Réttur - 01.01.1953, Síða 33

RETTUR
33
eins mikil not og unnt er verði að þeirri aðstoð, sem sjálfsagt er
að ríkið veiti landbúnaðinum. Lífskjör fólksins, sem í sveitunum
býr, munu þá taka skjótum framförum og skilyrði þess til menn-
ingar og lífsþæginda gerbreytast til batnaðar. Sósíalistaflokkur-
inn mun beita sér af alefli fyrir því að slíkt megi verða.“
Tillaga þessi náði samþykki og kom þar tvímælalaust fram, að
nú hafði Sósíalistaflokkurinn unnið stóran kosningasigur, og hafði
t. d. fengið 10 þingsæti. Var því sýnilegt að hér var á ferðinni
þjóðfélagslegt afl, sem ekki var hægt að sniðganga.
Fremur verður þó lítið úr framkvæmdum hjá ríkisstjóminni —
er var utanþingsstjórn — og Búnaðarfélagi íslands. Hins vegar
var Sósíalistaflokkurinn ákveðinn í að láta hér ekki staðar numið.
Enda var nú svo komið verðlagi öllu, að ákvæði eldri laga ýmissa,
s. s. laganna um nýbýli og samvinnubyggðir voru gjörsamlega
ernskis virði. Hinar lágu styrkupphæðir voru sem dropi í hafið til
framkvæmda og enn fremur var að verða óhjákvæmilegt, að
efla meira lánastarfsemi til landbúnaðarins, og veita lánin með
lágum vöxtum og löngum afborgunarfresti.
★
Á þinginu 1944 fluttu því tveir af þingmönnum Sósíalistaflokks-
ins nýtt frumvarp um Nýbyggðir og nýbyggðasjóð.
Er þar um að ræða tillögur um að gera nú verulegt átak í ný-
byggðamálum sveitanna, og ríkið taki framkvæmd þeirra mála
í sínar hendur, með því að skipa sérstakan nýbyggðastjóra og
heyri embætti hans beint undir landbúnaðarráðherra. Einnig var
hér í fyrsta sinn sett fram í frumvarpsformi tillaga um stofnun
byggðahverfa þannig að ríkið skyldi láta undirbúa land byggða-
hverfanna til ræktunar, ræsa það, girða og leggja um það nauð-
synlega vegi o. fl.
Ennfremur var gert ráð fyrir stórauknum árlegum fjárfram-
lögum ríkisins til þessara mála.
Þó var og gert ráð fyrir auknum fjárframlögum og fyrirgreiðslu
við stofnun þeirra nýbýla, er einstaklingar stofnuðu með skipt-
ingu jarða. Annars er frumvarp þetta of fyrirferðarmikið til þess
að efni þess verði gerð nákvæm skil í stuttri tímaritsgrein. í fám
orðum sagt fól það í sér þá meginstefnu að veita því uppvaxandi
æskufólki, sem vildi staðfestast og starfa við landbúnaðarfram-
leiðslu í sveitunum, kost á að byggja sér þar upp heimili. Eða
líka mætti orða þetta þannig: Að snúa hinum margumtalaða
„flótta úr sveitunum“ í nýbyggðamyndanir í sveitunum sjálfum.
I 3