Réttur - 01.01.1953, Page 50

50
RÉTTUR
með öllum uppgötvunum á sviði rafmagnsins og nú síðast
með rannsóknum Marc Deprez.
Marx var um fram allt byltingarmaður. Það var raim-
veruleg köllun hans að vinna að því á allan hátt að koll-
varpa þjóðfélagi auðvaldsins og ríkisstofnunum þess. Það
var lífsstarf hans að vinna að frelsun verkalýðs nútímans,
alþýðunnar, sem hann hafði vakið til skilnings á kjörum
sínum og þörfum — og gert vitandi vits um skilyrðin fyrir
eigin frelsun.
Baráttan var eðh hans og eftirlæti. Hann barðist af
ástríðuhita og seiglu — og með meiri árangri en flestir
aðrir. Fyrst starfaði hann við Rínartíðindin (1842), þá
Parísar Vorvárts (1844), Deutsche Zeitung í Briissel
(1847), Ný Rínartíðindi (1848—49), New York Tribune
(1852—61). Auk þess samdi hann fjöldann allan af áróð-
ursritum, og leysti af hendi margskonar störf í París,
Briissel og London. Og svo kom Fyrsta Alþjóðasamband
verkamanna, sem kórónan á allt hitt. Og það var sannar-
lega árangur, sem hver og einn mátti vera stoltur af, enda
þótt hann hefði ekkert afrekað annað.
Það var af þessum sökum, að Marx var hataður og of-
sóttur manna mest á sinni tíð. Jafnt einveldis- sem lýðveldis-
stjórnir vísuðu honum úr landi. Borgaramir, jafnt íhalds-
menn sem æstir lýðræðissinnar, kepptust við að bera hann
óhróðri. Hann veik þvi öllu frá sér sem öðmm hégóma —
virti það að vettugi, og svaraði því aðeins, að hann væri til
þess neyddur. — Og nú er hann dáinn, heiðraður, elskaður
og syrgður af milljónum byltingarsinnaðra samstarfs-
manna. Allt austur frá námusvæðum Síberíu um endilanga
Evrópu og vestur til Kalifdmíustrandar. Og ég get sagt
af fullri hreinskilni: Hann kann að eiga enn marga and-
stæðinga, en namnast nokkum persónulegan óvin.
Nafn hans mun lifa um aldir og verk hans slíkt hið sama.
(Lauslega þýtt).