Réttur - 01.06.1952, Blaðsíða 27

RÉTTUR
155
þ.e. 67—70% aukning. Af þessari upphæð eiga 37—38 milljarðar
að ganga til þungaiðnaðarins, en það er meira en h'elmingi
meira en ráðgert var í upphafi. Upphaflega var gert ráð fyrir
86,4% aukningu í iðnaðinum í heild, en nú var það mark hækkað
upp í 200%. Mest átti aukningin að verða í þungaiðnaðinum, 280
—290% í stað 104,3%. Léttaiðnaðurinn átti að aukast um 150%
í stað 72,9%.
Hin nýja áætlun mun hafa í för með sér breytingu á hlutföllum
innan iðnaðarins, þannig að hlutur þeirra iðngreina, sem fram-
leiða framleiðslutæki, fer vaxandi og nemur í lok áætlunarinnar
70% af verðmæti allrar iðnaðarframleiðslunnar, en hlutur þeirra
iðngreina, sem framleiða neyzluvörur, lækkar ofan í 30%, enda
þótt verðmætisaukning framleiðslunnar í þessum sömu greinum
nemi eins og áður er sagt 150% á tímabili áætlunarinnar. Enn-
fremur er það táknrænt fyrir þessa þróun, að vélaiðnaðurinn,
sem í lok þriggja-ára-áætlunarinnar framleiddi fimmta hluta af
verðmæti iðnaðarframleiðslunnar allrar, á að framleiða þriðjung
heildarframleiðslunnar 1954. Þessar tölur gefa ljósa hugmynd um,
hvílík risaskref fimm-ára-áætlunin táknar í iðnvæðingu landsins.
Reynsla síðastliðins árs, sem er fyrsta ár hinnar endurskoðuðu
áætlunar, en annað ár frá byrjun fimm-ára-áætlunarinnar, sannar
ótvírætt, að markið hefur ekki verið sett of hátt. Það mark náð-
ist, sem iðnaðinum var ætlað að ná 1951. Framleiðsla iðnaðarins
reyndist 103,4% miðað við þá áætlun. Það þýðir, að framleiðslu-
aukning iðnaðarins í heild frá árinu á undan nemur 30,1% og
aukning þungaiðnaðarins 37,7%. í lok síðastliðins árs var fram-
leiðsla þungaiðnaðarins komin upp í 311% og framleiðsla véla-
iðnaðarins upp í 416% miðað við hámark fyrir stríð. Framleiðsla
vélaiðnaðarins hafði með öðrum orðum fjórfaldazt á örfáum ár-
um. Á sama tímabili hafði rafmagnsframleiðslan þrefaldazt.
Það er athyglisvert, hvílík feiknaráherzla er lögð á að flýta
uppbyggingu þungaiðnaðarins. Eins og áður hefur verið minnzt
á, var þungaiðnaðurinn mjög lítill í Ungverjalandi fyrir stríð,
en það stafaðl af því, að Austurríki hélt landinu niðri á hálfný-
lendustigi, sótti þangað ódýr hráefni og seldi í staðinn dýrar iðnað-
arvörur. Það er sama afstaðan og ísland hefur enn í dag gagnvart
Bretlandi og Bandaríkjunum. En þegar Ungverjaland hafði öðlazt
raunverulegt sjálfstæði, varð það fyrsta verkið að afmá ummerki
nýlendukúgunarinnar af atvinnulífinu og byggja atvinnuvegina
upp í samræmi við kröfur nútímans. Þungaiðnaðurinn er undir-
staða allra annarra atvinnuvega í nútímaþjóðfélagi. Hann bræðir
málmgrýtið, vinnur kol úr jörðu, framleiðir rafmagn, birgir létta-