Morgunblaðið - 13.07.2007, Blaðsíða 22

22 FÖSTUDAGUR 13. JÚLÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
Einar Sigurðsson.
Styrmir Gunnarsson.
Forstjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal.
Fréttaritstjóri:
Björn Vignir Sigurpálsson.
OFBELDI OG FÍKNIEFNI
Alltaf við og við eru framin of-beldisverk, sem valda því, aðvið hrökkvum við. Um síðustu
helgi voru tveir ungir menn á ferð um
miðborg Reykjavíkur. Þá viku fjórir
menn sér að þeim og réðust á þá, án
nokkurs tilefnis svo vitað sé. Fjór-
menningarnir ökklabrutu annan
manninn og brutu jafnframt í honum
rifbein. Hinn tvímenninganna varð
fyrir svo fólskulegri árás, að þegar
ritstjórn Morgunblaðsins var að
vinna frétt um þennan atburð sl.
þriðjudag lá hann á taugadeild Land-
spítala með höfuðáverka eftir mjög
alvarlega líkamsárás.
Í Morgunblaðinu í gær var frá því
skýrt, að sex strákar á aldrinum 14-
17 ára hefðu verið stoppaðir á Borg-
arfjarðarbrú seint á mánudagskvöld.
Þeir voru í árásarleiðangri á hendur
unglingum í Borgarnesi. Áður hafði
komið til átaka á milli unglinga af
höfuðborgarsvæðinu og unglinga úr
Borgarnesi á svæði tívolís við Smára-
lind.
Í bílunum tveimur voru tveir 17 ára
piltar ökumenn. Annar var próflaus
en hinn grunaður um akstur undir
áhrifum fíkniefna.
Enn og aftur vaknar sú spurning,
sem er svo sem margrædd, hvað valdi
því, að ungmenni og ungt fólk breyt-
ist í einhvers konar villidýr.
Er það svo, að enginn geti verið
óhultur, sem er á ferð um miðborg
Reykjavíkur að næturlagi? Er alveg
sama hvort lögreglan er sýnileg eða
myndavélum fjölgað? Er næsti mað-
ur barinn, ef einhverjum öðrum sýn-
ist svo? Er lögreglan sýnileg? Hún
hefur verið það síðustu mánuði í sam-
bandi við hraðamælingar og eftirlit
með því, hvort ökumenn séu undir
áhrifum áfengis eða vímuefna. En er
hún sýnileg í miðborginni að nætur-
lagi?
Þótt nærtækt sé að krefjast þyngri
refsinga yfir ofbeldismönnum er þó
æskilegra að ná tökum á forvarnarað-
gerðum, sem duga svo að efnilegir
unglingar breytist ekki á skömmum
tíma í óargadýr.
Í Morgunblaðinu í dag er frétt þess
efnis, að tveir ökumenn séu teknir á
dag undir áhrifum vímuefna. Erum
við að missa tökin á fíkniefnavand-
anum, sem vafalaust tengist ofbeld-
isverkunum í ríkum mæli?
Í Morgunblaðinu í dag er frétt um
að í einu borgarhverfi sé fíkniefnasali
á ferð með mikil umsvif. Lögreglan
kveðst í samtali við blaðið fylgjast
með þeim manni og öðrum, sem
stundi það sem kallað er götusölu.
Hinn almenni borgari spyr hins veg-
ar hvers vegna slíkir menn séu ekki
teknir. Það er auðvitað óhugnanlegt
að þeir geti stundað iðju sína inn í
miðjum íbúðahverfum. Morgunblaðið
hefur heimildir fyrir því að um fleiri
slík tilvik sé að ræða án þess að þess
verði vart að lögregluyfirvöld grípi
inn í. Vafalaust hefur lögregla sínar
ástæður fyrir því, en blasi það við að
um fíkniefnasölu sé að ræða má
spyrja, hvers vegna slík hreiður eru
ekki hreinsuð út.
BUSH Í VANDA
Bush Bandaríkjaforseti var ekkisannfærandi á blaðamannafundi
þeim, sem hann efndi til um Írak í
gær. Forsetinn hefur að sjálfsögðu
rétt fyrir sér í því, að Bandaríkja-
menn náðu því höfuðmarkmiði sínu
að koma Sadam Hussein frá völdum.
Bush hefur líka rétt fyrir sér í því, að
Bandaríkjamönnum tókst að tryggja
að lýðræðislegar kosningar færu
fram í Írak og ríkisstjórn var mynduð
á grundvelli úrslita þeirra kosninga.
Hvoru tveggja er árangur og alveg
sérstaklega skiptir máli, að kosning-
ar fóru fram.
Hins vegar stendur forsetinn
frammi fyrir því, að borgarastríð er
skollið á í Írak. Það er nánast óhugs-
andi að Bandaríkjamenn geti stöðvað
það eða stillt til friðar. Þess vegna
hlýtur sú spurning að vakna, hvers
vegna Bandaríkjamenn ættu að taka
á sig þá ábyrgð að tryggja að stríð-
andi öfl í Írak nái saman. Er það
þeirra hlutverk?
Helztu rök Bush fyrir því, að
Bandaríkjamenn eigi ekki að hverfa
frá Írak, þegar hér er komið sögu eru
þau að geri þeir það muni hryðju-
verkasamtök Osama bin Laden
leggja undir sig Írak, hreiðra þar um
sig og nota Írak sem stökkpall fyrir
aðgerðir víða um heim.
Ætla Bandaríkjamenn að senda
hersveitir til allra landa, þar sem
slíkt gæti gerzt? Það er augljóst að
Osama bin Laden og talibanar frá
Afganistan eiga mikinn hljómgrunn í
Pakistan. Ætla Bandaríkjamenn að
senda hersveitir til Pakistan til þess
að koma í veg fyrir að bin Laden nái
undirtökunum þar?
Þessi röksemdafærsla Bush geng-
ur ekki upp vegna þess að Banda-
ríkjamenn hafa ekki bolmagn til þess
að gera allt það, sem þeir þyrftu að
gera til þess að koma í veg fyrir að
öfgamenn nái völdum hér og þar í
heiminum.
Hitt skiptir hins vegar meira máli
að hreinsa upp þær deilur, sem bin
Laden og skoðanabræður hans nær-
ast á en það eru deilur Ísraela og Pal-
estínumanna. Ef takast mætti að
ljúka þeim deilum mundi jarðvegur-
inn fyrir starfsemi hryðjuverka-
manna fljótt breytast og hverfa.
Bezta leið Bandaríkjamanna í mál-
efnum Mið-Austurlanda er að gera
nýtt og alvarlegt átak til þess að
sætta Ísraelsmenn og Palestínu-
menn. Það tekst hins vegar ekki
nema Bandaríkjamenn séu tilbúnir
til að ganga mjög hart að samherjum
sínum, Ísraelsmönnum, og knýja þá
til að gefa meira eftir en þeir hafa
gert hingað til í samningaviðræðum
við Palestínumenn.
En auðvitað er bæði Bandaríkja-
mönnum og Ísraelsmönnum vorkunn.
Við hverja eiga þeir að semja? Abbas
og hans menn eða Hamas-samtökin?
Alla vega er ljóst að það verður eng-
inn friður án Hamas.
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á slóðinni http://morgunbladid.blog.is/
Sigurður Ólafur Þorvarðarson,skipstjóri á Þorvarði LárussyniSH, segir að ekki sé hægt aðsvindla eins og fram hafi komið í
Morgunblaðinu. „Það gengur ekki upp, þó
ekki væri nema vegna eftirlitsins,“ segir
hann. „Ef þetta er svona verða allir að
vera meðvitaðir um það. Við sem setjum í
gámana höfum engan akk af því að vera
að stela undan fiski. Við viljum fá sem
mesta verðmætið og sem mest fyrir okkar
afla. Tegundasvindl hlýtur líka að vera
harla erfitt vegna úrtaksvigtunar og ann-
ars eftirlits.“ Fjórir menn á Grundarfirði
eiga skipið ásamt Samherja sem sér um
útgerðina. Óli Siggi, eins og hann er kall-
aður, segir að hann verði að skila afla-
skýrslu og skýrslu um innihald gáms og
það fari ekki fram hjá yfirvöldum séu þær
ekki í samræmi við tölur Fiskistofu og
sölutölur. „Ef það er svindl í gangi þá
hlýtur það að sjást.“
Bílarnir vigtaðir tómir
Á síðasta ári fóru um 6,6 þúsund tonn af
gámafiski frá Grundarfirði. Hafsteinn
Garðarsson, hafnarvörður, segir að í 30 -
40% tilvika fylgist starfsmenn Fiskistofu
með að rétt sé að verki staðið. Vigt-
arskýrslur verði að fylgja hverjum ein-
asta bíl og án þeirra fái þeir ekki af-
greiðslu hjá Eimskipi eða Samskipum,
sem flytji gámana út. Hann verði síðan
strax að faxa skýrslu um innihald gámsins
ásamt vigtarskýrslu til Fiskistofu og því
sé auðvelt að sannreyna hvort þessar
upplýsingar stemmi ekki við útflutnings-
skýrslur. Auk þess bendir hann á að bíl-
arnir séu vigtaðir tómir og svo aftur með
gámnum með fiskikörum. „Bílarnir eru
aldrei vigtaðir með tóm kör,“ segir hann
og bætir við að þar með sé ljóst að frásögn
af svonefndri vatnsaðferð við kvótasvindl
eigi ekki við á Grundarfirði. „Það er ekk-
ert smáræði sem er verið að væna okkur
um,“ heldur hann áfram og vísar í umfjöll-
un í Morgunblaðinu. Segir jafnframt að
fjölmiðlum sé frjálst að skoða allar
skýrslur og allar upplýsingar séu á borð-
inu. „Ég var á sjónum frá 1974 til 2000,
stýrimaður og skipstjóri í mörg ár, við
settum mikið í gáma og svindl af þessu
tagi hvarflaði aldrei að mönnum enda er
þetta ekki hægt.“
Þekkingarleysi
Djúpiklettur ehf. er alhliða þjónustufyr-
irtæki við sjávarútveg og fiskvinnslu á
Grundarfirði. Þjónustan felst m.a. í lönd-
un og gámafrágangi. Þórður Áskell
Magnússon, eigandi Djúpakletts, segir að
umræðan sé út í hött og lýsi þekking-
arleysi á greininni. Ef svindlið væri stað-
reynd væri um stærsta svindl Íslandssög-
unnar að ræða og nokkur þúsund manns
yrðu að taka þátt í því, þ.e. skipstjórn-
armenn, áhafnir, löndunarmenn, útgerð-
armenn, vigtarmenn, Fiskistofa, erlendir
fiskmarkaðir og erlendir kaupendur.
Menn væru sakaðir um að hafa staðið að
stærsta fjársvikamáli sögunnar, um að
ræna íslenska þjóð, um að setja kvóta-
kerfið á hliðina. Undir því væri ekki hægt
að sitja. „Við ættum þá allir að sitja í
gæsluvarðhaldi enda ef 40 þúsund tonn-
um er svindlað svona út þá eru upphæð-
irnar komnar yfir 10 milljarða á ári.“ Þeg-
ar Morgunblaðið leit við hjá Þórði var
hann að vigta ísaðan fisk í körum fyrir
uppboð hjá Fiskmarkaði Breiðafjarðar.
„Við vitum ekkert hver kaupir þennan
fisk á markaðnum og hann gæti vel endað
sem gámafiskur, en skráningunni verður
ekki breytt. Hvernig á kaupandinn að
irgengilegt og lý
hvernig þessi m
dettur í hug blö
Morgunblaðið. Þ
„Geimverur réð
arfirði“.“ Umfjö
aðferð segir Þór
arleysinu vel. „É
hafa séð bíl tara
ég er ekki viss u
ir hann. „Við ke
bryggju í þúsun
alltaf tóma. Ann
samþykkt. Köri
Samkvæmt Fis
kíló og þegar kö
sú tala dregin fr
ræðuna svipaða
hafi verið í bönk
búnir að hlusta
svínarí, „en hva
þeirra sem lásu
skilning á því hv
las þetta og trúð
hlógu að þessu.
ásættanlegt. Ei
að þið gerið nú e
öllum hliðum og
þetta sé ekki fra
sökunarbeiðni a
Mikið eftirlit
Þórarinn Kristj
Guðmundi Run
fjöllun Morgunb
vita, ef það er þorskur undir þessu öllu
saman? Þetta eru staðlausir stafir, bara
rugl, og tölfræðilega gengur málið heldur
ekki upp. Um 32 þúsund tonn fara beint
út frá höfnunum á ári og þar af telur
Fiskistofa um 8 þúsund tonn inn í gám-
ana. Eftir standa því 24 þúsund tonn og
fræðilega gengur svindl upp á 40 þúsund
tonn, eins og ýjað var að í Morgunblaðinu,
ekki upp þó svo öllu þessu magni væri
svindlað út í heilu lagi. Ég fullyrði hins
vegar að það er hvergi svindl í gámaút-
flutningi því það yrði svo gríðarlega flók-
ið. Það þyrfti að gera upp við sjómenn og
kaupendur, gera tollskjöl, skrá keilu sem
þorsk og svo framvegis. Allt yrði þetta að
passa saman og enginn mætti nokkurn
tímann segja frá. Ég hef starfað við þetta
í mörg ár og aldrei orðið vitni að svindli.
Ég hef aldrei verið beðinn um að standa í
slíku og ég hef aldrei heyrt um neitt
slíkt.“ Þórður segir að sé einhvers staðar
svindl í gangi sé ljóst að það sé ekki í
þessu ferli. „Það væri miklu einfaldara að
flytja inn eiturlyf heldur en að standa í
svona rugli,“ segir hann og bætir við að
auk þess hafi hann engra hagsmuna að
gæta. „Ég fæ bara greitt fyrir kílóið og
mér er alveg sama hvort það er karfi,
keila, ufsi eða þorskur í þessum körum.
Ef ég tæki þátt í svona svindli væri ég að
brjóta tollalög, brjóta lög um vigtun og
meðferð sjávarafla sem varða þriggja ára
fangelsi, þiggja mútugreiðslur og svo
framvegis. Svindl í útflutningi í gámum
gengur einfaldlega ekki.“ Að mati Þórðar
er eðlilegt að Morgunblaðið greini frá lög-
brotum en blaðið eigi ekki að hafa eftir
sögusagnir sem ekki sé fótur fyrir. „Talað
er um að veitt sé allt að 40 þúsund tonnum
meira af þorski en skráð sé og þó sagt
hefði verið að um fjögur þúsund tonna
svindl væri að ræða hefði ég líka sagt að
þið væruð ekki í lagi. Hvernig á þetta að
vera hægt? 40 þúsund tonn er svo yf-
Vísa ásökun
Starfsmönnum í sjávar-
útvegi í Grundarfirði
finnst gróflega að sér veg-
ið og þeir eru reiðir og sár-
ir vegna fréttaskýringar
Agnesar Bragadóttur um
kvótasvindl í Morgun-
blaðinu 4. júlí sl. og leiðara
blaðsins daginn eftir.
Steinþór Guðbjartsson
tók púlsinn í Grundarfirði.
Útflutningur Fiskurinn er flokkaður um borð og eftir lönd
Sigurður Ólafur
Þorvarðarson
Hafsteinn
Garðarsson
Þórður Á
Magnúss
» „Þetta
fyrsta l
hægt að sv
að vera sak
eins og þet
stærsta gl