Tíminn - 06.01.1974, Blaðsíða 29

Sunnudagur 6. janúar 1974
TÍMINN
29
um. Hann var stoltur, þegar hann
fékk þaö hrós, sem hann átti skil-
iö.
Ég hugsaöi um Neil, sem átti i
erfiöleikum með að halda aftur af
tárunum. vegna bangsans og
allra leikfanganna. sem nú voru
glötuð. Ég reyndi að hugga hann
með þvi að dótið þeirra hefði nú
eignazt nýtt heimili meðal alls
þess skrýtna, sem lá á hafsbotni.
Ég minntist þess. hvernig Rob-
in. þrátt fyrir slæma sjóveiki,
hafði öðru hverju litið upp og sagt
eitthvað. sem kom okkur öllum til
að brosa. Faðir hans var nýlát-
inn. og móðir hans haföi verið þvi
mótfallin, að hann færi frá Eng-
landi. Mér var mikið i mun að
Robin, sem ekki var einn af fjöl-
skyldunni. yrði ekki útundan á
nokkurn hátt.
Ég hugsaði um manninn minn,
elsku Dougal, sem fannst hann
bera ábyrgð á ökkur öllum. Hann
skildi til fulls.hversu alvarlegt á-
standið var. Hann hafði verið
yfirmaður i verzlunarflotanum,
þegar við hittumst i Hong Kong
fyrir 21 ári. Ég var þá hjúkrunar-
kona. Nú vissi hann, að það var
liklegt, að við yrðum hér til. En
hann sagði ekkert, lagði aðeins
handlegginn um axlir minar og
hvislaði: — Við höfum haft það
gott saman, ekki satt.
Það var satt. Hann hafði hætt á
sjónum, og viö gátum með ærnum
sparnaði keypt jörð og farið að
búa. t 17 ár lifðum við i mikilli fá-
tækt, og vorum alltaf skuldum
vafin, börnin okkar fjögur elsk-
uðu okkur og heimili sitt.
Nú höfðum við selt allt og lagt
upp i hnattferð til að reyna að
bjóða börnunum lif, sem ekki var
eins erfitt. En yrði það kannski
bara til þess að þrjú þeirra dæju?
Ég hugsaöi um Douglas, sem
varð til fyrir kraftaverk. Þrisvar
var ég næstum búin að missa
hann ófæddan, en hann fæddist
loks, og enn var barizt fyrir lifi
hans. Nú var hann stór og mynd-
arlegur karlmaður, átján ára og
stoð föður sins.
Anna stóð mér ljóslifandi fyrir
hugskotssjónum. Hún var ekki
hér, svo hún myndi fá að lifa á-
fram. Það var liklega ekki ætlun-
in, að ekkert yrði eftir af okkur og
lifsstarfinu. Kannski yrðu krafta-
verkin fleiri, hugsaði ég. Það var
lika staðreynd, að öll lifðum við
þó enn. Það fyrsta, sem ég sagði
við Dougal, þegar við vorum kom
in um borð i flekann, var að við
yröum að koma drengjunum til
lands. — Auðvitaö gerum við það,
svaraði hann rólega og greip um
hönd mina.
Meðan þessar hugsanir þutu
um huga minn, bað ég stöðugt:
Góði guð, leyföu börnunum aö
lifa. Ég trúi á þig, en styrktu trú
mina, með þvi að láta drengina
ekki deyja.
Fátt um vistir
Loks tók að lýsa af degi. Viö
gerðum okkur grein fyrir þvi, að
enginn myndi sakna okkar fyrr en
eftir einar fimm vikur. ömögu-
legt var að fara aftur til Galapag-
os, þvi að þangað voru 300 km
móti straumi og vindi. Dougai
sagðist ætla að reyna að setja segl
á bátinn, þannig að hann drægi
flekann. Við urðum að komast 600
kflómetra til norðurs, til þess að
von væri að hitta fyrir skip. Þar
myndi lika rigna!
Þó að við hefðum ákveðið
vatnsskammtinn fimm sopa á
dag, voru strax búnar tvær af
þeim átján flöskum sem voru i
flekanum. t vistum flekans var
einnig vitaminbætt kex og þrúgu-
sykur. Þetta átti að nægja fimm
mönnum i fjóra daga.
Við gengum vandlega frá þvi,
sem við höfðum náð með okkur af
mat, tólf laukum. hálfu kilói af
kexi, tiu appelsinum, sex sitrón-
um, 250 grömmum af sultu og
tveim litlum gerpökkum, sem
verið höfðu i saumakörfunni.
Annað, sem finnanlegt var á
flekanum, var neyðarblys og
flugeldar, svampar og skæri, og
auk þess höfðum við eldhúshnif-
inn, sem Douglas hafði skorið
flekann með frá skútunni.
1 saumakörfunni var auk gers-
ins og venjulegs saumadóts, fjór-
ir prjónar. plastbolli. tveir plast-
baukar og dálitið af koparþræði,
álpappir, aspiringlas, skóhorn og
blýantur — allt hlutir. sem gætu
komið sér vel. Bara að ég hefði
náð litla vasaáttavitanum eða
nokkrum dósum af kjöti. Hugsun-
in um það olli mér angri vikum
saman.
Sektarkennd
og hræðsla
Dougal átti við verri hugsanir
að striða en ég. Ég sá, að hann
var farinn yfir i litla bátinn og
reyndi að búa til siglutré úr ann-
arri árinni og segl úr stóra segl-
inu af skútunni. Andlit hans var
sem stirðnað, og mér leið illa af
að sjá það. Ég vissi. að hann þjáð-
ist af sektarkennd og reiði.
Hvernig gat ég losað hann við
það?
Ég hafði séð hvernig hann tók
utan um tviburana og réri fram
og aftur. — Elsku synir minir.
sagði hann með slíkri sorg i
rómnum, að ég hefði getað grátið.
Sennilega hefur hann ekki vitað,
að hann sagði þetta upphátt.
Ég sneri mér að Douglas. —
Doug, við verðum að hjálpa
pabba. Hann verður að skilja, að
þetta er ekki honum að kenna —
ekkert okkar heldur það. Ég held,
að hann þjáist af sektarkennd.
Doug hjálpaði mér. Okkur tókst i
sameiningu að telja Dougal trú
um, að ekki væri við hann að sak-
ast. Andlitsdrættir hans mýktust
og mér létti.
En verra var að eiga við sjó-
veikina i Robin og Neil, og ég
hafði miklar áhyggjur. Þeir köst-
uðu stöðugt upp, og likamir
þeirra bókstaflega þornuðu upp.
Ég leit á Neil litla, sem ekki gat
einu sinni haldið niðri vatnssopa.
Hann hafði alltaf verið veílli en
bróðir hans. Ég vissi, að ef hann
dæi, myndi ég aldrei láta hann
siga niður i hafdjúpið. Þangað
ætti ekkert barn að fara eitt.
Um þetta hugsaði ég svo mikið,
að ég hvislaði að Dougal: — Ef
Neil deyr, þá læt ég hann ekki
fara einan fyrir borð.
Hann greip um hönd mina og
svaraði: Ég held, að hann muni
hafa það af, en þú gerir meira
gagn með þvi að vera hérna á-
fram.
Hákarlar eltu okkur, og það fór
hrollur um mig, þótt brennheit
sólin veitti enga náð. Svo þröngt
var um okkur, að við fengum iðu-
lega krampa i fæturna, og ég varð
oft að nudda fætur tviburanna til
aö bæta úr þvi.
Dougal hafði ekki misst vonina.
Þaö sá ég á þvi, að hann greip
blýantinn og tók að reikna út
staðarákvarðanir á segldúk. Ég
skrifaði önnu nokkur orð og Rob-
in móður sinni — bara til 'öryggis,
en við vorum viss um að lifa af.
— Við munum lifa. Gerum það
aö kjörorði okkar, sagði Dougal.
Þegar röðin var komin að mér
að standa vakt i tvo tima utan við
tjaldið að næturlagi, sat ég og
staröi á litla bátinn, sem dró okk-
ur eins og hvitur fugl. Seglið, sem
Dougal hafði komið upp. var þan-
ið. Ég hugsaði um ættingja mina
og komst að þeirri niðurstöðu, að
ég væri af harðgeru fólki komin,
sem þolað hefði sitt af hverju um
dagana.
Skjaldbökuveiðar
með brauðhnif
— Tiu dögum siðar vorum við
enn að þráast við að halda lifinu,
en baráttan harðnaði. Flekinn
var farinn að leka, og á fimmtán
minútna fresti urðu Douglas,
Robin og Dougal að blása i hann
lofti með munninum. Það þreytti
þá mjög.og þeir fengu sár á tung-
una. Svo mikið vatn kom inn, að
einhver varð alltaf að ausa, daga
og nætur.
Þau verkjaði i öll liðamót af
þrengslunum, sváfu sjaldan og
voru alltaf blaut. Húð þeirra var
þakin blöðrum. Neil og Douglas
voru orðnir skinnlausir innan á
lærunum, og Lyn reif hluta af
sloppnum sinum til að binda um,
þótt hún sjálf væri þakin bruna-
blöðrum og saltsárum.
En hún gat ekkert gert til að
lina þjáningar Dougals. Bakið á
honum var eitt brunasár af ann-
arri gráðu, en það hafði hann
fengið af sólinni, meðan hann var
þrjár klukkustundir að drepa og
gera til stóra skjaldböku, hún og
hrár fiskur var nú það eina, sem
gat bjargað þeim frá hungur-
dauða.
Skjaldbakan hafði komið nógu
nærri til að Dougal náði henni upp
i litla bátinn. Hún var 40 kiló. Þar
hafði hann drepið hana með
brauðhnifnum og Lyn gat bara
horft á bardagann, sem fékk mik-
ið á Dougal, bæði andlega og lik-
amlega. Hann var ekki sterk-
byggður. og átti þar.að auki mjög
erfitt með að drepa nokkuð kvikt.
Inni i skjaldbökunni voru tólf
gullnar eggjarauður. og Lyn bjó
til eggjahræru með prjónunum.
Annars er hún litið fyrir að ræða
um sin afrek. Dougal hefur skrif-
að bók um þetta ferðalag, og þar
lýsir hann hverjum degi i smáatr-
iðum og skýrir itarlega frá hetju-
skap konu sinnar. Bókin heitir
„Vertu sælt, haf".
Lifsvökvinn regn
— Loks kom að þvi, að aðeins
voru tvær hálfflöskur af vatni eft-
ir, segir Lyn. Þá sátum við næst-
um örmagna á flekanum, sem
skoppaði á sex metra háum
öldunum. Ég bað i örvæntingu
minni um stilltan sjó og regn. Ég
nauðaði á hinum að biðja lika, og
loks varð Doug að stöðva mig.
— Þetta er ekki rétt, Lyn, sagði
hann. — Það verður hver að gera
eins og hann vill.
Tveimur dögum siðar tók að
rigna. Itegnið fyllti munninn og
skolaði saltsárin. — Nú veröum
bátnum.
Oft horfði ég rannsakandi á
Douglas og Robin. Höfuð þeirra
voru orðin likust hauskúpum og
stórir, svartir baugar voru um
augun. Tviburarnir voru orðnir
eins og eldspýtur, og öll vorum
við með eitthvað i augunum.
En þrátt fyrir þetta eymdar-
ástand, var dapurleikinn ekki við
völd inni i tjaldinu. Við gátum
stundum hlegið, og við fórum i
spurningaleiki, og Douglas reyndi
töframannshæfileika sina. En
stundum fengum við skyndileg
reiðiköst, bara af smá misskiln-
ingi eða tómri þreytu.
En yfirleitt voru það þó
huggunarorð, sem fóru á milli
okkar, og við töluðum mikið um,
hvað við ætluðum að gera, þegar
heim kæmi. Við lofuðum að gefa
tviburunum sitt reiðhjólið hvor-
um fyrir hetjuskapinn, og auðvit-
að áttu allir að fá það bezta sem
til var að borða.
A fimmtánda degi var næstum
orðið slys. Dougal, örþreyttur,
horaður og þakinn sárum, var að
berjast við stóran fisk þegar
Douglashrópaði: — Pabbi, bátur-
inn er laus! Aður en ég gat litið
við, stakk Dougal sér i sjóinn og
synti eins og pila á eftir bátnum.
Aftur hrópaði Douglas: — Há-
karl! Við sáum brúna uggana
skera vatnið og nálgast Dougal.
Tviburarnir hrópuðu og ég
heyrði, að Robin skipaöi okkur að
vera róleg. Mér fannst báturinn
stöðugt fjarlægjast.
— liann hafði það, sagði Doug-
las alit i einu. Við sáum bátinn
langt frá okkur, og það tók Dou-
gal hálftima að róa til okkar með
einni ár.
Daginn eftir sátum við i mittis-
djúpu vatni á flekanum, og næsta
dag urðum við að yfirgefa hann.
En hákarlarnir voru þarna enn —
og biðu.
Lyn varð stjörf af hræöslu viö
þá tilhugsun að þurfa að yfirgefa
sökkvandi flekann og fela sig litla
bátnum upp á von og óvon. Hann
var gerður fyrir þrjá, og þau voru
sex! öldurnar voru metri á hæð,
en einhvern veginn tókst öllum að
komast upp i bátinn. Þau komu
lika fyrir þvi litla, sem þau höfðu
meðferðis.
En báturinn var hættulega ylir-
hlaðinn, og þau komust fljótlega
að þvi, að enginn mátti hreyfa sig
snögglega, ef báturinn átti að
haldast á kilinum. — Haldið bátn-
um réttum, skipaði Dougal, og
þessi orð urðu lifsregla okkar og
réðu hverri hugsun og hverri
hreyfingu á næslu vikum. Aðeins
voru sex þumlungar frá
yfirborði sjávar upp að borð-
st.okknum, og hákarlarnir sveim-
uðu allt i kring.
Þau vissu ekki þá, að þarna
urðu þau að silja, næstum
hrcyfingarlaus, i tuttugu og einn
óendanlegan sólarhring, sex
manns i niu feta báti, alveg óvar-
in fyrir veðri og vindum.
Meö liálíri
meðvitund
— Siðdegi eitt fimm dögum sið-
ar tók að þykkna i lofti, og grænn
sjórinn tók að lreyða. Veðrið
versnaði, og hvað sem Dougal
reyndi að gera, gaf alltaf á, þann-
ig að vatniö náði okkur i hné, þar
sem við sátum. Svo þröngt var i
bátnum, að ómögulegt var að
Dougal sýnir litla bátinn, sem var heimili sex manns i 21 sólarhring.