Réttur - 01.08.1975, Page 6

yfirburðum verkkunnáttu og ágæti fram-
leiðslutækja framar öllu.
Auðmannastéttir Evrópu munu reyna að
viðhalda arðráni sínu og yfirdrottnun á
kostnað alþýðu þessara landa, sem þegar fær
að kenna á klóm auðdrottnanna í atvinnu-
leysi og lífskjararýrnun. Verkalýður auð-
valdslandanna í Evrópu á því ekki annars
kostar en hrinda yfirdrottnun auðhringanna,
ef hann vill halda lífskjörum og atvinnu og
bæta hvortveggja. Það er þetta, sem sósíal-
demókrataflokkar auðvaldslandanna verða
að læra. Sá franski og belgíski virðist vera
að reyna það. Hinir munu á eftir koma, sum-
ir seint, en það er ekki annarra kosta völ, er
til lengdar lætur. Og ef og þegar verkalýðs-
flokkar þessarar Evrópu, í auðvalds- og sósí-
alistiskum löndum taka höndum saman —
gera sósíalistískar ráðstafanir í núverandi
auðvaldslöndum og lýðræðislegar í sósíalist-
ísku löndunum, — þá hafa þeir öll hin póli-
tísku skilyrði til þess að ráða endanlega bug
á kreppum og tryggja þessum þjóðum ör-
ugga lífsafkomu.
En sökum skorts á orku og vissum hrá-
efnum, verður það hið brýnasta hagsmuna-
mál þessarar Evrópu að tryggja friðsamlega
og vinsamlega sambúð, eigi aðeins við Sovét-
ríkin og Bandaríkin, heldur og sérstaklega
við þriðja heiminn með orku- og hráefna-
lindum hans. Þar sem þessi Evrópa hefði upp
á að bjóða fullkomnustu tæknimenntun og
stóriðju heims, þá gæti hún einmitt hjálpað
þriðja heiminum á þróunarbraut hans, — og
bætt fyrir misgerðir fyrri valdhafa.
Þessi samstarfandi Evrópuríki undir sam-
eiginlegri sósíalistískri forusm þurfa að geta
talað í hópi hinna risavöxnu ríkjasamsteypa
Sovétríkjanna og Bandaríkjanna og Kína
sem fulltrúar frjáls fjölþjóðasamstarfs, sem
ekki þrengir að sjálfstæði hverrar þjóðar
um sig en byggir á þeim gagnkvæma skiln-
ingi, sem sameiginleg hugsjón og hagsmunir
skapa.
Og þar sem þessi Evrópa gæti í stríði aðeins
orðið vígvöllur Sovétríkjanna og Bandaríkj-
anna með tilheyrandi gereyðingu, þá á ein-
mitt þessi heimsálfuhluti, sem áður hleypti af
stað tveim heimsstyrjöldum, hag sinn og líf
undir því að friður haldist.
Það yrði hlutverk þessara samstarfandi eða
sameinuðu verkalýðs-valdaflokka Evrópu að
gefa þessum Evrópu-þjóðum nýtt gildismat,
innræta þeim sósíalistísk lífsviðhorf eins og
atomöld með öllum sínum vandamálum
krefst.4)
Þessir flokkar munu framkvæma einskonar
nýsköpun sósíalismans á heimsmælikvarða,
samræma í þjóðfélögum á leið til sósíalisma
efnahagslegar, sósíalistískar ráðstafanir því
frelsi og þeim mannréttindum sem sósíal-
ismanum er eiginlegt og alþýða Evrópu á-
vann sér forðum í harðri baráttu við aðal og
auðvald Vestur-Evrópu.
Verkefni þessara flokka verður þarmeð
hvorki meira né minna en að framkvæma
endurreisn þessarar Evrópu sem menningar-
legs forustuveldis í heiminum, — eða svo
tekin sé líking frá fornöld: verða einskonar
Aþena með Róma- og Persa-ríki sitt á hvora
hönd.
Það er mikið í húfi að samstarf þessara
verklýðsflokka um róttækar sósíalistískar ráð-
stafanir — og þar með vald þeirra í Vestur-
Evrópu — takist. Afmrhald auðvaldsins sigr-
aði í síðusm heimskreppu og olli heimsstríði.
Og auðhringavaldið sýnir enn ljóst hvað það
vill, ekki síst í Vestur-Þýskalandi, svo það
geta þá og þegar verið síðusm forvöð að
sýna því í tvö heimana.
o*o
En hvað þýðir að vera að bollaleggja um
þessa stórpólitík hér út á Islandi?
Ekki ráðum við neinu um þessa þróun,
150