Réttur - 01.01.1953, Side 58

58
RETTUR
farvegi skurðanna. Jarðvegur hvers landsvseðis er aihugaður ná-
kvæmlega og rannsakað, hvaða ræktjurtategundir muni skila
beztri uppskeru. Þá er og leitað að aðferðum til að auka saltmót-
stöðu baðmullarinnar. Fjölmargar fiskiklakstöðvar hafa verið
settar á stofn til að viðhalda fiskstofninum í ánum og auka hann.
Einnig er hafinn undirbúningur til að hamla gegn auknum jurta-
sjúkdómum, er kynnu að fylgja í kjölfar breytts loftslags og
gróðurs — og rannsakað með hverjum hætti vindaflið verði bezt
notað sem orkugjafi við áveiturnar. Jafnframt eru svo gerðir upp-
drættir af nýjum borgum og ráðstafanir til heilsuverndar þeim,
sem að áætlunum vinna. Ég hef ekki tölur um fjölda þess fólks,
er að verkinu vinnur, og felli hér undan að mestu allar þær rann-
sóknir og uppfinningar, er varða tæknihlið framkvæmdanna sjálfra.
En þar er um margar nýjungar að ræða. Má nefna það t. d. að
stíflugarðarnir eru víða með nýjum hætti, svo sem staðhættir
krefjast. Þarna er sjaldnast um að ræða þröng gljúfur eða fast
berg til að byggja á. Stíflugarðarnir eru geysistórir og grunnurinn
gljúpur og kvikull. Því hefur verið gripið til þess ráðs að frysta
jarðveginn eða undirlagið 50 fet niður — til þess að styrkja grunn-
inn. Stíflugarðarnir eru ekki byggðir úr steinsteypu eingöngu,
heldur mest úr jarðvegi, sem „flýtur“ þarna, að kalla má, á neti
mikilla steypubita. Stíflugarðarnir búa þannig yfir talsverðu fjað-
urmagni, og kemur það sér vel, ekki sizt á austursvæðunum, þar
sem landskjálftar láta mikið til sín taka.
Margskonar stórvirkar vélar hafa þegar verið fundnar upp í
sambandi við framkvæmdirnar. Má nefna hér til risagröfuna, er
vinnur á við 7000 manna, — leirdæluna, sem dælir 20 þús m3
áf jarðvegi á sólarhring úr fljótabotnum og getur hlaðið honum
upp í allt að 4 km. fjarlægð. Gerðar hafa verið sjálfvirkar sements-
verksmiðjur, sem framleiða allt að 1000 m3 af steypu á klst. Þeir,
sem fundið hafa upp vélar þessar og aðrar fleiri, hafa hlotið
Stalín-verðlaunin. Vísinda- og verkamenn, sem að framkvæmdun-
um vinna, keppast um að finna upp hentugri og stórvirkari aðferðir
— og er það órækt vitni um anda þann og eldmóð, sem að baki felst.
Og sjálfar eru þessar framkvæmdir stórt skref í áttina til full-
komins kommúnisma, og það í tvöföldum skilningi. Þær eru veiga-
mikill áfangi að því marki að skapa nauðsynlegar allsnægtir, til
þess að meginregla kommúnismans, um að hver leggi það fram,
sem hann er fær um, og beri úr býtum það, sem hann þarf, geti
rætzt. Á hinn bóginn stefnir áætlunin að því að draga úr andstæð-