Tíminn - 04.07.1976, Blaðsíða 24

24
TÍMINN,
Sunnudagur 4. júli 1976
í JÖTUNHEIMUAA
FJALLANNA 8
Tíu eða tólf hreindýr stóðu undir stórum kletti og sneru
sér í vindinn. Enginn Lappi var á þessum slóðum, ekki
svo mikið sem einn einasti hundur. I marga mánuði
höfðu þessi dýr flækzt um f jöllin og leitað sér magafylli
á hnjótum, sem stóðu upp úr hjarninu. Það var auðséð á
þeim, að þau höfðu átt illa ævi. Þau voru mögur og kvið-
dregin, og f ramfæturnir voru hrómlaðir og skeindir eftir
viðureignina við skarann.
Upphaflega hafði þetta verið stór hreindýrahópur —
hér um bil þrjátíu dýr, sem orðið höfðu eftir á f jöllunum,
þegar menn og hundar smöluðu hjörðinni saman og hóf u
för austur á bóginn. Sum hreindýranna höfðu hrapað í
klettum, þegar þau voru að seilast eftir grastóm á, sill-
um og sneiðingum milli svellaðra skorninga, en önnur
höfðu orðið úlf um og jörf um að bráð eða fallið fyrir kúl-
um úr byssum matarlitilla frumbýlinga.
Hreindýrin stóðu í þéttum hnapp. Það var eins og þau
fyndu það á sér, að tilgangslaust væri að bera gaddinn,
þótt sulturinn nagaði innyflin. Eitt þeirra gat með
naumindum haldið sér uppi, og múllinn á því var löðr-
andi af grágrænu slími, sem ýrðist á fönnina, þegar það
fékk hóstakviður.
Skyndilega færðist líf í þennan gráa hnapp — dýrin
blésu og hnykktu til hausunum, hlupu f ram og aftur litla
stund og tóku svo öll sprettinn í vesturátt. Þegar þau
höfðu hlaupið svo sem f jörutíu faðma, breyttu þau um
stefnu, viðbragðið var svo snöggt, að veika hreindýrið
steyptist um koll. Það brauzt um, en gat ekki risið upp.
Hin hlupu norður á bóginn, eins hratt og orkan frekast
leyfði.
Á brekkuna, á brekkuna! Klaufarnar hjuggust niður í
hjarnið í f jallshlíðinni, og stórir gufumekkir stóðu fram
úr vitunum. Allt í einu ætlaði hópurinn að beygja til aust-
urs. En leiðin var lokuð, og hlaupin héldu áfram upp
f jallsranann.
I slóð hinna flýjandi dýra skokkuðu tveir jarfar með
f immtíu faðma millibili. Hreindýrið, sem orðið hafði af-
velta, var þegar úr sögunni — blóðbunan, sem spýttist úr
hálsi þess út yfir fönnina, var lokaþátturinn í lífi þess.
Rándýrin tvö æddu áfram með gapandi kjaftana, og það
, var engu líkara en þau reyndu eftir fyrirfram gerðum
ráðum að halda hreindýrahópnum saman. Hvenær sem
eitthvert hreindýranna tók sig út úr, var annar jarfanna
undir eins kominn þangaðog hrakti dýrið aftur inn í hóp-
inn.
Þótt hreindýrin væru illa á sig komin, voru hlaup
þeirra orðin svo æðisgengin, að innan lítillar stundar
voru þau komin upp á fjallshrygginn. Þau geystust
áfram í hamslausum tryllingi gegnum skafrenninginn
upp á kambinn og litu hvorki til hægri né vinstri, bara
beint af augum — áfram, áfram!
Hreindýrin höfðu hlaupið svo sem tvö hundruð faðma
eftir f jallshryggnum, þegar hópurinn hvarf allt í einu,
likt og f jallið hefði gleypt hann. Jarfarnir námu staðar
sem snöggvast, síðan skokkuðu þeir hvor til sinnar hliðar
og hurfu einnig.
Hreindýrin lágu öll í kös undir brattri klettahlíðinni,
beinbrotin og limlest. Eitt og eitt spriklaði, en hjúpur
dauðans var í þann veginn að færast yfir augu þeirra.
Þjáningar þeirra urðu ekki mörgum mínútum lengri.
Jarfarnir komu hlaupandi niður f jallið og réðust á varn-
arlaus f órnardýr sín. Þeir bruddu sundur barkana, brutu
hálsliðina, og innan skamms höfðu þeir slitið höfuðin af
öllum hreindýrunum. Limlestir og sundurtættir skrokk-
arnir lágu eftir — sjón, sem fengið hefði sérhvern Lappa
til þess að slíta af sér hártjásurnar af heift og gremju.
Þegar jarfarnir höfðu hámað i sig að vild sinni, lölluðu
þeir aftur yfir f jallshrygginn og drógu sinn hreindýrs-
hausinn hvor. Blakkan skýf lóka bar yf ir tindana, og kaf-
aldsgusa teygði sig niður í dalinn, þar sem valurinn var.
Snögglega kvað við skot — síðan þögn, sem ef til vill
hefði ekki veriðalveg eins óhugnanleg, ef eitthvaðlifandi
hef ði sézt á kreiki. Af tur reið af skot — eftir það heyrðist
ekki neitt. Hér ríkti dauðaþögn — snæbarin f jöll til allra
átta — gljúfur og hamrar, harðfenni í hverri skál, en
svell á gnýpum, heimur í heljarböndum íss og fannar,
þar sem allt kvikt virtist dauðanum ofurselt.
Nóttin hafði á nýjan leik færzt myrk og þrúgandi yfir
Marzfjöllin. Veðrið var enn torrætt, stórhríð virtist þó
ekki yfirvofandi. Éli, sem gert hafði um kvöldið, hafði
stytt upp von bráðar, og nú mátti við og við sjá stjörnu
gægjast fram úr skýjunum, að nýfallin mjöll leitaði
undan þytvindunum í skýlli staði.
( veröiö þiö aö vernda Rogo
gamla og barnabarn
hans fyrir galdramann.
ifani erfarinn mtas
rFyrir galdra
manninum? hvaö,á
|\(jæja,já.
Dreki er fljótari en eldingin
i förum, segir gamalt frum
skógarmáltæki.
ill
wm
H
Sunnudagur
4. júlí
8.00 Morgunandakt Séra
Sigurður Pálsson vigslu-
biskup flytur ritningarorð
og bæn.
8.10 Fréttir. 8.15 Veðurfregn-
ir. Létt morgunlög
9.00Fréttir. Útdráttur úr for-
ustugreinum dagblaöanna.
9.15 Morguntónleikar. (10.10
Veðurfregnir). a. Konsert-
sinfónia i B-dúr op. 84 eftir
Haydn. Georg Ales, André
Remond, Emile Mayousse
og Raymond Droulez leika
með Lamoreux-hljómsveit-
inni i Paris, Igor Markevitsj
stjórnar. b. Te deum eftir
Handel. Janet Wheeler, Ei-
leen Laurence, Francis
Pavlides, John Ferrante og
John Dennison syngja með
kór og hljómsveit Tele-
mannfélagsins i New York,
Richard Schulze stjórnar. c.
Pianókonsert nr. 24 i c-moll
(K491) eftir Mozart. André
Previn leikur meö Sinfóniu-
hljómsveit Lundúna, Sir
Adrian Boult stjórnar.
11.00 Messa I Dómkirkjunni
Séra Pétur Ingjaldsson pró-
fastur á Skagaströnd pré-
dikar, séra Þórir Stephen-
sen og séra Páll Þórðarson
þjóna fyrir altari. Organ-
leikari: Ragnar Björnsson.
(Hljóðr. 28. júni við setningu
prestastefnu). '
12.15 Dagskráin. Tónleikar.
12.25 Fréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar. Tónleikar.
13.20 Mér datt það i hug Har-
aldur Blöndal lögfræðingur
spjallar við hlustendur.
13.40 Miðdegistónleikar: Frá
tón I istarhátíöinni i
Schwetzingen i mai
15.00 Hvernig var vikan? Um-
sjón: Páll Heiðar Jónsson.
16.00 Geysiskvartettinn syng-
ur nokkur lög Jakob
Tryggvason leikur með á
pianó. (Hljóðritað á Akur-
eyri).
16.15 Veðurfregnir. Fréttir.
16.25 Alitaf á sunnudögum
Svavar Gests kynnir lög af
hljómplötum.
17.10 Barnatimi: Guðrún
Birna Hannesdóttir stjórnar
Kynning á norska barna-
bókahöfundinum Alf Pröy-
sen og þjóðsagnasöfnurun-
um Asbjörnsen og Moe.
Lesarar auk stjórnanda:
Svanhildur öskarsdóttir og
Þorsteinn Gunnarsson.
Einnig leikin og sungin
norsk tónlist.
18.00 Stundarkorn með itöisku
söngkonunni Mireliu Freni
Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.25 Orðabelgur Hannes
Gissurarson sér um þáttinn.
20.00 Bandarikin 200 ára a.
Pianókonsert i F-dúr eftir
Georg Gershwin Sondra Bi-
ancha og Pro Musica hljóm-
sveitin i Hamborg leika,
Hans-Jurgen Walther
stjórnar. b. Stjórnarskrár-
yfirlýsing Bandarfkjanna
fyrir 200 árum Jón R.
Hjálmarsson fræðslustjóri
flytur erindi. c. Bandarísk
tónlist Leifur Þórarinsson
tónskáld spjallar um hana.
d. ..Milijónarseðillinn",
smásaga eftir Mark Twain
Valdimar Asmundsson
þýddi. Þórhallur Sigurðsson
leikari les.
22.00 Fréttir
22.15 Veðurfregnir Danslög
Sigvaldi Þorgilsson 'dans-
kennari velur lögin og kynn-
ir.
23.25 Fréttir. Dagskrárlok.
Mánudagur
5. júlí
7.00 Morgunútvarp Veður-
fregnir kl. 7.00, 8.15 og 10.10.
Fréttir kl. 7.30, 8.15 (og for-
ustugr. landsmálabl.), 9.00
og 10.00. Morgunbæn kl.
7.55: Séra Jón Auðuns fýrr-
um dómprófastur flytur
(a.v.d.v.). Morgunstund
barnanna kl. 8.45: Sigrún
Valgeirsdóttir heldur