Morgunblaðið - 02.11.2007, Blaðsíða 40
40 FÖSTUDAGUR 2. NÓVEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ GuðmundurÁrnason fæddist
í Oddgeirshólum í
Hraungerðishreppi
27. ágúst 1916.
Hann lést 27. októ-
ber síðastliðinn.
Foreldrar hans
voru hjónin Árni
Árnason frá Hörgs-
holti í Hrunamanna-
hreppi og Elín
Steindórsdóttir
Briem frá Hruna í
sömu sveit. Þeirra
börn voru: 1) Stein-
dór, f. 1904, andaðist á öðru ári á
Grafarbakka, vorið sem þau fluttu
að Oddgeirshólum. 2) Sigríður, f.
1907, d. 1998. 3) Steindór, f. 1908,
d. 1937. 4) Katrín, f. 1910. 5) Ólaf-
ur, f. 1912, lést á fyrsta ári. 6) Ólaf-
ur, f. 1915, d. 1996. 7) Jóhann
Kristján Briem, f. 1918. 8) Ólöf El-
ísabet, f. 1920. Haukur Magn-
Óðin Þór, og d) Hlynur Þór. 2)
Árni Oddgeir, kvæntur Guðrúnu
Guðmundsdóttur. Börn þeirra eru
Guðmundur, d. 16. sept. 1988, Jó-
hann og Árný Ilse. 3) Magnús Guð-
mann, var kvæntur Margréti Ein-
arsdóttur, börn þeirra eru: a)
Harpa, sonur hennar er Kristófer
Darri. Harpa er gift Birgi Frey
Andréssyni, sonur þeirra er Alex-
ander Týr. b) Brynhildur, d. 26.
nóv. 1997, c) Elín, og d) Einar.
Magnús er giftur Bryndísi Snorra-
dóttur. Börn hennar eru Snorri,
Þrúður og Iðunn. 4) Steinþór,
kvæntur Þuríði Einarsdóttur.
Börn þeirra eru Sandra, Árni
Steinn, Kristrún og Elín Inga.
Guðmundur tók við búi í Odd-
geirshólum ásamt bræðrum sín-
um. Hann sat í Hreppsnefnd
Hraungerðishrepps frá 1974 til
1982 og var formaður Sauð-
fjárræktarfélags Hraungerð-
ishrepps frá stofnun þess 1954 til
1996.
Útför Guðmundar verður gerð
frá Hraungerðiskirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
ússon, uppeldissonur,
f. 1925, kom að Odd-
geirshólum á fyrsta
ári, d. 1958. Einnig
ólst Jónína Björns-
dóttir upp í Odd-
geirshólum, en hún
kom þangað 1936, þá
sex ára gömul.
Guðmundur
kvæntist 26. nóv-
ember 1949 Ilse Wall-
mann Árnason, f. í
Travemünde í Þýska-
landi 13. febrúar
1922, d. 10. júní 2003,
og bjuggu þau í Oddgeirshólum
alla tíð. Afkomendur þeirra eru: 1)
Angelika, gift Ásgeiri Gunn-
arssyni. Börn þeirra eru: a) Guð-
laug Elsa, gift Jóhannesi Kjart-
anssyni, þau eiga tvö börn, Hildi
Rut og Steinar Geir, b) Fjóla Krist-
ín, c) Gunnur Guðný, gift Ríkharði
Brynjólfssyni, þau eiga einn son,
Undi ég vel um æskudaga
að eiga kind og góðan hest.
Ennþá gleður hjörð í haga.
Hvíta kindin sýnu mest.
Þessa vísu orti hann afi minn,
hann afi minn sem nú er farinn.
Þessi orð lýsa honum svo vel. Of-
arlega í huga hans voru alltaf fal-
legu hvítu kindurnar hans. Ófáar
voru stundirnar í fjárhúsunum og
annað stúss í kringum skepnurnar.
Ég man að það mátti ekki vera með
læti, sem var mjög erfitt fyrir skelli-
bjöllu eins og mig. Alltaf mátti
krakkaskarinn fylgja með, oft í
Mözdunni sem var ýmsum kostum
búin. Hafði hoppgír og þegar hurð
var opnuð spilaðist lag. Lengi vel
hélt ég að allir bílar hefðu hoppgír,
ekki bara bíllinn hans afa á veginum
um landareignina.
Afi hafði alltaf stund aflögu til að
grípa í spil, hlusta á vandamál fimm
ára gamallar stelpuskjátu eða segja
sögu.
Þegar ég var yngri hélt ég að afi
vissi allt en þegar ég eltist uppgötv-
aði ég að það væri rétt. Hafði alltaf
svar við öllu og bý ég enn að hans
góðu ráðum.
Alltaf var jafngott að koma í
Gamla bæinn, grípa í spilastokkinn
og fá sér smá lambaspörð (rúsínur,
með eða án súkkulaðis) í munninn.
Oft í seinni tíð sat afi við eldhús-
gluggann og horfði niður í sveit.
Enda góður gluggi til að fylgjast
með nágrönnunum.
Afi náði að efla áhuga minn á
mörgu, til dæmis hef ég drjúgt gam-
an af sauðfjárrækt, finnst mjög
gaman að spila og hreinlega elska
góða sögu.
Aldrei sagði afi styggðaryrði um
nokkurn mann, alltaf tilbúinn að
rétta hjálparhönd, höfðingi heim að
sækja og fannst ættar- og fjöl-
skyldubönd ofar öllu. Allt varð að
vera snyrtilegt, alltaf þurfti að vera
að. Lífsreglan var að skila góðu
dagsverki. Mér fannst, þegar ég var
lítið stelpuskott, að afi væri alltaf að
girða, rétta við staura eða bæta við
lykkjum. Held að það hafi ekki alltaf
gætt þolinmæði hjá skottinu að bíða
eftir því að afi kláraði girðingu sem í
mínum huga var bara alveg í fínu
lagi. Nú veit ég betur.
Þegar raunir þjaka mig
þróttur andans dvínar
þegar ég á aðeins þig
einn með sorgir mínar.
Gef mér kærleik, gef mér trú.
Gef mér skilning hér og nú.
Ljúfi Drottinn lýstu mér
svo lífsins veg ég finni.
Láttu ætíð ljós frá þér
ljóma í sálu minni.
(Gísli Uppsölum)
Elsku afi.
Þakka þér fyrir ómetanlegar
minningar. Þakka þér fyrir að hafa
gert mig að betri manneskju með
meiri lífssýn. Ég mun efna loforðin
þegar þar að kemur. Minningin um
þig mun lifa í hjörtum okkar sem
vorum svo heppin að þekkja þig.
Þín afastelpa,
Elín heillin.
Elsku afi minn. Nú ertu farinn og
líklegast nýtur lífsins með henni
ömmu núna. Laus við sykursýkina
og getur borðað venjulegt nammi,
þykkt lag af smjöri og notið þess til
fulls. Ekki sykurlaust nammi sem
þú varst alveg viss um að engum
þætti gott.
Þær eru svo góðar minningarnar
sem ég á um ykkur ömmu. Það að
alast upp á hlaðinu hjá ykkur var
bara yndislegt. Þú sístarfandi, keyr-
andi um á Nallanum, lítandi eftir
fénu og leystir samviskusamlega
barnabörnin af í kaffi og mat þegar
þau voru úti á túni að snúa eða raka
saman. Það var oft sem þú mættir á
ögurstundu. Mér er minnisstætt
þegar ég hafði reynt að aka upp
mjög brattan halla inni í Paradís en
þar sem vélakunnáttan var tak-
mörkuð skildi ég ekkert í því að
traktorinn drap alltaf á sér og rann
síðan aftur á bak og á vélina. Það
þýðir ekkert að reyna það í 4. og
lága og það sýndi afi mér, glettinn á
svip, þegar hann kom út á tún rétt
seinna. Þessi glettni svipur sem lýsti
af þér, alltaf svo ótrúlega jákvæður,
jafnaðargeðið sem einkenndi þig var
stórkostlegt.
Nú stendur gamla húsið ábúenda-
laust, húsið sem þú byggðir sjálfur
og stendur eins og höfðingi undir
klettinum, rétt eins og þú varst
höfðinginn í fjölskyldunni. Engin afi
lengur sem býður upp á kaffi,
mjólkurglas og smáspjall. Engin afi
til að sýna hve stórir og duglegir
drengirnir mínir eru orðnir. Þér
þótt svo gaman að sjá þá og hve vel
þeir döfnuðu.
Í huga mínum streyma fram ynd-
islegar minningar um hoppgírinn á
afabíl, Mözduna sem spilaði lag þeg-
ar maður opnaði hurðina, afa með
pappaspjald í hönd að skrásetja
kindur og lömb í fjárhúsinu, brun-
andi um á Nallanum, standandi fyrir
veifandi hækjunni þegar verið var
að reka heim fé, í miðjum dilknum í
réttunum, skoðandi hvernig féð kom
af fjalli, alltaf að starfa eitthvað, þér
var ekkert ómögulegt!
Grimmsbækurnar eru líka ofar-
lega í minningunni og afi að gera
krossgátu. Það gat nú verið gaman
að fá að aðstoða við þá gerð. Afi að
spila ólsen-ólsen, og þá var sko gam-
an á litlu skrifstofunni, eða í eldhús-
inu. Það var sívinsælt að fá að spila
við afa.
Þig kveð ég með söknuði, en á
fullt af minningum sem ylja mér um
hjartað. Þitt kímna og glettna fas,
síbrosandi, létt lund og jafnaðargeð
er eitthvað sem til fyrirmyndar og
eftirbreytni.
Ég bið að heilsa ömmu, afi minn.
Þín afastelpa,
Harpa.
Við andlát Guðmundar mágs
míns, langar mig að minnast hans
með örfáum orðum.
Hann var fæddur í Oddgeirshólum
og átti þar heima alla ævi.
Eftir lát föður síns 1936 og eldri
bróður 1937 kom það í hlut bræðr-
anna þriggja, Ólafs f. 1915, Guð-
mundar f. 1916 og Jóhanns f. 1918,
að taka við búsforráðum ásamt móð-
ur þeirra og bjuggu þeir félagsbúi
þar til Ólafur og Jóhann fluttu að
Selfossi og létu sína hluti búsins í
hendur sona Guðmundar, Magnúsar
og Steinþórs. Þeir bræður búa nú fé-
lagsbúi í Oddgeirshólum.
Eldri bræðurnir skiptu þannig
með sér verkum að Guðmundur ann-
aðist sauðféð, Ólafur kýrnar en Jó-
hann annaðist veiðina í Hvítá. Hann
fór líka á vertíðir, bæði til Vest-
mannaeyja og Keflavíkur. Einnig
annaðist hann akstur skólabarna í
sveitinni en búið naut arðs af vinnu
þeirra allra. Sameiginlega stóðu þeir
að ræktun og heyvinnu.
Guðmundur giftist þýskri konu,
Ilse Wallmann, frá Travemünde.
Þau byggðu nýtt hús og bjuggu gest-
kvæmu rausnarbúi meðan Ilse hafði
heilsu en hún andaðist 2003, eftir
langvarandi veikindi.
Þau eignuðust þrjá syni og Guð-
mundur ættleiddi dóttur Ilse.
Í landi Oddgeirshóla er á einum
stað ylur í jörðu. Guðmundur lét
bora þar eftir heitu vatni á sinn
kostnað fyrir rúmum 20 árum. Þar
kom upp nóg af heitu vatni, sem nú
hitar upp flest hús í Hraungerðis-
hreppi, sem svo hét fyrir sameiningu
Flóahreppa.
Hann hafði frumkvæði að stofnun
Hitaveitufélags Hraungerðishrepps
og lét því í té borholuna á kostn-
aðarverði.
Guðmundur var mjög bókhneigður
og var stálminnugur á það sem hann
las. Hann kunni ógrynni af ljóðum og
lausavísum og vissi um tilurð þeirra
og höfunda.
Guðmundur var hagur bæði á tré
og járn og mikill verkmaður, þótt
hann virtist aldrei flýta sér. Bera
byggingar í Oddgeirshólum vitni um
verklagni hans. Þegar við Ólöf, syst-
ir hans, byggðum húsið okkar hér á
Selfossi 1944, annaðist hann smíði
þess.
Hann hafði því gáfur og hæfileika
til margra verka en sauðfjárræktin
varð honum hugstæðust og það var
vel ræktaður fjárstofn í Oddgeirs-
hólum sem þurfti að fella vegna
mæðiveikinnar um miðja síðustu öld.
Guðmundi tókst með elju og kunn-
áttu að rækta afburðagóðan fjár-
stofn á ný, sem margir bændur
landsins hafa notið góðs af. Sá arfur
er við andlát hans í góðum höndum
sona hans.
Nú þegar Guðmundur er allur vil
ég þakka áratuga vináttu og sam-
skipti og við Ólöf munum sakna þess
að geta ekki lengur hringt eða komið
til hans og fengið svör við ýmsu sem
við mundum ekki, en hann kunni
svör við.
Jón Ólafsson.
Elsku afi.
Það er erfitt að trúa því að þú sért
farinn og það verður undarlegt að
horfa upp í gamla bæ og sjá þig ekki
í glugganum, brosandi að fylgjast
með því sem var að gerast á bænum.
Það var alltaf gaman að kíkja upp í
bæ og spjalla við þig um lífið og til-
veruna, því þú varst alltaf til í að
spjalla, eða bara sitja með þér og
horfa á fótboltann sem þú hafðir svo
gaman af. Það var undantekningar-
laust að þú bauðst manni eitthvað
gott þegar við kíktum við og var
harðfiskurinn oftast nær fyrir valinu.
Á þessum tímapunkti förum við
ósjálfrátt að hugsa til baka og rifja
upp þegar við vorum yngri og kom-
um í sveitina til þín og ömmu og
dvöldum hjá ykkur í lengri eða
skemmti tíma. Hjá ykkur var alltaf
gott að vera og voru ófáir kvöldkaffi-
tímarnir sem við áttum saman, því
þið sögðuð að maður ætti alltaf að fá
sér að borða fyrir svefninn og ekki
skorti kökurnar og meðlætið sem
amma bjó til.
Þú varst mikill bóndi og mjög
glöggur á skepnurnar og þekktir
kindurnar með nafni úti á túni þó að
þær litu allar eins út í okkar augum.
Í seinni tíð þegar þú varst orðinn
slæmur í fótunum og gast lítið farið
út þá lifnaði alltaf yfir þér þegar þér
var boðið í bíltúr upp á afrétt að
skoða féð þegar það var á fjalli.
Einnig var skemmtilegur tími á vor-
in þegar lömbin voru að fæðast og
fannst þér gaman að fylgjast með
framvindu mála. Á hverju hausti
fórstu á móti fénu og var þetta haust
engin undantekning og fannst mér
mjög gaman að sjá, þegar ég kom af
fjalli, að þú varst mættur með pabba
að taka á móti okkur.
Það er gaman að minnast þess
hvað þú varst stoltur af mér þegar
ég útskrifaðist sem stúdent eða eins
og þú orðaðir það ,,Komin með hvíta
kollinn“. Þú varst einnig duglegur að
spyrja mig hvernig mér gengi í skól-
anum núna þegar ég byrjaði í há-
skólanum.
Síðustu vikurnar dvaldistu á
sjúkrahúsinu og reyndum við að
heimsækja þig sem oftast, þá spjöll-
uðum við saman því ekki klikkaði
minnið hjá þér. Mér fannst mjög
leiðinlegt að geta ekki verið hjá þér
síðustu stundirnar sökum þess að ég
var erlendis. Með þessum orðum
kveðjum við þig í hinsta sinn og vit-
um að þú ert kominn til ömmu sem
þú elskaðir svo mikið. Megi Guð
geyma þig og þú munt alltaf eiga
stað í hjarta okkar.
Jóhann og Árný Ilse.
Ef ég mætti yrkja
yrkja vildi ég jörð
sveit er sáðmannskirkja
sáning bænagjörð.
(B.Á.)
Guðmundur í Oddgeirshólum er
genginn á vit feðra sinna, kominn á
tíræðisaldur. Ungur má en gamall
skal, það er lögmál lífsins.
Guðmundur rak í félagi við bræð-
ur sína eitt myndarlegasta ræktun-
arbú landsins í hálfa öld. Oddgeirs-
hólar eru landnámsjörð,
bæjarstæðið afar fagurt og víðsýnt
af bæjarhlaðinu um Flóann allan,
fallegir klettar umlykja bæinn og
veita skjól. Jörðin er stór og kosta-
mikil, enda ráku þeir bræður bú af
slíkum þrótti að árangur þeirra í
ræktunarstarfi var þekktur um allt
land.
Það má segja að í öllum búgrein-
um hafi þeir skarað fram úr. Kýr og
hestar náðu langt og stóðu framar-
lega. Sauðfjárbúskapurinn var ein-
stakur. Guðmundur helgaði starf sitt
á búinu umfram allt sauðfénu. Fær-
ustu sauðfjárráðunautar landsins,
hvort sem var Hjalti Gestsson eða
Halldór Pálsson, urðu nánir vinir og
samstarfsmenn Guðmundar. Bænd-
ur um allt land horfa enn til sauð-
fjárbúsins í Oddgeirshólum í sínu
ræktunarstarfi og fullvíst má telja að
svo sé komið að kynbótahrútar á öll-
um betri búunum eigi ættir sínar að
rekja til Oddgeirshólabúsins.
Guðmundur og kona hans Ilse
Árnason ráku myndarlegt menning-
arheimili í Oddgeirshólum þar sem
ríkti gestrisni og höfðingsbragur.
Það hafa margir haft það á orði við
undirritaðan hve gaman hafi verið að
sækja þá bræður og þau hjón heim
og að allur bragur á bænum hafi ver-
ið góður. Það sópaði af frú Ilse á slík-
um dögum, bæði gestrisnin og hún
var hlý í öllu sínu viðmóti.
Guðmundur í Oddgeirshólum var
hógvær og hlédrægur maður í eðli
sínu og allt sem hann tók að sér fyrir
sveit sína og samtíð var í fullum skil-
um og vel gert. Hann var víðlesinn,
stálminnugur og hafsjór sagna og
fróðleiks, góður hagyrðingur og á
góðri stund sópaði af honum í frá-
sagnarlistinni og vísnagerðinni.
Guðmundur var fyrst og fremst
bóndi af lífi og sál. Hann uppskar í
sínum búskap eins og hann sáði til.
Það var undirrituðum sem landbún-
aðarráðherra ánægja að fá til þess
tækifæri að færa Oddgeirshólabúinu
svonefnd landbúnaðarverðlaun en
þau hafa árlega verið veitt aðilum
sem skara fram úr eða eru til fyr-
irmyndar í íslenskum landbúnaði.
Guðmundur Árnason er í dag
kvaddur hinstu kveðju og lagður í ís-
lenska mold sem hann unni svo heitt.
Það er skarð fyrir skildi og söknuður
sem fylgir hverjum góðum manni
sem hverfur af þessum heimi. Bless-
uð sé minning hans.
Margrét og Guðni Ágústsson.
Guðmundur Árnason
✝
Elskulegur bróðir okkar,
BIRGIR BJÖRGVINSSON
frá Víðilæk,
til heimilis að
Furuvöllum 10,
Egilsstöðum,
sem lést mánudaginn 22. október á Sjúkrahúsinu á
Seyðisfirði, verður jarðsunginn laugardaginn
3. nóvember frá Egilsstaðakirkju kl. 14.00.
Systkini og aðrir aðstandendur.
✝
Ástkær faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
ÞÓRIR GUNNARSSON
(Dói),
Heiðarvegi 3,
Selfossi,
lést á Heilbrigðisstofnun Suðurlands mánudaginn
22. október.
Útför Þóris verður gerð frá Selfosskirkju laugar-
daginn 3. nóvember og hefst athöfnin klukkan 13:30.
Gunnar Hafsteinn Þórisson, Loftveig Kristín Kristjánsdóttir,
Jón Þórisson,
Gunnar Þórisson, Vilborg Þorgeirsdóttir,
Þórir Már Þórisson,
Steinþór Ingi Þórisson,
Árni Óli Þórisson,
barnabörn og barnabarnabörn.