Fréttablaðið - 29.04.2006, Síða 74

Búningarnir frusu hreinlega utan á okkur Ingibjörgu Stefánsdóttur leikkonu sem
leikur hinn aðilann í sjálfri mér,“
segir Jóní um myndbandsverk
sem verður sýnt á fyrstu einka-
sýningu hennar í vor. Verkið var
tekið upp af Bjarna Grímssyni á
tólf klukkutímum í Árbæjarlaug í
tíu stiga gaddi í vetur.
„Þetta er munúðarfullt mynd-
bandsverk sem nefnist Bönd og er
tekið í sundlauginni. Við erum í
eldrauðum kjólum sem flaksa eins
og kórallar á botni Miðjarðar-
hafsins. Eins og með svo mörg
verka minna á sýningunni er þetta
einnig stef við minningar mínar af
ferðalögum. Þetta ætti kannski
bara að vera sýning fyrir ferða-
menn,“ heldur Jóní áfram og brosir
út í annað. „En svona að öllu gamni
slepptu þá fjallar þetta verk ekki
um systur eða elskendur heldur
lýsir það tilraun til sjálfsskoðunar.
Við Ingibjörg hittumst fyrir
nokkrum árum síðan og komumst
að því að margir halda að önnur
okkar sé hin.“
Vill að fólk hafi gaman af
verkunum
Jóní hefur starfað með Gjörninga-
klúbbnum í tæpan áratug. Að
klúbbnum standa þrjár ungar og
metnaðarfullar konur en vinkon-
urnar hafa ferðast heimshornanna
á milli og sett upp fjölda sýninga
sem hlotið hafa einróma lof gagn-
rýnenda.Vettvangur sýningarinnar
er Gallerí Turpentine við Ingólfs-
stræti og þar mun ýmislegt gæla
við augað allt frá innsetningum og
vídeóverki til ljósmynda. Efnivið-
inn sækir Jóní úr öllum áttum, allt
frá draumafangara fengnum frá
menningararfi indíána, innsýn í
regnskóga Ástralíu, afturhvarfi til
náttúrunnar, freistingarhvísli
höggormsins og sátt Evu við að
hafa syndgað, áðurnefndri sjálfs-
skoðun í Árbæjarlaug og togstreitu
systrasambanda.
„Hugðarefni mín eru af ýmsum
toga og verkin á sýningunni eru
glefsur héðan og þaðan af fólki,
ferðalögum, náttúru eða hverju
því sem komið hefur til mín á einn
eða annan hátt og verkin eru sýn
mín á þetta,“ segir Jóní. „Enda þótt
ég vinni alltaf út frá einhverri hug-
mynd sem ég hef fóstrað og vil sjá
fæðast þá skiptir mig mestu að
geta unnið af einlægni og gleði.
Þótt ég taki sjálfa mig auðvitað
alvarlega sem listamann þá liggur
metnaður minn í því ef eitthvað er
að fólk hafi gaman af verkum
mínum og njóti þess með mér að
ég sé að gera sýningu. Ég er
fremur gamaldags að því marki
sem list mín á ekki að flytja ein-
hvern flókinn boðskap hvorki
stjórnmálalegs eðlis né frumspeki-
legs. Það sem hreyfir við mér
sjálfri er fegurð, kímnigáfa og
örlítill skerfur af drama. Ég vona
að þetta snerti einnig við fleirum
og að fólk finni fyrir þessu í
verkum sýningarinnar. Alla vega
reyni ég að gera mitt besta. Við
stelpurnar í Gjörningaklúbbnum
erum langt frá því skildar skiptum
enda þótt við ætlum allar að halda
einkasýningu. Hluti af ástæðu þess
að vinna einar um sinn er að geta
þroskast sem listamenn og verða
betri fyrir vikið í samstarfi.Við
erum aðeins að hleypa út egóinu
eins og kálfum að vori. Ég er að
minnsta kosti að leita inn á við núna
og taka á því hvað þar er að finna.“
Af draumafangara og sjálfs-
skoðun í sundi
Viðfangsefni Jóníar eru einkar
spennandi, til dæmis hinn svo-
kallaði draumafangari. „Það er til
raunverulegt fyrirbæri sem heitir
„dream-catcher“ eða draumafang-
ari sem indánar hafa í aldaraðir
sett fyrir ofan vöggur ungabarna
til að vernda þau frá vondum
draumum. Eitt verka minna á
sýningunni heitir Gildra og er sýn
á þessa fornu en fallegu hefð. Sjálf
lærði ég að gera svona drauma-
fangara fyrir um 10 árum síðan,
þegar ég vann með börnum í
alþjóðlegum sumarbúðum í
Kanada. Í öðru verki manngeri ég
draumafangarann sem konu, en
afkvæmi hennar halda síðan áfram
að fanga drauma í framtíðinni.
En það er líka fleira sem kemur
fyrir í þessu verki eins og vísun í
freistingarhvísl höggormsins sem
tældi Evu til að bíta af skilnings-
trénu og allir þekkja framhaldið í
hinum helgu fræðum. Hér er því
að finna í einni og sömu konunni
bæði draumafangara og frumburð
mannkyns. Á höfði sér hefur
stúlkan sem gengur inn í þessi
hlutverk á myndinni rauðan snák
og sker eldrautt epli fyrir niðja
sína. Eva er hér löngu sátt við að
hafa freistast og syndgað.“
Of mikil félagsvera til að vinna ein
Margir komu að vinnu við sýning-
una svo hún gæti orðið að veruleika
en það voru að langmestu leyti
vinir og vandamenn Jóníar.
„Vinkona mín, systradætur, maður-
inn minn og jafnvel snákur vinkonu
minnar lögðu öll sitt af mörkum og
gott betur, til að ég gæti séð þessa
sýningu verða að veruleika. Þessi
samhugur er í sjálfu sér hjartað í
sýningunni.“
Einnig komu ýmsir fagmenn að
sýningu Jóníar, „eins og hár-
greiðslu- og förðunarmeistarar,
kvikmyndatökumenn og síðast en
ekki síst á ljósmyndarinn Bern-
hard Ingvarsson miklar þakkir
skildar fyrir sitt framlag.“
„Mér finnst síður skemmtilegt
að vinna ein úti í horni, með sjálfa
mig eina í eftirdragi, en að vinna
með öðrum. Ég gæti aldrei unnið
algerlega ein. Til þess er ég of
mikil félagsvera. Auðvitað eru
hugmyndirnar á þessarri sýningu
börnin mín og engra annarra og
oft er ég ein í stúdíóinu mínu að
sýsla og pæla, en samt er ég aldrei
ein í listinni, þó segja megi að hún
sé eins manns starf. Þó maður eigi
verkin sjálfur á maður aldrei að
fela það sem myndlistarmaður
hversu mikilvægir allir eru sem
leggja hönd á plóginn.“ ■
29. april 2006 LAUGARDAGUR42
Jóní Jónsdóttir er einn þriggja meðlima Gjörn-
ingaklúbbsins, skemmtilegasta og frumlegasta
listamannahóps Íslands og þó víðar væri leitað.
Jóní vinnur nú að sinni fyrstu einkasýningu en
efniviðinn sækir hún víða, allt frá draumafang-
ara, sjálfskoðun í Árbæjarlaug og freistingarhvísli
höggormsins. Bryndís Bjarnadóttir ræddi við
listakonuna.
Hleypir út egóinu eins og kálfi að vori
ÚR VERKI JÓNÍAR Viðfangsefni hennar eru
oft spennandi, til dæmis má finna í þeim
vísun í freistingarhvísl höggormsins sem
tældi Evu til að bíta af skilningstrénu.
JÓNÍ JÓNSDÓTTIR Hugðarefni mín eru af ýmsum toga og verkin á sýningunni eru glefsur héðan og þaðan af fólki, ferðalögum, náttúru eða
hverju því sem komið hefur til mín á einn eða annan hátt. FRÉTTABLAÐIÐ/BERNHARÐ
Þótt ég taki sjálfa mig
auðvitað alvarlega sem
listamann þá liggur
metnaður minn í því ef
eitthvað er að fólk hafi
gaman af verkum
mínum og njóti þess
með mér að ég sé að
gera sýningu.