Morgunblaðið - 23.03.2008, Blaðsíða 42

42 SUNNUDAGUR 23. MARS 2008 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Árni Jónssonfæddist í Sand-
fellshaga í Öxarfirði
19. janúar 1914.
Hann lést á Land-
spítalanum í Foss-
vogi 3. mars síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru hjónin
Jón Sigurðsson,
bóndi í Sandfells-
haga í Öxarfirði, f. í
Laxárdal í Þist-
ilfirði 17.12. 1884, d.
1.2. 1971 og Kristín
Helga Friðriks-
dóttir húsfreyja, f. á Víðirhóli á
Hólsfjöllum 11.8. 1881, d. 2. 4.
1970. Systkini Árna eru: Hrefna,
skrifstofumaður í Reykjavík, f.
18.1. 1916, Sigurður, bóndi í Sand-
fellshaga og síðar bankastarfs-
maður í Reykjavík, f. 10.11. 1917,
Friðrik Júlíus, verslunarmaður á
Kópaskeri, f. 5.10. 1918, Ragn-
heiður Þyri, matráðskona í
Reykjavík, f. 19.4. 1921, Stefán
Ólafur, kennari og deildarstjóri í
menntamálaráðuneytinu, f. 23.9.
1922 og Guðmunda Herborg mat-
ráðskona, f. 9.7.1926, d. í Kaup-
mannahöfn 18.10. 1990.
Árni kvæntist 1945 Ingibjörgu
Rist Lárusdóttur, f. 15. maí 1920,
d. 21. maí 1998. Þau eignuðust tvo
syni, Ívar, f. 1947 og Ævar, f.
1950. Fyrir hafði Ingibjörg átt
soninn Ævarr Rist, d. 1950, aðeins
sjö ára gamall. Ævar, sonur Árna
og Ingibjargar, kvæntist árið 1980
Halldóru Björk Bergmann, f. 21.3.
ur sem hann starfaði þar sem ráðu-
nautur.
Árið 1946 lá leiðin í Garðyrkju-
skólann að Reykjum í Ölfusi – hafði
reyndar kennt þar árin á undan, en
nú varð hann kennari í fullu starfi
allt til ársins 1949 og búsettur þar
á meðan. Þess má geta að 1947 var
hann svo fenginn til að stjórna upp-
byggingu jarðræktar á jörðum sem
höfðu farið illa út úr Heklugosinu
það ár. Árni er líka í hreppsnefnd
Ölfuss og oddviti árin 1946-49. Á
þessum árum í Ölfusinu kynntist
Árni konu sinni Ingibjörgu Rist
Lárusdóttur. Árið 1949 gerðist
Árni tilraunastjóri við Til-
raunastöðina á Akureyri og flutti
fjölskyldan þá norður og bjó þar
fyrst í „Gróðrarstöðinni“ svoköll-
uðu en síðan að Háteigi. Samhliða
aðalstarfi Árna átti hann sæti í Til-
raunaráði jarðræktar árum saman.
Þá var hann ritstjóri rits Landbún-
aðardeildar H.Í. frá 1950 til 1966.
Hann var mjög virkur í félags- og
stjórnmálum, sat í stjórn margra
félaga og sat í bæjarstjórn Ak-
ureyrar í 10 ár.
Eftir hann liggur fjöldi greina
um landbúnaðarmál í blöðum og
tímaritum.
Um áramótin 1968-69 fluttu þau
hjónin svo til Reykjavíkur en Árni
hafði þá verið skipaður landnáms-
stjóri ríkisins og gegndi hann því
starfi allt þangað til hann komst á
eftirlaun 1984. Fjölskyldan bjó
lengstum á Flókagötu 57 en síðan í
Drápuhlíð 25. Eiginkona Árna lést
í maí 1998 en Árni bjó til æviloka í
Drápuhlíðinni.
Útför Árna fór fram frá Foss-
vogskirkju 11. mars, í kyrrþey að
ósk hins látna.
1953; foreldrar
hennar eru Hörður
Bergmann kennari,
f. 24.4. 1932 og Dó-
rothea S. Ein-
arsdóttir, f. 21.2.
1932. Börn þeirra
Ævars og Halldóru
eru Árni Freyr, f.
22.10. 1976, sam-
býliskona Kirsten B.
Simonsen, f. 26.5.
1977, og Dórothea, f.
12.11. 1981. Börn
Dórotheu og sam-
býlismanns hennar,
Péturs Ottesens, f. 31.12. 1968
eru: Ísabel, f. 19.10. 2002; Patrik
Thor, f. 25.4. 2005 og Bríet, f.
29.6. 2007. Ævar og Halldóra slitu
samvistum síðar.
Árni útskrifaðist frá Bænda-
skólanum á Hvanneyri sem bú-
fræðingur árið 1934 og síðan út-
skrifaðist hann frá Danska
landbúnaðarháskólanum sem
kandidat í búvísindum hinn 30.
apríl 1940. Heimkominn (í hinni
ævintýralegu Petsamo-för) hóf
Árni störf við það að nútímavæða
íslenskan landbúnað og auka þar
þekkingu og framleiðni. Hann
starfaði við ræktunartilraunir á
Tilraunastöðinni að Sámsstöðum í
Fljótshlíð 1941 til 42. Eftir það
gerðist hann jarðræktarráðunaut-
ur hjá Búnaðarsambandi Suður-
lands næstu þrjú árin. Þar var
verkefnið ekki lítið eða að heim-
sækja lungann úr 1100 bæjum á
svæði sambandsins þau þrjú sum-
Ég náði í Árna föðurbróður
minn heim til hans sunnudaginn 2.
mars sl. en við vorum á leið í boð
sjávarútvegs- og landbúnaðarráð-
herra í tilefni af setningu Bún-
aðarþings. Það hafði fallið snjór
um nóttina en það vakti athygli
mína að tröppurnar upp að íbúð-
inni hans voru hreinar og fínar og
hafði ég orð á þessu við Árna.
Hann sagðist hafa mokað þær fyrr
um morguninn enda ekkert í fari
hans sem gaf til kynna að hann
væri orðinn 94 ára gamall. Ég tók
reyndar eftir því að sumir gest-
irnir sem voru í ráðherraboðinu
virtust eldri en frændi minn þó
þeir væru í reynd 15-20 árum
yngri. Árni lék á alls oddi og hitti
marga gamla vini og kunningja.
En skyndilega varð ég þess
áskynja að hann virtist vera orð-
inn þreyttur og bauð ég honum að
setjast niður. Verður það ekki
frekar orðlengt en Árni lést af
völdum heilablæðingar daginn eft-
ir.
Í minningarorðum þessum ætla
ég ekki að rekja námsferil eða
störf Árna annað en að hann vann
allan sinn starfsaldur fyrir íslensk-
an landbúnað. Ég man fyrst eftir
Árna heima í Sandfellshaga í Öx-
arfirði en þar bjuggu afi minn og
amma. Þar ólst Árni upp og var
elstur sjö systkina. Sigurður bróð-
ir Árna tók síðan við búinu og
stundaði búskap þar til haustsins
1967 en þá fluttist hann til Kópa-
vogs ásamt Ingibjörgu konu sinni.
Árna var alltaf sveitin kær og kom
systkinahópurinn gjarnan saman í
Sandfellshaga ásamt fjölskyldum.
Þar var oft mannmargt og minnti
fremur á hótel en bóndabýli. Árin í
Sandfellshaga eru einhverjar
ánægjulegustu minningar mínar.
Einhverju sinni kom Árni í Sand-
fellshaga en hann var þá tilrauna-
stjóri á Akureyri og ætlaði að
ganga til rjúpna. Ég var þá stadd-
ur þar af einhverjum ástæðum,
sennilega níu eða tíu ára gamall,
og bauð hann mér með. Það var
lagt af stað í myrkri þó við færum
einungis í heimalandið og gengið
var fram í myrkur. Ég hafði oft
farið með pabba til rjúpna á þessu
svæði og hafði lært heiti og ör-
nefni í landslaginu. En á þessum
degi með Árna bættist mikið við
þá þekkingu mín og rjúpurnar
sigu býsna í, sérstaklega undir lok
dagsins. Það var því kærkomið að
koma heim til Immu, konu Sigga
frænda mín, þar sem beið okkar
steiktur lambahryggur með öllu
tilheyrandi. Þessi dagur líður mér
seint úr minni. Eftir að ég varð
kaupfélagsstjóri lágu leiðir okkar
Árna oft saman varðandi fagleg
málefni sem hann var ötull að
greiða úr. Árni var aufúsu-gestur
á heimili okkar Freyju, einkum
meðan við bjuggum á Sauðárkróki,
en þá gisti hann oft hjá okkur.
Kæri frændi og vinur, nú þegar
leiðir skiljast vil ég biðja góðan
Guð að blessa minningu þína um
leið og ég sendi samúðarkveðjur til
ættingja.
Ólafur Friðriksson.
Ég þekkti Árna Jónsson nokkuð
af afspurn áður en hann tók við
embætti landnámsstjóra árið 1969.
Þá hafði hann verið tilraunastjóri
á Akureyri í 19 ár og bæjarfulltrúi
Sjálfstæðisflokksins þar í 10 ár.
Eftir að hann varð landnáms-
stjóri tókust skjótt mikil og góð
kynni milli okkar og einnig sam-
starf, því frá 1970 átti ég sæti í ný-
býlastjórn og síðar landnámsstjórn
í 10 ár. Ég hafði afgreitt mitt
fyrsta þingmál um endurskoðun
lagabálksins sem fól í sér ákvæði
um starfsemi Landnáms ríkisins,
ekki síst með það að markmiði að
hverfa frá þeirri hvatningu til
bænda að skipta jörðum sínum og
stofna á þeim nýbýli, sem sérstök
framlög voru veitt til. Ég vildi ekki
lengur sætta mig við að fé ríkisins
væri beitt til að hafa þannig áhrif
á þróun byggðar í sveitum.
Árni reyndist mér ráðhollur og
tillögugóður bæði við endurskoðun
þessa lagabálks og oft endranær
enda hafði hann víðtæka reynslu
að baki. Hann var reglusamur
embættismaður, vinnusamur, góð-
viljaður og grandvar. Hann fylgd-
ist vel með öllu, m.a. í svokölluðum
„byggðahverfum“, sem Landnámið
hafði komið á fót.
Árni lét af störfum fyrir aldurs
sakir 1984. Fundir okkar urðu
strjálli en áður, en við hittumst þó
alltaf öðru hverju. Hann var fé-
lagslyndur og mannblendinn, var
tíður þátttakandi í fundum og
gleðimótum á vegum landbúnaðar-
ins og Sjálfstæðisflokksins. Hvar-
vetna stafaði af honum gleði og
hlýja, en þetta tvennt þótti mér
einkenna hann öðru fremur, ekki
síst á efri árum. Oftast fóru skoð-
anir okkar saman, en bæri svo við
að það gerðist ekki hélt hann sínu
striki og bros hans lét engan bil-
bug á sér finna. Hann var vel á sig
kominn og unglegur, hreyfði sig,
gekk eða hjólaði og stundaði
a.m.k. lengi sundlaugarnar.
Síðast var hann við setningu
Búnaðarþings hinn 1. þessa mán-
aðar og í síðdegisboði ráðherra
sama daginn. Þar var hann í hópi
vina og kunningja og ekkert virtist
öðruvísi en áður. Síðan kom frétt-
in, hann hafði veikst alvarlega og
var allur einu dægri síðar. Það var
gott að hann þurfti ekki að leggj-
ast í kröm.
Ég verð ekki við útförina, vegna
ferða til útlanda. En ég kveð þenn-
an öðlingsmann og 94 ára öldung
með þökk fyrir vináttu og drengi-
leg samskipti á langri leið.
Blessuð sé minning Árna land-
námsstjóra.
Pálmi Jónsson.
Árni Jónsson
Elskulegur faðir
okkar, tengdafaðir, afi
og langafi, ættfaðirinn
og sjóhetjan, sigldi í sína síðustu
sjóferð fáum dögum eftir að hafa
haldið upp á hundrað ára afmælið
sitt með pomp og prakt. Ern og
hress gekk hann til veislu og stóð
sína síðustu vakt. Sem hann leysti
glæsilega af hendi eins og allar aðr-
ar því á sjónum hann staðfastur
stóð sína plikt, það var starfið hans,
ár eftir ár, hann sinnti því vel gegn-
um þunnt og þykkt, á þilfarið alltaf
klár.
Ástkæri vinur og velgjörðarmað-
ur. Þú hefur verið okkur öllum ein-
stök fyrirmynd og fáum við aldrei
fullþakkað það fordæmi sem þú hef-
ur gefið okkur. Það kristallast í til-
vitnun í þig í Morgunblaðinu á af-
mælisdeginum þínum, 5. febrúar
síðastliðinn: „Það sem hefur bjarg-
að mér í lífinu er að ég hef tekið öllu
með ískaldri ró. Ég gerði það besta
sem ég gat. Ef það dugði ekki varð
bara Guð að taka við. Annað var
ekki hægt að gera.“
Þú gafst okkur það í veganesti að
standa þurfi sínar vaktir hvað sem
tautar og raular, sem virkar einkar
jarðbundið en að sama skapi varstu
mjög berdreyminn og forspár. Þig
dreymdi oft fyrir fullfermi eða afla-
bresti og nú síðast í janúar sagðirðu
okkur frá draumi sem var skilaboð
til okkar um að þú myndir kveðja
fljótlega eftir afmælið.
Til er klassísk mynd af afa sem
Jóhannes Sólbjartur
Sigurbjörnsson
✝ Jóhannes Sól-bjartur Sig-
urbjörnsson fæddist
á Flateyri við Ön-
undarfjörð 5. febr-
úar 1908. Hann lést
á elliheimilinu
Grund 27. febrúar
síðastliðinn og var
jarðsunginn frá
Fossvogskapellu 14.
mars.
Kristinn Benedikts-
son ljósmyndari tók,
sjómaðurinn í gula
sjóstakknum, og hef-
ur sú mynd oft birst í
blöðum og bókum
sem ímynd hins ís-
lenska sjómanns án
þess að nafns hans sé
getið. En afi er ekki
nafnlaus, langt því frá
– og það leiðréttist
hér með.
Þetta er sjómaður-
inn Jóhannes Sól-
bjartur Sigurbjörns-
son. Svipsterkt og hljómmikið nafn
– og langt eins allt hans lífsmaraþon
með litfjörugt reynslunnar safn.
Nafn sem var gefið er síðvetr-
arsól sást yfir fjallaskörð. Og geisl-
ana sendi um byggðir og ból á barn-
ið við Önundarfjörð. Fyrirmynd
okkar og velunnari, sem alltaf hafði
tíma fyrir okkur og sýndi stuðning
og umhyggju sem við fáum aldrei
fullþakkað. Sem við aldrei gleym-
um.
Hann var stýrimaður og skip-
stjóri og þegar fyrirmæli bárust að
hann mætti ekki lengur vera yf-
irmaður vegna aldurs réð hann
sjálfan sig sem háseta til að halda
sér við efnið. Þegar það var ekki í
lengur í boði varð hann vaktmaður
yfir hafrannsóknarskipunum. Svo
vann hann að því að verða hundrað
ára. Og lét aldrei fá á sig veður og
vind en vann í hljóði sín störf, ís-
lenska sjómannsins sannasta mynd,
sókn- bæði og upplitsdjörf.
Við fögnuðum glæstum lífsferli
þínum á dögunum og fögnum þér
enn,
þökkum samfylgdina, söknum þín
og óskum þér góðrar ferðar í loka-
siglingunni.
Fyrir hönd Sirry og Villa, Skúla
og Önnu, Andrésar og Heiðrúnar,
Georgs og Thelmu, Óskars og Svan-
dísar og langafabarna.
Ágústa Skúladóttir.
Vönduð og persónuleg þjónusta
Inger Steinsson,
útfararstjóri,
s. 691 0919
Sími 551 7080
Bárugötu 4, 101 Reykjavík.
Ólafur Örn
útfararstjóri,
s. 896 6544
Inger Rós
útfararþj.,
s. 691 0919
Útfararþjónustan ehf.
Stofnað 1990
Símar: 567 9110 & 893 8638
www.utfarir.is • runar@utfarir.is
Alhliða útfararþjónusta
Rúnar
Geirmundsson
Sigurður
Rúnarsson
Elís
Rúnarsson
Þorbergur
Þórðarson
✝
Ástkær eiginkona mín, móðir, tengdamóðir og
amma,
GUÐRÚN VALGARÐSDÓTTIR,
Þinghólsbraut 68,
Kópavogi,
lést fimmtudaginn 13. mars á hjúkrunarheimilinu
Sunnuhlíð í Kópavogi.
Útförin hefur farið fram í kyrrþey að ósk hinnar látnu.
Frosti Sigurjónsson,
Jón Valur Frostason, María Hrafnsdóttir,
Fáfnir Frostason, Dóra Steinunn Jóhannesdóttir,
Edda Freyja Frostadóttir, Guðmundur Rafn Guðmundsson
og barnabörn.
✝
Ástkær móðir mín, tengdamóðir, amma og lang-
amma,
MARÍA JÓNSDÓTTIR
frá Úlfarsfelli,
dvalarheimili aldraðra Stykkishólmi,
lést þann 9. mars á St. Franciskusspítalanum
Stykkishólmi.
Útförin fer fram þriðjudaginn 25. mars kl. 14.00 frá
Stykkishólmskirkju.
Ingveldur Ingólfsdóttir, Jens Óskarsson, Eva Rún Jensdóttir og
Íris Rós Heimisdóttir.