Morgunblaðið - 02.10.2005, Side 1

STOFNAÐ 1913 266. TBL. 93. ÁRG. SUNNUDAGUR 2. OKTÓBER 2005 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
Reykjavík Faxafen 12 S. 533-1550 Akureyri Strandgata 3 S. 464-4450 Keflavík Hafnargata 25 S. 421-3322
Í allri heimsins
hógværð …
Tónlistin, litadýrðin og einfaldleikinn
spila stóra rullu hjá Möggu Stínu | 16
Tímaritið og Atvinna
Tímarit | Blómstrandi tónrækt
Kate Moss
Sefur þú á
verðinum?
Krossgáta
Stjörnuspá
Tælandi og heimilislegur
Atvinna | Vinnnumarkaður í lykilhlutverki
Menntun jákvæð
5 6 9 0 9 0 0 0 0 0 9 0 0
SUNNUDAGUR VERÐ KR. 350
HANN horfir einbeittur til veðurs, Veðurathugunarmaðurinn,
sem er ein af þekktari styttum Ásmundar Sveinssonar mynd-
höggvara, en styttan stendur fyrir framan Ásmundarsafn í Sig-
túni. Hér á landi eru nú staddir starfsmenn breska fyrirtæk-
isins Art founders sem sérhæfir sig í afsteypum af slíkum
listaverkum. Það er Blönduósbær og áhugamannahópur vina
og ættingja Gríms Gíslasonar, sem hefur beðið um afsteypuna
til að reisa á Blönduósi næsta sumar.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Gáð til veðurs
STÁLBITAR og -plötur utan á nýja óperu-
húsinu í Kaupmannahöfn eru farin að
ryðga, aðeins tæpu ári eftir að auðmað-
urinn A.P. Møller færði Dönum þessa
mestu menningargjöf nokkru sinni.
Ryðið er mest í plötum við inngangshluta
byggingarinnar og það þótt notað hafi ver-
ið sérvalið, ryðfrítt gæðastál. Á þær er nú
sums staðar kominn rauðbrúnn blær.
„Þetta kemur okkur alveg í opna skjöldu
og verður að kanna vel. Þótt óperuhúsið sé
nú í eigu danska ríkisins, látum við þetta
okkur varða,“ sagði Ove Hornby, for-
stöðumaður Møller-sjóðsins.
Kom þetta fram á fréttavef Jyllands-
Posten í gær en blaðið hefur fengið nokkra
sérfræðinga til að meta ryðskemmdirnar.
„Þetta er ryð og ekkert annað. Þegar
stál, sem á að vera ryðfrítt, fer að ryðga á
skömmum tíma, er ljóst, að eitthvað hefur
farið úrskeiðis við vinnslu á því. Þetta verð-
ur dýrt,“ sagði Lars Damkilde, prófessor
við háskólann í Álaborg.
Þeir sem teiknuðu húsið viðurkenna að
framhlið óperuhússins sé ekki eins og vera
átti en sumir segja að ryð og upplitun af
þessu tagi á húsum í borgum sé ekki óeðli-
leg. Þá sé líka unnt að þrífa ryðið burt. Þeir
sem útveguðu stálið vilja enn ekkert um
málið segja.
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Nýja Óperuhúsið í Kaupmannahöfn.
Ryðfría stálið utan á því er farið að ryðga.
Óperan
farin að
ryðga
Kaupmannahöfn
og báðu þá um að taka saman lista með nöfnum
barna á miðstigi sem njóta sérúrræða. Sérkenn-
arar gáfu börnunum síðan númer og voru dregin
12 númer af handahófi í hverjum skóla. Þegar lá
fyrir hvaða númer höfðu verið dregin voru þau
pöruð við nafnalistann. Rannsakendur fengu
nöfn þessara 12 barna í hendur ásamt nafni ann-
ars foreldris barnsins og símanúmeri. Rannsak-
endur fengu ekki aðrar upplýsingar eins og t.d.
það hvaða sérúrræði börnin fengju innan skólans.
Persónuvernd telur að af verkferlinu megi
ráða að upplýsingar um nafn barns, annars for-
eldris og símanúmer hafi verið afhent rannsak-
endum án þess að samþykkis foreldra eða for-
ráðamanna viðkomandi barna hafi áður verið
aflað. Einnig skoðaði Persónuvernd hvort miðlun
umræddra upplýsinga væri heimil á grundvelli
nauðsynjar í þágu vísindarannsóknar. Niður-
staða Persónuverndar var hins vegar sú að slík
nauðsyn hefði ekki verið fyrir hendi og hagsmun-
ir nemenda af því að halda upplýsingunum leynd-
um skyldu því vega þyngra.
STJÓRNENDUR fjögurra grunnskóla á höfuð-
borgarsvæðinu afhentu rannsakendum vegna
vísindarannsóknar lista með nöfnum barna á
miðstigi grunnskóla sem njóta sérúrræða, nöfn
foreldra þeirra og símanúmer, án þess að sam-
þykki foreldra lægi fyrir. Persónuvernd hefur
komist að þeirri niðurstöðu að þessi miðlun upp-
lýsinga um nöfn nemenda með sérþarfir hafi ver-
ið óheimil.
Persónuvernd barst athugasemd símleiðis frá
móður barns sem hafði verið boðin þátttaka í
rannsókn um frammistöðu íslenskra barna sem
njóta sérúrræða í skóla. Var hún ósátt við að upp-
lýsingar um nöfn og símanúmer fyrirhugaðra
þátttakenda hefðu borist rannsakendum án þess
að samþykki foreldra hefði legið fyrir. Við eft-
irgrennslan Persónuverndar kom í ljós að úrtak
rannsóknarinnar hafði verið fengið úr fimm
grunnskólum á höfuðborgarsvæðinu og höfðu
stjórnendur fjögurra skólanna miðlað upplýsing-
um um nöfn barnanna, nöfn foreldra og síma-
númer til rannsakenda án þess að leita áður eftir
samþykki foreldranna.
Í niðurstöðu Persónuverndar kemur fram að
upplýsingar um börn sem njóta sérúrræða í skóla
teljist til viðkvæmra persónuupplýsinga í skiln-
ingi laga nr. 77/2000 og að miðlun slíkra persónu-
upplýsinga verði að uppfylla hin sérstöku skilyrði
1. mgr. 9. gr. laganna.
Listi með nöfnum barna á miðstigi
Fram kemur í umfjöllun Persónuverndar að
ekki voru afhentar upplýsingar um vitnisburði
einstakra nemenda, heldur afhentur listi sem bar
með sér að þeir sem á honum voru nytu sér-
úrræða.
Í lýsingu á framkvæmd rannsóknarinnar kem-
ur m.a. fram að þeir sem stóðu að rannsókninni
sem beindist að frammistöðu íslenskra barna
sem njóta sérúrræða í skóla, höfðu samband við
deildarstjóra sérkennslu í hverjum skóla fyrir sig
Miðlun háð samþykki
Fjórir skólar afhentu lista með nöfnum barna sem njóta sérúrræða
vegna vísindarannsóknar  Ekki réttlætanlegt, segir Persónuvernd
Eftir Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
UPPSETNING Vesturports á
leikritinu Brimi eftir Jón Atla
Jónasson sigraði á New
Drama-leiklistarhátíðinni í
Moskvu. Vann hún dómnefnd-
arverðlaun fyrir bestu leiksýn-
inguna á hátíðinni. Tilkynnt
var um úrslitin á föstudag.
„Þetta kom okkur ótrúlega
skemmtilega á óvart,“ sagði
Gísli Örn Garðarsson leikari.
„Okkur bárust fréttir um sig-
urinn þremur mínútum fyrir
sýningu á Woyzeck í Borg-
arleikhúsinu á föstudagskvöld.
Það var skemmtilegt innlegg í
rennslið.“ Leikhópurinn kom
heim frá Moskvu síðastliðinn
þriðjudag og sagði Gísli Örn að
íslenska sendiráðið hefði tekið
á móti verðlaununum fyrir hönd leikhópsins.
New Drama-hátíðin er haldin á hverju ári. Þar eru sýnd leikrit eftir nú-
tímahöfunda sem leikstýrt er af leikstjórum víða að úr heiminum. Hátíðin
var stofnuð af Golden Mask-hátíðinni, Teatr.doc og Tsjekov-leikhúsinu í
Moskvu og er styrkt af rússneska sambandsríkinu.
Leikritið Brim var sýnt síðastliðinn sunnudag en hátíðinni lauk á föstu-
dag. Leikendur í Brimi eru Gísli Örn Garðarsson, Nína Dögg Filipp-
usdóttir, Ingvar E. Sigurðsson, Björn Hlynur Haraldsson, Víkingur Krist-
jánsson og Ólafur E. Egilsson. Leikstjóri er Hafliði Arngrímsson.
Vesturport lék til
sigurs í Moskvu
Morgunblaðið/Golli
Washington. AFP. | Reiðhjól seljast nú sem
aldrei fyrr í Bandaríkjunum, svo er fyrir að
þakka háu bensínverði.
Salan í reiðhjólunum nú er farin að
minna á það, sem gerðist í olíukreppunni
1973, og áætlað er, að á síðustu 12 mán-
uðum hafi um 87 milljónir manna rifjað upp
kynni sín af hjólinu.
Á einu ári hefur bensínverðið vestra
hækkað um 47,3% og það er nú þegar farið
að segja til sín í auknum vanskilum hjá
kortafyrirtækjum. Hafa þeir, sem það geta,
verið hvattir til að nota reiðhjól eða al-
menningsfarartæki og spara með því fyrir
sjálfa sig og samfélagið.
Þeir sem hafa tekið fram hjólið eru flest-
ir mjög ánægðir með umskiptin.
„Ég keypti mitt fyrsta reiðhjól fyrir
hálfu ári og nú get ég ekki án þess verið.
Þetta er miklu ódýrara og ég er miklu fljót-
ari í ferðum,“ sagði Erik Lubell, náms-
maður við George Washington-háskólann.
Reiðhjólin
rjúka út
♦♦♦