Réttur - 01.04.1982, Blaðsíða 52

E.P. Thompson í
heimsókn á íslandi
E.P. Thompson, sagnfræðingur og
friðarvinaforinginn, var í heimsókn í
Reykjavík dagana 25-27 mars. Flutti
hann m.a. ágæta ræðu á stórfundi
hernámsandstæðinga í Háskólabíó, er
vakti mikla og verðskuldaða hrifningu.
En það gerðist eftirtektarvert fyrir-
brigði í sambandi við heimsókn þessa
ágæta sagnfræðings, sem lýsir máske
betur en margt annað hvert stefnir með
íslenska menningu og tengslin við sögu
vora og fortíð að svo miklu leyti sem
borgarastéttin og blöð hennar ráða.
Þessi maður hefur ritað stærstu og
bestu ævisögu William Morris, 900 bls.
bók í stóru broti1, og ritar þar eitt af því
fegursta, sem sagt hefur verið um áhrif
íslenskrar fornmenningar á „nútíðina“,
ef við megum reikna hana hundrað ár
aftur í tímann. Morris var einhver mesti
Islandsvinur, er uppi var í Bretlandi á 19.
öld — og af mörgum talinn mesti maður
Bretlands á þeirri öld. Hann var vinur
Jóns Sigurðssonar, ferðaðist tvisvar um
ísland og reit frægar dagbækur þar um.
Matthías Jochumsson var vinur hans og
reit, er Morris dó, að nafn hans ætti að
standa gulli letrað á íslands söguskildi.
Það, sem svo gerðist, þegar Thomp-
son, besti ævisöguritari William Morris,
kemur til íslands, — er að ekkert
borgarablaðanna minnist á komu hans,
hvað þá hefur viðtal við hann um Morris.
— Látum vera að þessir fulltrúar íslenskr-
ar burgeisastéttar séu svo ofstækisfullir,
að þeir megi ekki heyra friðarbaráttu
nefnda, — það gæti minnkað möguleika
þeirra til að fórna lífi íslendinga fyrir
bandarískt hervald og auðvald.
En að þeir skuli vera svo skyni
Kdward P. Thompson
1. Sagt var frá E.P. Thompson og vitnað í ummæli
hans um Morris í Rétti 1975, bls. 176 í grein
um William Morris.
116