Réttur - 01.08.1975, Page 21

hina sömu leið. Sumar hafna í opinberum störf-
um — ein og ein kemst í bæjarstjórn eða á al-
þingi. Þjóðfélagsþróunin knýr konuna með öðr-
um orðum hratt og markvisst yfir á þau svið
sem áður voru henni framandi. En þessi atvinnu-
sókn hennar og valdsókn út á við kallar hana lát-
laust burt frá heimilinu, fjölskyldulífinu, móður-
hlutverkinu, þar sem kveneðlið hefur frá alda
öðli átt sínu mikilvægasta og — þrátt fyrir allt
— sínu hclgasta hlutverki að gegna.
Það leiðir af sjálfu sér að svo hröð og víðtæk
stöðubreyting hlýtur að valda togstreitu í sál-
arlífi konunnar, sem enginn kæliskápur eða
þvottavél eða ryksuga megna að uppræta. Þess
er heldur ekki að dyljast að á ærinn fjölda
kvenna hefur kvenfrelsið orkað þveröfugt við
það sem mátt hefði vænta. Þær hafa í engu reynst
eftirbátar karlmannsins í munaðarsýki og hé-
gómaskap gróðahyggjunnar og enn grípa þær
svikalaust til kyntöfra sinna upp á gamlan kunn-
ingsskap þegar svo ber undir. Hin dýrmæta að-
lögunarhæfni kveneðlisins hefur oftar en skyldi
lcnt á villigötum og staðnæmst við ranghverfu
frelsisins. Eitt ljósasta dæmi þessa er hið mikla
stjörnukapphlaup á markaðstorgi heimsins, þar
sem hnefaleikarinn selur hæstbjóðanda vöðvaorku
sína, en fegurðardrottningin vaxtarlag sitt.
En látum fegurðardrottningarnar fljúga sína
leið. Ég miða mál mitt við þær konur sem kapp-
kosta að efla manngildi sitt og sóma í skjóli
aukinna réttinda og í tákni menningar og friðar.
Það eru þær einar sem munu þora að horfast
í augu við þær hættur hraðans og upplausnarinn-
ar sem heljarstökk tæknibyltingarinnar hafa af
sér leitt. Og ef ekki einmitt þær stinga við fót-
um í því æðisgengna kapphlaupi heimsblakka,
bandalaga, þjóða, stétta og kynja sem einkennir
okkar öld, tuttugustu öldina, þá má guð ráða
hvemig fer.
Nú bið ég hlustendur að forðast hugsanlegan
misskilning. Það er ekki meiningin að snúa þró-
uninni við og reka konuna hcim til sín aftur
í nokkurs konar skammarkrók, enda myndi slíkt
báglega takast. Allt skal frjálst, allt skal jafnt.
Hér er um hitt að ræða, hvernig nútímakonunni
má takast að samræma hið sannasta og bcsta í
eðli sínu þeim gerbreyttu lífsháttum sem hún
hefur þegar öðlast eða við hcnni blasa. Hvernig
fær hún varðveitt hið eðlislæga og viðkvæma
blóm móðureðlisins á opnum vettvangi og gert
það að lífsblómi hinnar nýju tæknimenningar?
Hvernig fær hún tengt siðlegan kjarna fjölskyldu
og heimilis hinni hatrömmu ytri baráttu heims-
aflanna og beint henni þannig í áttina til örugg-
ari friðar? Það er vandamálið mikla sem ég held
að hverri góðri nútímakonu sé nauðsynlegt að
reyna að kryfja til mcrgjar.
Hvað sem hver segir mun konan halda áfram
að slanda við hlið mannsins í menningarsókn-
inni út á við. En ég held að ef sú sókn á ekki
að leiða til ófarnaðar eða jafnvel tortímingar ríði
lífið á að leita jafnvægis með margfaldri menn-
165