Morgunblaðið - 03.11.2006, Blaðsíða 41
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 3. NÓVEMBER 2006 41
FRAMBJÓÐENDUR í próf-
kjöri Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavík svara litlu um fjármál
sín. Fæstir virðast hafa hugmynd
um hvað prófkjörsbaráttan kost-
aði. Flestir þeirra virðast telja að
þær upplýsingar eigi ekkert erindi
til almennings. Svo er til dæmis
um Guðlaug Þór Þórðarson, sem
hreppti annað sætið í prófkjörinu.
Enn eru til þeir frambjóðendur
sem segja að fjármálin hafi með
einhverjum hætti ekki verið á
þeirra ábyrgð. „Aðrir“ hafi tekið
fjármálin að sér. Svo er til dæmis
um einn af sigurvegara prófkjörs-
ins, Guðfinnu S. Bjarnadóttur.
Hún segir í Blaðinu í gær að hún
viti ekki hverjir lögðu fé til kosn-
ingabaráttu sinnar, sem þó má
ætla að hafi kostað a.m.k. um 10
milljónir króna.
Guðfinna segist hafa viljað forð-
ast „hagsmunatengsl“ og því haft
fjármögnunina „í höndum ein-
hverra annarra aðila svo ég myndi
ekki vita frá hverjum fjármagnið
kæmi“. Guðfinna segist einnig
hafa fylgt þeirri vinnureglu að
„dreifa styrkjunum“. Þó lét hún
„aðra halda utan um þá“. Hún veit
því ekki hvort þessir „aðrir“
hlýddu reglunni um að „dreifa
styrkjunum“. Því er þó ekki þann-
ig farið að enginn viti hverjir lögðu
fé í prófkjörsbaráttu Guðfinnu.
Þessir „einhverjir aðrir aðilar“
búa yfir þeirri vitneskju.
Það er aðal góðs stjórnmála-
manns að gera sér fulla grein fyrir
stöðu sinni í samfélaginu og innan
stjórnmálanna. Ef stjórn-
málamaður þiggur fjárstyrk er
mikilvægt að hann viti á hvaða for-
sendum sá fjárstyrkur er veittur.
Til þess þarf hann líka að vita hver
lagði fram féð einmitt til að forðast
„hagsmunatengsl“ og geta tekið
ákvarðanir óháð slíkum styrkjum.
Best er auðvitað að allir viti um
styrkina. Þannig fær stjórn-
málamaðurinn fullt aðhald.
Stjórnmálamanni sem notar að-
ferð Guðfinnu við göngum auðvit-
að út frá því að hún segi satt er
hætt við að lenda í miklum vand-
ræðum. Hann veit ekki hvenær
gefendurnir eða þessir „einhverjir
aðrir aðilar“ kjósa að upplýsa um
fjárstuðninginn, eða hóta að upp-
lýsa um hann. Slíkur stjórn-
málamaður hefur kosið sér reglu
apanna þriggja: Sé ekki, heyri
ekki, skil ekki.
Stjórnmálamaður sem lætur
„einhverja aðra aðila“ sjá um fjár-
mál sín í kosningabaráttu, vill ekk-
ert af þeim vita og getur því engu
um þau svarað er slíkum stjórn-
málamanni treystandi til að fara
með fé almennings?
Kannski væri betra að fela það
bara einhverjum öðrum aðilum?
Mörður Árnason
Sé ekki, heyri ekki,
skil ekki
Höfundur er alþingismaður
í prófkjöri.
ÞAÐ kæmi ekki á óvart ef stjórn-
málaflokkarnir fylltust öfund yfir
gríðarsterkum haustfundi Framtíð-
arlandsins um síðustu
helgi. Á tímum þegar
stjórnmálamenn í
flokkunum barma sér
yfir ,,áhugaleysi“ al-
mennings og skamm-
arlegri fundarsókn
tekst fólkinu í Fram-
tíðarlandinu að fá
mörg hundruð manns
til að sitja heilan dag
og fylgjast með hug-
myndaveitunni sem
ætlað er að koma í
staðinn fyrir álver á ál-
ver ofan. Á móti fram-
tíðarsýn stjórnvalda um að Ísland
verði mesta álframleiðsluríki heims
teflum við annars konar hugsjón:
Um fjölbreytt atvinnulíf, sköpun,
menntun og frumherjakraft á mörg-
um ólíkum sviðum samtímis. Við vilj-
um treysta hugvitinu.
Við höfum tröllatrú á Íslandi
Það besta við fundinn sl. sunnu-
dag var sú eindregna skoðun að
bjart væri yfir Framtíðarlandinu Ís-
landi, að tækifærin væru stórkost-
leg, að auður þjóðarinnar væri mikill
og landsmönnum treystandi til að
skapa enn meiri verðmæti án forsjár
og stjórnlyndis. Í ritgerð minni sem
ég birti 2005, Breytum rétt, er eins
konar spásögn um þennan fund: ,,
Hraðfara og stórvirkar samfélags-
breytingar valda því að stjórnmálin
virðast daga uppi.
Ásamt lýðræðisvæð-
ingu samfélagsins er
menntastefna höfuðmál
sem hefur forgang á
önnur. Þetta tvennt
myndar hagrænar und-
irstöður fyrir auð-
sköpun í framtíðinni, og
félagslegar stoðir fyrir
það verðleikasamfélag
sem jafnaðarmenn vilja
stefna að. Ísland þarf
að breytast úr landi
sem leggur höf-
uðáherslu á nýtingu
náttúruauðlinda, í land sem byggir á
auðsköpun í krafti mennta.“ Þessi
hugsun var ráðandi á fundi Framtíð-
arlandsins um helgina. Menn nefndu
dæmi þess að breytingin er hafin:
Rögnvaldur Sæmundsson sýndi að
hátækniiðnaður hefur vaxið úr 0,3%
af landsframleiðslu árið 1990 í 3,9%
árið 2004, eða hundraðfaldast upp í
25 milljarða króna á aðeins 14 árum,
og vex enn þrátt fyrir hagstjórn sem
vegur að útflutnings- og sprotafyr-
irtækjum. Menningarstarfsemi er
4% af landsframleiðslu, meira en ál
og landbúnaður samtals árið 2003.
Yngvi Örn Kristinsson lýsti því að
fjármálaþjónusta hefur stækkað
efnahagsreikning bankanna sjöfalt
síðan 2002, eigið fé þeirra er nú 50%
af þjóðarframleiðslu, með helming
tekna frá útlöndum. Fleiri nefndu
dæmi: Það vinna fleiri við Bláa Lónið
en í álverinu á Reyðarfirði, ferða-
þjónusta hefur aukist um 40% frá
2000. Hvarvetna blasa við fleiri tæki-
færi. Yfir öllu var sú vissa að nátt-
úruvernd hamlar hvorki framförum
né auðsköpun, hún er óaðskiljanleg
hvoru tveggja. Edda Rós Karls-
dóttir orðaði það beint: ,,Nátt-
úrvernd og hagvöxtur eru ekki and-
stæður“. Og Jón Sigurðsson
forstjóri Össurar sagði í mynd-
bandsávarpi að vissulega væri hagn-
aður mikilvægur drifkraftur, en orð-
rétt: ,,Það þurfa að vera fleiri
leiðarljós í lífinu en bara peningar“.
Edda Rós og margir aðrir minntust
þess að stóriðjan fær ríkulega for-
gjöf umfram aðrar atvinnugreinar:
afslátt af gjöldum og náttúrverð-
mæti sem talin eru verðlaus. Á með-
an eru gengi ,,krónulufsunnar“ eins
og hún var kölluð, okurvextir og
óstöðugleiki að drepa frjálst fram-
tak.
Tækifæri, ekki vandamál
Andstaðan við stóriðjustefnuna
var alls staðar. Ég er reyndar einn af
þeim íbúum Framtíðarlandsins sem
tel að við réttar kringumstæður geti
vel komið til greina að virkja orku til
að reka fleiri stórar verksmiðjur á
Íslandi. En það er fráleitt að stefna í
þá átt sem stjórnvöld boða, að hér
verði samfelldur stóriðjudans þar til
kreist hefur verið tár úr hverjum
steini. Öðrum möguleikum okkar
eru nefnilega engin takmörk sett.
Þessi fundur var nefnilega ótrúlega
ólíkur flestum þeim sem boðað er til
um landsmálin þessi misserin. Hann
geislaði af bjartsýni, jákvæðni, trú á
landið og fólkið. Og hann byggðist á
gildismati, heimspekilegum for-
sendum: Við þurfum ekki að fórna
því sem okkur er kærast fyrir fram-
tíðina. Við megum það ekki. Fram-
tíðin verður þá aðeins björt að við
höfum í heiðri þau gildi sem alltaf
verða að vera: Náttúra Íslands er
okkur óendanlega verðmæt. Því
verða allir þeir sem vilja gera gagn á
Alþingi og láta kjósa sig næsta vor
að gera grein fyrir afstöðu sinni.
Ætla þeir að búa í Framtíðarlandinu
eða verksmiðjulandinu?
Bjart yfir Framtíðarlandinu
Stefán Jón Hafstein fjallar
um Framtíðarlandið
og stóriðjustefnuna
»… það er fráleitt aðstefna í þá átt sem
stjórnvöld boða, að hér
verði samfelldur stór-
iðjudans þar til kreist
hefur verið tár úr hverj-
um steini.
Stefán Jón Hafstein
Höfundur er borgarfulltrúi
Samfylkingarinnar.
EFTIR áratuga baráttu er samn-
ingur um sérstaka fjárveitingu til
sérsambanda Íþrótta- og ólympíu-
sambands Íslands orðinn að veru-
leika. Undirritaður
lagði fyrst fram þessa
hugmynd á þingi ÍSÍ
árið 1996. Með ári
hverju öðlaðist hug-
myndin fylgi innan
íþróttahreyfing-
arinnar þó svo að
margir forystumenn
væru efins um að al-
þingi myndi sína mál-
inu áhuga. Það hefur
loðað við alþingi að
íþróttir og æskulýðs-
starf eigi lítt heima í
þingsölum nema til há-
tíðarbrigða. Ég hef
verið óþreytandi að
halda þessum mála-
flokkum á lofti og
margsinnis átt orða-
stað við mennta-
málaráðherra á alþingi
vegna fjárveitinga.
Það ætti að gleðja
okkur öll að hug-
myndin um árlegar
fjárveitingar til sér-
sambanda ÍSÍ sé orðin að veruleika,
10 árum eftir að hún kom fyrst fram.
Íþróttamálaráðherra er vaknaður,
og næst er það ferðasjóður íþrótta-
félaga.
Ferðasjóður íþróttafélaga
Íþróttafélögin eru þjónustustofn-
anir fyrir almenning, ríki og sveit-
arfélög. Þau stunda forvarnarstarf
að mestu í sjálfboðavinnu og spara
þannig ríki og sveitarfélögum stóra
fjármuni á ári hverju. En það er
ekki sjálfgefið að allir hafi fjármagn
til að stunda íþróttir og þó svo að
það sé, er ekki öruggt að viðkomandi
hafi efni á að sækja mót og kappleiki
ef um langan veg er að fara. Á Al-
þingi hefur oft komið
fram tillaga um að setja
á fót „ferðasjóð íþrótta-
félaga“ en það hefur
jafnóðum verið svæft.
Á síðasta þingi komst
tillagan ögn lengra fyr-
ir þrýsting m.a. frá
undirrituðum þar sem
tókst að fá flutnings-
menn í andsvörum til
að sverja að þeir væru
ekki einungis að leggja
málið fram til að draga
að sér athygli heldur
yrði því fylgt alla leið.
Málið er nú komið í
nefnd, sem íþrótta-
hreyfingin á fulltrúa í,
og á að skila af sér í
febrúar. Ég hef þegar
lagt fram fyrirspurn á
alþingi til að halda ráð-
herra við efnið. Til að
þetta þarfa mál um
ferðasjóð, sem á að
gera öllum iðkendum
kleyft að sækja mót og
kappleiki óháð búsetu, nái fram að
ganga næsta vor þurfa allir sem
málið viðkemur að þrýsta á stjórn-
völd. Íþróttahreyfingin telur um
170.000 manns og er því sterkt afl
þegar hún beitir sér fyrir bættum
aðbúnaði í þágu þjóðarinnar.
Alþingi og íþróttir
Valdimar Leó Friðriksson
fjallar um ferðasjóð
íþróttafélaga
Valdimar Leó Frið-
riksson
» Íþrótta-félögin eru
þjónustustofn-
anir fyrir al-
menning, ríki
og sveitarfélög.
Höfundur er þingmaður Samfylking-
arinnar í Suðvesturkjördæmi.
MORGUNBLAÐIÐ hefur
tekið í notkun nýtt móttöku-
kerfi fyrir aðsendar greinar.
Formið er að finna ofarlega á
forsíðu fréttavefjarins
www.mbl.is undir liðnum
„Senda inn efni“.
Í fyrsta skipti sem formið er
notað þarf notandinn að skrá
sig inn í kerfið með kennitölu,
nafni og netfangi, sem fyllt er
út í þar til gerða reiti. Næst
þegar kerfið er notað er nóg að
slá inn netfang og lykilorð og er
þá notandasvæðið virkt.
Ekki er hægt að senda inn
lengri grein en sem nemur
þeirri hámarkslengd sem gefin
er upp fyrir hvern efnisþátt.
Þeir, sem hafa hug á að
senda blaðinu greinar í um-
ræðuna eða minningargreinar,
eru vinsamlegast beðnir að
nota þetta kerfi. Nánari upp-
lýsingar eru gefnar í síma 569-
1210.
Fréttir í
tölvupósti
Nýtt móttöku-
kerfi fyrir
aðsent efni
Reykjavíkursvæðinu fyrir þjónustu.
Allra hagur
Þarf frekari vitnanna við? Ég vil
beita mér fyrir þeim breytingum
sem ég hef lýst hér að framan og
Sigurbjörg Sigurgeirsdóttir kallar
eftir. Í því felast tækifæri til að
bæta val og aðgengi fólks að heil-
brigðiskerfinu, bæta nýtingu op-
inbers fjármagns og auka starfs-
ánægju starfsmanna. Það eru
eftirsóknarverð markmið og koma
öllum til góða. Ekki síst almenningi,
sem er mest um vert.
Höfundur er alþingismaður og sækist
eftir 3. sæti í prófkjöri Sjálfstæð-
isflokksins í Reykjavík.
Dóra Hjálmarsdóttir: Áhættu-
mati fyrir Kárahnjúkavirkjun
er ekki ábótavant.
Oddur Benediktsson:
Áhættumati fyrir Kárahnjúka-
virkjun er ábótavant.
www.mbl.is/profkjor
Bubbi Morthens styður Jakob
F. Magnússon í prófkjöri Sam-
fylkingarinnar.
Hafsteinn Karlsson skóla-
stjóri styður Þórunni Svein-
bjarnardóttur í 1. sæti á lista
Samfylkingarinnar í Suðvest-
urkjördæmi.
Ragnheiður Davíðsdóttir
styður Sigurð Pétursson í próf-
kjöri Samfylkingarinnar í
Norðvesturkjördæmi.
Aðsendar greinar á mbl.is
www.mbl.is/greinar
Prófkjör Samfylkingarinnar í Reykjavík, 11. nóvember