Réttur - 01.08.1980, Page 29

leiðandi sem Marx dreymdi um, verður
þannig að veruleika. Markaðskeríi nú-
tímans og ríkisvaldið hverfur smám sam-
an með því að einstaklingarnir skiptast
á hinum ólíkustu störfum.
Michel Albert, einn áhriiamesti opin-
beri sérfræðingur Frakka í áætlunargerð
hefur sagt: „Manneskjulegt samfélag
verður til með minnkandi áhrifum vald-
hafanna og á kostnað þeirra verða ein-
staklingarnir sjálfstæðari. Frá og rneð
deginum í dag og fram til nœstu alda-
móta munum við þarfnast. œ fleiri fyrir-
tœkja/þar sem verkafólkið vinnur aðeins
í sex mánuði á ári hverju."
I’etta er ekki draumsýn, heldur kald-
ur veruleiki. Framtíðin ber í skauti sínu
möguleikann. Spurningin er eingöngu
hvernig hið mögulega verður að veru-
leika. Það er leiðin að markinu sem er
vandamálið, en ekki markmiðið sjálft.
Leiðin er fyrst og fremst háð hæíileik-
um verkalýðshreyfingarinnar og fólksins
innan. „þriðja geirans" til að fjalla um
eðli tækniframfaranna og hvernig skipta
skuli afrakstri framleiðslunnar.
Stytting hins árlega vinnutíma er höf-
uðatriðið. Jafnframt þessari styttingu
verður að tryggja sérhverjum vinnandi
manni lágmarkstekjur án tillits til hvers-
konar vinnu hann stundar.
Þá þarf að endurskipuleggja allt
menntakerfið, þannig að hætt verði við
að mennta fólk sem fær svo ekki atvinnu
að námi loknu. Þess í stað verði mennt-
aðir sjálfstæðir einstaklingar sem geta
fengist við hverskonar starfsemi.
Leiðin er fyrst og fremst háð hæfileik-
um verkalýðsstéttarinnar og fólksins
innan „þriðja geirans“ til að fjalla um
eðli tækniframfaranna og hvernig skipta
skuli afrakstri framleiðslunnar.
VOFA ATVINNULEYSISINS
bíður við dyrnar, aj vinnandi stéttirnar
þekkja ekhi sinn vitjunartima.
(Úr gamalli teikningu ( „New Age“ í London. Undir
hcnni slóð: „Hafirðu eitt sinn horfst í augu við
mig, hverfur þér bros af brá“).
Meðal tillagna sem áðurnefnd þróun-
arstofnun í Basel lagði fyrir ríkisstjórn-
ina í Baden-Wurtenberg var ein sent
fjallaði um orkusparnað. Með bættum
einangrunum í heimahúsum, skrifstof-
um og verksmiðjum væri hægt að draga
úr orkuneyslu allt að helmingi. Ef þessir
útreikningar.sem fjölluðu um orkuneyslu
157