Réttur - 01.02.1927, Síða 19

Rjettur] GEORGE BERNHARD SHAW 21
ekki virðast eiga neitt erindi inn í veröldina, sem sjálf-
stæðir einstaklingar. Þeir leita einskis og eru ekkert
annað en sjálfsagðir þjónar hins viljameira kvenkyns.
En yfirleitt er baráttan milli manns og konu í því fólg-
in, að konan leitar sér að maka og heitmilisföður til þess
að sjá um börn hennar, en maðurinn verst þeim skyld-
um, því að hann er rekinn áfram af öðru afli, sem er
hans eigið einstaklingseðli. Manninum mistekst æfin-
lega, því að Lífsáflið tekur hann nauðugan, viljugan og
hendir honum í faðminn á konunni. Fyrsta hvöt mann-
kynsins er að lifa; þar á eftir kemur hvötin eftir meira
lífi og æðra.
Af því, sem nú hefir verið sagt, má það ljóst verða,
að Shaw er ekki að öllu leyti sammála þeim, sem halda
að undirrót allra mannlegra athafna sé leitin að far-
sæld, sælu. Hún kann að vera afleiðing þess að ná sér-
stöku markmiði, en hún er ekki tilgangurinn. Einstak-
lingurinn kann að ímynda sér, að hann sé að leita henn-
ar, og gerir það þá oftast með því að hörfa undan því,
sem andstætt er — »take the line of least resistance«,
eins og Enskurinn segir. En lífið spyr mjög lítið um
sælu einstaklingsins. Lífið spyr um gagnið af honum: til
að ná sínu eigin markmiði. Það tekur þá, sem fullkomn-
astir eru, og þeytir þeim á móti ofureflinu, til þess að
finna nýja leið til fullkomnunar. Sú tilfinning, sem
grípur manninn þessum heljartökum og knýr hann til
baráttu, er trú. Trúin er hróp lífsins til mannsins um
að leysa það úr viðjumi Spámaðurinn er ólgan, gering-
in, sem sprengir af sér gömlu belgina. Trúmaðurinn er
uppreistarmaðurinn, því að Öll framför er uppreist.
Shaw hefir dregið upp tvær myndir af trúmönnum í
ritum sínumi, sem eg man sérstaklega eftir. Þeir eru
afarólíkir. Annar er Richard Dudgeon í »The Devils
Disciple« — maður sem ekki veit, að hann trúi neinu, en
hlýðir skilyrðislaust eðli sínu, þótt hann sé á leiðinni á
gálgann. Honum dettur ekki í hug, að hann sé að gera