Morgunblaðið - 08.01.2006, Page 20

20 SUNNUDAGUR 8. JANÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
Frá 3. til 11. desember 2005stóð yfir í Fortezza daBasso í Flórens sýninginBiennale Internazionaledell’Arte Contemporanea
(Alþjóðlegur nútímalistatvíæringur).
Þetta var í 5. skiptið sem sýningin er
haldin. Íslendingar tóku fyrst þátt í
henni árið 2003, og var þá Kristján
Logason ljósmyndari fulltrúi Ís-
lands. Í ár var listakonan Sossa frá
Íslandi, Hrönn Axelsdóttir ljósmynd-
ari fyrir bæði Bandaríkin og Ísland
og listamaðurinn Baski fyrir Holland
og Ísland.
Tvíæringurinn og
Sameinuðu þjóðirnar
Árið 2001 var tvíæringurinn viður-
kenndur af Sameinuðu þjóðunum
sem opinber þátttakandi í verkefni
þeirra, „Samtal á milli siðmenninga“,
sem er mikilvægur liður í viðleitninni
til að auka samskipti og skilning á
milli þjóða. Tvíæringurinn í ár var
nefndur „Tvíæringur furðuverk-
anna“ og tóku 768 listamenn frá 74
löndum þátt í sýningunni. Kofi Ann-
an sagði á sínum tíma um „Samtal á
milli siðmenninga“: „Ég held að sam-
tal sé tækifæri fyrir manneskjur frá
mismunandi menningum og hefðum
til að kynnast betur, hvort sem þær
búa sitt hvorum megin á hnettinum
eða í sömu götu. Listamennirnir
gegna sérstöku hlutverki í friðarbar-
áttunni. Listamennirnir tala ekki ein-
ungis til fólksins heldur einnig fyrir
fólkið. List er vopn gegn fáfræði og
hatri og er einnig fulltrúi mannlegrar
samvisku. Listin opnar nýjar dyr til
að læra og til að skilja, til að koma
friði á milli íbúa og þjóða.“
Fyrirlestrar og
verðlaunaafhendingar
Á þeim 8 dögum sem sýningin stóð
yfir voru ýmsum veitt „Lorenzo il
Magnifico“ verðlaunin. Það voru
mótorhjólafyrirtækið Harley Dav-
idson, Richard Anuszkiewicz og há-
punkturinn á verðlaunaafhending-
unni var þegar Christo og
Jeanne-Claude fengu verðlaun fyrir
störf sín og voru 1.200 manns við-
staddir verðlaunaafhendinguna og
fyrirlestur þeirra um verk sín. Þríær-
ingurinn í Indlandi var kynntur.
Einnig voru tónlistaruppákomur auk
fyrirlestra og galakvöldverðar.
Kristján Logason ljósmyndari
Eins og fyrr sagði var Kristján
Logason ljósmyndari fyrsti Íslend-
ingurinn til að taka þátt í tvíæringn-
um. Kristján lærði ljósmyndun í
Gautaborg frá 1992 til 1994. Hann
hefur verið sjálfstætt starfandi ljós-
myndari á Íslandi frá árinu 1994 og
sérhæfir hann sig í auglýsingaljós-
myndun, Fine Art, Portrait, Stock og
stafrænni myndgerð. Ég hafði sam-
band við Kristján til að leita álits
hans á tvíæringnum og sagði hann
mér að hann hefði orðið þess heiðurs
aðnjótandi að fá styrk frá Myndstefi
til að taka þátt í sýningunni í desem-
ber 2003 og sýndi hann þar verk sem
hann kallar Big Step Florence Ver-
sion. Verkið samanstóð af 12 mynd-
flekum sem raðað var upp í eina
heild. Kristján sagði að það hefði ver-
ið um margt fróðlegt að taka þátt í
þessari sýningu og kynnast lista-
mönnum frá hinum ýmsu heimshorn-
um. Á tvíæringnum árið 2003 var
myndlistarmaðurinn David Hockney
gestur sýningarinnar og fjallaði hann
í sínum fyrirlestri um rannsóknir
sem hann hafði verið að gera á notk-
un myndavélar og listsköpun. Hafði
hann komist að því að menn voru
farnir að nota „mynda“vélar (camera
obscura) sem hjálpartæki við málara-
list mun fyrr en talið hafði verið. Fyr-
irlesturinn var um margt fróðlegur
og endaði hann fyrirlesturinn með
því að boða dauða ljósmyndunar eins
og hún var á þeim tíma, en þó virðist
þróunin ætla að verða önnur. Eins
kom honum á óvart hvað mikill sölu-
og auglýsingabragur var í kringum
svona sýningu og sagðist Kristján
ekki hafa verið á neinn hátt búinn
undir allan þann „lobbýisma“ sem fer
fram á svona samkundu. Þar sem um
mjög stóra sýningu er að ræða eru
bæði neikvæðar og jákvæðar hliðar
og Ítalirnir á stundum svolítið erfiðir
við að eiga. En Kristján sagðist ekki
hefðu viljað missa af þessu tækifæri.
Að lokum sagði Kristján að ef rétt
væri haldið á spöðunum og myndlist-
armenn vel undirbúnir gæti svona
sýning verið stökkpallur út í heim. Í
kjölfarið á svona sýningu geta komið
tækifæri til frekara sýningarhalds
erlendis. En kynni Kristjáns af öðr-
um myndlistarmönnum á tvíæringn-
um munu eflaust leiða til nánara
samstarfs í framtíðinni.
Hrönn Axelsdóttir ljósmyndari
Hrönn Axelsdóttir ljósmyndari
var ein af þrem Íslendingum sem
sýndu á tvíæringnum árið 2005.
Hrönn var fulltrúi bæði fyrir Banda-
ríkin og Ísland þar sem hún var bú-
sett í Bandaríkjunum þegar hún var
valin en hún er nýflutt til Íslands eft-
ir 20 ára búsetu vestan hafs. Hrönn
lærði ljósmyndun í Rochester Insti-
tute of Technology í Bandaríkjunum
og er um þessar mundir að nema til
kennararéttinda í Listaháskóla Ís-
lands.
Hrönn sagði mér að sér hefði fund-
ist gaman að taka þátt í þessum
tvíæringi, en þetta var í fyrsta skipti
sem hún tók þátt í svona stórri hóp-
sýningu. Tvær ljósmyndir Hrannar
voru á sýningunni: Álfhólsvegur og
Skollhöll. Þessar myndir eru úr verk-
efni sem Hrönn kallar huldufólk og
álagablettir. Myndirnar eru teknar
með pinhole myndavél, það er
myndavél án linsu, en Hrönn hefur
ferðast um Ísland og tekið myndir af
stöðum þar sem upplýsingar eru um
þessi fyrirbæri. Hrönn hefur einnig
myndað stafræn viðtöl við fólk hér og
þar um landið sem hefur orðið fyrir
ýmsum upplifunum í sambandi við
þessi fyrirbrigði, svo og viðtöl við þá
sem neita að þessi fyrirbrigði séu til.
Hrönn mun sýna það í galleríi í
New York næsta haust, en hún er að
leita að galleríi á Íslandi til að sýna
þetta verkefni. Í kjölfar þess að vera
valin á Tvíæringinn var Hrönn einnig
boðið að taka þátt í hópsýningu í
Flórens í Net Gallery í Via Guelfa 63,
í miðbæ Flórens og stendur sú sýn-
ing yfir frá 17. desember 2005 til 30.
janúar 2006.
Sossa myndlistarkona
Sossa – Margrét Soffía Björns-
dóttir – er fædd í Keflavík árið 1954.
Hún stundaði nám við Myndlista- og
handíðaskóla Íslands frá árinu 1977
til 1979 og við School of the Museum
of Fine Arts/Tufts University í Bost-
on í Bandaríkjunum frá árinu 1989 til
1992 og þaðan lauk hún meistara-
gráðu í myndlist/málun.
Sossa sagði að það hefði verið mjög
gaman að koma til Flórens og taka
þátt í Tvíæringnum. Hún sagði að
þetta hefði verið óhemjufjöldi lista-
manna frá öllum heimsálfum, margt
mjög gott, annað misjafnt og ekki al-
veg ljóst hvað réð vali.
Reyndar náði hún ekki að skoða
nema hluta sýningarinnar þar sem
hún var einungis viðstödd fyrstu tvo
dagana. Skipulagið virtist vera með
ágætum þrátt fyrir fjöldann og var
hún mjög ánægð með þá fjóra þátt-
takendur sem deildu bás með henni.
Sossa sagði að þetta hefði verið
dýrt, en hún fékk góðan stuðning frá
Reykjanesbæ og Íslandsbanka. Hún
sagði að það væri alltaf erfitt að meta
árangur af svona uppákomu og að
sumu leyti fannst henni þetta fyrst
og fremst vettvangur til að hittast.
Hún sagðist hafa fengið ágætis við-
brögð fyrsta daginn á það sem hún
setti þarna upp, en það var þrískipt
mynd sem hún kallar samruna – um-
mæli sem henni þótti vænt um. Þá
fannst henni einnig gaman að kynn-
ast fólki og sjá hvernig ákveðnar
hefðir einkenna hvern menningar-
heim og svo einnig hvernig sumt
virðist óháð uppruna og efni og úr-
vinnsla sú sama – þrátt fyrir ólíkan
bakgrunn.
Sossa hefði gjarnan viljað vera
lengur og fá tækifæri til að hlusta á
mæta listamenn eins og Cristo og
Jeanne-Claude sem þarna voru
heiðruð sérstaklega og lærð erindi
sem boðið var upp á, en því miður
þurfti hún að fara áður.
Að lokum sagði Sossa mér að það
hefði verið gaman að dvelja lengur í
Flórens. Það væri eins og að fá
stóran hluta listasögunnar lifandi
fyrir framan sig – og það bara í Uf-
fizi-safninu. Hún hefur verið í Mílanó
og Feneyjum, en til að njóta Flórens
af einhverju viti þurfi miklu lengri
tíma – og það verði örugglega fljót-
lega.
Baski myndlistarmaður
Baski – Bjarni Skúli Ketilsson –
var valinn af Sambandi myndlistar-
manna í Hollandi, en hann býr ásamt
hollenskri eiginkonu sinni og þremur
börnum þeirra í Deventer í Hollandi.
Baski hafði samband við mig fyrr á
þessu ári og mæltum við okkur mót á
sýningunni. Ég hef skrifað greinar í
Morgunblaðið um íslenska listamenn
sem dvöldust í Flórens, en þeir eru
flestir látnir, en núna sat ég á alþjóð-
legri sýningu og var að hitta í fyrsta
skipti samlanda minn og næstum
jafnaldra sem var að sýna verk sitt.
Áttum við ánægjulegt samtal.
Baski fæddist á Akranesi árið
1966. Listamannanafnið Baski fékk
hann í draumi þar sem hann dreymdi
látna ömmu sína sem rétti honum
nafnspjald með nafninu Baski og
skrifaði hann það niður þegar hann
vaknaði, en í nafninu koma einnig
fram allir stafirnir í nafninu hans. Á
árunum 1987 til 1988 stundaði Baski
nám í leikmyndahönnun í Noregi. Ár-
ið 1989 stundaði hann nám við Lista-
braut Fjölbrautaskólans í Breiðholti
og módelteikningu við Listaháskóla
Íslands. Á árunum 1994 til 1996
stundaði hann módelteikningu við
Myndlistaskólann á Akureyri en á
Akureyri kynntist hann hollenskri
eiginkonu sinni sem starfaði þar sem
sjúkraþjálfari. Baski fór til Hollands
árið 1996 og stundaði þar nám í list-
málun við Art Academy í Enschede í
Hollandi og útskrifaðist með BA-
gráðu árið 1998. Baski hefur því búið
í Hollandi í 9 ár. Hann segir að fjöl-
skyldan ætli einhvern tímann að
flytja til Íslands en sé ekkert að flýta
sér. Baska finnst mjög gott að vera á
meginlandi Evrópu vegna nálægðar
við önnur Evrópulönd til að koma
verkum sínum á framfæri.
Ég hafði skoðað vef Baska og var
yfir mig hrifin af leðurstólum sem
hann málar á. Stólarnir eru frá RHJ
Meubels and Design og nefnist línan
PAF (Personal Art Furniture). Baski
tók þátt í samkeppni um málverk á
stóla sem RHJ Meubels and Design
héldu ásamt hollensku sjónvarps-
stöðinni RTL 4 TV í samvinnu við
þáttinn „Eigen huis en tuin“ (Hús og
híbýli) árið 2004 og er Baski aðallista-
maður RHJ Meubels and Design í
dag. Stólarnir eru til sölu í Alexandri-
um verslunarmiðstöðinni í Rotter-
dam. Baski sagði mér að þessir stólar
kostuðu 3.000 evrur stykkið. Verk
Baska á Tvíæringnum heitir „I deg-
ustatori del vino“ eða Vínsmakkar-
arnir. Baska fannst sýningin vera
mjög skemmtileg og áhugaverð og
sannarlega heiður að taka þátt í þess-
ari sýningu. Honum fannst fyrirlestr-
ar þekktra listamanna og manna
tengdra list vera mjög góðir. Eins
fannst honum skemmtilegt að kynn-
ast öðrum listamönnum og kynnast
nýjum straumum. Þarna var auðvit-
að alls konar list, sum misgóð eins og
gengur og gerist með flestar samsýn-
ingar. Baski sagði í lokin að ekki
mætti gleyma Flórens sjálfri, Mekka
endurreisnarlistarinnar. Honum
fannst ekki amalegt að málverk hans
skyldi hafa hangið í nokkur hundruð
metra fjarlægð frá Davíð eftir Miche-
langelo ásamt Goya, Caravaggio og
fleirum. Borgin hefur upp á margt að
bjóða þannig að Baska leiddist ekki
eina sekúndu. Að lokum má geta þess
að Baski mun verða með sýningu í
Hafnarborg í Hafnarfirði í nóvember
2006 og tengjast verkin Reynistaða-
mönnum sem urðu úti árið 1780.
Samtal á milli siðmenninga
Þrír Íslendingar sýndu verk
sín á alþjóðlegum nútíma-
listartvíæringi í Flórens á
Ítalíu í desember.
Bergljót Leifsdóttir Mens-
uali skrifar um Tvíæringinn
í Flórens.
TENGLAR
..............................................
www.florencebiennale.org
Kristján Logason:
www.aurora.is
www.myndstokkur.is
www.digitalrailroad.net/kristjan
www.mtpnetwork.com
Hrönn Axelsdóttir:
www.wooloo.org/hronnaxels
www.net-gallery.it
Sossa:
www.sossa.is
Baski:
www.dit.is/baski/
Kristján Logason sýndi Flórensútgáfu af verkinu Big Step á Tvíæringnum 2003.
Baski á Tvíæringnum í Flórens.
Samruni eftir Sossu.
Álfhólsvegur eftir Hrönn Axelsdóttur.