Morgunblaðið - 03.02.2008, Blaðsíða 14

14 SUNNUDAGUR 3. FEBRÚAR 2008 MORGUNBLAÐIÐ
nýju raforkulaganna 2003 þar sem
skapaður er grundvöllur fyrir sam-
keppni í raforkuframleiðslu. „End-
anleg niðurstaða í bótamálum vegna
vatnsréttinda Kárahnjúkavirkjunar
liggur ekki fyrir en meirihluti mats-
nefndar, sem skilaði áliti sínu sl. sum-
ar, gengur út frá sjónarmiðum sem
hafa að einhverju leyti fest sig í sessi
og byggjast á Blönduúrskurðinum
svonefnda. Í kröfugerð vatnsrétt-
arhafa í þessu máli skjóta upp koll-
inum ný sjónarmið um verðlagningu
fallréttinda, þ.e. að miða eigi bætur
við hlutfall af tekjum starfseminnar,
þ.e. af raforkusölunni,“ segir Aagot. Í
þessu sambandi hefur verið vísað til
dóms í undirrétti í Noregi þar sem
fallist var á þessi sjónarmið að hluta
til. „Þar átti að vísu í hlut lítil virkjun
og Norðmenn eru komnir inn á sam-
eiginlegan orkumarkað, þannig að
það horfir öðruvísi við og óvíst að
sama niðurstaða yrði um stærri virkj-
anir.“
Einkaeignarréttur auðlinda kemur
ekki í veg fyrir takmarkanir á rétti til
hagnýtingar og eru ríkinu faldar
heimildir til að takmarka og stýra
nýtingu. Nýtingarleyfi eru nauðsyn-
leg vegna allrar nýtingar auðlinda í
jörð, nema til heimilis- og búsþarfa.
Þetta þykir nauðsynlegt til að stýra
og samræma nýtingu með heildar-
hagsmuni og umhverfissjónarmið að
leiðarljósi.
Elín Smáradóttir bendir á, að fram
komnar hugmyndir um að takmarka
með lögum heimildir opinberra aðila
til að framselja auðlindaréttindi
breyti á engan hátt eignarheimildum
„almennra“ fasteignaeigenda eða
eignarheimildum yfir auðlindum sem
háðar eru einkaeignarrétti.
Svipuðu máli gegnir um vatnsorku
og háhita en þó er flokkun vatnsork-
unnar flóknari, þar sem vatn rennur
iðulega úr þjóðlendu og niður í eigna-
land, samanber Jökulsá á Dal og
Þjórsá.
Frumvarp iðnaðarráðherra
Í frumvarpi iðnaðarráðherra sem
nú er til meðferðar á Alþingi er gert
ráð fyrir því að ríki og sveitarfélög
Morgunblaðið/BFH
Þeistareykir Litadýrð er mikil á háhitasvæði Þeistareykja. Óbyggðanefnd fjallar nú um þjóðlendur á þessu svæði og er úrskurðar að vænta.
EIGNARHALD Á ORKUAUÐLINDUNUM
 





  
  
 

 

!"




#$ %  &

 
"

' 
"   #





( )$




              
" 



*+
& 



,-
 
.


)" &

 #



.
# /  

##&# #" 

 

  

   


 
 
 

  




 
 


  

 
  !"

 
 

  

 #$% 
&  
'" (
 
 !"#$
 !"#%
 !"#&'
 !"#&&
 !"#(
/&
    
    
    

 -& 
" 
%





" 

)


0 & 
"

+
1&



(+

(+

/ 





##

/ 
 
$& #