Réttur - 01.01.1978, Blaðsíða 56
er ég ekki sammála henni. Staðreyndin
er, að í Bandaríkjunum fyrirfinnast varla
nokkrar einustu dagvistarstofnanir. Við
erum að berjast fyrir því að fá þær, en í
Ameríku er um að ræða svo sterka hefð
fyrir einstaklingsfrelsi, að ég myndi al-
drei telja fært að setja hlutina þannig
fram, að sérhver kona beinlínis yrði að
setja barn sitt á dagvistunarstofnun.
de Beauvoir: Við hér lítum öðruvísi á
málið. Við skoðum þetta sem þátt í þjóð-
félagsumbótum, sem taka til umheimsins
einnig, og væri þar með ekki viðurkennd
hin ævagamla aðgreining milli karls og
konu, milli heimilis og útivinnu. Okkur
finnst, að sérhver einstaklingur, konur
jafnt sem karlar eigi að vinna vit á við og
jafnframt eiga þess kost að leysa vanda-
mál barnagæzlunnar, annaðlivort með
kommúnufyrirkomidagi, sambýlisformi
í stórum einingum ellegar þá með ann-
ars konar skipulagningu á fjölskyldunni.
Ekki þarf endilega að lialda sig við sama
vöggustofu-dagvistar fyrirkomulag, held-
ur mætti haga skipaninni þannig, að þeir
valkostir ,sem eru í seilingarlengd, gætu
verið breytilegir, ólíkir. Eitthvað á þessa
leið er einmitt verið að reyna í Kína.
Sem dæmi mætti nefna, að vissan dag
safnast allir meðlimir kommúnunnar
saman, og tekið er til við það að koma
frá til dæmis þvotti og þjónustubrögð-
um. Karlmennirnir taka þarna til hendi.
Það mun ekki breyta þjóðfélaginu að
hvetja konur til þess að vera áfram lieima
við.
Friedan: Ég aðhyllist öllu fremur hug-
myndir um margskonar eða margbreyti-
legar aðstæður, sem byðu upp á ýmsa úr-
kosti með raunverulegu vali. Eg held, að
hugsunin, tilfinningin um einstaka fjöl-
skyldu og um gildi móðernisins, eigi sér
svo djúpar rætur með fólki, að pólitískt
sé ég enga færa leið auk heldur gagnlega
til þess að leggja þar til atlögu við í Jrví
skyni að þurrka þetta út, afnema þetta.
Ef fólk kýs að búa í kommúnu með því
sniði, er þér lýstuð, ])á á séi leið að standa
því opin. En ég vildi gjarnan sjá það, að
stofnanir risu af grunni í þjóðfélaginu,
sem gerðu það mögulegt, að karlar og
konur, sem óska að béia við skipan
kjarnafjölskyldunnar, mættu losna und-
an oki þeirrar rígbundnu hlutverka-
skiptingar milli kynja, sem við höfum
verið fjötruð í með hliðsjón af heimilis-
störfum, barnagæzlu og fleiru. Einnig
þeir, sem vilja halda sig við bundna
verkaskiptingu, ættu að eiga vcilina þar
um. Vandamálið hefur verið það, að ekki
hefur verið um neitt val að ræða.
Þegar telpa er í heiminn borin
de Beauvoir: Ég er þeirrar skoðunar, að
meðan fjölskyldan, goðsögnin um fjöl-
skylduna, goðscjgnin um móðernið og
hina móðurlegu eðlishvöt er ekki brotin
niður, þá muni konur enn um langa hríð
verða undirokaðar.
Friedan: Það var og. Hér held ég, að
okkur greini stórlega á, Ég álít, að móð-
erni sé meira en goðsögnin einber, þótt
aldrei nema því liafi tengzt nokkur skin-
helgi.
de Beauvoir: Um leið og telpa er í heim-
inn borin er henni innrætt köllunin til
móðernisins vegna þess, að þjóðfélagið
vill raunverulega beina henni að heim-
ilisstörfum, sem reyndar eru engin kcill-
un. Til þess að fá liana til þeirra starfa er
Grískar konur úr mótspyrnuhreyfingunni bera
vopnabirgoir yfir fjallaskörð.