Réttur - 01.01.1978, Blaðsíða 36

aðarmannafélag Reykjavíkur, hinn skipulagði
Alþýðuflokkur í Reykjavík, þegar næsta dag
rekið úr Alþýðuflokknum, með öllum með-
limum sínum, fyrir að vilja sjálft ráða kosn-
ingu formanns félagsins og halda sem fyrr
fast við sameiningarstefnuna, en mótmæla lið-
hlaupi meiri hluta sambandstjórnar yfir til
Framsóknar. Gengu síðan tæplega 200 með-
limir úr Jafnaðarmannafélaginu, og tók lang-
an tíma að ná þeim, þótt hvers kyns vopn
væru notuð af hálfu klofningsmanna, en eftir
voru á 6. hundrað og bættist svo við meðlima-
töluna á næstu fundum af Alþýðuflokksmönn-
um, er áður voru ekki félagsbundnir, að félag-
ið náði sömu meðlimatölu sem fyrr.
Með þessu var hinn pólitíski Alþýðuflokkur
klofinn, 7 menn úr sambandsstjórn höfðu eft-
ir heilræðum Jónasar rekið 700 áhugamenn
úr flokknum í höfuðstaðnum, minni-hluta-
valdið reyndi enn að nota flokkstækin til að
skapa sér meiri-hluta-vald með brottrekstr-
um . ..“
Allan þennan tíma dundu yfir Héðin
hinar ofsalegustu árásir í Alþýðublaðinu
auk alls annars rógburðar annars staðar
og var hann m. a. sakaður um það að til-
gangur hans með því að berjast fyrir
sameiningu verklýðsflokkanna væri sá
einn að verða sjátfur formaður hins sam-
einaða flokks.
Út af þessum dylgjum gaf ég yfirlýs-
ingu í „Þjóðviljanum“ 18. febrúar 1938.
Þar stendur m. a. eftirfarandi:
„Síðari hluta nóvembermánaðar skipuðu
stjórnir Alþýðuflokks og Kommúnistaflokks
undirnefndir til að athuga ýmisleg sérstök
mál. Við Jón Baldvinsson áttum sæti í undir-
nefnd, er fjallaði um starfsskiptingu í sam-
einuðum flokki. - Spurði Jón m. a. um álit
okkar á hver skyldi vera formaður hins sam-
einaða flokks. Ég svaraði því að það væri álit
okkar að heppilegast væri að hann eða Har-
aldur Guðmundsson yrði það. Tók Jón því
vel. Einar 01geirsson.“
Kvað ég því óþarfa fyrir andstæðinga
sameiningarinnar að vera með dylgjur
eða ósannindi um þetta mál.
II
Fyrri hluta jress ógæfuverks, sem hægri
foringjar kratanna voru að vinna: Klofn-
ingi Alþýðuflokksins, var nú svo langt
komið að eigi varð aftur snúið. Enginn
vafi er á, að Héðinn helur rétt að mæla,
þegar hann ætlar Jónasi frá Hriflu mik-
inn þátt í þessari klofningsstarfsemi.
Jónas hafði allt frá 1934 óttast að Al-
þýðuflokkurinn og Kommúnistaflokkur-
inn gæti farið að vinna saman og jafnvel
sameinast algerlega — og orðið þar með
til samans sterkari en Framsókn. I þing-
kosningum 1933, 1934 og 1937 voru
verklýðsflokkarnir samanlagt alltaf sterk-
ari hlutfallslega, hvað atkvæðatölu snerti
en Framsókn. (1933: Vklfl.: 19,5% +
7,5% = 27%, Frams. 23,9. / 1934: Vklfl.
21,7 + 6% = 27,7; Frams. 21,9%. - Var
Alþýðuflokkurinn, sem hér er alltaf tal-
inn fyrstur nokkurn veginn jafnsterkur
Framsókn í atkvæðum 1934: A. 11.269,
Fr. 11.377. - 1937: Vklfl. 19% + 8,5%
= 27,5%; Fr. 24,9%). En Framsókn
hafði alltaf miklu fleiri þingmenn, sök-
um ranglátrar kjördæmaskiptingar. -
Ennfremur mun Jónas hafa verið Al-
þýðuflokknum mjög reiður, af jrví hann
kenndi honum um að hann varð ekki
ráðherra 1934 - og fékk ekki að vita að
jrau ráð voru eigi síður runnin undan
36