Tíminn - 06.01.1974, Blaðsíða 17

Sunnudagur fi. janúar 1974
Bátnum var haldiö við brot-
jaðarinn. Kom þá mikið ólag og
braut það yfir allan togarann.
Þegar ólagið var afstaðið. reru
þeir lifróður að skipinu og köst-
uðu kastlinu til skipbrotsmanna
og drógu bátinn að siðunni.
Þegar skipbrotsmenn sáu til
björgunarmannanna á léttbátn-
um, kölluðu þeir eitthvað á
flæmsku, sem bátsverjar ekki
skildu. Jafnframt þustu þeir út að
lunningunni. Allir voru með lif-
belti. Varðskipsmenn spurðu á
ensku, hvað margir menn væru i
togaranum. Togaramenn kváðust
vera 14 og þeir þeir heyrðu, að
taka átti átta menn með i bátinn,
köliuðu þeir einum rómi: — ,,The
boy! The boy!”
Komu þeir svo með litinn
dreng, á að gizka 12 ára gamlan.
Var drengurinn grátandi o$ >l*a
haldinn. Siðan komu sjömenrr lil
viöbótar i bátinn. Báru sumir sig
nrjög illa og lögðust niður i austr-
ið i bátnum. Var nú róinn lifróður
frá togaranum. Bátsskelin, sem
nú var yfirhlaðin af mönnum,
seig löturhægt fyrir afturstafn
togarans — út á dýpið. Hann var
ekki kominn langt frá þegar ólag
Hóf sig upp og munaði minnstu að
brotið þrifi bátinn. En hann slapp.
Saup nokkuð sjó, en ekki að ráði,
og var nú róið yfir i varðskipið,
þar sem það lá og rykkti drauga-
lega i akkerisfestina á öldunni.
Báturinn komst klakklaust út og
voru skipbrotsmennirnir nú settir
um borð.
Þar tóku ótal hendur á móti
þeim, þvi að þeir voru orðnir
þrekaðir. Nu var fenginn einn
maður til viðbótar i léttbátinn til
að sækja þá sjö.sem eftir voru i
togaranum. Var siöan lagt af
staö.
Þegar léttbáturinn nálgaöist
togarann, virtust aðstæður enn
hafa versnað. Hvert ólagið rak nú
annað og virtust litil hlé á milli
þeirra. Bátsverjar biðu ólögin af
og héldu við á árum utan við
brimgarðinn eins og áður. Loks
tóku þeir lag og reru lifróður aö
togaranum. Togaramenn fylgd-
ust vel með, og sáu, að mikið
myndi i húfi, að báturinn tefðist
ekki við siðuna. Héngu þeir allir
utan á borðstokknum, þegar bát-
inn bar að. Tók það ekki nema
tvær minútur eða svo að koma
þeim niður i bátinn og róa út
aftur. Þessar tvær minútur virt-
ust þó vera heil eilifð, og ekki
mátti tæpara standa, þvi rétt er
báturinn var sloppinn fyrir aftur-
stafn togarans hóf sig upp stór-
hrot og færði togarann nær þvi i
kaf. Það var eins og náttúruöflin
vildu nú sýna mátt sinn eftir mik-
ið umburðarlyndi við veika kænu
varðskipsmanna. En vist er það,
að hér mátti ekki sekúndu muna,
þvi að báturinn hefði ekki staðið
af sér þvilikt ólag. Var nú haldið
áleiðis um borð aftur. Togarinn
var nú mannlaus og von bráðar
myndi hann hljóta sömu örlög og
önnur skip, er þarna hafa farizt —
hverfa. Skipbrotsmenn voru
margir mjög iila haldnir og
þrekaðir af vosbúð. Voru þeir
þakklátir hinni giftusamlegu en
naumu björgun og hlýjum mót-
tökum um borð i Óðni. Jón Jóns
son, sem var einn þeirra, er reru
vfir i togarann, ritaði nokkrar
linur sér til minnis um atburð
þennan. Hann segir:
....Þegar við komum um borð
til okkar og vorum búnir aö koma
mönnunum upp, tók belgiski skip-
stjórinn um hálsinn á skipstjóra
okkar og kyssti fyrir hjálpina, og
var afar klökkur....”
Til Reykjavikur
Klukkan var langt gengin niu,
þegar léttháturinn kom úr seinni
ferðinni yfir i togarann. Skip-
brotsmennirnir voru þegar færðir
i þurr föt og gefinn heitur maður.
Hresstust þeir fljótt.
Varðskipsmenn fóru nú að taka
upp bátana og létta akkerum
Sást þá til mannaferða efst á
bjargbrúninni. Voru þar komnir
björgunarmenn frá Slvsavarna-
lélaginu undir forustu Jóns Berg-
sveinssonar, þáverandi erindreka
Slysavarnafélagsins. Höfðu
björgunarmenn brotizt yfir veg-
leysur á strandstaðinn með
útbúnað sinn á svo ótrúlega
skömmum tima.
Þegar akkeri voru uppi, var
haldið af stað áleiðis til Reykja-
vikur. Siðast sást það til togar-
ans. að hann nötraði á skerinu
undan brimþunganum.
Þegar Óðinn sigldi fvrir
Garöskaga mættu þeir togara.
Reyndist togari þessi vera frá
sama útgerðarfélagi og Jan Vald-
ers. Var togarinn á leiðinni á
strandstaöinn. Var þegar látið
vita. að mennirnir væru komnir
yfir i Óðin. Þeytti togarinn þá
eimpipu sina og skipverjar veif-
uðu til varðskipsins. Nokkrir
skipbrotsmanna komu upp á
þilfar og veifuöu á móti og Óðinn
svaraði með eimpipu sinni.
Varðskipið Óðinn lagðist að
bryggju i Reykjavikurhöfn um kl
hálftvö á aðfangadag. Rúmlega
þrettan klukkustundum eftir að
það lét úr höfn. A bryggjunni var
fjöldi manns aman kominn til
þess að fagna strandmönnum,
sem þóttu úr helju heimtir.
Belgiski knsúllinn i Reykjavik,
Ólsen. var þar fyrir og tók strand-
mennina i sina vörzlu.
Klukkan hálf fjögur sama dag
kom Tryggvi gamli (togarinn) til
Reykjavikur. Hafði skipið komið
á strandstaðinn hálfum öðrum
tima eftir að varðskipið yfirgaf
hann. Var togarinn þá að mestu i
kafi i sjó, svo mjóu hefur munað.
JÓI
Það er liðið á aðfangadaginn.
Skammdegismyrkrið færist yfir
og fólkinu fækkað óðum á götun
um. Jólahelgin er að koma. Fólk-
ið,sem kom niður á bryggjuna til
að heilsa strandmönnum, er
löngu horfið heim aftur. Óðinn
liggur á sama stað og skipverjar
fara að tinast um borð. Sumir
leiða eiginkonur sinar eða
unnustur og ganga hægt, eins og
til að draga kveðjustundina.
Aðrir koma einir og ganga greitt
niður að skipinu. Von bráðar
gefur skipherrann fyrirmæli um
að sleppa landfestum og skipið
sigur frá. Það skriður þungum
skriði út hafnarmynnið og út
sundin. Hjálmurinn af jólaljósum
Reykvikinga dvinar, þegar skipið
fjárlægist. Slög vélanna eru þung
og viss.
Vörðurinn á stjórnpallinum og i
vélarrúminu er hljóður og menn-
irnir, sem ganga frá landfestun-
um og sjóbúa, eru þögulir og
vinna störf sin af sama hraða og
gaumgæfni og vant er. 1 Faxaflóa
er akkerum varpað og jólin
koma eins og svo oft áður á sjón-
um. Ilmur af jólamatnum berst
um skipið...
Engir fengu betri jólagjöf en
þessir vösku sjómenn, er fyrr um
daginn björguðu 14 samherjum
sinum úr greipum dauðans.
Það á að draga upp akkerið i
birtingu og halda sem leið liggur
vestur á firði, svo að viðstaðan
verður ekki löng.
Björgunarmenn
Það fer vaialaust bezt á þvi hér
aö láta lesandanum eftir að draga
sinar ályktanir af þessari stuttu
sögu. Hér var mikil mildi og mikil
hamingja i starfi. Samt er rétt að
fara fáeinum orðum um þá menn,
sem að björguninni unnu, stjórn-
urðu henni og skipulögðu. Þó hér
verði aðeins nefnd nöfn þeirra
manna, er komu beinlinis við
sögu, þá megum við samt ekki
gleyma þeim, er ekki fengu hlut-
verk, heldur biðu fyrirskipana
yfirboðara sinna um borð i varð-
skipinu.
Eigi var hér heldur sögð saga
björgunarsveitar Slysavarna-
délagsins, sem kom á strand-
staðinn eftir að hafa brotizt yfir
vegleysur i torfæru hrauni, rétt i
þann mund - er björgun
skipshafnarinnar var lokið.
Sem geta má nærri, vakti
björgun þessi athygli og Leopold
Belgiukonungur sæmdi nokkra
skipverja á óðni heiðursmerkj-
um. Þessir voru heiðraðir af
konungi: Jóhann P. Jónsson skip-
herra, Þórarinn Björnsson, 1.
stýrim., Guðbjörn Bjarnason, 2.
stýrimaður, Lýður Guðmunds-
son. loftskeytamaður, Jón Jóns-
son, háseti, Magnús Björnsson,
yngri: háseti, Guðmundur
Sigurðsson, háseti, Skafti Jóns-
son. háseti.
Um aldrif togaramanna er ekki
vitað, en vafalaust hefur þessi að-
fangadagur orðið þeim minnis-
stæðari en flest annað.
Þess má að lokum geta, að
siðar, er Þórarinn Björnsson fór á
þessar slóðir i björtu og góði veöri
til að kanna strandstaðinn, varð
ekki með neinu móti séð hvar tog-
arinn hafði staðið, þvi að engin
ummerki voru eftir á klöppunum.
Svo rækilega hafði brimið afmáö
vegsummerki.
TÍMINN
17
Alla
íyigi^
onur
t með
Tímarrum
A
Kópavogsbúar
tilkynning um
sorphauga
Athygli skal vakin á þvi að frá og með 1.
janúar 1974, eru sorphaugar Kópavogs á
sama stað og sorphaugar Reykjavikur —
við Gufunes.
Það skal tekið fram að frá sama tima -er
Kópavogsbúum óheimilt að fara með
hverskonar sorp eða úrgang á sopr-
haugana sunnan Hafnarfjarðar.
íbúum Kópavogs, sem þurfa að koma frá
sér úrgangi, er þvi bent á að fara með allt
slikt á sorphaugana við Gufunes.
Leiðin að sorphaugunum við Gufunes er
þessi:
Eftir að komið er upp Ártúnsbrekku er
ekið um 2. km. eftir Vesturlandsvegi,
siðanbeygtaf honum (skilti: Gufunes) til
vinstri á veg sem liggur að Gufunesi og
farið eftir honum um 4 km. leið að
sorphaugunum.
Sorphaugarnir við Gufunes eru opnir, sem
hér segir:
Mánudaga— laugardaga, kl. 8,00-23,00.
Sunnudaga, kl. 10,00 — 18.00.
Rekstrarstjóri
Kópavogs
Ileilbrigðisfulltrúi
Kópavogs.
JÁNÚAR
LAUNAGREIÐENDUR
vinsamlega veitið eftiriaiandi erindi athygli:
Frestur til að skila launamiðum rennur út þann 19. janúar. Það eru til-
mæli embættisins til yðar, að þér ritið allar upplýsingar rétt og greini-
lega á_ miðana og vandið frágang þeirra. Með því stuðlið þér að hag-
kvæmni í opinberum rekstri og firrið yður óþarfa tímaeyðslu.
RÍKISSKATTSUÓRI
LAUNAGREIÐENDUR!
Munið að tilgreina nafnnúmer
launþega á launamiðanum.
Með því sparið þér yður og
skattyfirvöldum dýrmætan
tíma og tryggið, að launa-
greiðslurnar verði frádráttar-
bærar til skatts.