki nóg
með að hráolían væri að hækka held-
ur gilti það sama um unnu tegund-
irnar. Þannig hefði verðið á Rotter-
dammarkaði hækkað um fjóra
Bandaríkjadali fram eftir degi í gær
og hækkunin á einni viku næmi 30
dollurum. Magnús sagðist telja að
meginskýringin á þessari hækkun
nú væri aukin eftirspurn eftir elds-
neyti yfir sumarmánuðina sem hefði
venjulega valdið hækkun á eldsneyt-
isverði um miðjan maímánuð, en
virtist vera síðar á ferðinni en áður.
Verðið í vetur hefði hins vegar verið
það hátt að þessi hefðbundna vor-
hækkun væri síðar á ferðinni en
venjulega. Almennt talað væri þetta
tímabundin hækkun.
Eldsneyti hækkar
um tæpar 2 kr.
REFSING 36 ára konu, sem stakk
sambýlismann sinn í bakið með
steikarhníf, var að mestu skilorðs-
bundin með þeim rökum að mað-
urinn hafði skömmu áður beitt hana
ofbeldi og að þau búa enn saman. Af
15 mánaða refsingu voru 12 mánuðir
skilorðsbundnir.
Konan var ákærð og dæmd fyrir
sérstaklega hættulega líkamsárás
enda stakk hún manninn í bakið við
hægra herðablað þannig að hann
hlaut stungusár á brjóstkassa og
annað lunga hans féll saman. Í
dómnum kemur fram að þegar þetta
gerðist hafði mikið gengið á hjá
þeim, þau höfðu bæði verið drukkin
talsvert lengi og maðurinn beitt
konuna verulegu ofbeldi dagana og
vikurnar á undan. Maðurinn játaði
m.a. að hafa barið hana svo illa
nokkrum vikum fyrr að hún þurfti
að leita á slysadeild og nokkrum
andartökum áður en konan stakk
hann í bakið sagðist hann hafa hótað
henni ofbeldi, líkt og svo oft áður.
Konan játaði að hafa stungið mann-
inn í reiði en hún dró síðan úr og
sagði að hún hefði ætlað að hræða
manninn með hnífnum og þetta
hefði gerst í ógáti. Eftir hnífstung-
una kölluðu þau til kunningja sinn
sem kvaðst hafa menntun í sjúkra-
hjálp sem sagði að áverkinn væri
einungis skráma, lagði dömubindi
við sárið og sagði manninnum að
leggjast út af. Hann leitaði á hinn
bóginn út úr íbúðinni og sat við bif-
reiðastæði þegar lögreglumenn
komu á staðinn.
Í dómi Héraðsdóms Reykjavíkur
kemur fram að konan hafði hlotið
átta refsidóma fyrir tékkalagabrot,
umferðarlagabrot, skjalafals og
þjófnað. Auk refsingar var konan
dæmd til að greiða allan sakarkostn-
að og málsvarnarlaun verjanda síns,
Jóns Höskuldssonar hdl. Sigríður
Elsa Kjartansdóttir fulltrúi sótti
málið af hálfu ríkissaksóknara. Pét-
ur Guðgeirsson kvað upp dóminn.
Refsing skilorðsbundin að mestu í hnífstungumáli
Hafði gert verulega
á hlut konunnar
LEIKHÓPURINN Vesturport er nú
staddur í Svíþjóð við æfingar hjá
fjöllistahópnum Circus Cirkör, en
þetta er liður í undirbúningi fyrir
sýningu sem sýnd verður í Barbi-
can Centre í London í október.
„Við fórum til þeirra þegar við
vorum að æfa Rómeó og Júlíu og þá
kenndu þeir okkur nokkur trix. Nú
ætlum við að læra ný trix,“ segir
Gísli Örn Garðarsson, leikari og
leikstjóri, í samtali við Morgun-
blaðið. „Fyrir mér er þetta í raun-
inni líkamlegt leikhús á mjög háu
plani.“
Hópurinn mun stunda æfingar af
kappi fram á fimmtudag en þá mun
hann halda aftur til Íslands. Nú
standa hins vegar æfingar fyrir
nýtt verk sem Vesturport er að
setja upp sem heitir Vojtsek, eftir
þýska 19. aldar leikritaskáldið
Georg Büchner.
„Líkamlegt
leikhús á mjög
háu plani“
ÓMAR Ragnarsson hlaut í gær við-
urkenningu tíu íslenskra umhverfis-
og náttúruverndarsamtaka fyrir að
hafa skarað fram úr í vandaðri um-
fjöllun um náttúru landsins og ein-
lægan áhuga á umhverfismálum.
Forseti Íslands, Ólafur Ragnar
Grímsson, veitti viðurkenninguna
fyrir hönd samtakanna tíu við hátíð-
lega athöfn í Ráðhúsi Reykjavíkur.
Í niðurstöðu valnefndar sem skip-
uð var þeim Auði Sveinsdóttur
landslagsarkitekt, Sveinbirni
Björnssyni, fv. háskólarektor, og
Guðrúnu Evu Mínervudóttur rithöf-
undi, segir m.a. að Ómar hafi í ára-
tugi verið óþreytandi við öflun
myndefnis sem hefur kennt þjóðinni
að meta fegurð og hrikaleik ís-
lenskrar náttúru, jafnt eyðifjarða
sem jökla og öræfa. Ómar hafi fært
þjóðinni heim í stofu myndir af
tröllslegum náttúruhamförum sem
fæstir áttu kost á að sjá á eigin veg-
um og gefið henni ógleymanlega sýn
inn í samlíf einyrkja og náttúru og
fornan sjálfsþurftarbúskap sem nú
er að hverfa.
Uppskera háð og spott
Þá segir í niðurstöðu dómnefndar
að Ómar hafi haft vakandi auga á
hvers kyns náttúruspjöllum og
kynnt þjóðinni, með dæmum frá öðr-
um löndum, mikilvægi þjóðgarða
fyrir útivist og friðun náttúru.
Í ræðu sinni við athöfnina sagði
Stefán Jón Hafstein, forseti borg-
arstjórnar Reykjavíkur, m.a. að mis-
gengi væri farið að sjást í íslensku
samfélagi. „Misgengi valda, áhrifa,
fjármagns til fræðslu – allt sem veld-
ur því að rödd umhverfisverndar og
náttúru lendir undir áróðri um ann-
að,“ sagði Stefán og bætti við að
orkufyrirtæki, áliðja og ráðuneyti
sameinuðust um eina heimssýn sem
þau rækju áróður fyrir með öllu sínu
afli. Hvatti hann stjórnvöld til að
virða það aðhald sem fólk sem
heldur fram ólíkum sjónarmiðum
heldur uppi. „Stjórnvöld eiga að
kaupa sér aðhald, tryggja sér and-
stöðu, umbuna þeim en ekki refsa
sem halda fram öðrum sjónarmiðum
en þeirra eigin. Það væri tákn um
sannan lýðræðisþroska.“
Sagði Stefán náttúruverndarsinna
nútímans í svipaðri stöðu og jafn-
réttissinna fyrir 25–30 árum. „Háð
og spott eru uppskera þeirra sem
stíga fram, háð og spott og valdbeit-
ing frá þeim er síst skyldi.“
Kreppa fjölmiðlafólks
Í þakkarræðu sinni flutti Ómar
Ragnarsson nokkur kvæði um nátt-
úru landsins og gerði að umtalsefni
sínu þær aðstæður sem íslenskt fjöl-
miðlafólk býr við. „Það eru óvenju-
legar aðstæður sem varpa ljósi á
vanda íslenskrar fjölmiðlunar,“
sagði Ómar m.a. og bætti við að til-
hneiging fjölmiðla til að forðast að
fjalla um erfið mál og umdeild væri í
raun afstaða í sjálfu sér. „Þessi til-
hneiging leiðir til undanhalds frá
upplýsingaskyldu fjölmiðla. Fjöl-
miðlum ber skylda til að upplýsa um
allt sem skiptir máli eða gæti skipt
máli.“
Ómar sagði það grundvallarreglu
sína að fjalla um viðfangsefni sín
málefnalega og vanda alla umfjöllun.
Hann sagði mikilvægt að sýna allar
hliðar málanna og fara ofan í saum-
ana. Þá lýsti hann næsta átakasvæði
á sviði umhverfismála á Íslandi, sem
hann taldi vera svæðið annars vegar
við Þjórsárver og hins vegar allt
svæðið milli Vatnajökuls og Mýr-
dalsjökuls. Á þessum svæðum væru
mörg virkjunaráform, en þau væru
einnig gríðarlega mikilvæg út frá
náttúruverndarsjónarmiðum. Ómar
hefur þegar hafið vinnu við gerð
heimildarmyndar um þetta svæði,
en hún ber vinnuheitið „Katla og
Grímsvötn kallast á“.
Ómar fær umhverfisviðurkenningu
Eftir Svavar Knút Kristinsson
svavar@mbl.is
Ljósmynd/Friðþjófur Helgason
Ómar Ragnarsson flutti með tilþrifum ljóðið Kóróna Íslands, þar sem hann
lýsti Vatnajökli, Herðubreið og fleiri perlum hálendisins.