Morgunblaðið - 19.12.2006, Blaðsíða 12

12 ÞRIÐJUDAGUR 19. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR



  

 

   


  

 
   



  

 
   
 

  

 
   




 






  



  







  

  


  


 

 


 

 



 


 




  
  

 

         

   
!"  
 #" $%  & $   
 

' %!" 
#" %$

   #
" 
 #" %$

   #

( %
)%
'" 
*

         

#+
, 
-.#
 #+
, 
-.#
 #+
, 
-.#

 

 


 

   
!"  
#" %%
$%/  &
$   
 

, ! !


 $!


 $ "

 $ 

! !
 01   




         

!
 !




!




"
!
VAFI leikur á því hvort lög um
skiptaverðmæti og greiðslumiðlun
innan sjávarútvegsins standast
gagnvart 74. grein stjórnarskrárinn-
ar. Mögulegar úrbætur fela meðal
annars í sér afnám greiðsluskyldu.
Þetta er niðurstaða skýrslu starfs-
hóps á vegum forsætisráðuneytisins.
Starfshópnum var komið á fót í
kjölfar álits umboðsmanns Alþingis
þar sem fram kom að verulegur vafi
léki á því hvort tilhögun 6. og 8. gr.
laga nr. 24/1986 um skiptaverðmæti
og greiðslumiðlun innan sjávarút-
vegsins uppfyllti kröfur 74. gr.
stjórnarskrárinnar um félagafrelsi. Í
skýrslunni er fjallað um hvaða úr-
bætur þurfi hugsanlega að gera á
löggjöf í kjölfar álits umboðsmanns
varðandi greiðslumiðlun í sjávarút-
vegi, búnaðargjald og trygginga-
gjald.
Á aðalfundi LÍÚ sem haldinn var í
október 2005 var ályktað um
greiðslumiðlun innan sjávarútvegs-
ins. Þar var samþykkt að beina því til
stjórnvalda að lög nr. 24/1986 um
skiptaverðmæti og greiðslumiðlun
innan sjávarútvegsins og lög nr. 17/
1976 um greiðslu vátryggingarið-
gjalda fiskiskipa verði felld úr gildi.
Samkvæmt lögunum er hluti af afla-
verðmæti smábáta og fiskiskipa tek-
inn til sérstakrar greiðslumiðlunar
innan sjávarútvegsins og renna
gjöldin til eftirtalinna félagasam-
taka:
Landssambands smábátaeigenda,
Sjómannasambands
Íslands, Alþýðusam-
bands Austfjarða, Al-
þýðusambands Vest-
fjarða, Farmanna- og
fiskimannasambands
Íslands, Vélstjóra-
félags Íslands og
Landssambands ís-
lenskra útvegsmanna
og standa að hluta til
undir rekstri þeirra.
Starfshópurinn
telur mögulegar úr-
bætur vera að af-
nema greiðslu-
skyldu, bjóða upp á
að einstakir aðilar geti vikið sér und-
an greiðslu eða kveða í lögum á um
verkefni í þágu almannahagsmuna
auk opinbers eftirlits með því hvern-
ig fjármunum er varið.
Friðrik J. Arngrímsson, fram-
kvæmdastjóri LÍÚ, segir að þessi
lög séu barn síns tíma og orðin úrelt.
Félagasamtökin eigi einfaldlega sjálf
að innheimta félagsgjöld sín. Því eigi
að fella þessa greiðslumiðlun úr
gildi.
Talið hæpið að lög um
greiðslumiðlun standist
Morgunblaðið/ÞÖK
Veiðar Fiskinum landað í Grímsey. Fé til rekstrar
Landssambands smábátaeigenda kemur meðal ann-
ars úr greiðslumiðluninni innan sjávarútvegsins.
Eftir Hjört Gíslason
hjgi@mbl.is
ÚR VERINU
AF SAMTÖLUM við talsmenn flugfélaganna
og helstu ferðaskrifstofa má ráða að enginn
samdráttur sé í sölu utanlandsferða þrátt
fyrir tal um minnkandi þenslu eða óhagstætt
gengi. Ef eitthvað er færist það mjög í vöxt
að Íslendingar yfirgefi heimili sín yfir jól og
áramót og haldi suður til hlýrri landa. Tölu-
verður hópur á einnig pantaðar skíðaferðir til
Evrópu en sökum snjóleysis er óvissa um
suma áfangastaði. Þá kemur ásókn um jólin í
nýja staði eins og Kúbu sölufólki á ferðaskrif-
stofum verulega á óvart.
Ferðatíminn er misjafn um hátíðirnar.
Fjölmargir eru burtu bæði jól og áramót en
aðrir velja aðra hvora hátíðina, eða hreinlega
skella sér í vikuferð í sólina fyrir jólin og
koma kaffibrúnir og afslappaðir heim á Þor-
láksmessu, beint í skötuna!
Eftir því sem næst verður komist eru Kan-
aríeyjar vinsælasti dvalarstaður Íslendinga
sem undanfarin jól. Gróflega áætlað má telja
að fram yfir áramót fari þangað um þrjú þús-
und Íslendingar og í heildina verði um fjögur
þúsund manns á faraldsfæti í leiguflugi á
vegum ferðaskrifstofanna. Er þá ótalinn sá
fjöldi sem fer á eigin vegum í áætlunarferð-
um með flugfélögunum. Icelandair áætlar að
fljúga með um þrjú þúsund manns í þessum
tilgangi og Iceland Express eitthvað svipað.
Ferðaþyrstir Íslendingar skipta því um tíu
þúsundum næstu vikurnar.
Enn örlar ekki á samdrætti
Þorvaldur Sverrisson, markaðsstjóri Úr-
vals-Útsýnar, segir ferðaskrifstofuna selja
flestar ferðir til Tenerife og Gran Canaria á
Kanaríeyjum. Þar verði væntanlega hátt í
1.700 manns á þeirra vegum yfir jólin; 850–
950 á Kanarí og 650–750 á Tenerife. Margir
komi heim milli jóla og nýárs en álíka margir,
eða á fjórða hundrað manns, verði á þessum
stöðum yfir áramót. Inni í þessum tölum eru
farþegar Úrvals-Útsýnar, Sumarferða og
Plúsferða en ferðaskrifstofurnar eru í eigu
sama aðila.
Þorvaldur bendir á að áður fyrr hafi Gran
Canaria verið langvinsælasti áfangastaður-
inn yfir vetrartímann en nú sé Tenerife ekki
síður vinsæll.
Íslendinga þyrstir ekki eingöngu í sólar-
geisla um hátíðirnar, þeir sækja einnig í
skíðabrekkurnar í Evrópu. Hjá Úrvali-Útsýn
er ásóknin mest til Ítalíu, þangað eiga um 100
manns pantað far. Þorvaldur segir skíðaferð-
irnar vinsælastar frá miðjum janúar og fram
í mars.
„Síðasta ár var algjört metár, ekki bara hjá
okkur heldur í bransanum yfir höfuð. Enn
finnum við ekki fyrir neinum samdrætti, sem
er í raun skrítið miðað við að gengið var hag-
stætt fyrri part síðasta árs, þegar flestir
keyptu. Á þessu ári hafa orðið nokkrar kostn-
aðarhækkanir og ekki sama birta yfir í efna-
hagsmálum. Þau áhrif sem við jafnvel reikn-
uðum með hafa ekki enn komið fram.
Íslendingar eru einfaldlega orðnir ferðaglað-
ari, þeir fara oftar út og þá styttra í einu,“
segir Þorvaldur.
Hann segir þá breytingu hafa átt sér stað á
síðari árum að allir aldurshópar leggist í
ferðalög á þessum árstíma, ekki eingöngu
miðaldra fólk og þaðan af eldra heldur einnig
ungt fjölskyldufólk. Ferðavenjur hafa einnig
breyst, að sögn Þorvaldar. Áður hafi fólk t.d.
gert meira af því að taka með sér margskon-
ar mat og meðlæti sem tilheyri jólahátíðinni
á Íslandi. „Nú fara sumir ekki með eina ein-
ustu dós af grænum baunum og kippa sér
ekkert upp við að erfitt geti reynst að finna
rauðkál á Kanaríeyjum,“ segir hann og hlær.
Um 3.000 með Heimsferðum
Þyri Gunnarsdóttir, sölustjóri Heimsferða,
segir að strax í haust hafi flestar ferðir um jól
og áramót verið uppseldar. Aukning frá síð-
asta ári sé vel merkjanleg. Flestir fari til
Gran Canaria en einnig á nýjan áfangastað á
Kanaríeyjum, Fuerteventura. Þá séu margir
bókaðir til Kúbu yfir jól og áramót, sem einn-
ig er nýr áfangastaður. „Ásóknin til Kúbu
kom okkur skemmtilega á óvart,“ segir Þyri.
Henni finnst það áberandi um þessi jól að
heilu stórfjölskyldurnar fari eitthvað saman
út, alveg upp í 20 manna hópar. „Það virðist
sem allir séu tilbúnir að rífa sig upp og halda
jólin einhvers staðar annars staðar,“ segir
Þyri, sem tekur undir með Þorvaldi hjá Úr-
vali-Útsýn að ferðavenjur Íslendinga hafi
töluvert breyst á síðustu árum.
Heimsferðir hafa einnig verið að selja
skíðaferðir til Austurríkis og Þyri segir góð-
an hóp Íslendinga ætla að renna sér á skíðum
um áramót. Séu allir áfangastaðir taldir með
telur hún að Heimsferðir sendi tæplega þrjú
þúsund Íslendinga til útlanda yfir hátíðarnar.
Straumurinn í allar áttir
Guðjón Arngrímsson, upplýsingafulltrúi
Icelandair, segir Íslendinga vera á faralds-
fæti sem aldrei fyrr, straumurinn liggi í allar
áttir. Framboð á flugferðum nú sé svipað og
fyrir ári en eftirspurnin mjög mikil.
„Í áætlunarfluginu okkar fáum við að sjálf-
sögðu Íslendinga sem búsettir eru erlendis
heim í stórum stíl um hátíðarnar um leið og
við flytum fólk héðan og út,“ segir Guðjón en
félagið áætlar að um þrjú þúsund manns fari
utan í vélum þess til að vera erlendis um jól
og áramót. Félagið eigi ekki sundurliðaða
farþegalista en líklegast fari flestir í heim-
sókn til ættingja í borgum næst okkur, eins
og í London og höfuðborgum Norður-
landanna. Mikill fjöldi sé einnig að fara til
Orlando á Flórída, en þeir séu væntanlega
„annars konar“ ferðamenn, þ.e. á leið í sól-
arfrí. Þá séu margir útlendingar, sem starfa
á Íslandi tímabundið, á leið í jólafrí.
Mikil ferðajól
Matthías Imsland, framkvæmdastjóri Ice-
land Express, segir að nær allar vélar félags-
ins séu fullbókaðar yfir jól og áramót, einkum
á leiðunum til London og Kaupmannahafnar.
Verið sé að útvega vélar til viðbótar til að
mæta mikilli eftirspurn. Einnig sé vel bókað
til áfangastaða eins og Alicante á Spáni, Berl-
ínar og Frankfurt í Þýskalandi.
„Þetta verða mikil ferðajól. Það er alveg
ljóst að Íslendingar ferðast mun meira núna
en þeir gerðu áður og þá allt árið um kring.
Jólin eru þar engin undantekning á. Fólk fer
oft á ári og það er orðið jafn sjálfsagt að
skreppa til Kaupmannahafnar og til Akur-
eyrar,“ segir Matthías og bendir á að það
kosti fólk orðið svipað að fljúga milli Reykja-
víkur og Akureyrar og með vélum Iceland
Express frá Keflavík til Kaupmannahafnar.
Á þessu geti orðið breyting þegar Iceland
Express helli sér í samkeppni í innanlands-
fluginu.
Talandi um innanlandsflugið er ekki ein-
göngu ferðahugur á Íslendingum til útlanda
heldur ferðast þeir einnig töluvert innan-
lands um hátíðarnar, þá fyrst og fremst til að
heimsækja ættingja og vini eða dvelja í róleg-
heitum í orlofshúsum yfir hátíðarnar. Hann á
því ekki alltaf lengur við textinn í hinu hug-
ljúfa jólalagi ,,Ég verð heima um jólin.“
Íslendingar flykkjast í sólina
Sífellt fleiri Íslendingar kjósa að
dvelja í útlöndum yfir jól og ára-
mót. Björn Jóhann Björnsson
komst að því að nær uppbókað
er í allar ferðir. Enn má þó t.d.
komast til Kúbu.
Morgunblaðið/Ómar
Kanarí Vinsælasti áfangastaður Íslendinga um hátíðarnar er sem fyrr Kanaríeyjar en þangað
eiga um þrjú þúsund manns pantað far á vegum ferðaskrifstofanna yfir jól og áramót.
bjb@mbl.is