Réttur - 01.08.1975, Blaðsíða 25

ég sem veld ykkur sorg. Ég hef þó þá
ósk, að þið reynið að taka þessu af skyn-
semi og minnast þeirra sem liggja í
kirkjugarðinum, á móti heimahúsunum
handan við veginn. Ég gekk oft að þess-
um leiðum og hugsaði til þeirra sem þar
liggja, hugsaði, og mér fannst að ég,
sem lifði af þá tíma, ætti þeim að þakka
líf mitt.
Nú er ég komin á leiðarenda, ennþá
alveg róleg, því ég veit hreint ekki,
hvernig ég hefði getað breytt öðru vísi
en ég hef gert.
Ég hef búið hér í Helsingfors svo ein-
angruð, að þið eigið erfitt með að ímynda
ykkur hvernig það hefur verið. Ég hef
alltaf verið fremur lin við að berjast á-
fram og standa á rétti mínum og slíkir
komast ekki áfram í þessum heimi. Efna-
hagsleg afkoma mín hefur ekki alltaf ver-
ið í frásögur færandi, á stundum með
versta móti. Á tímum vetrarstríðsins
þurfti fólk lítið á saumamennskunni að
halda og húsaleigan var há, ég hafði
það nokkuð erfitt. Þegar svo Pentti féll
kom ég vitanlega heim og einnig til jarð-
arfarar mömmu. Af þessu öllu urðu nokk-
ur útgjöld og ég lánaði peninga hjá gömlu
frú Kuusinen, en hún var mér til aðstoðar
á margan annan hátt á þessum tíma.
Saumavélin mín er þar og ég hef skrifað
þangað og sagt þeim að eiga hana upp í
mínar skuldir. Ég get ekki hugsað mér
að deyja í friði í skuld við aðra, og þau
hafa öll verið mér svo góð og hjálpsöm
þegar ég hef þurft á einhverju að halda.
Ég hef lofað Saimi einu og öðru fyrir
það að hún hefur í fleiri mánuði staðið i
biðröðum til þess að hitta mig og sent
mér pakka með glaðningi í af sínum
skorna matarskammti. (Saimi Kuusinen
var móðir frú Herttu Kuusinen. Ath. þýð.).
Hér verður því hitt og þetta eftir, sem þú
síðar getur komið og náð í. Þú mátt eiga
allt það sem eftir verður. Yrju (Georg)
vill sennilega ekkert af mér hafa, hann
skammast sín sennilega fyrir að eiga
systur eins og mig. En sá tími mun koma
er sannleikurinn kemur í dagsljósið og
vonandi kannast hann þá við mig sem
systur sína. Á þessari stundu finnst mér
ég ekki vera á neinn hátt yfirgefin, því
að í þessum heimi er fullt af því fólki sem
ég kalla bræður mína og systur, og eig-
inlega ber ég ekki kala til nokkurs
manns.
Ég skrifaði um hugleiðingar mínar til
Kerttu, því að ég hefi fengið inn til mín
fjórar arkir svo ég get ráðstafað öllum
mínum hlutum. Enginn má koma í heim-
sókn til mín og það er best þannig, það
yrði svo erfitt á báða bóga, að skrifa er
skemmtilegra.
Ég hef enn ekki fundið til dauða-
hræðslunnar, og mun sennilega ekki
gera það, ég vil ekki deyja nema einu
sinni.
Heimspekingar fornaldarinnar héldu
því fram að dauðahræðslan væri verri og
sársaukafyllri en sjálfur dauðinn. Maður,
sem hræðist dauðann, deyr mörgum
sinnum, en sá, sem ekki hræðist, deyr
bara einu sinni, og einungis einu sinni
ætla ég mér að deyja.
Þú skrifaðir mér einu sinni og spurðir
hvort ég vildi verða jörðuð í Hollola
kirkjugarði, svo að leiði mitt yrði nálægt
ykkur. Þegar ég er látin hef ég litla hug-
mynd um hvar ég hvíli, og mér finnst
það óþarfa fyrirhöfn að fara að flytja mig
liðna þangað. Þar að auki mun það kosta
heilan helling, það borgar sig frekar að
gefa þá peninga einhverjum sem meira
169