Réttur - 01.01.1953, Síða 37

37
RÉTTUR
fyrst og fremst, að reyna meS þessu að skapa grundvöll að stjórn-
arsamstarfi milli Sjálfstæðisflokksins og Framsóknar, er síðan átti,
að ráðast á lífskjör verkalýðs og annarra vinnustétta með þessa
svokölluðu „fómfýsi“ bændanna að bakhjarli.
Þessi hugmynd mistókst þó, sem kunnugt er og í þess stað var
nýsköpunarstjórnin mynduð í október 1944.
En sýnilegt var að með þessum aðgerðum átt'i að eyðileggja þann
samstarfsvilja og skilning á hagsmunatengslum þessara vinnandi
stétta, sem sex mannanefndar samkomulagið var að skapa og
þegar var byrjað að vald pólitískum ótta hjá sterkum öflum innan
beggja þessara flokka.
Þegar Búnaðarþing kom saman snemma á árinu 1945, sendi
Alþýðusamband Islands því erindi þess efnis, að óskað var, að
þessi sambönd bæði tækju upp viðræður um sameiginleg hags-
munamál verkamanna og bænda o. m. a. verðlagsgrundvöll fyrir
næsta ár. Búnaðarþing vísaði málinu til félagsstjórnarinnar, sem
vægast sagt var heldur svifasein í þeim störfum. T. d. var aðeins
einn viðræðufundur haldinn þangað til Búnaðarþing kom sam-
an síðar á árinu eða 7. ágúst. Þó fóru nokkrar viðræður fram, milli
nefnda, er kosnar voru af báðum aðilum og var samin allmikil
ályktun um þessi mál og önnur. Hljóðar hún þannig:
a) „Samin verði löggjöf um sem ríflegust framlög og aðgerðir
af hálfu ríkisvaldsins til að sem allra fyrst verði alls heyfengs
aflað á véltæku landi og yfirleitt verði landbúnaðarvörur fram-
leiddar við ákveðna lágmarksaðstöðu.
b) Koma í framkvæmd nú þegar uppbyggingu a. m. k. eins
byggðahverfis á hentugum stað, þannig, að bændur er þar
búa hafi sæmilega- aðstöðu til atvinnureksturs og þæginda.
c) Áætlun um framtíðarbúskap á íslandi, er miðist við að full-
nægja neyzluþörf þjóðarinnar fyrir búvörur, og eftirspum á
innlendum og erlendum markaði, og finna leiðir til að ná
þeirri áætlun.
d) Löggjöf til að koma í veg fyrir brask með jarðeignir, lóðir og
lendur.
e) Að athuga leiðir til að fullnægja verkafólksþörf landbúnað-
arins og auka samstarf verkamanna og bænda“.
Alþýðusambandið samþykkti þessa áætlun, fyrir sitt leyti, en
Búnaðarþing skaut sér undan þvi að taka afstöðu til málsins, með
því að vísa því enn til félagsstjórnarinnar, á þeim forsendum að
þar sem þinginu væri að ljúka, ynnist ekki tími til að „athuga end-
aniega samkomulagsniðurstöður viðræðunefndar Búnaðarþings og