Réttur - 01.04.1986, Side 46

janúar 1941 og hafði þar fengist 5 krónu
hækkun á sumar- og vetrarkaup en óvíst
er um styttingu vinnudagsins niður í 9
stundir. Á aðalfundi í maí 1941 var
stjórnin endurkjörin en upp komu
„óánægjuraddir nokkurra félagskvenna
um tilverurétt félagsins“. Virðist ritari
félagsins María Guðmundsdóttir hafa
orðið fremur óhress yfir slíku og fór hún
fram á að kosið yrði um það hvort leggja
ætti félagið niður. Fór fram atkvæða-
greiðsla á fundinum „með þeim árangri
að allir óskuðu eftir að starfsstúlknafélag-
ið Sókn lifði vel og lengi.“ Jafnframt var
árgjaldið til félagsins hækkað úr 5 kr. í kr.
10.
Haustið 1941 var rætt um að segja upp
samningum ef ekki tækist að fá vetrar-
kaupið hækkað í 80 krónur eins og
sumarkaupið var. Var kosin samninga-
nefnd til að freista þess að fá þessa
hækkun. Ekki er ljóst hver afdrif þessa
máls urðu, því enginn fundur var haldinn
fyrr en aðalfundur í maí 1942. En um-
ræður um samninga haustið 1942 benda
til þess að ekki hafi náðst að jafna sumar-
og vetrarkaup, því þá er þessi krafa enn
á dagskrá. Þó er hugsanlegt að einhver
áfangi hafi náðst. Aftur á móti hafði ríkis-
stjórnin sett hin alræmdu gerðardómslög
þann 8. janúar 1942 er sögðu fyrir um
þvingaðan gerðardóm í kaupgjaldsmálum
og bann við hækkun launa og við verk-
föllum. Þessum lögum mættu verkalýðs-
félögin með hinum fræga „skæruhernaði"
og er kom fram á vorið voru lögin ónýtt
pappírsgagn. Um haustið náðu félögin
samningum formlega um 25% kauphækk-
un, 8 stunda vinnudag, 50% álag á eftir-
vinnu og 100% á næturvinnu og fyrirheit
gefin um lögbundið orlof og 4% orlofsfé.
Ekki er að sjá að Sókn beiti sér í þessum
átökum. Á aðalfundi er að vísu mótmælt
setningu gerðardómslaganna og skorað á
alþingi að afnema þau. En tillögur stjórn-
arinnar um kaupkröfur við samninga um
haustið er lagðar voru fyrir félgsfund 23.
sept. sýna að þá er stjórn Sóknar að gera
kröfur um að fá fram sams konar kjara-
bætur og önnur félög höfðu áður náð.
Krafist er hækkunar grunnkaups um 30%
eins og ríkisstarfsmönnum hafði verið
heitið, óskað er eftir að kaupgjald verði
jafnt vetur og sumar, vinnutími styttur í
8 stundir á dag og ákveðið verð á eftir- og
næturvinnu. Þá er krafist að sumarfrí
verði 14 virkir dagar en þeirri kröfu hafði
árangurslaust verið hreyft fyrr á árinu.
Líklegt er að Sókn hafi með samningi 10.
nóv. 1942 (sem nú er glataður), náð að fá
kjarabætur til jafns við önnur verkalýðs-
félög en félagsstjórnin kemur því ekki í
verk að halda fund fyrr en 8. sept. ári síð-
ar og var það jafnframt aðalfundur ársins
1943. Formaður afsakaði þá hve fáir
fundir hefðu verið og skýrt var frá hinum
auknu kjarabótum sem fengist höfðu en
ekki sagt í hverju þær voru fólgnar.
Nokkrar deilur urðu vegna þess að stúlk-
ur á Vífilstöðum höfðu ekki unnið sam-
kvæmt samningum og var stjórn falið að
athuga það mál. Pá kom fram að starfs-
stúlkur á Elliheimilinu höfðu gengið í fé-
lagið og unnið væri að gerð samninga fyrir
þær. Var látin fara fram atkvæðagreiðsla
um það hvort heimilt væri að boða til
vinnustöðvunar ef samningar tækjust
ekki innan 10 daga.
Þegar hér er komið er alvarlega farið
að dofna yfir félagsstarfinu því nú skeður
það á nýjan leik að enginn fundur er hald-
inn fyrr en aðalfundur 1944 og var hann í
júníbyrjun. Þar skýrir Aðalheiður for-
maður frá því að samningar við Elliheim-
ilið hafi tekist á árinu og að til samræmis
við þá hafi sumarfrí samkvæmt 4. gr.
110