Morgunblaðið - 13.07.2007, Blaðsíða 2

2 FÖSTUDAGUR 13. JÚLÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir frett@mbl.is Fréttastjórar Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Björn Jóhann
Björnsson, fréttastjóri, bjb@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Fríða Björk Ingvarsdóttir, ritstjórnarfulltrúi, fbi@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins Guðlaug Sigurðardóttir, ritstjórnarfulltrúi,
gudlaug@mbl.is Minningar minning@mbl.is, Stefán Ólafsson, Arnór Ragnarsson Dagbók| Kirkjustarf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp | Sjónvarp Hulda Kristinsdóttir,
dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
Í HNOTSKURN
»Alþjóðaorkumálastofnunin getur hleyptolíubirgðum aðildarríkja á markað ef
skortur verður.
» Ísland er ekki aðili að stofnuninni eniðnaðarráðherra segir aðstæður geta
skapast þar sem hún verði æskileg.
Eftir Gunnar Pál Baldvinsson
gunnarpall@mbl.is
ÖSSUR Skarphéðinsson iðnað-
arráðherra segir íslensk stjórn-
völd sér meðvitandi um mikil-
vægi orkuöryggis og reglulega
sé skoðað hvort taka eigi skref
til að tryggja betur aðgang Ís-
lendinga að eldsneyti.
Össur segir að frá stofnun Al-
þjóðaorkumálastofnunarinnar
(IEA) hafi verið skoðað hvort
Íslendingar ættu að gerast að-
ilar en aldrei hafi verið talið að
þess væri brýn þörf. Mörg iðnríki eru aðilar að
stofnuninni en markmið hennar er að tryggja að
hægt sé að bregðast við ef skortur verður á olíu frá
olíuframleiðsluríkjum. „Í fyrsta lagi eru þar á ferð-
inni ríki sem eru mun háðari olíu hvað varðar brýn-
ustu lífsnauðsynjar eins og hita og ljós. Íslendingar
eru hins vegar sjálfbærasta þjóð í heimi hvað þetta
varðar vegna vatnsaflsvirkjana. Þetta hefur valdið
því að við höfum ekki talið okkur þurfa á aðild að
þessum samtökum að halda. Í öðru lagi þurfa aðild-
arríki að koma sér upp 90 daga olíubirgðum og slíkt
birgðahald myndi kalla á mikla fjárfestingu sem
myndi væntanlega skila sér í hærra verði til neyt-
enda,“ segir Össur.
„Það breytir þó ekki hinu að þær aðstæður
kunna að skapast að Íslendingar ættu að skoða að-
ild og hugsanlegt birgðahald af þessu tagi. Við telj-
um að sú staða sé ekki komin upp í dag en á því
kynnu að verða breytingar ef það yrðu alvarlegar
viðsjár í heiminum eins og stríð í Mið-Austurlönd-
um.“
Málefnið reglulega rætt á vettvangi NATO
Össur segir að aðild að IEA væri líklega sú leið
sem beinast lægi við ef talið yrði nauðsynlegt að
tryggja aðgang Íslands að eldsneyti. Aðspurður
hvort tvíhliðasamningar við olíuframleiðsluríki
komi til greina segir Össur að slíkt kæmi vel til
greina. Bendir hann á að Íslendingar eigi í frænd-
garð að sækja hjá Norðmönnum og vaxandi örygg-
issamstarf sé nú milli landanna tveggja. „Orku-
öryggi er líka eitt af því sem nú er komið á dagskrá
hjá alþjóðasamtökum eins og NATO þegar kemur
að samvinnu á sviði öryggismála. Þetta er eitt af því
sem dómsmálaráðherra hefur tekið upp í ræðum
sínum um öryggismál erlendis og jafnframt ritað
um. Það má því segja að ríkisstjórnin hafi þessi mál
til stöðugrar athugunar hjá ýmsum stofnunum.“
Iðnaðarráðherra segir
orkuöryggi alltaf í skoðun
Ekki hefur verið talið brýnt að Ísland gengi í Alþjóðaorkumálastofnunina
Össur
Skarphéðinsson
ÞÆR Stella Leifsdóttir og Aurelija Mockuviené úr búð-
inni Belladonnu skemmtu sér vel í góða veðrinu í gær
þó líkast væri að þær stæðu í miðri snjókomu.
Það er þó fullsnemmt fyrir fönnina en hins vegar er
dreifing asparfræja í hámarki. Ekki spillti að ákjósan-
legar aðstæður til dreifingar voru fyrir hendi í gær;
þurrkur og gola. Sjálf asparfræin eru örlítil, u.þ.b. 1-2
millimetrar, en það sem mannsaugað greinir er fræull-
in sem kemur úr blómi aspanna og umvefur kornin og
gerir þeim kleift að dreifa sér. Lendi fræið í rökum
jarðvegi getur það spírað. Það er vert að taka fram að
fræin, sem ættu að ljúka dreifingu sinni eftir um tvær
vikur, valda ekki ofnæmi, en margir rugla hnoðrunum,
sem svífa nú um loftin, saman við frjókorn. Frjókorn er
hins vegar ekki hægt að sjá með berum augum en þau
eru aðeins um 0,03 millimetrar að stærð.
Morgunblaðið/RAX
Asparfræ falla sem snjódrífa í Skeifunni
Eftir Unu Sighvatsdóttur
unas@mbl.is
KÖTTURINN fer sínar eigin leiðir,
segir máltækið og á það ekki síst við
um læðuna Kisu, sem hvarf frá heim-
ili sínu á skógræktarstöðinni
Hvammi í Skorradal fyrr í sumar.
Sumarbústaðaeigendur í landi Dag-
verðarness í Skorradal urðu varir við
Kisu vælandi undir sólpalli og grun-
aði að hún rataði ekki heim þegar hún
hafði ekki hreyft sig undan pallinum í
rúman sólarhring.
Jóhann Páll Valdimarsson, sum-
arbústaðaeigandi, reyndi í einn og
hálfan tíma að lokka köttinn undan
pallinum en tókst ekki. „Svo fór ég
aftur upp eftir daginn eftir og þá var
kötturinn enn á sama stað og tókst
mér þá, á löngum tíma, að vinna
traust hans. Ég sá strax að þetta var
ekki villiköttur, hann var mjög mann-
elskur og kelinn.“ Jóhann er sjálfur
mikill kattavinur og kunni ekki við
annað en að taka Kisu með heim til
Reykjavíkur og leita til Kattholts.
Þar hafði hinsvegar ekki verið aug-
lýst eftir honum, svo Jóhann tók ráð-
in í sínar hendur og birti stóra aug-
lýsingu í Morgunblaðinu í von um að
ná til eigenda kattarins. „Ég var stað-
ráðinn í því að gera það sem í mínu
valdi stóð til að koma kettinum til síns
heima. Það var líka skemmtilegt að
sjá að þetta svínvirkaði.“
Skömmu eftir að auglýsingin birt-
ist hafði Gísli Baldur Henryson, garð-
yrkjufræðingur hjá Skógrækt rík-
isins, samband við Jóhann og þóttist
kannast við Kisu. „Þetta er svona
sveitaköttur hérna, hún á sig í raun
sjálf og ég held það viti enginn hvað
hún er gömul, en hún er búin að vera
hér í Hvammi í a.m.k. 14 ár.“ Gísli
segir að Kisa sé orðin nokkuð lúin og
því hafi starfsmenn á Hvammi talið
að hún hefði látið sig hverfa út í nátt-
úruna til þess að deyja. „Hún hafði
ekki sést í fimm vikur og við vorum
alveg búin að afskrifa hana, en svo
sáum við þessa flennistóru auglýs-
ingu í Morgunblaðinu og urðum mjög
hissa.“
Kisa hefur að sögn Gísla verið ansi
kænn veiðiköttur í gegnum árin og á
hápunkti ferilsins ekki litið við katta-
mat. Henni ætti því ekki að verða
skotaskuld úr því að afla sér fæðis á
eigin vegum, jafnvel þótt krafturinn
hafi dvínað með aldrinum. „Hún hef-
ur stundum fært okkur mýs í þakk-
lætisskyni og veitt fugla, en hún
veiðir ekki bara til að veiða, heldur til
þess að éta.“
Gísli segir að Kisa sýni ekki á sér
neitt fararsnið eftir að hún komst aft-
ur heim í Hvamm, en þó sé aldrei að
vita, enda hafi hún sjálfstæðan vilja.
„Núna er hún bara í góðu yfirlæti
hérna, komin í sófann sinn og lúrir
þar.“
 Gamla læðan Kisa hvarf að heiman fyrr í sumar en finnandi hennar auglýsti eftir eigandanum
í Morgunblaðinu og vakti auglýsingin athygli  Kötturinn er nú í góðu yfirlæti heima í Skorradal
Veiðiköttur komst aftur heim
Heima er best Eftir drjúgt ferðalag
nýtur Kisa þess nú að liggja fyrir.
Eftir Steinþór Guðbjartsson
steinthor@mbl.is
TALSMENN sjávarútvegsmála í
Grundarfirði eru vægast sagt mjög
ósáttir við nýlega umfjöllun Morg-
unblaðsins um kvótasvindl, vísa
ásökunum á bug, fara fram á að blað-
ið rannsaki málið til hlítar og biðjist
afsökunar á skrifunum.
Sigurður Ólafur Þorvarðarson
skipstjóri segir að ekki sé hægt að
svindla eins og fram hafi komið í
Morgunblaðinu. Hafsteinn Garðars-
son hafnarvörður tekur í sama
streng og bendir á að bílar séu aldrei
vigtaðir með tóm fiskikör.
Ekki hægt að svindla
Þórarinn Kristjánsson, fjármála-
stjóri hjá Guðmundi Runólfssyni hf.,
segir að ekki sé hægt að svindla eins
og um hafi verið rætt og vísar m.a. til
mikils eftirlitskerfis og ekki síst þess
hvað margir þyrftu að eiga hlut að
máli, væri rétt með farið. Guðmund-
ur Ingi Gunnlaugsson, bæjarstjóri
og hafnarstjóri, segir mjög ómak-
lega vegið að stórum hópi fólks og
vísar til þess að sé um svindl að ræða
þurfi öll keðjan að vera með og hann
meðtalinn. | Miðopna
Finnst
gróflega að
sér vegið
„MAÐUR er eins og strákur í æv-
intýraferð, í leit að fjársjóði,“ segir
dr. Sturla Friðriksson, um sína ár-
legu ferð til Surtseyjar. „Enda finn-
ur maður nær alltaf eitthvað,“ bætir
hann við. Sú var raunin í þetta sinn,
því Sturla og félagar fundu fimm
jurtir sem aldrei hafa áður sést á
eynni, vallhumal, háliðagras, hálm-
gresi, þrílaufung og klappardúnurt.
Leiðangurinn var farinn á vegum
Surtseyjarfélagsins, Náttúrufræði-
stofnunar Íslands, Landbúnaðarhá-
skólans og Umhverfisstofnunar.
Sturla hefur farið á hverju ári til
Surtseyjar í 43 ár og segir það
merkilegt að plöntur birtist og hverfi
í Surtsey – sumar lúta í lægra haldi
fyrir öðrum jurtum, aðrar lognast út
af að hausti og blómstra ekki á ný að
vori. Svo kunna þær að berast aftur
á land eldfjallaeyjarinnar smáu fáum
árum síðar. Í ferðinni í ár fundust
óvenjumargar þeirra háplöntuteg-
unda sem skrásettar hafa verið, eða
65 af 69.
Plöntur berast til eyjarinnar með
ýmsu móti, t.d. er sílamávurinn dug-
legur að fæða afkvæmi sín á plöntum
í bland við síli. Foreldrarnir sækja
plöntur til annarra eyja og ef þær
falla til jarðar kunna þær að festa
rætur á hinni ungu Surtsey.
Fuglalíf er blómlegt í eynni, en
vísindamennirnir töldu í þetta sinn
að um 250 mávar hefðu verið þar.
Rita, fýll og lundi hafa komið upp búi
í eynni, og hrafnar hafa einnig reglu-
bundið sést þar, þó að ekki hafi þeir
verpt þar enn. Af öðrum spörfuglum
má nefna sólskríkju, maríuerlu,
þúfutittling og steindepil. Surtsey er
orðin afar gróin og segir Sturla hana
minna orðið á gróinn bæjarhól.
Ljósmynd/Sturla Friðriksson
Landnemi Hágresi birtist óvænt í
Surtsey en það er votlendisjurt.
Nýjar jurt-
ir finnast í
Surtsey