Tíminn - 11.12.1975, Blaðsíða 45

JÓLABLAÐ 1975
45
upp biískapinn, bóndinn i heiö-
inni, tengdafaðir hennar, flutti
niður í byggð og tók við jörðinni,
þótt aðeins yrði skamma hrið.
Um þessar mundir bjó á Geita-
stekk i Hörðudal annar Gisli
Sigurðsson. Þar heitir nú
Bjarmaland. Gisli þessi missti
konu sina nokkrum árum siðar,
og til hans fór Sigriður Bjarna-
dóttir og giftist þessum alnafna
fyrri manns sins. Þar ólst Bjarni
Gislason upp, ásamt hálfbróður
sinum, Jóni, sem Gisli á Geita-
stekk átti með fyrri konu sinni,
hálfsysturinni Astrósu, sem móð-
ir hans hafði átt fyrir giftingu, og
enn tveimur hálfsystkinum,
Hólmfriði og Tómasi, börnum
Sigriðar i siðara hjónabandinu.
A árunum milli 1880 og 1890 var
tiðarfar verra en nokkurn tima
hefur siðan verið á íslandi. Á
þessu harðindatimabili dó Gisli á
Geitastekk — það var sumarið
1885. Þá voru rif tiu ár liðin siðan
vesturfarir hófust fyrir alvöru
héðan af landi. Að visu hafði sá
hópur Islendinga, sem fyrstur
hugðistnema land á Nýja-lslandi,
er svo var nefnt, orðið harðar úti
en dæmi voru um I heimalandinu,
þá um langan aldur, þvi að fyrsta
veturinn , frá veturnóttum til
sumarmála, dó sem næst einn af
hverjum þremur eða fjórum, sem
hætt höfðu sér út i óbyggðina. A
vatnsbakkanum, þar sem nú er
bærinn Gimli, féllu Islendingar
siöast hópum saman af kulda,
harðrétti og bjargarleysi, og er
þess einnig að minnast, þegar
hundrað ár eru liðin frá upphafi
islenzks landnáms á Nýja-ls-
landi. Áður hafði þetta sama fólk
haft viðdvöl i austurhéruðum
Kanada, og þar dáið flest eða öll
börn, tveggja ára og yngri. Og
enn biðu miklar þrautir þessa
fólks, sem farið hafði um svo
langan veg til þess að eignast
nýja jörð og nýjan himin: Bólu-
sótt með innilokun i sóttkvi um
langt skeið, margs konar óáran
og gifurleg flóð, sem eyðilögðu
uppskeruna og hröktu loks brott
marga, sem svo miklu höfðu offr-
að til þess að komast á þennan
stað.
A hinn bóginn svarf bágt ár-
ferði fast að mörgum manninum
á Islandi, einkum þeim, sem fá-
tækir voru fyrir eða urðu fyrir
sérlegum skakkaföllum á þessum
árum, eins og ekkjan á Geita-
stekk. Búnaöur haföi enn harla
litlum framförum tekið yfirleitt,
og fólk kom ekki auga á, að ný tið
væri i vændum á heimaslóðum,
siztþegar svona áraði. Estrup sat
KÍ« "'"-t
Forseti Islands, dr. Kristján Eldjárn, flytur ræðu á sumarhátiöinni að Gimli. Meðal heiðursgestanna eru Halldóra Eldjárn og Einar Agústs-
son utanrikisráðherra. — Ljósinynd: Timinn — GE.

Á islendingadegi á Gimli siðastliðið sumar. Lúðrasveit Reykjavikur á hátiðapalli. Bak við lúðrasveitina eru myndir, sem málaðar hafa
verið: Þingvellir, Dverghamrar, Goðafoss, bátur á miði og bær á sléttlendi. — Ljósmynd: Timinn — GE.
Vilhjálmur Hjálmarsson menntainálaráðherra, ásamt tveimur
Vestur-islendingum, fæddum að Brekku i Mjóafirði. —Ljósmynd:
Timinn — GE.
Violet Einarsson, bæjarstjóri á Gimli, i gervi fjallkouunnar á landuáinshátiðinni á Gimlii sumarásamt
meyjum sinum og fylgdarmanni. Ljósmynd: Timinn — GE..