Fréttablaðið - 22.02.2008, Blaðsíða 23
FÖSTUDAGUR 22. febrúar 2008
Tilfinningatjón
er ekki metið
til fjár
Það er góð regla að lesa vel tryggingaskilmálana, þeir eru sá grundvöllur sem samskipti þín og TM byggjast á.
Hringdu í síma 515 2000 eða farðu á www.tm.is og fáðu skýr svör.
ÍS
L
E
N
S
K
A
/S
IA
.I
S
/T
M
I
41
09
8
02
/0
8
Áfallahjálp hjá TM
Þeir sem eru vel tryggðir fá efnisleg verðmæti sín bætt, en eftir stendur oft tilfinningatjón
sem ekki verður metið til fjár. Það er vel þekkt staðreynd að áföll eða slys geta haft í för
með sér áfallastreitu og leitt til langvarandi áfallaröskunar ef ekki er gripið í taumana.
TM gengur nú skrefinu lengra í þjónustu sinni og er eina tryggingafélagið á Íslandi
sem býður tjónþolendum upp á áfallahjálp.
Áfallahjálpin er veitt af sálfræðingi og er innifalin í Heimatryggingu TM.
Þannig vinnum við saman úr áfallinu og stuðlum að því að það hafi ekki neikvæðar
afleiðingar til lengri tíma fyrir viðskiptavini okkar.
Áfallahjálp TM TRYGGINGAMIÐSTÖÐIN / Sími 515 2000 / tm@tm.is / www.tm.is
BRÉF TIL BLAÐSINS
UMRÆÐAN
Þróunarmál
Ef einhver frasi í íslenskri umhverfis-
verndarumræðu er
þreyttur og fótum troð-
in er það sá sem segir
að „náttúran njóti vaf-
ans“. Ekki man ég hve-
nær það gilti síðast. En
ég hrífst af því sem hið
„vanþróaða“ ríki Namibía gerir á
mörgum ferðamannastöðum
sínum og þjóðgörðum. Namibía
þiggur þróunaraðstoð frá Íslend-
ingum; en við getum margt lært af
hérlendum um þessi mál. Nýlegt
dæmi er staðurinn Twyfelfontain
sem samþykktur var á heims-
minjaskrá UNESCO, enda eru þar
mörg þúsund ára myndskreyting-
ar frumbyggja á steinum í eyði-
mörkinni. Svæðið er afgirt og bíla-
stæði í nokkurri fjarlægð. Allir
greiða aðgang í litlu aðkomuhúsi
þar sem er smekkleg sýning og
útskýringar á því sem markvert
er á staðnum. Húsið er fallega
hannað, gert úr náttúrulegum
efnum sem falla í umhverfið og
hægt að rífa það án ummerkja ef
einhvern tímann verður þörf fyrir.
Allt afturkræft. Enginn fer inn á
svæðið nema í fylgd með leiðsögu-
manni og aldrei fara fleiri saman
en átta í einu í hópi. Allt er skipu-
legt og þess gætt að einungis til-
tekinn fjöldi ferðamanna sé á
svæðinu hverju sinni.
Annað merkissvæði í landinu er
Ethosa þjóðgarðurinn sem átti 100
ára afmæli í fyrra. Það var stór-
kostleg framsýni sem lá að baki
þess að svæðið var friðað: Þarna
eru dásamlegar villidýralendur
sem teljast með því besta í Afríku.
Upphaflega friðlandið var á stærð
við Ísland, en því miður hefur
verið gengið á það á liðinni öld;
eftir er svæði sem er á stærð við
fjórðung Íslands. Á stærð við mið-
hálendið okkar.
Hvað ef við varðveittum okkar land
svona?
Ég gat ekki varist því að hugsa um
hálendi Íslands þegar ég heimsótti
garðinn nokkrum sinnum í fyrra.
Auðvitað gilda þarna reglur sem
mótaðar eru af því að í garðinum
eru grimm villidýr og hættuleg
fólki. En draga má ákveðnar sam-
líkingar.
Ethosa er vandlega afmarkað
svæði og þangað fer enginn inn
nema um ákveðnar leiðir gegnum
skráningarhlið. Ökutæki og fjöldi
farþega er skráður, einnig ætlaður
dvalartími. Hvergi má gista nema
á afmörkuðum svæðum sem tekin
eru frá, þar bjóðast góð hótelher-
bergi með þægindum og þjónustu
sem og tjaldstæði. Þessi þjónustu-
svæði eru aðeins þrjú í garðinum
öllum, þar eru matsölustaðir,
gisting og leiðsögn.
Athygli vekur að 100
ára afmælið var notað
til að gera upp þessa
staði og það gert í lát-
lausum en fallegum
stíl sem er samhæfð-
ur; greinilegt að fólk
með smekk kom að.
Engar kofaþyrpingar,
að hruni komnir bens-
ínskúrar eða gámar á
víð og dreif eins og
íslenski stíllinn segir til um. Allir
verða að vera í náttstað fyrir sól-
setur. Umferð er algjörlega bund-
in við ákveðna slóða, annars stað-
ar er merkt að ekki megi aka, og
auðvitað hvergi utan vega. Merk-
ingar eru látlausar og falla vel að
umhverfi, allir fá vandað kort sem
sýnir það helsta og hvar má fara.
Enginn má fara út úr bílnum nema
á afmörkuðum hvíldarsvæðum og
útsýnisstöðum. Hluti af garðinum
er lokaður ferðamönnum nema í
fylgd leiðsögumanna. Ströng við-
urlög gilda ef reglur eru brotnar.
Hófleg gjöld standa undir hluta
kostnaðar. Náttúran nýtur ekki
vafans, hún á réttinn. Dýr, gróður,
vatn – allt sem gerir garðinn að
því undri sem hann er nýtur for-
gangs; maðurinn er gestur.
Ef svona gilti um hálendi Íslands?
Namibíumenn búa að þeirri fram-
sýnu ákvörðun að gera Ethosa að
þjóðgarði fyrir öld. Fólk flýgur í
sólahring og ekur dagleið til að
komast frá Evrópu til Ethosa að
skoða. Það er núna fyrst að við
Íslendingar silumst til þess að
búa til Vatnajökulsþjóðgarð, og
hálendið er stjórnlaust. Hálendis-
þjóðgarður Íslands væri í 2-3ja
klst. fjarlægð frá helstu heims-
borgum Evrópu. Auðvitað höfum
við ekki villidýrin afrísku. En
margt annað sem er einstætt og
fagurt svo undrun sætir. Jökla,
eldfjöll, hveri, auðnir og þögn
sem gott væri að gefa forréttindi
á Íslandi, svo margir fái notið um
framtíð. Við gætum leyft fjöl-
breytta og frjálsa fjallamennsku í
bland við skipulagða þjónustu við
þá sem slíkt vilja kaupa. En í stað
þess að fylgja fordæmi Namibíu
er draslaramenning á hálendinu,
fífldjörf ævintýramennska,
skipulagslaus og ljót þjónustu-
svæði og eftirlitslaus umferð.
Náttúran nýtur nauðgunar og á
lítinn rétt sem enginn gætir af
trúmennsku enda engin heildar-
stefna í gildi. Þingvellir komust á
heimsminjaskrá, en í stað þess að
gera eins og Namibíumenn við
Twyfelfontain, leggjum við hrað-
braut í gegn. Kannski við ættum
að biðja um þróunaraðstoð frá
Namibíu?
Höfundur starfar fyrir Þróunar-
samvinnustofnun í Namibíu.
Þróunaraðstoð
við Ísland?
STEFÁN JÓN HAFSTEIN
Framtíðarlykillinn brotinn
Maja Loebell framhaldsskólakenn-
ari skrifar:
Íslenska stúdentsprófið hefur hingað
til verið metið sem lykill að háskóla-
námi sem opnar dyr að flestum
háskólum bæði hérlendis og erlendis.
Með sumum breytingum sem
fyrirhugaðar eru í frumvarpi um nýja
menntastefnu er þessi lykill brotinn.
Margt í frumvarpinu er óljóst en
virðist stefna í þá átt að gera íslenska
stúdentsprófið að gagnslitlu plaggi.
Nú þegar er Háskóli Íslands tekinn
að íhuga að taka upp fornám og inn-
tökupróf fyrir nemendur sem útskrif-
ast eftir breytingarnar sem lagðar eru
til í frumvarpi menntamálaráðherra.
Ekki þarf að spyrja að því hvernig
íslenska stúdentsprófið verður metið
erlendis fyrst heimamenn taka það
ekki lengur gilt sem undirbúning að
háskólanámi. Ætli íslenskir stúdentar
verði þá settir á sama bekk og náms-
menn frá þróunarlöndum þar sem
skólakerfið er víða ekki í stakk búið
að undirbúa þá undir háskólanám og
þurfi því að sitja í fornámsdeildum
með tilheyrandi kostnaði? Er þetta
það sem við viljum?
Leitum til Hjálmars
Jón Eyfjörð skipstjóri skrifar:
Ég tel að í þeirri stöðu sem fiski-
fræðingar telja að loðnustofninn sé í
núna þá eigi að kalla til okkar fremsta
fiskifræðing á sviði uppsjávarfiska
(loðnu og síldar), Hjálmar Vilhjálms-
son, og fela honum stjórn þessara
mála næstu daga og vikur.
Hann er sá maður sem ég hef
leitað mest til í minni skipstjóratíð
undanfarin tuttugu og fimm ár. Ég
hef átt við hann ófá símtölin þegar
ekki finnst loðna eða síld. Ég veit
að ég tala fyrir munn okkar margra
skipstjóranna sem höfum unnið með
Hjálmari í gegnum tíðina. Skora ég
á Hafró að taka þessa ábendingu til
greina. Það er allt of mikið í húfi til
að menn séu að taka ákvarðanir sem
kannski eru ekki réttar.