Réttur - 01.02.1927, Blaðsíða 5

Rjettur]
GEORGE BERNHARD SHAW
7
um allskonar efni á strætishornum, í skemtig'örðum o.
s. frv. Er næsta erfitt að halda athygli áheyrenda svo
sem hermenn Hjálpræðishersins t. d. á íslandi munu
geta borið imi, en þeir eru einu mennirnir, sem þennan
sið hafa stundað þar, svo nokkru nemi. Shaw hefir þó
víst gengið ver en flestum þeirra í fyrstu, því að hann
var lítt ásjálegur ungur maður. Hár var hann og
renglulegur, rauðskeggjaður, illa búinn og hirðuleysis-
lega. Er til saga uim það, er Shaw náði í fyrsta skifti at-
hygli manna í slíkri ræðu. Fölk hafði safnast saman til
þess að hlusta á Mðraflokk, er staðnæmst hafði skamt
frá Shaw, sem hélt ræðu út í loftið, en ekki fyrir nein-
um eyrum. Greip hann tækifærið, jafnskjótt og lúðra-
sveitin hætti að leika, og helti fyndni sinni, glensi og
smellyrðum yfir hópinn og hélt honum föstum langa
hríð. Segist hann hafa lært af þessu atviki og notað
fróóðleik sinn æ síðan.
Kvöld eitt árið 1883 gerðist sá atburður, er hafði
gagngerð áhrif á Bemhard Shaw. Hann kom .inn í
ræðusal og vair þá Henry George í stólnum. Þeim manni
þarf naumast að lýsa fyrir lesendum »Réttar«, því að
skoðanir hans urn jarðskattinn (Single Tax) hafa verið
allmjög raktar í þessu riti. En ræða þessi varð sem op-
inberun fyrir Shaw. Honum skildist í fyrsta skifti,
hversu stórkostlegu máli fjárhagsgrundvöllur þjóðanna
skiftir. Hann flýtti sér að lesa »Framfarir og Fátækt«
eftir Henry George og því næst »Auðmagn« eftir Karl
Marx. Og upp úr því varð hann jafnaðarmaður. Vita-
skuld hefir svo sjálfstæður og frumlegur andi, eins og
Bernard Shaw er, ekki getað tekið allar kenningar
Karls Marx ómeltar og látið sér verða gott af. Hann
hefir ráðist með all-miklu afli á kenningu Marx um
verðmætin (Theory of Vaiue) og jafnvel talað með
nokkunri gamansemi um! þessa »Biblíu verlcamanna-
stéttarinnar« (»Jeremiad against the bourgeoisie«).
En því fór fjarri, að allur tími Shaw færi í það eitt